[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 13]
Çrīganeçāya nam a ḥ.

 

I.

Athāto Gobhiloktānām anyeshāṁ caiva karmaṇām
aspashṭānāṁ vidhiṁ samyag darçayishye pradīpavat | 1. |
Trivṛd ūrdhyavṛtaṁ kāryaṁ tantutrayam adhovṛtam

trivṛt tac copavītaṁ syāt tasyaiko granthir ishyate | 2. |
Pṛshṭhavaṁçe ca nābhyāṁ ca dhṛtaṁ yad vindate kaṭim

tad dhāryam upavītaṁ syān nātolambaṃ na cocchritam | 3. |
Sadopavītinā bhāvyaṁ sadā baddhaçikhena ca

viçikho vyupavītaç ca yat karoti na tat kṛtam | 4. |

Triḥ prāçyāpo dvir unmṛjya mukham etāny upaspṛçet
āsyanāsākṣhikarṇāṁç ca nābhivakṣhaḥçiroṁsakān | 5. |
Aṅgushṭhena pradeçinyā ghrāṇaṁ caivam upaspṛçet
aṅgushṭhānāmikābhyāṁ ca cakṣhuḥ çrotraṃ punaḥ punaḥ | 6. |
Kanishṭhāṅgushṭhayor nābhiṁ hṛdayaṁ tu talena vai
sarvābhis tu çiraḥ paçcād bāhū cāgreṇa saṁspṛçet | 7. |
Yatropadiçyate karma kartur aṅgaṁ na tūcyate

dakṣhiṇas tatra vijñeyaḥ karmaṇāṁ pāragaḥ karaḥ | 8. |
Yatra diṅniyamo na syāj japahomādikarmasu

tisras tatra diçaḥ proktā aindrīsaumyāparājitāḥ | 9. |
Tishṭhann āsīnaḥ prahyo vā niyamo yatra nedṛçaḥ

tadāsīnena kartavyaṁ na prahyeṇa na tishṭhatā | 10. |
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 14]
8
Gaurī Padmā Çacī Mcodhā Sāvitrī Vijayā Jayā

Devasenā Svadhā Svāhā mātaro lokamātaraḥ | 11. |
Dhṛtiḥ Pushṭis tathā Tushṭir ātmadevatayā saha
Gaṇeçenādhikā hy etā vṛddhau pūjyāç caturdaça | 12. |
Karmādishu tu sarveshu mātaraḥ sagaṇādhipāḥ
pūjanīyāḥ prayatnena pūjitāḥ pūjayanti tāḥ | 183. |
Pratimāsu ca çubhrāsu likhitvā vā paṭādishu

api vākṣhatapuñjeshu naivedyaiç ca pṛthagvidhaiḥ | 14. |
Kuḍyalagnāṁ VWasordhārāṁ saptadhārāäjj ghṛtena tu
kārayet pañcadhārāṁ vā nātinīcāṁ na cocchritām | 15. |
Ayushyāṇi ca çāntyarthaṁ japtvā tatra samāhitaḥ
shaḍbhyaḥ pitṛbhyas tad aru bhaktyā çrāddham upakramet { 16. |
Anishṭvā tu pitṝñ chrāddhe na kuryāt karma vaidikam
tatrāpi mātaraḥ pūrvaṁ pūjanīyāḥ prayatnataḥ | 17. |

' Yasishṭhoktg vidhiḥ kṛtsno drashṭavyo 'tra nirāmishaḥ
ataḥ parāṁ, pravakṣhyāmi viçesha iha yo bhavet | 18. |

II.

