ယခုႏွစ္ အင္းေလးကန္ ေဒသတြင္း ေရခန္းေျခာက္လာသည့္ျဖစ္ရပ္ ဘယ္လိုတြက္ရမလဲ?Research of “ Inle lake , ့how
Tomme Aung
Research of “ Inle lake , ့how it does hurt itself “
ယခုႏွစ္ အင္းေလးကန္ ေဒသတြင္း ေရခန္းေျခာက္လာသည့္ျဖစ္ရပ္ ဘယ္လိုတြက္ရမလဲ?
ေရ ခမ္းေျခာက္မႈ ႀကဳံေတြ႕ေနရေသာ အင္းေလးကန္၏ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျပန္လည္ ျမင့္တတ္လာရန္အတြက္ ကန္အတြင္း၌ ေရတားေဘာင္မ်ားကို ကိုယ္ထူကုိယ္ထ စနစ္ျဖင့္ ေဒသခံမ်ားက တည္ေဆာက္ေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိတြင္ အင္းေလးကန္ ေတာင္ဘက္ရွိ အင္းယား၊ မိန္းပ်ိဳ၊ ဆီဆုံႏွင့္ပုံးမူ ေက်းရြာအုပ္စု၌ ေရတားေဘာင္ ၄ ခု တည္ေဆာက္ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းအက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ေရမ်က္ႏွာျပင္ တေပခန္႔ ျမင့္တတ္လာခဲ့ၿပီး စက္ေလွမ်ား သြားလာေရး အဆင္ေျပလာခဲ့ရေၾကာင္း အင္းတုိင္းရင္းသား ေရးရာ ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
အင္းေလးကန္မွ ေရမ်ားအား မိုးၿဗဲၿမိဳ႕တြင္ ေရကာတာျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ဘီလူးေခ်ာင္းမွ တဆင့္ ကယားျပည္နယ္ အတြင္းသို႔ စီး၀င္ သြားျခင္းျဖစ္သည္။
“၂၀၁၀တုန္းက အင္းေလးကန္မွာ အဆိုးရြာဆုံးေရခမ္းခဲ့တုန္းက ေရက အႏုတ္ ၁ ဒႆမ ၆၊ အခုက အႏုတ္ ၁ ဒႆမ ၄ အထိ ျပန္ျဖစ္ေနၿပီ” ဟု ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က ဆိုသည္။
ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား သြားေရာက္ လည္ပတ္မႈမ်ားေသာ အင္းေလးေဖာင္ေတာ္ဦး ဘုရား၊ အလိုေတာ္ေပါက္ ဘုရားႏွင့္ ဟဲယာရြာမတို႔တြင္ ေရလမ္းေၾကာင္းမ်ား ေပၚထြန္းေစေရးအတြက္ စက္ယႏၲရားမ်ားျဖင့္ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕နယ္ ဆည္ေျမာင္း ၀န္ႀကီးဌာနက တူးေဖာ္ေပးေနေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာ ႏွစ္က ကန္တြင္း၌ မိုးနည္းခ့ဲျခင္းေၾကာင့္ ေရရရွိမႈ ေလ်ာ့နည္းခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္တြင္လည္း ေနပူျပင္းမႈ လြန္ကဲ ျခင္းေၾကာင့္ ေရမ်ားအေငြ႔ပ်ံႏႈန္း မ်ားခဲ့ေၾကာင္း၊ ကန္အတြင္း ေရစီး၀င္ေသာ ေခ်ာင္း ၄ ခုတြင္ အဓိက ျဖစ္ေသာ နန္းလိႈင္ေခ်ာင္း ေရကိုသာ ေဒသခံမ်ား၏ ေႏြစပါး စိုက္ခင္းမ်ားအတြက္ ခြဲေ၀ သုံးစြဲခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေရခမ္းေျခာက္မႈ ဆိုးရြား ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အင္း၀န္ႀကီးက ေျပာသည္။
“ျပည္နယ္အစိုးရ အဖြဲ႔အစီအစဥ္နဲ႔ ဆည္ေျမာင္းက ေဆးၿမီးတိုနဲ႔ ေရခမ္းလာတာကို အျမန္ကု ေနရတာပါ၊ ေဒသခံေတြ အေနနဲ႔ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွသာ ကန္ႀကီးက အရင္အေျခအေနကို ျပန္ေရာက္မွာပါ” ဟု အင္းေလးေဒသ အထူးဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ကိုေရေအးက ဆုိသည္။
