Kitap: Kazak Mitolojisinin Dildeki Yansimalari

[Abdulvahap Kara]

KITAP: KAZAK MITOLOJISININ DILDEKI YANSIMALARI

 

KITAP: Kayrat Gabithanuli, Kazak Mifologiyasinin Tildegi Korinisi, Aris Baspasi, Almati 2006, 166 sayfa, ISBN: 9965–17–310-9 (Kazak Turkcesinde)

 

Kazakistan’in Almati sehrindeki Ahmet Baytursunov Dil Bilimi Enstitusunun degerli arastirmacilarindan Doc. Dr. Gayrat Gabithanuli ilginc bir konuyu kitaplastirmis bulunmaktadir. Yazarin ayni zamanda doktora tezini (bilim kandidati) teskil eden bu onemli calismasina boylece ilim adamlari kolaylikla ulasabilecektir.

 

Kitap her ne kadar “Kazak Mitolojisinin Dildeki Yansimalari” adini tasiyorsa da, bunu “Turk Mitolojisinin Kazak Turkcesindeki Yansimalari” olarak okumak da yanlis olmayacaktir. Cunku, eserdeki konular, sadece Kazak Turkleri degil, tum Turk halklarinda var olan mitoloji, efsane ve inanclari kapsamaktadir.

 

 

Kitabin tanitiminda su sozlere verilmis: “Kitapta Kazak halkinin eski dunya gorusu, mitolojisi, dini inanclari somut kaynaklar, acik bir ifadeyle Cin, Arap ve diger dillerdeki tarihi belgeler isiginda etraflica ele alinarak totemizm, animizm, fetisizm [putperestlik], sihir vb. eski inanc ve itikatlar ile geleneksel dinlerin turk halklarina yayilmasi tarihi ile etkisi ortaya konmaktadir. Bununla birlikte bu temelde olusan dil ozelliklerinin (ozel isimler, birlesik kelimeler ve deyimler) tabiati ile yapisini incelenmektedir.

 

Kitap lisans ve yuksek lisans ogrencileri, filologlar, etnologlar, kulturologlar, teologlar ve genel okuyucu kitlesine hitap etmektedir.”

 

Kitabin icindekiler kismi, elbette kitabi tanimamizda onemli olcudur:

 

1.            Etnolinguistics (etno dilbilim) ve dini leksikanin incelenmesi

1.1.      Etno dilbiliminin incelenmesi

1.2.      Dini leksikanin etno dilbilim acisindan incelenmesinin hususiyeti

1.3.      Dini leksikanin etno dilbilim ozellikleri

1.4.      Dini inanc ve itikatlarin sosyal rolu ve ozellikleri

2.         Eski devirlerdeki dini inanc ve itikatlar ve dildeki yansimalari

2.1.            Totemizm

2.1.1.   Kus totemleri

2.1.2.   Yabani hayvan totemleri

2.2.      Fetisizm

2.2.1.   Gunese tapinma

2.2.2.   Aya tapinma

2.2.3.   Yildiza tapinma

2.2.4.   Atese tapinma

2.3.            Animizm

2.3.1.            Maniheizm ve samanizm

2.3.2.   Buyu

2.3.3.   Bahsi ve balgerlik [falcilik]

3.         Genel geleneksel dinler ve dildeki yansimalari

3.1.      Buda dini

3.2.            Hristiyan dini

3.3.      Islam dini

4.         Kutsal sayilar sistemindeki halk inanclari

4.1.      “Yedi” sayisi

4.2.            “Dokuz” sayisi

4.3.      “Kirk” sayisi

Ek

 

Kitabin ekinde ise dilbilimci Gabithanoglu'nun “Inanc ve itikatlarla ilgili deyimler” adi altinda topladigi 600 kadar Kazakca deyimlerin listesi verilmistir.

 

Bu guzel calismanin en kisa zamanda Turkiye Turkcesine kazandirilmasinin, dilbilimciler için hem faydali ve hem de ufuk acici olacagi kanaatindeyiz.

 

Saygilarimizla,

Istanbul,

Doc. Dr. Abdulvahap Kara

---

Need a vacation? Get great deals to amazing places on Yahoo! Travel.