ေရွးေဟာင္း ပ်ဴျမိဳ႕သုံးျမိဳ႕ အေၾကာင္း (ဗိသာနုိး သေရေခတၱရာ ေခၚ ျဂီေကၸၾတ ႏွင့္ ဟန္လင္း)

[Tomme Aung]

ေရွးေဟာင္း ပ်ဴျမိဳ႕သုံးျမိဳ႕ အေၾကာင္း
(ဗိသာနုိး သေရေခတၱရာ ေခၚ ျဂီေကၸၾတ ႏွင့္ ဟန္လင္း) အပိုင္း ၁

ဇြန္လ ၂၄ ရက္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ကာတာနိုင္ငံ ဒိုဟာျမိိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ၃၈ ၾကိမ္ေျမာက္ ယူနက္စကို အဖြဲ႕၏ ႏွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံ၌ ျမန္မာနိုင္ငံရွိ ဗိသာနုိး သေရေခတၱရာ ႏွင့္ ဟန္လင္းျမိဳ႕ေဟာင္းတို႕ကို World Heritage Sites မ်ားအျဖစ္ အဖြဲ႕ဝင္ နိုင္ငံမ်ားက အတည္ျပဳ သတ္မွတ္ေပးခဲ႕သည္။
ဒီအျဖစ္မတိုင္ခင္ မႏၱေလးျမိဳ႕ ကုသိုလ္ေတာ္ဘုရားအား ဂ်ြန္လ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ အဆိုပါစာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းခဲ႕ျပီးျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ဇုံၾကီးတစ္ခုအေနျဖင့္မဟုတ္ဘဲ site တစ္ခုအျဖစ္သာ ထည့္သြင္းခဲ႕ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
(AFP သတင္း)
အထက္ပါ ပ်ဴျမိဳ႕ သုံးခုကို ေရွးပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဘီစီ ၂၀၀ မွ ေအဒီ ၉၀၀ အထိ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္း တစ္ေလ်ွာက္ ျမိဳ႕ျပတည္ေထာင္ခဲ႕ျခင္းေၾကာင့္ ၄င္း ပ်ဴလူမိ်ဳး တို႕၏ စကားသည္ ယခုေခတ္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႕၏ စကားႏွင့္ အေတာ္ဆင္၍ေသာ္၄င္း ယခုလို ကမၻာေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ႕သည္။
ပ်ဳျမိဳ႕သုံးျမိဳ႕ကိုယူနက္စကို အဖြဲ႕ထံသို႕ 1996 ခုႏွစ္ကတည္းက ျမန္မာ့ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမွဳ႒ာနမွ တင္သြင္းအဆိုျပဳခဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။
၄င္း ျမိဳ႕မ်ားႏွင့္အတူ
အင္းဝ အမရပူရ စစ္ကိုင္း မင္းကြန္း မႏၱေလး ေဒသ
ျပဒါးလင္းဂူ
အင္းေလးေဒသ
ပဲခူး ဟံသာဝတီ
ႏွင့္ ေျမာက္ဦးေဒသတို႕ကိုပါ ပူးတြဲ တင္ပို႕ခဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။
ယူနက္စကိုအဖြဲ႕၏ အဆိုအရ ကုသိုလ္ေတာ္ဘရားသည္ အမွတ္စဥ္ ၃၀၀ ခုေျမာက္ ပ်ဳျမိဳ႕ သုံးျမိဳ႕ကို ၃၀၁ ခုေျမာက္ အျဖစ္ ေနာက္ဆုံး သတ္မွတ္ခဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႕ပါ၍ အဆိုပါ ဆိုဒ္မ်ားကို ျပည္တြင္းျပည္ပမွလူမ်ား အထူးစိတ္ဝင္စားလာၾကသည္။
