श्रीवसिष्ठस्य विकत्थनम्

[Lokesh Sharma]

भरद्वाजः:

जीवन्मुक्तस्थितिं ब्रह्मन् कृत्वा राघवम् आदितः ।

क्रमात् कथय मे नित्यं भविष्यामि सुखी यथा ॥१॥

वाल्मीकिः:

भ्रमस्य जागतस्यास्य जातस्याकाशवर्णवत् ।

अपुनस्स्मरणं मन्ये साधो विस्मरणं वरम् ॥२॥

दृश्यात्यन्ताभावबोधं विना तन् नानुभूयते ।

कदाचित् केनचिन् नाम स बोधो ऽन्विष्यताम् अतः ॥३॥

स चेह सम्भवत्य् एव तदर्थम् इदम् आततम् ।

शास्त्रम् आकर्णयसि चेत् तत्त्वं प्राप्नोषि नान्यथा ॥४॥

जगद्भ्रमो ऽयं दृश्यो ऽपि नास्त्य् एवेत्य् अनुभूयते ।

वर्णो व्योम्न इवाखेदाद् विचारेणामुनानघ ॥५॥

दृश्यं नास्तीति बोधेन मनसो दृश्यमार्जनम् ।

सम्पन्नं चेत् तद् उत्पन्ना परा निर्वाणनिर्वृतिः ॥६॥

अन्यथा शास्त्रगर्तेषु लुठतां भवताम् इह ।

भवत्य् अकृत्रिमज्ञाना कल्पैर् अपि न निर्वृतिः ॥७॥

- वाल्मीकिः मोक्षोपाये १.२