ယင္းအဖြဲ႔သည္ ကန္အတြင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ကန္ထဲသို႔ အမိႈက္မပစ္ခ်ေရး ပညာေပး သင္တန္းမ်ားႏွင့္ အင္းေလးကန္ ေဒသ မီးလင္းေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္။
ကမၻာ့ ကုလသမဂၢ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အစီအစဥ္ (UNDP) အေနျဖင့္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ကတည္းက အင္းေလကန္အတြင္း ႏုန္းေျမ ပို႔ခ်မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ ေရစစ္ကန္မ်ား၊ ႏုန္းတား တမံမ်ား တည္ေဆာက္ ထားခဲ့ေသာ္လည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ နည္းေၾကာင္း၊ NGO မ်ား အပါ၀င္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ ေဒသခံမ်ားအား စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပိုးသတ္ေဆးသုံးစြဲမႈ အက်ိဳးဆက္ မ်ားႏွင့္ တျခား ပညာေပး သင္တန္းမ်ား မၾကာခဏ ေပးေသာ္လည္း ခိုင္မာေသာ Master Plan မရွိေၾကာင္းႏွင့္ ေဒသခံမ်ား ပါ၀င္ေရးစြဲရေသာ အစီအစဥ္မ်ားလည္း ခ်ထားေပးသင့္ေၾကာင္း ကိုေရေအးက ဆိုသည္။
“ကန္ထဲမွာ ေရက မရွိသေလာက္ ျဖစ္ေနေတာ့ စက္ေလွေတြ မၾကာခဏ တင္ေနတယ္” ဟု အင္းေလးေဒသခံ လယ္ရွည္ ရြာသား ကိုနႏၵေအာင္က ေျပာသည္။
အင္းေလးကန္ ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ေနာ္ေ၀အစိုးရက ျမန္မာအစိုးရအား အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ သန္း ေထာက္ပံ့ ေပးထားၿပီး ယင္းေငြမ်ားကို UNDP မွ ကိုင္တြယ္စီမံ ခန္႔ခြဲေနေၾကာင္း၊ ပေရာဂ်က္ မ်ားျဖင့္ သြားေနျခင္းေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ အင္းေလးကန္ ေရခမး္ေျခာက္မႈ အေရးေပၚ အေျခအေနတြင္ UNDP အေနျဖင့္ ၀င္ေရာက္ကူညီႏိုင္ျခင္း မရွိေၾကာင္းႏွင့္ တျခားမည္သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကမွ ကူညီျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း အင္းတိုင္းရင္းသား ေရးရာ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က ရွင္းျပသည္။
ယခုႏွစ္တြင္ အင္းေလကန္သို႔ အဓိက စီး၀င္ေသာ နန္းလႈိင္ေခ်ာင္းေရအား ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕နယ္ ရြာသာရြာ ေက်းရြာအုပ္စုႏွင့္ သီးေလာ ေက်းရြာအုပ္စုမွ ဧက ၂၅၀၀၊ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္မွ ဧက ၅၀၀၊ နန္းသဲႏွင့္ တျခားရြာမ်ားမွ ဧက ၃၅၀ ေႏြစပါး စိုက္ခင္းမ်ားအတြက္ ခြဲေ၀သုံးစြဲခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ တခ်ိဳ႕ရြာမ်ားတြင္ ေရသြင္းစိုက္ပ်ိဳးရန္ အဆင္မေျပသျဖင့္ စပါးအစား ေျမပဲႏွင့္ တျခား သီးႏွံမ်ား ေျပာင္းလဲ စိုက္ပ်ိဳးၾကေၾကာင္း သိရသည္။
အထက္ပါအေၾကာင္းအရာ ကိစ ႏွင္.ပက္သက္ျပီး စာေရးသူ Research လုပ္ထားမိသေလာက္ အမ်ားသူငွာသိေစရန္ မ်ွေ၀ တင္ျပေပးပါမည္။
ပထမဦးစြာ
၁။ အင္းေလးကန္၀န္းက်င္ ျဖစ္တည္မွဳ ႏွင္.ေရတြင္ပါ၀င္ေသာ ကြန္ေပါင္းမ်ား
(Nature of the lake and its organic compounds)
၂။ေက်းငွက္ေပါက္ဖြားက်က္စားျခင္း၊ သဘာ၀ပင္ပ်ိဳႏွင္.ပန္မ်ားအေလ.က်ေပါက္ေရာက္လာပံု ႏွင္ ေဒသခံလူမ်ိုးတို.ေနထိုင္လာၾကပံု