Prātar āmantritān viprān yugmān ubhayatas tathā
upaveçya kuçān dadyād ṛjunaiva hi pāṇinā | 1. |
Haritā yajñiyā darbhāḥ pītakāḥ pākayajñikāḥ
samūlāḥ pitṛdevatyāḥ kalmāshā vaiçvadevikāḥ | 2. |
Haritā vai sapiñjūlāḥ çushkāḥ snigdhāḥ samāhitāḥ
ratnimātrāḥ pramāṇena pitṛtīrthena saṁskṛtāḥ | 3. |
Piṇḍārthaṁ ye stṛtā darbhā staraṇārthe tathaiva ca
dhytaiḥ kṛte ca viṇmūtre tyāgas teshāṁ vidhīyate | 4. |
. } Dakshiṇaṁ pātayej jānu devān paricaran sadā

\ pātayed itaraj jānu pitṝn paricaran sadā | 5. |
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 15]
Nipāto na hi savyasya jānuno vidyate kvacit
sadā paricared bhaktyā pitṝn apy atra devavat | 6. |
Pitṛbhya iti datteshu upaveçya kuçeshu tān
gotraaāmabhir āmantrya pitṝn arghyaṁ pradāpayet | 7. |
Nātrāpasavyakaraṇaṁ na pitryaṁ tīrtham ishyate
pātrāṇāṁ pūraṇādīni daivenaiva hi kārayet | 8. |
Jyeshṭhottarakarān yugmān karāgrāgrapavitrakān
kṛtvyārghyaṁ saṁpradātavyaṁ naikaikasyātra dīyate | 9. |
Anantargarbhiṇaṁ sāgraṁ kauçaṁ dvidalam eva ca
prādeçamātraṁ vijñeyaṁ pavitraṁ yatra kutracit | 10. |
Etad eva hi piñjūlyā lakṣhaṇaṃ samudāhṛtam
ājyasyotpavanārthaṁ yat tad apy etāvad eva tu | 11. |
Etatpramāṇām evaike kauçīm evārdramañjarīm
çushkāṁ vā çīrṇakusumāṁ piñjūlīṁ paricakṣhate | 12. |
Pitryamantrānudravaṇa ātmālambhe "’dhamekshaṇe
adhovāyusamutsarge prahāse "nṛtabhāshaṇe | 13. |
Mārjāramūshakasparça ākrushṭe krodhasaṁbhave

| %.|

nimitteshy eshu sarvatra karma kurvann apa spṛçet

III.

Akriyā trividhā proktā vidvadbhiḥ karmakāriṇām
akriyā ca paroktā ca tṛtīyā cāyathākriyā | 1. |
Svaçākhāçrayam utsṛjya paraçākhāçrayaṁ ca yaḥ

kartum icchati durmedhā moghaṁ tat tasya ceshṭitam | 2. |
" Yan nāmnātaṁ svaçākhāyāṁ paroktam avirodhi ca
vidvadbhis tad anushṭheyam agnihotrādikarmavat | 3. |
Pravṛttam anyathā kuryād yadi mohāt kathaṁcana
yatas tad anyathābhūtaṁ tata eva samāpayet | 4. |
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 16]
10

Samāpte yadi jānīyān mayaitad ayathākṛtam

tāvad eva punaḥ kuryān nāvṛttiḥ sarvakarmaṇaḥ | 5. |
Pradhānasyākriyā yatra sāṅgaṁ tat kriyate punaḥ
tadaṅgasyākriyāyāṁ tu nāvṛttir naiva tatkriyā | 6. |
Madhu madhv iti yas tatra trir japo ‘çitum icchatām
gāyatryanantaraṁ so ‘tra madhumantravivarjitaḥ | 7. |
Na cāçnatsu japed atra kadācit pitṛsaṁhitām

anya cva japaḥ kāryaḥ somasāmādikaḥ çubhaḥ | 8. |
Yas tatra prakaro ’'nnasya tilavad yavavat tathā
ucchishṭasaṁnidhau so ‘tra tṛptcshu viparītakaḥ | 9. |
Saṁpannam iti tṛptā stha praçnasthāne vidhīyate
susaṁpannam iti prokte çesham annaṁ nivedayet | 10. |
Prāgagreshy atha darbheshu ādyam āmantrya pūrvavat
apaḥ kshipen mūladeçe “vanenikṣhyeti pātrataḥ | 11. |
Dvitīyaṁ ca tṛtīyaṁ ca madhyadeçāgradeçayoḥ
mātāmahaprabhṛtīṁs trīn eteshām eva vāmataḥ | 12. |

Sarvasmād annam uddhṛtya vyañjanair upasicya ca

saṁyojya yavakarkandhudadhibhiḥ prāṅmukhas tataḥ | 18. | -

Avanejanavat piṇḍān dattvā bilvapramāṇakān

tatpātrakṣhālanenātha punar apy avanejayet | 14. |

 

I7.

