Thần học chống teo não? Đấng Kitô đã sống không trọn nhân tính? - Google Groups

[Mikali Nguyễn]

"Thần học chống teo não" là gì? Đấng Kitô đã sống không trọn nhân tính? 

Nhân dịp giáo chủ bộ môn "thần học chống teo não" Văn Lộc từ Paris về VN nghỉ đông và hưởng mùa Xuân an lạc tại VN, chúng tôi có đặt hàng phỏng vấn và có thêm chủ đề nghiên cứu mới ở dưới đây...

Tập 1. Thần học chống teo não: khái niệm, nguồn gốc và đặc điểm?

1. Xin được nhắc lại và nói rõ thêm: "Thần học chống teo não" (THCTN) là thuật ngữ nói về 1 bộ môn nghiên cứu kinh thánh đặc thù, không giống ai do chúng tôi tự đặt ra bên cạnh các bộ môn thần học chính thống khác như: Thần học tiên nghiệm, Thần học chú giải, Thần học phân tích, Thần học đối chiếu, Thần học giải phóng....

Bộ môn này chuyên nghiên cứu về những nội dung mà Kinh Thánh không nói rõ hay các nhà thần học Công giáo chưa từng bỏ công ra làm rõ trong hàng ngàn năm qua! 🤗

2. THCTN ra đời từ những chủ đề và vấn nạn được khơi dậy, khởi nguồn từ CĐT DCCT Văn Lộc ở Pháp, sau này được chúng tôi tôn phong là Giáo chủ. Ngài này đã cao hứng đặt ra nhiều topics gây sự thu hút và thảo luận sôi nổi của nhiều nghị phụ, đã được đăng thành nhiều bài ở Alphonse Family Google Group (AF).

Dưới đây là 1 số topics tiêu biểu đã đăng (dấu G hay M là đã được Google, Microsoft Bing duyệt đăng lên mạng vì có giá trị học thuật cao?):

💥 Khi ở trên thập giá, Chúa Giêsu bị đâm phía bên trái hay phải? (G) (M)

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/3AHt8LnJL8w

💥 Khi chết trên thập giá, Chúa Giêsu quay mặt về bên trái hay bên phải (Christ’s Head On the Cross)? 

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/MMeT8MkSgfM

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/xpnD0pW8LLI

 

💥 Ánh nhìn của Chúa trên thập giá: Chúa có nhìn trìu mến bọn lính La Mã không? (G), (M)
 https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/0Y302E8z8WA
💥 Chúa Giêsu có tự điểm huyệt để giảm cơn đau đớn? Võ sĩ Nhật mổ bụng còn khó hơn cực hình đóng đinh?

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/oXgWmUwR6dg

💥 Môn đồ yêu dấu 100% không phải Madalena

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/oXiPuNdK3rk
💥 Chúa Giêsu có cười hay đùa không?

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/MTJaR1GFyLQ

💥 Kinh lạy cha (chống teo não): "Phạm tội qua 3 bước". Bình luận hình sự về tội và hình phạt đối với Thánh Phêrô

https://groups.google.com/g/AlphonseFamily/c/k8zxBRurVcE

💥 Vì sao khi Giáng Sinh thì Chúa cho ngôi sao báo cho 3 người đàn ông đến gặp Chúa trước, nhưng khi sống lại lại cho 3 người đàn bà gặp trước?

https://groups.google.com/g/AlphonseFamily/c/nEybEgjapqs

💥 Con hải ly và con vịt có được lên tàu Noe không?

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/5kQNO3vpy30

💥 Chúa Giêsu có mê tín tin dị đoan không? (G) (M)

https://groups.google.com/g/AlphonseFamily/c/sXIVejCwngg 

💥 Chúa Giêsu có 13 tông đồ mà Mathia là tông đồ thứ 13? (G) (M)

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/sXIVejCwngg

💥 Nếu Tin mừng không có những câu Mt 16 (19) - 18 (18) và Yn 20 (23) thì đàn chiên của Chúa có sống nhẹ nhàng thanh thản thương yêu và hạnh phúc hơn hiện tại hay không? (G)

