Fwd: Lungseng hte seng nna, EITI Scope kaw lawm na matu dai ni na zuphpawg hta tang shawn na re. ေက်ာက္စိမ္းအက်ိဳးအျမတ္ ဘယ္သူေတြ ႐ေနလဲ ( MSG တြင္ေဆြးေႏြး႐န္)

[Shadip Jahpang]

---------- Forwarded message ----------
From: "Khon Ja" <khonj...@gmail.com>
Date: Dec 7, 2014 7:30 PM
Subject: Lungseng hte seng nna, EITI Scope kaw lawm na matu dai ni na zuphpawg hta tang shawn na re. ေက်ာက္စိမ္းအက်ိဳးအျမတ္ ဘယ္သူေတြ ႐ေနလဲ ( MSG တြင္ေဆြးေႏြး႐န္)
To: "khonja2014" <khonj...@gmail.com>
Cc:

Hkungga ai Myit Rum ni,

Dai ni gaw, Myanmar Extractive Industry Transparency Initiative (EITI)
a scope kaw Jade and jam stones ni hpe bang la na matu mung shawa
uhpung uhpawng ni a gawng malai ni tang shawn na hkyen nga ma ai.

EITI gaw, International Institution rai nna, Myanmar Mungdan mung
member tai na matu application sa da ai. Myanmar EITI hpe "Multi
Stakeholders Group - MSG" kaw nna govern galaw ya ra ai. Dai MSG hta
(Government- Investors- CSOs) ni a gawng malai ni equal number hte
shang lawm ra ai.

Lai wa sai MSG zuphpawng hta EITI Report kaw shalawm na sector ni hta
Oil/Gas, Hydro, Fishery, Mining nga da ai. Lungseng hte kaga sut kaja
nlung ni hpe gaw garan nna, priority kaw n bang da ma ai.

Raitim, dai ni na zuphpawng hta Lungseng hte nhprang sut rai i hpe
Priority II de shatsaw la na matu Civil Society Organizations ni a
gawng malai ni tang shawn na re. Lawu na message hpe mung chyeju hte
hti ya yu marit.

Raitim, dai CSOs gawng malai ni hta, anhte wunpawng na n lawm nga ai.

Grai chyeju kaba sai.


KJ

ဆ႐ာ ဆ႐ာမတို႕ ခင္ဗ်ား
Global Witness က ေက်ာက္စိမ္းက႐တဲ႕ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ဘယ္သူေတြ ႐ေနၾကလဲဆိုတာကို
ပဏာမ ေလ့လာစမ္းစစ္ခ်က္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ပါ။
က်ေနာ္တို႕ MSGက MATA  အဖြဲ႕ဝင္ေတြ လာမယ့္ အသည္းအေဝးမွ ာ ေက်ာက္စိမ္းကို
scoping study ထဲပါေအာင္ ထည့္ဘို႕ အဆိုျပဳဘို႕ စဥ္းစားႏီိုင္ေအာင္
ေပးပို႕ပါတယ္။
ဒီဟာကို အျပင္ကို မျဖန့္ေစခ်င္ေသးပါ။ MSG မွာေဆြးေႏြးသင့္ေၾကာင္း
စဥ္းစားလို႕႐ေအာင္ ေပးပို႕တာျဖစ္ပါတယ္။
အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြ ျပည့္စံုဘို႕ အနည္းသာသာလိုပါေတာ့တယ္။ အဲဒီအခါမွသာ
တ႐ားဝင္ ထုတ္ျပန္ပါလိမ့္မယ္။

best

Kyaw Thu


သယံဇာတ ထုတ္ယူသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္
ျမန္မာနိုင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ ေျပာဆိုသည့္ အတိုင္း ေဆာင္႐ြက္မည္ေလာ။
ေက်ာက္စိမ္းကုန္သြယ္မႈသည္ အဓိကက်ေသာ စမ္းသပ္မႈတစ္ခု ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