Uttarottaradānena piṇḍānām uttarottaraḥ

bhaved adhaç cādharāṇām adharaḥ çrāddhakarmaṇi | 1. |
Tasmāc chrāddheshu sarveshu vṛddhimatsy itareshu ca
mūlamadhyāgradcçeshu īshat saktāṁç ca nirvapet | 2. |
Gandbhādīn "niḥkṣhipet tūshṇīṁ tata ācāma”ed dvijān

anyatrāpy esha eva syād yavādirahito vidhiḥ | 8. |-
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 17]
Daksṣhiṇāpravaṇe deçe dakṣhiṇābhimukhasya ca
dakshiṇāgreshu darbheṣhu esho "nyatra vidhiḥ smṛtaḥ | 4. |
Athāgrabhūmim āsiñcet susaṁprokshitam asty iti
çivā āpaḥ santy iti ca yugmān evodakena ca | 5. |
Saumanasyam astv iti ca pushpadānam anantaram
akṣhataṁ cārishṭaṁ cāsty ity akṣhatān pratipādayet | 6. |
Akṣhayyodakadānaṁ tu arghyadānavad ishyate
shashṭhyaiva nityaṁ tat kuryān na caturthyā kadācana | 7. |
Arghyec kṣhayyodake caiva piṇḍadāne ‘vanejane
tantrasya tu nivṛttiḥ syāt svadhāvācana eva ca | 8. |
Prārthanāsu pratiprokte sarvāsy eva dvijottamaiḥ
pavitrāntarhitān piṇḍān siñced uttānapātrakṛt | 9. |
Yugmān eva syastivācya aṅgushṭhāgragrahaṁ sadā
kṛtvā dhuryasya viprasya praṇamyānuvrajet tataḥ | 10. |
Esha çrāddhavidhiḥ kṛtsna uktaḥ saṁkshepato mayā
ye vidanti na muhyanti çrāddhakarmasu te kvacit | 11. |
Idaṁ çāstraṁ ca gṛhyaṁ ca parisaṁkhyānam eva ca

Vasishṭhoktaṁ ca yo veda sa çrāddhaṁ veda netaraḥ | 12. |

 

7.

Asakṛd yāni karmāṇi kriyeran karmakāribhiḥ

pratiprayogaṁ naitāḥ syur mātaraḥ çrāddham eva ca. | 1. | -
Adhāne homayoç caiva vaiçvadeve tathaiva ca _
balikarmaṇi darçe ca paurṇamāse tathaiva ca | 2. |
Navayajñe ca yajñajñā vadanty evaṁ manīshiṇaḥ

ekam eva bhavec chrāddham eteshu na pṛthak pṛthak | 3. |
Nāshṭakāsu bhave chrāddhaṁ na çrāddhe çrāddham ishyate
na soshyantījātakarmaproshitāgatakarmasu | 4. |

11
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 18]
12

Vivāhādiḥ karmagaṇo ya ukto garbhādhānaṁ çuçruma yasya cānte

vivāhādāv ekam evātra kuryāc chrāddhaṁ nādau karmaṇaḥ kar-
maṇaḥ syāt | 5.