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/sXIVejCwngg

💥

 Judas có còn là tông đồ của Chúa Giêsu và có được rước lễ hay không? (M)

https://groups.google.com/g/alphonsefamily/c/QJVR59JOQT8

3. Từ đâu mà có những suy tư có vẻ kỳ dị hay cao siêu quá mức này? Chúng tôi không rõ nhưng chắc có lẽ bắt nguồn từ bối cảnh sống đời chiêm nghiệm: vị Giáo chủ này có 1 căn trại ở vùng rừng Fontainebleau tĩnh mịch ở ngoại ô thủ đô Paris. Trong thời gian nghỉ ngơi cách biệt với internet ở khu rừng này, ngài này có thời gian suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống, đạo lý, hoặc tâm linh chăng? 🤔

4. Khác biệt với các môn thần học Công giáo khác có mục đích nhằm: Tăng sự hiểu biết về Thiên Chúa, Giải thích và hệ thống hóa giáo lý, Bảo vệ và biện hộ cho đức tin, Ứng dụng giáo lý vào đời sống... Bộ môn THCTN này tuy có bỏ công đào sâu nghiên cứu Kinh Thánh và đối chiếu với dòng lịch sử của Giáo hội nhưng ít có giá trị nhằm tìm hiểu, giải thích, bảo vệ và ứng dụng các vấn đề liên quan đến Thiên Chúa và đức tin Công giáo...như các môn thần học khác mà chỉ nhằm thỏa mãn trí tò mò thế tục và nhằm mục đích chống teo não là chính 🤪

5. Cũng khác biệt với khái niệm thần học thông thường mà chúng ta đã biết, ngoài nghiên cứu Kinh Thánh là chủ yếu, các đồ đệ của môn phái này còn tham khảo: Ngụy Thư Phúc âm (Apocryphal Gospels), Thị kiến siêu nhiên (Divine vision), Thuyết âm mưu (Conspiracy theory),  Văn chương hư cấu (Fiction), Duy vật biện chứng (Dialectical materialism) và cả Suy diễn. Nói chung là dùng mọi phương pháp, mọi lối tiếp cận để lật đi, lật lại về 1 chủ đề nhằm làm sáng tỏ nó ở nhiều khía cạnh.

6. Một điểm đặc biệt khác là môn THCTN không phải nghiên cứu ở khuôn viên nhà thờ mà có thể ở bất cứ nơi đâu: restaurant, quán nhậu, chuyến dã ngoại, cuộc họp mặt...và bất cứ ai có mặt cũng có thể là nghị phụ  😃

  

2. Các con AI nói gì về môn Thần học chống teo não?

Cứ tưởng đây là 1 bộ môn thần học mới mẽ chưa từng có ai phát kiến ra. Nhưng khi hỏi các con AI thì được trả lời như sau:

Gemini: 

"Thần học chống teo não" là một khái niệm mới nổi, kết hợp giữa thần học và khoa học thần kinh, nhằm khám phá mối liên hệ giữa đức tin, tâm linh và sức khỏe não bộ....

Thần học chống teo não là một hướng tiếp cận đầy hứa hẹn để bảo vệ và tăng cường sức khỏe não bộ. Tuy nhiên, cần có sự hiểu biết đúng đắn và thận trọng khi áp dụng các phương pháp này.  

Có vẻ không giống.

DeepSeek: 

Khái niệm "Thần học chống teo não" không phải là một thuật ngữ chính thức trong thần học Kitô giáo truyền thống, nhưng nó có thể được hiểu như một cách diễn đạt sáng tạo, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rèn luyện tư duy thần học để tránh sự trì trệ, thiếu hiểu biết, hoặc suy thoái trong đức tin.

Thần học chống teo não" là một cách diễn đạt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rèn luyện tư duy thần học để đức tin không bị trì trệ hoặc suy yếu. Bằng cách học hỏi Kinh Thánh, giáo lý, và đối thoại với thế giới hiện đại, người tín hữu có thể giữ cho đức tin của mình luôn sống động, sâu sắc, và có sức thuyết phục.

