Internet sitelerinin sonu mu geldi?

[Akif Eyler]

Evrim Ağacı sitesinin kurucusu Çağrı Mert Bakırcı ilginç bir video yapmış. Web'de içerik üretmenin ve reklam gelirlerinin güzel bir sunumunu yaptıktan sonra "Internet sitelerinin sonu geldi!" diyor.

https://youtube.com/watch?v=MB26JRTbdKE

Bu şartlar altında, bilgi üretmek ve sunmak için motivasyon kalmadığını inandırıcı bir şekilde anlatıyor.

__Akif Eyler__

[Tuncay Başkan]

Hocam, 

Kurulduğundan beri yazılımcıların en çok ziyaret ettiği, soruların sorulduğu, bazıları makale gibi çok kaliteli cevapların olduğu StackOverflow sitesinin durumu da aşağıdaki gibi.

Her soruya cevap vermeye çalışan LLM'lerin ana esas besin kaynakları StackOverflow, Quora vs gibi içeriği moderasyondan geçen kaliteli web siteleri. Eğer bu siteler ıssız kasabaya dönerse yeni şeyler için nasıl train edilecekler, mesela yeni çıkan bir programlama dili için YZ sadece manuel dokümanları ile tatmin edici yanıtlar verebilecek mi?

https://x.com/marcgravell/status/1922922817143660783

/tb.

--
Gruba davet etmek istediklerinize bu linki ulaştırabilirsiniz:
https://groups.google.com/g/yz-ve-insan/about
---
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Yapay Zeka ve İnsan" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için yz-ve-insan...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.
Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/yz-ve-insan/CAC5h89yT0Bzex76iiB%3Ddk1nwx0qU1_EKd0s6nK%2BQ223M-L4reA%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[Akif Eyler]

ilginç ve acıklı bir grafik: 

5 yıl çıkış, 6 yıl tepe, 5 yıl iniş

StackOverflow için üzüldüm, çok faydalanmıştım

YZ sadece manuel dokümanları ile tatmin edici yanıtlar verebilecek mi?

hiç sanmıyorum

__MAE

On Tue, Aug 12, 2025 at 9:45  Tuncay Başkan 

Hocam, 

Kurulduğundan beri yazılımcıların en çok ziyaret ettiği, soruların sorulduğu, bazıları makale gibi çok kaliteli cevapların olduğu StackOverflow sitesinin durumu da aşağıdaki gibi.

Her soruya cevap vermeye çalışan LLM'lerin ana esas besin kaynakları StackOverflow, Quora vs gibi içeriği moderasyondan geçen kaliteli web siteleri. Eğer bu siteler ıssız kasabaya dönerse yeni şeyler için nasıl train edilecekler, mesela yeni çıkan bir programlama dili için YZ sadece manuel dokümanları ile tatmin edici yanıtlar verebilecek mi?

https://x.com/marcgravell/status/1922922817143660783

/tb.

On Thu, Jul 31, 2025 

Evrim Ağacı sitesinin kurucusu Çağrı Mert Bakırcı ilginç bir video yapmış. Web'de içerik üretmenin ve reklam gelirlerinin güzel bir sunumunu yaptıktan sonra "Internet sitelerinin sonu geldi!" diyor.

[hüseyin atanur ünal]

YZ, yanlışlarını söyleyince kabul ediyor ! ? 

Çelişki gibi geldi ... 

https://www.instagram.com/reel/DNDx4FMtEFQ/?igsh=MWhtaDVzaWJqbDRpYQ==

12 Ağu 2025 Sal 10:37 tarihinde Akif Eyler <akif....@gmail.com> şunu yazdı:

--

Gruba davet etmek istediklerinize bu linki ulaştırabilirsiniz:
https://groups.google.com/g/yz-ve-insan/about
---
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Yapay Zeka ve İnsan" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için yz-ve-insan...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.

Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/yz-ve-insan/CAC5h89w4gsY6KLDh-qb9pLq388v1_z8QK-zVS4rfX55gCiEn0A%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[Akif Eyler]

Bu grupta üye olduğu halde pek katkı yapmayan eski bir öğrencim 2023'de bana şunları yazmıştı:

ChatGPT türü makine öğrenmesi yoluyla antrene edilen dil modellerin (teknik adı LLM Large Language Model) temel olarak bilgisi, üzerinde  eğitildiği dokümanlardaki harflerin, kelimelerin ve cümlelerin art arda diziliş ihtimalleri. Tabi trilyonlarca parametrelik bir LLM'i insanlığın ilgilendiği her konuda milyonlarca dokümanla eğitirseniz, sonra ne tür bir konuyu başlatırsanız başlatın (soru yoluyla) devamını getirir, öğrendiği istatistiki ilişkilerden örneklem yapma yoluyla. Örneklem süreci probabilistik (ihtimale dayalı) olduğu için aynı cümleye her defasında farklı cevaplar verebilir. ChatGPT'nin eğitiminde, ilave olarak, ürettiği farklı cevapların hangisinin daha mantıklı olduğuna dair insanların geri bildirimiyle de antrene edilmiş. Yine de LLM'in yaptığının, temelde 'çağrışımları hatırlamak' olduğunu bilmek gerek. Metindeki bazı ilişkileri yakalayıp, parametrize edip,  problem çözme yeteneği kazanmış gibi görünse de (makine öğrenmesi süreci aslında buna da yol açabiliyor, modelin kapasitesi varsa) karşılaşabileceği problemlerin çeşitliliği yanında doğru ilişkileri yakaladıklarının çok az, daha önemlisi önerdiği çözümün güvenilirliğinin hiçbir garantisi olmadığı rahatlıkla söylenebilir.

ChatGPT türü LLM yazılımıların gücünü ve zaafını birkaç cümle içinde çok güzel özetlemiş.

Bu gözle bakınca, StackOverflow gibi özgün web sitelerine yeni malzeme eklenmezse, LLM motorları bunları kendisi üretemeyeceği için yeni sorulara ilginç cevaplar bulamayacak.

On Tue, Aug 12, 2025 hüseyin atanur ünal 

YZ, yanlışlarını söyleyince kabul ediyor ! ? 

Çelişki gibi geldi ... 

Çelişki değil, yine LLM yaklaşımının sonucu. Bize göre yanlış bir cevap verdiyse, bu cevabı muteber sayılan web sayfalarından ya da kitaplardan almış olmalı. "Bu yanlış" deyince hemen geri adım atıyor ve "bize göre doğru"yu buluncaya kadar cevap üretmeyi sürdürüyor. 

ChatGPT türü LLM'ler için hakikat tek değil! Muhtelif yerlerden aldığı bilgileri bir şekilde birleştirip bize sunuyor ve kendisinden umulmayan bir başarı sergiliyor. Hiçbir eserden tam alıntı yapmadığı için şimdilik telif yasalarına takılmıyor. Lakin bu yaklaşımın fikri mülkiyet haklarını ihlal ettiği çok açık.

StackOverflow örneğine dönersek, cevabı bu sitede ararsanız, cevabın sahibini açıkça görüyorsunuz. LLM'lere sorarsanız, aynı cevabı "insanlığın ortak bilgisi" gibi anonim alıyorsunuz. O cevabı telif eden kişilere haksızlık oluyor, motivasyon kaybeden o kişiler de bir daha cevap üretmiyor.

 

__Akif Eyler__

 

[hüseyin atanur ünal]

Akif abi, 

". .. karşılaşabileceği problemlerin çeşitliliği yanında doğru ilişkileri yakaladıklarının çok az, daha önemlisi önerdiği çözümün güvenilirliğinin hiçbir garantisi olmadığı rahatlıkla söylenebilir."

cümlesinde  [... yakaladıklarının çok az, ...] ibaresinin zımnî fiili" olduğu" kelimesi mi, yoksa ardından gelen ifadedeki "olmadığı" kelimesi mi ?

Özür ve saygılarımla ... 

13 Ağu 2025 Çar 07:59 tarihinde Akif Eyler <akif....@gmail.com> şunu yazdı:

--

Gruba davet etmek istediklerinize bu linki ulaştırabilirsiniz:
https://groups.google.com/g/yz-ve-insan/about
---
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Yapay Zeka ve İnsan" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için yz-ve-insan...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.

Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/yz-ve-insan/CAC5h89ywJnDULXh6pzxZZ_dsr1ve0bDw8oAB%2BfuBJuT0SYnJkQ%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[Gürsu Gülcü]

". .. karşılaşabileceği problemlerin çeşitliliği yanında doğru ilişkileri yakaladıklarının çok az, daha önemlisi önerdiği çözümün güvenilirliğinin hiçbir garantisi olmadığı rahatlıkla söylenebilir." cümlesinde  [... yakaladıklarının çok az, ...] ibaresinin zımnî fiili" olduğu" kelimesi mi, yoksa ardından gelen ifadedeki "olmadığı" kelimesi mi ?