(Diversity, Birds ,fona, plants and people)
၃။ ေရကန္၏သဘာ၀ေျမသားဖဲြ.စည္းပံုအေနအထား
(Kind of sand and its nature)
၄။ေရေ၀ေရလဲစႏွစ္ႏွင္. ေရကန္အားေထာက္ပံ့ေပးေသာအရင္းအျမစ္မ်ားအေၾကာင္း
(Water Resources around the lake)
၅။ဆိုးက်ိဳးျဖစ္ေပၚလာပံု
Cause and effect (population, life style, agrico-life, and global warm)
၆။ အသိပညာျပန္.ပြားေရးႏွင္. ၀ိုင္း၀န္းထိမ္းသိမ္းေရး
( Education and preservation )
--------------------------------------------------------------------------------------------
၁။ အင္းေလးကန္၀န္းက်င္ ျဖစ္တည္မွဳ ႏွင္.ေရတြင္ပါ၀င္ေသာ ကြန္ေပါင္းမ်ား
(Nature of the lake and its organic compounds)
အင္းေလးကန္အေၾကာင္းလူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသိရွိထားၾကျပီးျဖစ္သလို ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ ၂၉၀၀ ေပ ၀န္းက်င္ရိွေၾကာင္းခန္.မွန္းေျပာဆိုၾကသည္။ အင္းေလးကန္သည္စိမ္.ေျမ သို.မဟုတ္ ရြံ.ေတာ ကုန္းေျမမ်ားျဖင္.၀န္းရံတည္ရွိေနျပီး တစ္မူထူးေသာ ေျမအမ်ိုးအစား တစ္းမ်ိဳးပိုင္ဆိုင္ထားသည္။ ဥပမာခိုင္းနိဳင္း ေျပာရလ်င္ တစ္ခ်ိန္က အင္းေလးကန္္၏ မ်က္ႏွာျပင္မွာ နိုင္းျမစ္ ေရမ်က္ႏွာေပၚတြင္ အေလ.က်ေပါက္ေရာက္ေနၾကေသာ သစ္ပင္ပန္းပင္ေလးမ်ားေရာေထြးေနသကဲ.သိုသာယာလွေပသည္။
ပူျပင္းေသာရာသီတြင္ ေရလယ္တြင္ ၆ ေပ ခန္.ေရနက္သျဖင္.ေရကန္ေအာက္ေျခတြင္ေပါက္ေရာက္ေနေသာ ေရေမွာ္ပင္မ်ားကိုေနေရာင္ေအာက္ၾကည္လင္စြာျမင္ရသည္၊ ဒါသည္ပင္လာေရာက္လယ္ပတ္ေသာ ခရီးသြားမ်ားအတြက္တစ္မ်ိဳးထူးဆန္းျပီးဆြဲေဆာင္နိဳင္စြမ္းသည္။ ေနေရာင္ျခည္လံုေလာက္စြာရရွိသျဖင္. ေရေမွာ္ပင္မ်ားၾကီးထြားခ်င္တုိင္းၾကီးထြားလာေစသည္။
ကန္ေအာက္ေျခေျမသားမွာအလြန္ႏုညံ.ျပီး ေက်ာက္တံုးေတ်ာက္ခဲေတြမေတြ.ရွိရဘဲ ရြံ.ႏြံမ်ားျဖင္.ဖြဲ.စည္းထားသည္။ ကန္၀န္းက်င္ကမ္းေျခအစပ္မ်ားတြင္ပင္ ေက်ာက္တံုးေတ်ာက္ခဲေပါမ်ားစြာမေတြ.ရိွရပါ။ ေရမ်က္ႏွာျပင္အပူခ်ိန္မွာ ေဆာင္းရာသီတြင္းမွာေတာင္ ေအးခဲသည္.အဆင္.မေရာက္ခဲ.ဘူးေပ။ မတ္လလိုအခ်ိန္တြင္ပင္ ေရမ်က္ႏွာျပင္အပူခ်ိန္မွာ ၇၀ံ ဖာရင္ဟိုက္ေလာက္သာရွိျခင္းသည္ နဳံးဆန္ေသာ ရြံ.ေစးၾကမ္းျပင္၏ ထိန္းညိေပးမွဳေၾကာင္.ျဖစ္သည္။
ထိုေျမသားအမ်ိးအစားေၾကာင္.လည္းအပင္မ်ားရွင္သန္ေပါက္ပြားနဳန္းျမန္ေစသည္။သစ္္ေဆြးပင္မ်ားေရေပၚတြင္ပါဆက္ေပါက္ဖြားေနျခင္းသည္ Floatting Garden မ်ားျဖစ္ေပၚလာျခင္း၏အစပင္ျဖစ္ နိဳင္ပါသည္။
အင္းေလးကန္အားအဓိကေထာက္ပံ.ေပးေသာ ေခ်ာင္း ၄ ခုရွိျပီး ပင္းတယ၊ ဟဲဟို.ႏွင္. အျခားေဒသရွိ Sink Holes မ်ားမွတစ္ဆင္.လည္း ေရမ်ားျဖည္.စီးေပး နိဳင္သည္။ သို.ပါသျဖင္.တစ္ခ်ိဳ.ဘူမိေဗဒ ပညာရွိမ်ားမွ တစ္ခ်ိန္က အင္းေလးကန္ေရျပင္သည္ ယေန.ရွိေသာ အက်ယ္အ၀န္းထက္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္ဖြယ္ရွိသည္ဟုတြက္ခ်က္ေလ.လာေျပာဆိုခဲ.ၾကသည္။
အင္းေလးကန္ေရသည္ သဘာ၀ဓါတ္ေပါင္းမ်ားျဖင္.ဖဲြ.စည္းထားသည္ကိုေတြ.ရွိရသည္။
ပါ၀င္ေသာအရာမ်ားမွာ //// Per litre.