Có vẻ cũng không giống lắm

Dưới đây là câu trả lời của ChatGPT có vẻ sát:

ChatGPT:

Cụm từ "thần học chống teo não" không phải là một khái niệm phổ biến trong thần học hay y học. Tuy nhiên, nó có thể được hiểu theo cách hài hước hoặc ẩn dụ, ám chỉ việc thần học hoặc những suy tư sâu sắc có thể giúp con người duy trì tư duy sắc bén, tránh "teo não" theo nghĩa bóng (tức là sự thụ động, không chịu tư duy hoặc suy nghĩ).

Ý nghĩa có thể:

1. Tăng cường tư duy phản biện:
   Thần học, với việc nghiên cứu các khái niệm trừu tượng, luân lý, tôn giáo và triết học, đòi hỏi người học phải suy nghĩ sâu sắc, đặt câu hỏi, và tìm kiếm câu trả lời. Điều này giúp kích thích não bộ hoạt động liên tục.

2. Giữ tâm trí tỉnh táo và khỏe mạnh:
   Việc nghiên cứu thần học không chỉ là đào sâu về tâm linh mà còn thúc đẩy khả năng phân tích, lý luận logic, và sáng tạo. Đây là một cách hiệu quả để rèn luyện trí não.

3. Ẩn dụ hài hước:
   Cụm từ này có thể được dùng để trêu đùa, gợi ý rằng việc học hỏi những chủ đề mang tính "cao siêu" như thần học có thể ngăn chặn sự "teo não" trong cuộc sống hàng ngày, khi con người dễ rơi vào lối sống thiếu suy nghĩ hoặc không chịu khám phá điều mới.

"Thần học chống teo não" có vẻ là một cụm từ mang tính hài hước, sáng tạo, hoặc ẩn dụ, chứ không phải là một môn học chính thức trong thần học hay một nhánh học thuật được công nhận.   

Xem ra các con AI này chỉ "té nước theo mưa" vì khi hỏi thêm thì nó không biết bộ môn này có ở đâu và giáo chủ là ai. Chúng không ngờ là đã xuất hiện ở AF Google Group từ lâu 😁

MS

[Mikali Nguyễn]

Tập 2. Đấng Kitô đã không sống trọn nhân tính?

Đây là Topic mới do Giáo chủ Văn Lộc đặt ra trong kỳ này. Như thường lệ, Giáo chủ chỉ gợi ý, các...đồ đệ tùy nghi thảo luận và Giáo chủ có thể sẽ đúc kết để...chỉ đạo thêm 😁

Tóm tắt: Chúa Giêsu có 2 bản tính: thiên tính và nhân tính

Như ta đã biết, Ngài đã xuống trần và đi rao giảng trong 3 năm, đến năm 33 tuổi thì Ngài bị tử nạn trên cây thập giá để hoàn tất sứ mệnh cứu độ.

Có 2 khiếm khuyết về cuộc đời con người (nhân tính) mà Ngài đã chưa sống trọn vẹn:

1. Ngài chết sớm khi còn quá trẻ nên chưa sống hết tuổi già

2. Ngài chưa có vợ như bao thanh niên khác

Sự...chưa từng trãi này là điều quả thực đáng tiếc!...

Sau đây là cuộc thảo luận tiếp theo triển khai từ Topic trên:

1. Thiên tính và Nhân tính của Đấng Kitô trong đức tin Kitô giáo:

Trong đức tin Kitô giáo, Đấng Kitô (Chúa Giêsu Kitô) được tin là vừa có thiên tính (divinity) vừa có nhân tính (humanity). Đây là một trong những giáo lý cốt lõi của Kitô giáo. 
1.1. Thiên tính của Chúa Giêsu Kitô
Thiên tính khẳng định rằng Chúa Giêsu là Thiên Chúa thật, đồng bản thể với Chúa Cha và Chúa Thánh Thần trong Ba Ngôi Thiên Chúa. Ngài có quyền năng sáng tạo, cứu độ, và phục sinh, điều chỉ Thiên Chúa mới có thể thực hiện.
1.2. Nhân tính của Chúa Giêsu Kitô
Nhân tính khẳng định rằng Chúa Giêsu là người thật, có một thân xác con người, một tâm hồn và ý chí con người. Ngài trải nghiệm mọi cảm xúc và giới hạn của con người, như đói, khát, buồn bã, đau khổ và cả cái chết.