Pradoshe çrāddham ekaṁ syād gonishkālapraveçayoḥ

na çrāddhaṁ yujyate kartuṁ prathame pushṭikarmaṇi | 6. |

Halābhiyogādishu tu shaṭsu kuryāt pṛthak pṛthak

pratiprayogam apy eshām ādāv ekaṁ tu kārayet | 7. |

Bṛhatpatrakṣhudrapaçusvastyarthaṁ parivishyatoḥ

sūryendvoḥ karmaṇī ye tu tayoḥ çrāddhaṁ na vidyate | 8. |

Na daçāgranthike naiva vishavaddashṭakarmaṇi

-  kṛmidashṭacikitsāyāṁ naiva çesheshu vidyate | 9. |

Gaṇaçaḥ kriyamāṇeshu mātṣbhyaḥ pūjanaṁ sakṛt
sakṛd eva bhavec chrāddham ādau na pṛthag ādishu | 10. |
Yatra yatra bhavec chrāddhaṁ tatra tatra ca mātaraḥ

prāsaṅgikam idaṁ proktam ataḥ prakṛtam ucyate | 11. |

VI.

" Adhānakālā ye proktās tathā yāç cāgniyonayaḥ

: tadāçrayo "’gnim ādadhyād agnimān agrajo yadi | 1. |

Dārāäādhigamanādhāne yaḥ kuryād agrajāgrimaḥ
pariyettā sa vijñeyaḥ parivittis tu pūrvajaḥ | 2. |
Parivittiparivettārau narakaṁ gacchato dhruvam
api cīrṇaprāyaçcittau pādonaphalabhāginau | 3. |
Deçāntarasthaklībaikavṛsṣhaṇān asahodarān
veçyātisaktapatitaçūdratulyātirogiṇaḥ | 4. |
Jaḍamūkāndhabadhirakubjavāmanakuṇḍakān

ativṛddhān abhāryāṁç ca kṛshisaktān nṛpasya ca | 5. |
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 19]
T Dhanavṛddhiprasaktāṁç ca kāmataḥ kāriṇas tathā

* kulaṭonmattacaurāṁç ca parivindan na dushyati | 6. |

‘“ Dhanavārdhushikaṁ rājasevakaṁ karmakaṁ tathā
proshitaṁ ca pratīksheta varshatrayam api tvaran | 7. |
Proshitaṁ yady açṛṇyānas tryabdād ante samācaret
āgate tu punas tasmin pādaṁ tacchuddhaye caret | 8. |
Lakṣhaṇe prāggatāyās tu pramāṇaṁ dvādaçāṅgulam
tanmūlasaktā yodīcī tasyā etan navottaram | 9. |
U daggatāyāḥ saṁlagnāḥ çeshāḥ prādeçamātrikāḥ
saptasaptāṅgulā nyasya kuçenaiva samullikhet | 10. |
Mānakriyāyām uktāyām anukte mānakartari
mānakṛd yajamānaḥ syād vidushām esha niçcayaḥ | 11. |
Puṇyam evādadhītāgniṁ sa hi sarvaiḥ praçasyate
anardhukatvaṁ yat tasya kāmyais tan nīyate çamam | 12. |
Yasya dattā bhavet kanyā vācā satyena kenacit
so '"ntyāṁ samidham ādhāsyann ādadhītaiva nānyathā | 13. |
Anūḍhaiva tu sā kanyā pañcatvaṁ yadi gacchati
na tathā vratalopo ‘sya tenaivānyāṁ samudvahet | 14. |-
Atha cen na labhetānyāṁ yācamāno ‘pi kanyakām
tam agnim ātmasāt kṛtvā kshipraṁ syād uttarāçramī | 15. |

VII.