Alıntıdaki çok da iyi ifade edilmemiş cümlelerin sahibi olarak kasdımı anlatayım. İki cümlecik, ayrı ayrı iki tesbit:

1) LLM'ler, bir insanın kurabileceği ilişkilerden daha azını kurabiliyor. Önemli irtibatlandırmalar için özellikle eğitilmeleri gerekiyor.

Bu ifade, cümlelerin sarf edildikleri yıl için kesinlikle daha bariz bir şekilde doğruydu. Duygu analizi için ayrı, konu bazında tasnif için ayrı, uzun metinleri özetlemek için ayrı eğitilmiş dil modelleri kullanılıyordu yakın birkaç sene öncesine kadar. YZ'nın babalarından sayılan LeCun, güncel bir makalesinde şu tesbiti yapıyor, özünden aynen alıntılıyorum: "While LLMs form broad conceptual categories that align with human judgment, they struggle to capture the fine-grained semantic distinctions crucial for human understanding. More fundamentally, LLMs demonstrate a strong bias towards aggressive statistical compression, whereas human conceptual systems appear to prioritize adaptive nuance and contextual richness, even if this results in lower compressional efficiency by our measures." 

2) Bir LLM'in çıktısı, önceki girdiler (prompt'lar) ve kendi çıktılarınına (yani context: bağlam dahilinde), eğitilirken çok karşılaştığı simge dizilim desenlerinin olasılığının yüksek olacağı şekilde, ve auto-regressive (bir sonraki simge öncekilere bağlı) olarak rastgele örneklemlendirilmeyle (sampling) oluşturuluyor bildiğiniz gibi. Yani bir LLM'in, örneklemlerin sonucunda saçmalama ihtimali her zaman mevcut. Bunun için de aynı kişinin bir yansısını kullanayım:

 

[hüseyin atanur ünal]

Anladığım : 

"... önerdiği çözümün güvenilirliğinin hiçbir garantisi olmadığı rahatlıkla söylenebilir."

cümlesindeki "hiçbir" ibaresi bu yıllarda " % 50 " civarlarına mı geldi ?

Yoksa yandık   : ) 

15 Ağu 2025 Cum 00:53 tarihinde Gürsu Gülcü <gursu...@gmail.com> şunu yazdı:

--

Gruba davet etmek istediklerinize bu linki ulaştırabilirsiniz:
https://groups.google.com/g/yz-ve-insan/about
---
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Yapay Zeka ve İnsan" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için yz-ve-insan...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.

Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/yz-ve-insan/CAGGb3emEg_tz5Jpre4OaFFsQFF7E5-X2uVgnuYzaFwC%2BGaN%2B%2Bg%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[Gürsu Gülcü]

Esas konuya dönecek olursak, kamuya açık bilgileri derleme ve paylaşma maliyetini reklam gelirleriyle karşılayan iş modelinin sonu gelmiş olabilir. Spesifik konularda güvenilir bilgi edinmek için ise ChatGPT türü üretken yz'lerin (generative AI) ne üreteceğinin belirsizliği yüzünden "hiçbir garantisi yok". Bu, genelde isabetli cevaplar alamayacağımız anlamına gelmiyor. Klasik bir bilgi sisteminde bir arama yapsanız, sistemdeki bilgiler içerisinde aradığınıza ulaşabilir veya ulaşamayabilirsiniz. Üretken YZ ise cevap üretirken nadiren de olsa gerçekliği olmayan şeyler üretiyor, tek dediğim bu. Örneğin bir arkadaşımız ChatGPT'ye bir konuyla ilgili Kuran'da hangi ayetler var diye sormuştu, cevabı da bizlerle paylaşmıştı, ancak Kuran'da böyle bir ayet mevcut değildi. "Bulamadım", veya "bilmiyorum" bile çok daha makul cevaplar olurdu takdir edersiniz. Kritik konuları teyit ederek ilerlemekte bir mahzur yok elbette, mevcut sistemin doğasını anlatmayı denedim sadece.

-o-o-

Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/yz-ve-insan/CACTbate_L8mQbdR%3DP5P2xib45kMsoyBOR7obxLuy4xAe3xAJTg%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[hüseyin atanur ünal]

YZ ... 

Bizi geççekse ? ! ! 

https://www.instagram.com/reel/DOWa4lkiLoa/?igsh=MWMzZGZrbnR0M2M1Zg==

15 Ağu 2025 Cum 17:21 tarihinde Gürsu Gülcü <gursu...@gmail.com> şunu yazdı:

Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/yz-ve-insan/CAGGb3e%3DJxg3nmqvtxJeZp7fZg%3Dei0jQHiw7gbKT7M7atCLbmRg%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.