Lịch sử: 

Tín điều về hai bản tính của Chúa Giêsu Kitô được khẳng định chính thức tại các Công đồng sau:

Về thiên tính:  
- Công đồng Nicaea I (325): trong bối cảnh Công đồng phải đối phó với lạc giáo Arian, do Arius chủ trương, phủ nhận thiên tính của Chúa Giêsu và cho rằng Ngài chỉ là thụ tạo cao nhất, không phải là Thiên Chúa thật.
- Công đồng Constantinople I (381): trong bối cảnh Lạc giáo Macedonius phủ nhận thần tính của Chúa Thánh Thần và chưa làm rõ cách Thiên Chúa Ba Ngôi tương quan.
Về nhân tính:
- Công đồng Êphêsô (431): trong bối cảnh Lạc giáo Nestorius chủ trương rằng nơi Chúa Giêsu có hai ngôi vị riêng biệt (một ngôi vị Thiên Chúa và một ngôi vị con người), từ đó phủ nhận Đức Maria là "Mẹ Thiên Chúa" (Theotokos).
- Công đồng Chalcedon (451): trong bối cảnh Lạc giáo Eutyches (Chủ thuyết Nhất Tính) cho rằng thiên tính của Chúa Giêsu đã "nuốt chửng" nhân tính, khiến Ngài chỉ còn bản tính Thiên Chúa.

Ý nghĩa thần học:
- Đấng Cứu Độ hoàn hảo: Vì là Thiên Chúa, Chúa Giêsu có quyền năng cứu rỗi; vì là con người, Ngài đồng cảm với nhân loại và gánh lấy tội lỗi con người.
- Mẫu gương trọn vẹn: Với nhân tính của mình, Chúa Giêsu là mẫu gương sống động cho cách con người nên thánh và đạt đến Thiên Chúa.
Giáo lý về thiên tính và nhân tính của Đấng Kitô không chỉ là một khía cạnh học thuật, mà còn là nền tảng cho đời sống đức tin và mối quan hệ của các Kitô hữu với Ngài.

2. Đặt vấn đề cuộc sống quá ngắn ngủi của Chúa Giêsu

Ngài đã sống ở trần gian chỉ trong vòng 33 năm. Ngài đã trải nghiệm qua nhiều cảm xúc của con người như đói, khát, buồn bã, đau khổ và kể cả sự cám dỗ và cái chết. Ngài đã đau buồn khóc khi Lazarô qua đời, Ngài đã nóng giận đuổi đánh bọn buôn bán ở Đền Thánh Jerusalem và đau khổ trong Vườn Cây Dầu...Nhưng Ngài chưa nếm trải được tuổi già và bệnh tật là 1 phần đời khốn khó của kiếp người ở vào cuối đời.

Người già bị thách thức và đau khổ bởi các vấn đề sau:
Sức khỏe suy giảm, bệnh tật bủa vây: Điều này có thể gây ra những hạn chế trong sinh hoạt hàng ngày, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Cô đơn và lạc lõng: Sự mất mát người thân, bạn bè, sự thay đổi trong các mối quan hệ xã hội có thể khiến người cao tuổi cảm thấy cô đơn, lạc lõng. Sự thiếu quan tâm, chia sẻ từ những người xung quanh cũng có thể làm tăng cảm giác này.
Khó khăn về kinh tế: Nguồn thu nhập hạn hẹp, chi phí sinh hoạt và y tế tăng cao có thể gây ra những khó khăn về kinh tế cho người cao tuổi. Sự phụ thuộc vào con cháu hoặc trợ cấp xã hội cũng có thể khiến họ cảm thấy tự ti.
Sự thay đổi của xã hội: Xã hội hiện đại thay đổi quá nhanh, làm cho người già khó mà thích nghi kịp. Những phương tiện công nghệ, những thói quen mới của giới trẻ, đôi khi làm người già cảm thấy mình bị bỏ lại phía sau.

Để có một tuổi già an yên và hạnh phúc không phải là dễ mà ai có thể cũng đạt được 

Thế nên có thể nói Ngài chưa có cơ hội sống và đồng cảm với nhân loại cùng với tuổi già, tuổi về hưu với sức khỏe yếu kém đầy bệnh tật, như ĐGH Phanxicô đang phải vật lộn!  