မိုက္ေဒးဗစ္ (Mike Davis)၊ Global Witness ၏  အၾကီးတန္း အၾကံေပး

ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းတြင္ တူးေဖာ္ေသာ
ေက်ာက္စိမ္းမ်ား၏ ျပည္ပတင္ပို ့မႈသည္  တစ္နွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆-၉ ဘီလ်ံ
တန္ဖိုးရွိလိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားပါသည္။  သို႔ေသာ္လည္း နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏
အခြန္သည္ ယေန ့ထုတ္ေ၀ေသာ နယူးေယာက္ တိုင္းမ္ ေဆာင္းပါးတစ္ေစာင္တြင္
ေဖာ္ျပသည့္အတိုင္း  မေျပာပေလာက္သည့္ ပမာဏသာျဖစ္ျပီး ကခ်င္လူထုအတြက္
အက်ဳိးအျမတ္ မရရွိသေလာက္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ထိုေငြေၾကးမ်ားသည္
မည္သည့္ေနရာသို႔ ေရာက္သြားသနည္း။ ေငြေၾကးေရာက္ရွိသင့္သည့္ေနရာသို႔
ေရာက္ရွိေစရန္ မည္သည့္အရာမ်ား လုပ္ေဆာင္နိုင္ပါသလဲ။

ဤေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားရန္သည္ အဂတိလိုက္စားမႈ ကိုင္တြယ္ရန္ အစိုးရ၏
ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ား နွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အဆိုး႐ြားဆံုးေသာ
လက္နက္ကိုင္ပ႗ိပကၡ ျမင္ကြင္းတစ္ခုျဖစ္ေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္
ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာမ်ားအတြက္ အလြန္ပင္
အေရးၾကီးပါသည္။

ပထမဦးဆုံးမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ အတိုင္းအတာပုံစံပင္ျဖစ္ပါသည္။  ၂၀၁၁ ခုနွစ္တြင္
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရမွ စတင္ အာဏာရရွိခ်ိန္ကတည္းကပင္ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ ့နွင့္
တြင္းထြက္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းရွင္းေစရမည္ဟု
ခ်ီးက်ဴးထိုက္ေသာ ကတိက၀တ္မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယခုနွစ္ ဇူလိုင္လတြင္
ျမန္မာနိုင္ငံသည္ နိုင္ငံေပါင္း ၄၈ ႏိုင္ငံပါ၀င္သည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ
အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အစီအစဥ္တစ္ခုျဖစ္ေသာ သဘာ၀ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ား
ထုတ္ယူေရးဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အစီအစဥ္ (Extractive
Industries Transparency Initiative) တြင္ အဖြဲ ့၀င္ေလာင္းႏိုင္ငံတစ္ခု
ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။ ယင္းသည္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ၾကသည့္ အစိုးရ၀န္ၾကီးမ်ား၊
ျမန္မာအရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ား နွင့္ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္
အလြန္အေရးႀကီးလွေသာ ႀကီးမားသည့္ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး
ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳထိုက္ပါသည္။

သို ့ေသာ္လည္း အဖြဲ႕၀င္ေလာင္းဟူသည္မွာ အစမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍
ျပည့္စုံလုံေလာက္သည့္ ပံုစံတစ္ခုအျဖစ္ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ျဖင့္ အထူးဂရုစိုက္ၿပီး
အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္မည္ဆိုပါက EITI အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူလူထုအား အကူအညီ
ေပးရာေရာက္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ အေနျဖင့္ ပိုမိုၾကီးမားေသာ
ပြင့္လင္းျမင္သာမႈလုပ္ေဆာင္ရန္ ယင္း၏ ကတိက၀တ္မ်ားအေပၚ အေကာင္အထည္ေဖာ္
ေဆာင္႐ြက္ေၾကာင္း နွင့္ အၾကီးမားဆံုး အေျပာင္းအလဲမ်ား လုပ္ေပးႏိုင္မည့္
လုပ္ငန္းမ်ားကို ခ်ိန္ရြယ္ ဦးတည္ေၾကာင္း ျပသရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါသည္။