Açvattho yaḥ çamīgarbhaḥ praçastorvīsamudbhavaḥ
tasya yā prāṅmukhī çākhā yvodīcī vordhvagāpi vā | 1. |
Araṇis tanmayī proktā tanmayy evottarāraṇiḥ

sāravad dāravaṁ catram ovīlī ca praçasyate | 2. |
Saṁsaktamūlo yaḥ çamyāḥ sa çamīgarbha ucyate

alābhe tv açamīgarbhād dhared evāvilambitaḥ | 3. |

13
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 20]
14

Caturviṁçatir aṅgushṭhā dairghyaṁ shaḍ api pārthavam
Catyāra ucchrayo mānam araṇyoḥ parikīrtitam | 4. |
Ashṭāṅgulaḥ pramanthaḥ syāc catraṁ syād dvādaçāṅgulam
ovīlī dvādaçaiva syād etan manthanayantrakam | 5. |
Aṅgushṭhāṅgulimānaṁ tu yatra yatropadiçyate

tatra tatra bṛhatparvagranthibhir minuyāt sadā | 6. |
Goyālaiḥ çaṇasaṁmiçrais trivṛd vṛttam anaṅkagam
vyāmapramāṇaṁ netraṁ syāt pramathyas tena pāvakaḥ | 7. |
Mūrdhākṣhikarṇavaktrāṇi kaṁdharā cāpi pañcamī
aṅgushṭhamātrāṇy etāni dvyaṅgushṭhaṁ vakṣha ucyate | 8. |
Aṅgushṭhamātraṁ hṛdayaṁ tryaṅgushṭham udaraṁ smṛtam
ekāṅgushṭhā kaṭir jñeyā dvau vastir dvau ca guhyakam | 9. |
Trū jaṅghe ca pādau ca catustryekair yathākraṁam
araṇyavayavā hy ete yājñikaiḥ parikīrtitāḥ | 10. |

Yat tad guhyam iti proktaṁ devayonis tu socyate

asyāṁ yo jāyate vahniḥ sa kalyāṇakṛd ucyate | 11. |

- Anyeshu ye tu manthanti te rogabhayam āpnuyuḥ
prathame manthane tv esha niyamo nottareshu ca | 12. |
Uttarāraṇinishpannaḥ pramanthaḥ sarvadā bhavet
Yonisaṁkaradosheṇa yujyate hy anyamanthakṛt | 13. |
Ardrā suçushirā caiva ghūrṇāṅgī pāṭitā tathā

na hitā yajamānānām araṇiç cottarāraṇiḥ | 14. |

 

VIII. 9

Paridhāyāhataṁ vāsaḥ prāvṛtya ca yathāvidhi
bibhṛyāt prāṅmukho yantram āvṛtā vakṣhyamāṇayā | 1. |
Catrabudhne pramanthāgraṁ gāḍhaṁ kṛtvā vicakṣhaṇaḥ

kṛtyottarāgrām araṇiṁ tadbudhnam upari nyaset | 2. |
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 21]
15
Catrāgrakīlakāgrasthām ovīlīm udagagrakām
vishṭambhād dhārayed yantraṁ nishkampaṁ prayataḥ çuciḥ | 3. |
Trir udveshṭyātha netreṇa catraṁ patnyo 'hatāṁçukāḥ
pūrve manthanty araṇyante prācy agneḥ syād yathā cyutiḥ | 4. |
Naikayāpi vinā kāryam ādhānaṁ bhāryayā dvijaiḥ
akṛtaṁ tad yijānīyāt sarvā nānyārabhanti yat | 5. |
YVarṇajyaishṭhyena bahyvībhiḥ savarṇābhiç ca janmataḥ
kāryam agnicyuter ābhiḥ sādhyībhir manthanaṁ pṛthak | 6. |
Nātra çūdrīṁ prayuñjīta na drohadveshakāriṇīm
na caivāvratasthāṁ nānyapuṁsā ca saha saṁgatām | 7. |
Tataḥ çaktatarā paçcād āsām anyatarāpi vā
- upetānāṁ vānyatamā manthed agniṁ nikāmataḥ | 8. |
Jātasya lakṣhaṇaṁ kṛtvā taṁ praṇīya samidhya ca
ādhāya samidhaṁ caiva brahmāṇaṁ copaveçayet | 9. |
Tataḥ pūrṇāhutiṁ hutvā sarvamantrasamanyitām
gāṁ dadyād yajñavāstvante brahmaṇe vāsasī tathā | 10. |
Homapātram anādeçe dravadravye sruvaḥ smṛtaḥ
pāṇir eyvetarasmiṁs tu srucaivātra tu hūyate | 11. |
Khādiro vātha pārṇo vā dvivitastiḥ sruvaḥ smṛtaḥ
sṝrug bāhumātrā vijñeyā vṛttas tu pragrahas tayoḥ | 12. |
Sruvāgre ghrāṇavat khātaṁ dvyaṅgushṭhaṁ parimaṇḍalam
sarvakhātaṁ sanirvāhaṁ srucaç cārdhashaḍaṅgulam | 13. |
Prākças caiva kuçaiḥ kāryaḥ saṁpramārgo juhūshatā
pratāpanaṁ ca liptānāṁ prakṣhālyoshṇena vāriṇā | 14. |
Prāñcaṁ prāñcam udagagner udagagraṁ samīpataḥ
tat tathā sādayed dravyaṁ yad yathā viniyujyate | 15. |
Ajyaṁ havyam anādeçe juhotishu vidhīyate
mantrasya devatāyāç ca prajāpatir iti sthitiḥ | 16. |
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 22]
16