Total solids ... ... ... ... ... 0-1710
Organic matter ... ... ... ... ... 0-0160
Calcium ... ... ... ... ... 0-0222
Magnesium ... ... ... ... ... 0-0279
Chlorine ... ... ... ... ... 0-0017
Sulphate (804) ... ... ... ... ... 0-0017
Silica ... ... ... ... ... 0-0010
Carbonic acid (CO3) ... ... ... ... 0-1030
Iron ... ... Less than 1 part in 5 million ျဖစ္ၾကသည္။
အထက္ပါ္ သဘာ၀ဓါတ္ေပါင္းမ်ားပါ၀င္သည္.ေရသည္ ေရသတ္တ၀ါ ႏွင္.အပင္ငယ္ေလးမ်ား ေက်းငွက္ေလးမ်ားကိုအစားအစာေထာက္ပံ.ေပးေနသလိုပင္ျဖစ္ေစသည္၊ အသက္ရွင္ေနထိုင္နိဳင္သည္.ေရအမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။ ေရေမွာ္ပင္မ်ားထူထဲစြာေပါက္ေရာက္ေနျခင္းသည္ သဘာ၀ေဂဟစနွစ္ကိုအသက္သြင္းေပးျပန္သည္။
သို.ေသာ္ ကန္ထဲရွိငါးမ်ားမွာ စီးပြားေရး ေသာင္းၾကမ္းလာေသာ တစ္ခ်ိဳ.ငါးဖမ္းသူမ်ားေၾကာင္. ဆက္လက္္ရပ္တည္ဖိုရန္ အခက္ေတြ.ေနရသည္။
၂။ေက်းငွက္ေပါက္ဖြားက်က္စားျခင္း၊ သဘာ၀ပင္ပ်ိဳႏွင္.ပန္မ်ားအေလ.က်ေပါက္ေရာက္လာပံု ႏွင္ ေဒသခံလူမ်ိုးတို.ေနထိုင္လာၾကပံု
(Diversity, Birds ,fona, plants and people)
ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။
အစဥ္ေလးစားလ်က္
ေသြးသစ္
Khaing Soe Linn Khaing
--
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Travel Myanmar (Tourism information, activities, idea exchange inside Burma)" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to travelmyanma...@googlegroups.com.
To post to this group, send email to travel...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msg/travelmyanmar/-/ObvRJ4yVtvoJ.
For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.
--
Great using ...
hpoun kyaw
Thanks for your knowledge sharing!
HK
On 08/05/2013, Tomme Aung <tomm...@gmail.com> wrote:
>
>
> * Research of “ Inle lake** , **့**how it does** ** hurt itself “ *
>
> *ယခုႏွစ္ အင္းေလးကန္ ေဒသတြင္း ေရခန္းေျခာက္လာသည့္ျဖစ္ရပ္ ဘယ္လိုတြက္ရမလဲ?*
> အမ်ားသူငွာသိေစရန္ မ်ွေ၀ တင္ျပေပးပါမည္။ *
>
> ပထမဦးစြာ
>
> *၁။ အင္းေလးကန္၀န္းက်င္ ျဖစ္တည္မွဳ ႏွင္.ေရတြင္ပါ၀င္ေသာ ကြန္ေပါင္းမ်ား*
> (Nature of the lake and its organic compounds)
>
> (Diversity, Birds ,fona, plants and people)
>
> (Kind of sand and its nature)
>
> (Water Resources around the lake)
>
> Cause and effect (population, life style, agrico-life, and global warm)
>
> ( Education and preservation )
>
>
>
>
>
> --------------------------------------------------------------------------------------------
>
> (Diversity, Birds ,fona, plants and people)
>
>
> ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။
>
> အစဥ္ေလးစားလ်က္
>
> ေသြးသစ္
>
>
>