ဤေနရာတြင္ ေက်ာက္စိမ္းအေၾကာင္း ပါ၀င္လာပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ EITI အေၾကာင္း
ယခုအခ်ိန္ထိ ေဆြးေႏြးမႈအမ်ားစုမွာ ေရနံ ႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔အေပၚတြင္သာ အဓိက
ျဖစ္ေနေသာ္လည္း   ေက်ာက္စိမ္းသည္ သယံဇာတထုတ္ယူသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္
တန္ဖိုးအႀကီးဆုံး ျဖစ္ပါသည္။ တာ၀န္ခံမႈ ရွိေသာ၊ အဂတိလိုက္စားမႈမရွိေသာ
ေက်ာက္စိမ္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု တည္ေထာင္ျခင္းသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး
လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေသာ အၾကီးမားဆံုး ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခု
ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ယင္းသည္ တစ္နိုင္ငံလံုးနွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ဖြံ
့ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာမ်ား ထူးထူးျခားျခား
တိုးတက္ျမင့္မားလာပါလိမ့္မည္။

ေက်ာက္စိမ္းသည္ စစ္မွန္ေသာ အေျပာင္းအလဲလုပ္ေဆာင္ရန္ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏
ကတိက၀တ္အေပၚ အေရးပါဆံုးေသာ စမ္းသပ္မႈတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ကၽြန္ုပ္တို ့၏ လတ္တေလာ သုေတသနျပဳမႈမ်ားမွ လ်ဳိ
့၀ွက္ဖုံးကြယ္ထားမႈ၊ အဂတိလိုက္စားမႈ နွင့္ စစ္တပ္၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈတုိ႔ကို
နက္နက္နဲနဲ အျမစ္တြယ္ေနေသာ ပုံစံမ်ိဳးျဖင့္ ေတြ႕ရပါသည္။

မည္သည့္ကုမၸဏီမ်ားက တူးေဖာ္ေရး လိုင္စင္မ်ား ရထားသည္၊ ယင္းကုမၸဏီမ်ား၏
အစစ္အမွန္ ပိုင္ ဆိုင္သူမ်ားသည္ မည္သူမည္၀ါမ်ားျဖစ္သည္၊ ယင္းစာခ်ဳပ္မ်ား၏
စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ မ်ားတြင္ မည္သည့္တို႔ ပါ၀င္သည္၊
ယင္းကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရထံ မည္သည္တို႔ ေပးရသည္၊
ယင္းကုမၸဏီမ်ားသည္ မည္သည္တို႔ ထုတ္လုပ္ေနၾကသည္ ဆိုသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ
အမ်ားျပည္သူတို႔အတြက္ လုံး၀နီးပါး မသိရွိႏိုင္ၾကပါ။ ဤအခ်က္အလက္မ်ား အားလံုးကို
အမ်ားျပည္သူသိရွိရန္အတြက္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာရန္ အခ်က္သည္ ျမန္မာနိုင္ငံအေနျဖင့္
လက္မွတ္ေရးထိုးထားေသာ  EITI အစီအစဥ္က သတ္မွတ္ထားေသာ သို႔မဟုတ္ အၾကံျပဳထားေသာ
အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။  အခ်ဳိ ့ေသာ အစီရင္ခံစာမ်ားတြင္ ဆန္ ့က်င္ကြဲလြဲမႈမ်ား
ရွိေနေသာ္လည္း ကုမၸဏီမ်ားအားလံုး၏ အစစ္အမွန္
ပိုင္ဆိုင္ထားသူမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္နိုင္ေခ်ရွိသည့္ အေသးစိတ္
ျခြင္းခ်က္မွအပ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရတြင္ ယင္းသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရွိပါသည္။
လိုင္စင္ခ်ထား ေပးမႈမ်ား၊ တူးေဖာ္သည့္ ေနရာမ်ား၊ ရရွိခဲ့ေသာအခြန္မ်ား နွင့္
ေက်ာက္စိမ္း ေရာင္းခ်မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရတြင္ စံသတ္မွတ္ထားေသာ
မွတ္တမ္းမ်ားရွိပါသည္။ ေက်ာက္စိမ္းေရာင္းခ်မႈ အမ်ားအျပားသည္ အစိုးရ၏
ေက်ာက္စိမ္းျပပြဲမ်ားတြင္ တူးေဖာ္သည့္ ကုမၸဏီမ်ားက
ေရာင္းခ်မႈတစ္ခ်ိန္တိုင္းတြင္ ေဒၚလာ သန္း ဆယ္ခ်ီ  ရေလ့ရွိသည္။

