"Mushaflarda İmlâ Problemi"

[Akif Eyler]

Grubumuzun sessiz üyesi Selçuk Bey bana ilginç bir yol açtı, Allah razı olsun. Altıkulaç'ın bu konuda uzman olduğunu biliyordum, lakin yazılarına ulaşamıyordum. Mushaflarda İmlâ Problemi deyince kıymetli iki adet makale buldum, ilkini arşive ekliyorum.

Mushaflarda İmlâ Problemi (Amasya, Kasım 2013) 10 sayfa, çok net ve anlaşılır bir konuşma metni

https://isamveri.org/pdfdrg/D266351/2017/2017_ALTIKULACT.pdf

OSMANLI´DAN GÜNÜMÜZE KUR´AN VE HÜSN-İ HAT konferansının açılış konuşması imiş -- kitap mevcut (800 sayfa 24 TL) hemen sipariş verdim, 30 saat içinde geldi. Bu kitabı kaçırmayın!

https://yayinsatis.diyanet.gov.tr/osmanli-dan-gunumuze-kur-an-ve-husn-i-hat

Yazıyı okumaya vaktiniz yoksa şu son paragraf yeterli

Bu konu da devam edecek, inşallah

__Akif Eyler__

[Akif Eyler]

Ramazan ortasında 10 sayfalık kısa bir makaleyi dikkatinize sunmuştum. 4 ay geçti ve dün Selçuk Bey aynı malzemeyi içeren daha kapsamlı bir kitabın linkini gönderdi, teşekkür ederim.

On Tue, Jul 23, 2024  Selçuk İdrisoğlu

Tayyar Altıkulaç hocanın "Mesahifi Kadime-İlk Mushaflar Üzerine Bir İnceleme" kitabının PDF'sini buldum:
https://darul-kutub.com/uploads/books/cd6d154917f219996bdfac33978c1d7980936adf.pdf

375 sayfalık bu kitabı Diyanet Yayınlarında bulabilirsiniz:

Mesâhif-i Kadîme -- İlk Mushaflar Üzerine Bir İnceleme

https://yayinsatis.diyanet.gov.tr/gunumuze-ulasan-mes-hif-i-k-dime

Kitaptan alınmış iki paragraf ektedir (s. 27 ve 47)

On Thu, Mar 21, 2024 Akif Eyler 

Mushaflarda İmlâ Problemi (Amasya, Kasım 2013) 10 sayfa, çok net ve anlaşılır bir konuşma metni

https://isamveri.org/pdfdrg/D266351/2017/2017_ALTIKULACT.pdf

Yazıyı okumaya vaktiniz yoksa şu son paragraf yeterli

Bu konu da devam edecek, inşallah

__Akif Eyler__

[Akif Eyler]

Basılı kitap geldi, ilk izlenimleri burada paylaşıyorum:

On Tue, Jul 23, 2024  Selçuk İdrisoğlu

Tayyar Altıkulaç hocanın "Mesahifi Kadime-İlk Mushaflar Üzerine Bir İnceleme" kitabının PDF'sini buldum:
https://darul-kutub.com/uploads/books/cd6d154917f219996bdfac33978c1d7980936adf.pdf

On Wed, Jul 24, 2024  Akif Eyler 

375 sayfalık bu kitabı Diyanet Yayınlarında bulabilirsiniz:

Mesâhif-i Kadîme -- İlk Mushaflar Üzerine Bir İnceleme

https://yayinsatis.diyanet.gov.tr/gunumuze-ulasan-mes-hif-i-k-dime

Başlığı ve yazarı aynı olan iki farklı kitap var elimde:

PDF:   IRCICA  2015, 375 sayfa

Matbu: Diyanet 2021, 540 sayfa

Daha önce bu arşive koyduğum 2013 tarihli, 10 sayfalık konuşma metnini de düşünürsek, Altıkulaç'ın baş eserinin gelişmesini izlemek mümkün olur. 13 adet eski mushafın ayrıntıları kitapta var. İlk 8 mushaf ayrıca yayınlanmış, sonraki 5 mushaf da bu arada yayınlamış olabilir.