3. Đặt vấn đề về việc Ngài không lấy vợ:
3.1. Kinh Thánh (Canonical Gospels) nói gì? 

Kinh Thánh cho biết rõ Chúa Giêsu không kết hôn, dù không đề cập cụ thể về tình trạng hôn nhân của ngài. Hãy xem xét những điều sau:
- Kinh Thánh thường đề cập đến gia đình của Chúa Giêsu cũng như những người phụ nữ từng trợ giúp ngài trong thánh chức và đứng gần khi ngài bị hành hình, nhưng không hề đề cập đến việc ngài có vợ (Matt 12:46, 47; Mác 3:31, 32; 15:40; Luca 8:2, 3, 19, 20; Gioan 19:25). Lý do hợp lý nhất mà Kinh Thánh không nói đến điều này là vì ngài chưa bao giờ lập gia đình.
- Liên quan đến những người vẫn còn độc thân để có thể phụng sự nước Chúa nhiều hơn, Chúa Giêsu nói với các môn đồ: “Ai sống được như vậy [độc thân] thì hãy làm vậy” (Matt 19:10-12). Ngài nêu gương cho những người chọn không kết hôn để phụng sự nước Chúa cách trọn vẹn hơn (Gioan 13:15; 1 Côrinhtô 7:32-38).
- Trước khi qua đời, Chúa Giêsu thu xếp cho mẹ ngài được chăm sóc (Gioan 19:25-27). Nếu Chúa Giêsu đã kết hôn hoặc có con, hẳn ngài phải đảm bảo các thành viên gia đình cũng được chăm sóc.

3.2. Ngụy thư Phúc âm và tài liệu khác nói gì?

Không có bằng chứng về Chúa Giêsu có vợ ở Kinh Thánh nhưng ở các Phúc âm thứ kinh hay Ngụy thư phúc âm (Apocryphal Gospels, Extra-canonical Gospels) có vài chi tiết liên quan:

- Một số tài liệu ngụy thư  từ thế kỷ 2-4, chẳng hạn như Phúc Âm của Philip và Phúc Âm của Maria Magdalene, gợi ý về mối quan hệ đặc biệt giữa Chúa Giêsu và Maria Mađalêna.
- Trong Phúc Âm của Philip, có câu nói rằng Chúa Giêsu "yêu mến Maria Mađalêna hơn các môn đệ khác" và "thường hôn bà trên má". Tuy nhiên, các học giả cho rằng ngôn ngữ này mang tính biểu tượng hơn là mô tả một mối quan hệ hôn nhân.
- Phúc Âm của Maria Magdalene trình bày Maria Mađalêna như một môn đệ được ưu ái, nhưng không có bằng chứng trực tiếp nào nói rằng bà là vợ của Chúa Giêsu.
- "Gospel of Jesus' Wife" (2012): 

Vào năm 2012, tại một hội thảo ở Rome, Giáo sư Karen L. King thuộc Đại học Harvard lần đầu tiên công bố 1 mảnh giấy cói bằng chữ Coptic có tên "Gospel of Jesus' Wife" (Phúc Âm về Vợ của Chúa Giêsu) trong đó có câu: "Chúa Giêsu nói với họ: 'Vợ tôi...'" (Jesus said to them: "My wife..."). Tuy nhiên, sau các nghiên cứu, hầu hết các học giả đều cho rằng tài liệu này là giả mạo và không có giá trị lịch sử bởi vì:

- Mảnh giấy cói được cung cấp bởi một nhà sưu tập giấu tên, người sau đó được phát hiện có liên quan đến việc bán tài liệu giả.
- Năm 2016, một cuộc điều tra của The Atlantic phát hiện rằng mảnh giấy có thể đã được tạo ra bởi Walter Fritz, một cựu sinh viên người Đức với tiền sử liên quan đến tài liệu giả. Hầu hết các chuyên gia đồng ý rằng "Gospel of Jesus' Wife" là giả mạo.
- Giáo sư Karen King cũng đã công khai thừa nhận rằng nguồn gốc của tài liệu là không rõ ràng và có thể là giả mạo.