ေက်ာက္စိမ္း စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ေနၾကေသာ အတြင္းလူမ်ားေျပာဆိုခ်က္အရ
စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ နွင့္ အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာအရာရွိၾကီးမ်ားအတြင္း စနစ္တက်
အဂတိလိုက္စားမႈသည္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ ေမွာင္ခို ကြန္ယက္မ်ားအတြက္
လုပ္ငန္းေခ်ာေမြ႕ေစၿပီး ယင္းကြန္ယက္မ်ားသည္ ေက်ာက္စိမ္းအမ်ားစုကို
တ႐ုတ္နယ္စပ္မွတဆင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးသည္။

နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ နွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ ့(ေကအိုင္အို) တို႔ၾကား ၁၇
နွစ္ၾကာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲမႈသည္ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လတြင္
စတင္က်ိဳးပ်က္ခဲ့ၿပီးေနာက္တြင္ ဖားကန္ ့ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ ေဒသသည္
ျမန္မာစစ္တပ္ နွင့္ ေကအိုင္အိုတိုအၾကား မၾကာခဏ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေသာေဒသ
ျဖစ္ေနပါသည္။  အဓိက ေက်ာက္စိမ္းတြင္း အားလံုးသည္ ျမန္မာ
စစ္တမ္မွထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္း ျဖစ္ျပီး တူးေဖာ္ေတြ႕ရွိထားေသာ
အဖိုးတန္ေက်ာက္စိမ္းတစ္ခုစီတိုင္းတြင္ ေဒသခံတပ္မွဴး မ်ားမွ
ေ၀စုေတာင္းေလ့ရွိသည္။

စစ္ေရးျပႆနာသည္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းမွ မည္သူမ်ား အက်ဳိးအျမတ္ရေနသည္ ဟူေသာ
ေမးခြန္းအား ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ အေရးတၾကီး ကိုင္တြယ္ရန္ ဘာေၾကာင့္
လိုအပ္သည္ဟူသည့္ ဒုတိယ အေၾကာင္းရင္းဆီသို႔ ကၽြႏု္ပ္တို႔အား ေခၚေဆာင္သြားပါသည္။
ေက်ာက္စိမ္းသည္ ျမန္မာစစ္တပ္ နွင့္ ေကအိုင္အိုအၾကား ပဋိပကၡ၏
အေၾကာင္းရင္းခံတစ္ရပ္ မျဖစ္နိုင္ေသာ္လည္း ေက်ာက္စိမ္းသည္ သိသိသာသာ
ပံ့ပိုးေပးေသာ အေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။  ကခ်င္လူထု အမ်ားအျပား -
ျဖစ္ႏိုင္သည္မွာ အမ်ားစု - တို႔အေနျဖင့္ ၎တို ့၏ အဖိုးတန္ သဘာ၀
အေမြအနွစ္မ်ားအား စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ မိသားစု မ်ား၊ ခရိုနီလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား၊
နွင့္ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္သည့္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ားအား ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္ဟု ဆိုၾကသည့္
တ႐ုတ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ခိုးယူေနသည္ကို ျမင္ၾကသည့္အခါ ခါးသီးစြာ
မေက်မနပ္ ျဖစ္ၾကရသည္။ ကခ်င္ ထိပ္တန္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက
“ကၽြန္ုပ္တို႔ရဲ႕ ျခံထဲမွာ အပင္ကေတာ့ ရွိေနပါတယ္၊ အသီးကိုေတာ့
စားခြင့္မရၾကဘူး” ဟု ေျပာဆိုပါသည္။