Vardığı sonucu aşağıdaki iki videoda görebilirsiniz:

https://youtu.be/sP-nlXYezuk

https://youtube.com/shorts/kShSi7lM3EY

Hz Osman'ın aslından çoğaltarak 5 önemli merkeze gönderdiği (hepsi kaybolmuş) mushaflar arasında 44 adet harf farkı olduğu eskiden beri biliniyordu. Toplam 77.000 kelime içinde, anlamı değiştirmeyen 44 fark, binde yarım bile etmiyor. Altıkulaç, yukarıda bahsettiğim 13 mushafı bu farklar açısından değerlendirerek her birinin hangi orijinalden kopyalandığını tahmin etmiş.

Kitaptaki son tablo olarak, dünyada en çok basılmış "Matbu Fehd mushafı" da bu 44 fark üstünden değerlendirilmiş. Ekte sunuyorum, tabloyu daha kolay okunur bir halde Iqra yazılımına ekleyeceğim, böylece her farkın Kitap'taki yerine bir tıkla ulaşmak mümkün olacak.

__MAE

[Akif Eyler]

On gün önce ilk izlenimleri yazmıştım, şimdi asıl sonuca gelelim:

Altıkulaç bu paragrafta iki şey söylüyor:

* İkinci sonucu anlamak kolay: "13 adet mushafı inceledim, (içindeki yazım hataları nedeniyle) hiçbirinin Hz Osman mushafı olması mümkün değil"

* İlk sonuç daha zor: "Kıraat farkları bütün ayrıntıları ile bilinmektedir, lakin imla farklarında belirsizlik vardır" (Kur'an esas olarak sözle nakledildiği için, imla farkları hiçbir zaman önemli olmamış)

Dahası, kıraat farkları sadece yerel okuyuş farkından ibaret değil, anlamı zenginleştiren önemli ayrıntılar var. Mesela, Fatiha'nın 4. ayetinin ilk kelimesi melik (kral) ya da mâlik (sahip) olarak okunabilir. Sahabenin bu anlam farkını bilmemesi mümkün mü? Ayetin iki türlü okunduğunu tevatür derecesinde biliyoruz. O halde iki anlam da doğrudur, biri diğerini tamamlar. İki okunuşa izin vermesi için, Medine mushafında bu kelime elifsiz yazılır:

Daha önce konu olan erculekum kelimesi de iki türlü okunuyor ve ayakların temizliği konusunu zenginleştiriyor:

https://korunmuskitap.blogspot.com/2021/10/muglak.html

Öte yandan, hepsi kaybolmuş Osmanî mushaflar arasında imla farkları vardır. Bu farkları Iqra yazılımında göstermek için şöyle bir tablo yapıyorum, henüz tamam değil:

Yukarıdaki ilk örnek Corpus Coranicum'da şöyle görünüyor:

Noktasız ve harekesiz Kufi fontta farkı görmek çok zor!

Binlerce ayetin farklı kıraatları olduğunu öteden beri biliyordum. 44 ayette farklı imlalar olduğunu yeni öğrendim. Bu durumda Kuran'ın korunmuşluğu, hiç fark olmamasından daha parlak bir mucize haline geldi: 

Hz Osman devrinde yaygın olan kıraat ve imla farkları, mushaf baskısının halka indiği 20. yüzyılda pratik olarak ortadan kalkmış. Dünyanın ezici bir çoğunluğunda, Asım/Hafs kıraatini esas alan, tamamen aynı okunan iki farklı imla var. Mushafların devlet kontrolünde basıldığı ülkelerde bundan farklı bir mushaf bulamazsınız!

Zaman içinde doğal olarak farkların artması beklenirken, sadece bir ya da iki kıraatin dünyayı kaplaması insan eliyle mümkün görünmüyor. Asıl mucize bu bence... Bize öğretildiği gibi, "bir harfi bile değişmemiş" olsaydı yine şaşılacak bir durum olurdu. Bu kadar farka rağmen, günümüze kadar tek metin ulaşması hakikaten olağan dışı, hârikulâde!