Việc Chúa Giêsu sống độc thân cho thấy sự hoàn toàn dâng hiến cho sứ vụ thiêng liêng và mục đích cứu chuộc. Nhưng khi đã không kết hôn (có vợ), Chúa đã không sống trong hoàn cảnh thăng trầm và khốn khổ của cuộc hôn nhân, đóng vai của người chồng thực sự để đồng cảm và làm tấm gương vượt khó để duy trì cuộc sống ấm êm hòa thuận của gia đình, làm tròn trách nhiệm của 1 người chồng.

Hoàn cảnh khốn khổ của nhiều cuộc hôn nhân và của người chồng thì ai cũng đã biết rồi, xin không nêu ra đây. Tuy nhiên có người nghĩ rằng, nếu Chúa Giêsu lập gia đình, đã có vợ thì Ngài ắt hẳn sẽ dễ dãi hơn trong vấn đề ly dị (rẫy vợ) chăng?🤪

3.3. Tiểu thuyết và phim ảnh?

Có các câu chuyện tưởng tượng và đơm đặt ở tiểu thuyết và phim ảnh như sau:  

-  The Last Temptation of Christ (1988): Trong một tầm nhìn đầy cám dỗ, Chúa Giêsu tưởng tượng mình rời bỏ sứ mạng thiêng liêng để sống một cuộc đời bình dị, kết hôn với Maria Mađalêna và có con. Tuy nhiên, đây chỉ là một giấc mơ và không phải thực tế trong câu chuyện.

- The Da Vinci Code (2006): Tiểu thuyết và là phim này gợi ý rằng Chúa Giêsu đã kết hôn với Maria Mađalêna và có hậu duệ. Dòng dõi này được giấu kín qua nhiều thế kỷ bởi một tổ chức bí mật gọi là Priory of Sion.

- Và các phim Mary Magdalene (2018),  Jesus Christ Superstar (1973),  Jesus of Montreal (1989): Các phim này mô tả một mối quan hệ thân thiết và sâu sắc hay ám chỉ một mối quan hệ thân thiết giữa Chúa Giêsu và Maria Mađalêna. Nhưng các phim này không trực tiếp trực tiếp đến hôn nhân giữa họ.

3.4. Truyền thuyết ở Shingō - Nhật

Đây là câu chuyện về Chúa Giêsu sống và chết già ở Nhật Bản là một truyền thuyết thú vị, mặc dù không được chấp nhận bởi các tín đồ Kitô giáo chính thống. Truyền thuyết này xuất phát từ một ngôi làng nhỏ tên là Shingō ở tỉnh Aomori, Nhật Bản, nơi có một ngôi mộ được cho là nơi an nghỉ của Chúa Giêsu. Đây là một câu chuyện kết hợp yếu tố văn hóa và tôn giáo Nhật Bản với truyền thuyết Kitô giáo. Dưới đây là chi tiết:  

Theo tài liệu gọi là "Bản ghi về Chúa Giêsu ở Nhật Bản" (Takeuchi Monjo), Chúa Giêsu không chết trên thập giá ở Giêrusalem mà đã trốn thoát sang Nhật Bản. Truyền thuyết kể rằng:
thay vì chịu đóng đinh, anh trai của Chúa Giêsu, tên là Isukiri, đã hy sinh thay Ngài trên thập giá. Chúa Giêsu trốn thoát khỏi Giêrusalem và hành trình qua Siberia để đến Nhật Bản.
Khi sống ở Nhật Bản Chúa Giêsu định cư tại làng Shingō, nơi Ngài sống như một nông dân, kết hôn với một phụ nữ địa phương, sinh được ba người con và sống một cuộc đời giản dị.
Ngài qua đời ở tuổi 106 và được chôn cất tại một ngọn đồi trong làng Shingō. Ngôi mộ này được gọi là Kirisuto no haka (Mộ của Chúa Kitô).

   

  

Câu chuyện về Chúa Giêsu tại Shingō phản ánh cách mà hình tượng Chúa Giêsu có thể được diễn giải và tái cấu trúc trong các nền văn hóa khác nhau. Đó cũng là mong muốn Chúa Giêsu có được 1 cuộc sống viên mãn đến già, cho trọn 1 kiếp người để thấu hiểu hết những vấn đề ở nhân gian? 🤔

MS