Nāṅgushṭhād adhikā grāhyā samit sthūlatayā kvacit

na viyuktā tvacā caiva na sakīṭā na pāṭitā | 17. |
Prādeçān nādhikā nonā na ca çākhā viçākhikā

na saparṇā na nirvīryā homeshu ca vijānatā | 18. |
Prādeçadvayam idhmasya pramāṇaṁ parikīrtitam
evaṁvidhābhir eveha samidbhiḥ sarvakarmasu | 19. |
Samidho ‘shṭādaçedhmasya pravadanti manīshiṇaḥ

darçe ca paurṇamāse ca kriyāsv anyāsu viṁçatiḥ | 20. |
Samidādishu homeshu mantradaivatavarjitā

purastāc coparishṭāc ca indhanārthaṁ samid bhavet | 21. |
Idhmo "'py edhārtham ācāryair havirāhutishu smṛtaḥ

yatra cāsya nivṛttiḥ syāt tat spashṭīkaravāṇy aham | 22. |
Aṅgahomasamittantrasoshyantyākhyeshu karmasu

-yeshāṁ caitad upary uktaṁ teshu tatsadṛçeshu ca | 23. |
Akṣhabhaṅgādivipadi jalahomādikarmaṇi

kratvāhutishu sarvāsu naiteshy idhmo vidhīyate | 24. |

IX.

Sūrye ’staçailam aprāpte shaṭtriṁçadbhiḥ sadāṅgulaiḥ
prādushkaraṇam agnīnāṁ prātarbhāsāṁ ca darçanāt | 1. |
Hastād ūrdhyaṁ ravir yāvad giriṁ hitvā na gacchati
tāvad dhomavidhiḥ puṇyo nātyety uditahominām | 2. |
Yāvat samyaṅ na bhāvyante nabhasy ṛkṣhāṇi sarvataḥ

na ca lohitimāpaiti tāvat sāyaṁ ca hūyate | 3. |
Rajonīhāradhūmābhravṛkṣhāgrāntarite ravau

saṁdhyām uddiçya juhuyād yratam asya na lupyate | 4. |
Na kuryāt kṣhiprahomesṣhu dvijaḥ parisamūhanam

vairūpākṣhaṁ ca na japet prapadaṁ ca vivarjayet | 5. |
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 23]
17

>Paryukshaṇaṁ ca sarvatra kartavyam adite “ny iti

—

 

nte ca vāmadevyasya- gānaṁ kuryāt tṛce rci vā | 6. |
Āhomakeshy api bhaved yathoktaṁ candradarçane
vāmadevyaṁ gaṇeshy ante balyante vaiçvadevike | 7. | \
Yāny adha staraṇāmnānān na teshu staraṇaṁ bhavet
skakāryārthasādhyatvāt paridhīn api varjayet | 8. |
Barhiḥ paryukshaṇaṁ caiva vāmadevyajapas tathā
kratvāhutishu sarvāsu trikam etan na vidyate | 9. |
Havishyeshu yavā mukhyās tad anu vṛīhayaḥ smṛtāḥ
māäshakodravagaurādi sarvālābhe ‘pi varjayet | 10. |