On Sat, Jul 27, 2024 

[Akif Eyler]

Bu kitapla ilgili iki blog sayfası ve iki Iqra sayfası tamamlandı:

• Mushaflarda farklar var!
  https://korunmuskitap.blogspot.com/2024/07/farklar.html
• Kıraat farklarına örnekler:
  okuyun.github.io/Kuran/#d=kiraat
• 44 adet imla farkının tamamı:
  okuyun.github.io/Kuran/#d=mesahif
• Mesâhif-i Kadîme (kitabın tanıtımı)
  https://korunmuskitap.blogspot.com/2024/07/mesahif.html

Binlerce ayetin farklı kıraatları olduğunu öteden beri biliyordum. 

Doğrusu "yüzlerce olmalı, düzelttim

 

__MAE

 

[Akif Eyler]

Bu konuyu Pazar akşamı yarım saat içinde özetlemek istiyorum:

Erken Dönem Mushaflarda Korunmuşluk

8 Eylul 2024 Pazar 20:30-21:10 Zoom

• Tayyar Altıkulaç'ın baş eseri Mesâhif-i Kadîme
• Hz Osman zamanında çoğaltılan mushaflar
• 1924 Kahire ve 1985 Medine mushafları

Zoom linkini toplantı gününde duyurmayı, ayrıca

sunumu ve soruları kaydetmeyi planlıyoruz.

Sunumu izleyemezseniz, video kaydı olacak inşaallah

Sunum muhtevasının esası önceki mail içinde:

https://korunmuskitap.blogspot.com/2024/07/mesahif.html

On Tue, Aug 6, 2024 

[Akif Eyler]

On Tue, Sep 3, 2024 

Bu konuyu Pazar akşamı yarım saat içinde özetlemek istiyorum:

Erken Dönem Mushaflarda Korunmuşluk

8 Eylul 2024 Pazar 20:30-21:10

Yarım saate sığdı hakikaten

Sunumu izleyemezseniz, video kaydı olacak inşaallah

https://youtube.com/watch?v=5B0kK4_OaPc

Sunum linki burada

__MAE

[ömer cebeci]

Akif Hocam, Birmingham Manuscript (mushaf demek zor, sadece iki yaprak) meşhur fotoğrafı senin külliyatta varmış zaten:

--
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.
Bu tartışmayı web'de görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/CAC5h89y4bQ_RPTSppq8rModcqTzJCy2fLhJzfJtRaVK2yWy5vQ%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[Selçuk İdrisoğlu]

Merak edenler için biraz daha detay ve tüm sayfalar ⤵️

Kaynak: https://www.elktb.net/Mushaflar/MushafBilgi

ömer cebeci <pod...@gmail.com>, 9 Eyl 2024 Pzt, 09:11 tarihinde şunu yazdı:

Bu tartışmayı web'de görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/CAKSCyw46YLGMZoOBYGyYUjsVA0N6u4nJ199d0kFXQ-7Mup5ODw%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[ömer cebeci]

"Birmingham Manuscript" haberinin Smithsonian 24 Temmuz duyurusu: https://www.smithsonianmag.com/smart-news/might-be-oldest-copy-quran-180956036/

İki gün önce BBC duyurmuş, 2015 de,

önce 22 Temmuzda: https://www.bbc.com/news/business-33436021,

sonra 23 Aralıkta https://www.bbc.com/news/business-35151643 koltukları kabarmış (Keşfeden İtalyan Alba Fedeli'ye de müslümanlık pek yakışır gibi geliyor bana. Veya, böylelere "Ebu Talip ile haşrolur belki" diyorum.Şimdilerde bu konudaki otoritelerden birisi).

9 Şubat 2016 da "İngiliz" olduğunu hatırlayıp fitne-fesat sokmaya başlamış: https://www.bbc.com/news/uk-england-35495035

Ben bu Useful Charts videosundaki bilgileri doğru kabul ediyordum, kabul etmeye devam edeyim mi? https://www.youtube.com/watch?v=_tOyrIlIpLg

Birçok konuda bu "Useful Charts" sitesi hakikaten useful. Bu görsel asırda, sadece sözel anlatımlar yavan kalıyor artık, konuşanın maharetine kalıyor. Görsellerle anlatım zaafları epeyce örtülüyor (Ses sanatçıları gibi, çıplak ses kalmadı artık: orkestra-mikrofon sistemi en kazma tipleri bile sanatçı yapıveriyor. Eda Karaytuğ hariç: https://www.youtube.com/watch?v=Dgr5tuNGCtY)