ေက်ာက္စိမ္းသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ စစ္ပြဲစီးပြားေရးတစ္ခုထဲသို႔လည္း
ေရာက္ရွိေနပါသည္။  ျမန္မာ စစ္တပ္ရွိ တပ္မွဴးမ်ား နွင့္ ေကအိုင္အိုတို႔သည္
ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္သူမ်ားထံမွ အခြန္အခမ်ား စည္းၾကပ္ေကာက္ခံပါသည္။
စစ္တပ္အရာရွိမ်ားက ေငြေၾကးေတာင္းဆိုမႈမ်ားသည္ အဂတိလိုက္စားမႈ တစ္ခုျဖစ္သည္မွာ
ထင္ရွားလွပါသည္။ ေကအိုင္အို ဘက္မွၾကည့္မည္ဆိုပါက ေက်ာက္စိမ္းကုန္ သြယ္မႈအေပၚ
၎လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕၏ အခြန္အခစည္းၾကပ္ေကာက္ခံမႈမ်ားသည္ တရား၀င္ အခြန္အခ
ေပးေခ်မႈအျဖစ္ ေကအိုင္အို - ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူလူထုအမ်ားအျပားက -
႐ႈျမင္သံုးသပ္ၾကပါသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ကမာၻ အရပ္ရပ္ရွိ အျခား ေနရာမ်ားတြင္
သဘာ၀ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္နွင့္ ဆက္စပ္ပတ္သက္ေသာ ပ႗ိပကၡမ်ား အေပၚ Global Witness
က သုေတသနျပဳကာ ေလ့လာရာတြင္ ထပ္ခါထပ္ခါ ေဖာ္ျပေန သည္မွာ စစ္ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္
စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ေကာင္းလာသည့္အခါ  ေရရွည္တည္တံ့ ခိုင္ျမဲမည့္
ျငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာမ်ားသည္ အလ်င္အျမန္ ေမွးမွိန္ကြယ္ေပ်ာက္တတ္ပါသည္။

ေကအိုင္အိုမွ အခြန္အခစည္းၾကပ္ေကာက္ခံမူ ရပ္ဆိုင္းရန္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ေမလတြင္
ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသည္ လိုင္စင္ရ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးကုမၸဏီမ်ားအား
ယာယီဆိုင္းငံ့ထားေစခဲ့ျပီး ယခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ အစပိုင္းတြင္
ယင္းရပ္ဆိုင္းထားမႈကို ႐ုတ္တရက္ ျပန္ဖြင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ ပမာဏၾကီးမားေသာ
တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္ဖြင့္ေပးလိုက္ျခင္းသည္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းတြင္
ပ်ံ႕ႏွံ႔ျဖစ္ေပၚေနေသာ အဂတိလိုက္စားမႈ နွင့္ မတရားမႈမ်ားကို ေလးေလးနက္နက္
ကိုင္တြယ္မႈရွိေၾကာင္း ျပသရန္ အစိုးရအတြက္ အခြင့္အလမ္း တစ္ခု ဖန္တီးေပးပါသည္။
ဦးစားေပးမႈတစ္ခုအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ရန္ Global Witness မွ ေအာက္ပါ အဆင့္မ်ားကို
အၾကံျပဳပါသည္ -

EITI ၏ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားနွင့္အညီ ေက်ာက္စိမ္းက႑အတြင္းက
အခ်က္အလက္မ်ားအား ထုတ္ျပန္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားတြင္ ပါ၀င္
သင့္သည္မ်ားမွာ မည္သည့္ ကုမၸဏီမ်ားကို မည္သည့္ လိုင္စင္မ်ား ခ်ေပးထားသည္၊
ထိုကုမၸဏီမ်ားအား မည္သူက အမွန္တကယ္ လက္၀ယ္ပိုင္ဆိုင္ထားသည္၊
ယင္းစာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားတြင္ မည္သည့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္၊ ကုမၸဏီမ်ားမွ
မည္သည္ကို အစိုးရထံသို ့ေပးေခ်သည္ နွင့္ မည္မွ်ေသာ ေက်ာက္စိမ္းပမာဏကို
ထုတ္လုပ္ေနသည္ စသည္တို ့ျဖစ္ၾကပါသည္။

ျပည့္စုံလုံေလာက္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးသေဘာတူညီမႈတစ္ခု၏
အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ သဘာ၀သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ားအား ညီမွ်စြာ
ခြဲေ၀သုံးစြဲမည္ဟု လူသိရွင္ၾကား ကတိက၀တ္ ေပးရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ေကအိုင္အို နွင့္
ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ဤကိစၥရပ္အား စတင္ ကိုင္တြယ္ေျပာဆိုသင့္ပါသည္။
ထိုသို ့ေသာ စစ္ေျပျငိမ္းေရးလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ေဒသခံ ျပည္သူ လူထုမ်ား၏
ပိုင္ဆိုင္မႈဆိုင္ရာ ရပိုင္ခြင့္မ်ား နွင့္ သဘာ၀သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ား၏
စီမံခန္ ့ခြဲေရး နွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ရာတြင္ ျပည္သူလူထု၏
အခန္းက႑အား အသိအမွတ္ ျပဳသင့္ ပါသည္။