Pāṇyāhutir dvādaçaparvapūrikā

kaṁsādinā cet sruvapūramātrikā-

daivena tīrthena ca hūyate haviḥ

svaṅgāriṇi svarcishi tac ca pāvake | 11. |
Yo ‘*narcishi juhoty agnau vyaṅgāriṇi ca mānavaḥ
mandāgnir āmayāvī ca daridraç ca sa jāyate | 12. |
Tasmāt samiddhe hotavyaṁ nāsamiddhe kadācana
ārogyam icchatāyuç ca çriyam ātyantikīṁ parām | 13. |
Hotavye ca hute caiva pāṇiçūrpāsyadarvibhiḥ
na kuryād agnidhamanaṁ kuryād vā vyajanādinā | 14. |
Mukhenaike dhamanty agniṁ mukhād dhy esho "“dhyajāyata
nāgniṁ mukheneti ca yal laukike yojayanti tat | 15. | |

 

X.
Yathāhani tathā prātar nityaṁ snāyād anāturaḥ
dantān prakṣhālya nadyādau gṛhe cet tad amantravat | 1. |
Nāradādyuktavārkṣhaṁ yad ashṭāṅgulam apāṭitam

satvacaṁ dantakāshṭhaṁ syāt tadagreṇa pradhāvayet | 2. |
2
[File: C:/Users/User/shree/sanskrit/Karmapradīpa_I_Prapāṭhaka.pdf; Page: 24]
18

Utthāya netre prakṣhālya çucir bhūtvā samāhitaḥ
parijapya ca mantreṇa bhakṣhayed dantadhāvanam | 3. |
Āyur balaṁ yaço varcaḥ prajāṁ paçūn vasūni ca
brahmaprajñāṁ ca medhāṁ ca tvaṁ no dhehi vanaspate | 4. |
Māsadvayaṁ çrāvaṇādi sarvā nadyo rajasvalāḥ
tāsu snānaṁ na kurvīta varjayitvā samudragāḥ | 5. |
Dhanuḥsahasrāṇy ashṭau tu toyaṁ yāsāṁ na vidyate
na tā nadīçabdavahā gartās r | 6. |
Upākarmaṇi cotsarge pretasnānē\hathaiva ca
candrasūryagrahe caiva rajodosho na vidyate | 7. |
Vedāç chandāṁsi sarvāṇi Brahmādyāç ca divaukasaḥ
jalārthino “tha pitaro Marīcyādyās tatharshayaḥ | 8. |
Upākarmaṇi cotsarge snānārthaṁ brahmavādinaḥ
yiyāsūn anugacchanti saṁtushṭāḥ khaçarīriṇaḥ | 9. |
Samāgamas tu yatraishāṁ tatra hatyādayo malāḥ
nūnaṁ sarve kshayaṁ yānti kim utaikaṁ nadīrajaḥ | 10. |
Rshīṇāṁ sicyamānānām antarālaṁ samāçritaḥ
saṁpibed yaḥ çarīreṇa parshanmuktajalacchaṭāḥ | 11. |
Vidyādīn brāhmaṇaḥ kāmān varādīn kanyakā dhruvam
āmushmikāny api sukhāny āpnuyāt sa na saṁçayaḥ | 12. |
Açucy açucinā dattam āmam acchajalādinā
anirgatadaçāhās tu pretā rakṣhāṁsi bhuñjate | 13. |
Svardhunyambhaḥsamāni syuḥ sarvāṇy ambhāṁsi bhūtale
kūpasthāny api somārkagrahaṇe nātra saṁçayaḥ | 14. |

| Iti karmapradīpapariçishṭe Kātyāyanaviracite

prathamaḥ prapāṭhakaḥ. |