ေက်ာက္စိမ္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းအတြင္း  တာ၀န္ခံမႈရွိေစရန္ အရပ္ဖက္အဖြဲ
့အစည္းမ်ား၏ ေဆာင္႐ြက္ ခ်က္တို႔အေပၚ အကာအကြယ္ေပးမႈ တိုးျမႇင့္လာေစရန္၊
အထူးသျဖင့္ ေဒသအရာရွိမ်ား နွင့္ လုံျခဳံေရး အဖြဲ႕မ်ား၏
အနီးကပ္ၾကည့္႐ႈေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ားကို ရပ္တန္႔ခိုင္းေစျခင္း ႏွင့္ အရပ္ဖက္
အဖြဲ႕အစည္း (စီအက္စ္အို) တို႔၏ ေက်ာက္တြင္းမ်ားအား သြားေရာက္ခြင့္ ပိတ္ပင္
ကန္႔သတ္ထားမႈမ်ားအား ဖယ္ရွားေပးရန္အတြက္ ညႊန္ၾကားခ်က္ထုတ္ရန္တို႔ပင္
ျဖစ္ပါသည္။

ေအာက္တိုဘာလတြင္ ျမန္မာအစိုးရသည္ EITI အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဘုတ္အဖြဲ႕
အစည္းအေ၀းနွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းရွိ သဘာ၀  သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ
စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းဆိုင္ရာ EITI ညီလာခံတစ္ခုကို ပထမဆံုး အၾကိမ္ အိမ္ရွင္အျဖစ္
လက္ခံက်င္းပခဲ့ပါသည္။ ညီလာခံအတြင္း EITI တြင္
ေက်ာက္စိမ္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းအား မည္သို ့ပါ၀င္ေစရမည္ဟူေသာအေၾကာင္းကို
တက္ေရာက္သူမ်ားမွ ၀န္ၾကီးမ်ားကို ေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။ ၀န္ၾကီးမ်ား၏ျပန္လည္ တုံ
့ျပန္ခ်က္တြင္ ပထမဦးစြာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူရမည္ျဖစ္ျပီး ေနာက္မွသာ
ပြင့္လင္းျမင္သာမႈက လိုက္ပါလာမည္ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ကၽြန္ုပ္တို ့ျမင္ေတြ႕ရသည့္ အေျခအေနမ်ားအေပၚ အေျခခံ၍
အစိုးရအေနျဖင့္ ျပန္လည္စဥ္းစားသံုးသပ္ပါရန္ ကၽြန္ုပ္တို ့ တိုက္တြန္းပါသည္။
ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအၾကား ‘အေၾကာင္းတရားနွင့္ အက်ဳိးတရား ’
ပုံစံ တိတိက်က် ဆက္ႏြယ္မႈဟူ၍  ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိပါ။ သို႔ေသာ္ ေနျပည္ေတာ္
အေနျဖင့္ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ၾကိဳးပမ္းခ်က္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္
ႏိုင္ငံ တကာမွ ယံုၾကည္မႈရရန္ တည္ေဆာက္မည္ ဆိုပါက ယင္းအဆိုျပဳလုပ္ေဆာင္ေနသည့္
အစီအစဥ္ကို ေျပာင္းလဲပစ္ရန္ လိုေကာင္း လိုႏိုင္ပါသည္။

သဘာ၀ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အင္စတီက်ဳမွ ကူညီပံ့ပိုးကာ
ေဖာ္ျပေပးထားသည့္ မင္းေဇယ်ာ ႐ိုက္ကူးထားေသာ ဖားကန္႔ေဒသ၏ ရင္သပ္႐ႈေမာဖြယ္
ဓာတ္ပံုမ်ား အေသးစိတ္ကို ၾကည့္႐ႈရန္ ေက်းဇူးျပဳ၍ ဤလင့္ခ္သို ့သြားပါ
http://www.resourcegovernance.

Kyaw Thu



--
Regards,

Khon Ja

09425288899