ခရီးသြားကုမၸဏီမ်ားက ပ်ဳ သုံးျမိဳ႕ျဖတ္ ခရီးလမ္းေၾကာင္းမ်ားအပါ ခရီးစဥ္ေရးဆြဲဖို႕ အားထုတ္လာၾကတာေတြ႕ရသည္။
ေရွးေခတ္ပ်ဳလူမ်ိဳးမ်ားအေၾကာင္း လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ၾကားဖူးၾကေပလိမ့္မည္။
ျမန္မာနိုင္ငံခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑တြင္လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာသူမ်ား ပိုမိုအက်ိဳးရွိေစရန္ အနည္းငယ္ တင္ျပခ်င္ပါသည္။
ပ်ဳ လူမ်ိဳးတို႕သည္ ခန္႕မွန္း သုံးရာစု ခန္႕မွ စ၍ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္းေနထိုင္ခဲ႕ၾကေသာ တိဗက္-ျမန္မာ အႏြယ္ဝင္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာသန္းထြန္းေရးသားသည္႕ ေခတ္ေဟာင္းရာဇဝင္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိခဲ႕ပါသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းသို႕ ဝင္ေရာက္မလာခင္က တရုပ္ျမန္မာနယ္စပ္ျဖစ္ေသာ ယူနန္
(ယုန္ခ်န္) အေနာက္ေတာင္အရပ္တြင္ ခရစ္ႏွစ္ဦးမွစ၍ ၾကာျမင့္စြာေနလာျပီးမွ သုံးရာစုေလာက္တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္း ဝင္ေရာက္လာခဲ႕ျခင္း ျဖစ္ဟန္ရွိသည္။
၄င္းတို႕ကို တရုပ္မ်ားက "ေဖ်ာက္" လူမ်ိဳးမ်ားဟု ေခၚဆိုခဲ႕ၾကပါသည္။
( ဆန္း ရာဇဝင္)
ဂ်ာဗားလူမ်ိဳးမ်ားက ပ်ဳ လူမ်ိဳးမ်ားကို တဆူလ္ ဟုေခၚသည္။ အဓိပၸာယ္မွာ ယူနန္ျပည္နယ္အနီးရွိ ေတာင္တန္းမ်ားအနီးေနထိုင္ၾကသူမ်ားဟု ဆိုသည္။
ထိုသူမ်ားမွ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္လာၾကသည္ဟု ေဒါက္တာသန္းထြန္းမွ သုံးသပ္ျပခဲ႕သည္။
ပ်ဳလူမ်ိဳးတို႕ တရုပ္ နန္ေက်ာင္ကို တိုက္ခိုက္ခဲ႕ေသာ္လည္း ပ်ဳလူမ်ိဳးတို႕ ေဒသပင္ ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရသည္။
ေျမာက္ဘက္ ဟန္လင္းၾကီးမွ စတင္၍ ေတာင္ဘက္ျပည္ျမိဳ႕မ်ားအထိ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝွမ္းတစ္ေလ်ွာက္ကို ပ်ဳေဒသျဖစ္ခဲ႕ဟန္ရွိသည္ဟု ယူဆၾကတာမ်ားသည္။
ပ်ဳလူမ်ိဳးတို႕၏ ေက်ာက္စာတစ္ခ်ိဳ႕အရ ပ်ဳစကားႏွင့္စာသည္ ဗ်ည္းမဲ႕၍ အသံေနအသံထား ၈ ခုရွိေၾကာင္း တိဗက္- ျမန္မာ ဘာသာစကားမ်ိဳးျဖစ္သည္ဟု " တင္ ေလာကဘာသာက်မ္း" တြင္ ဆိုေသာ္လည္း ဟန္လင္းၾကီး ပ်ဳသခ်ိၤဳင္းေက်ာက္စာအရ ေတာင္ပိုင္းအိႏၵိယမွဆင္းသက္လာေသာ ေလးရာစု ဂုပၲ လက္ေရးဟန္ျဖစ္သည္ဟု ေက်ာက္စာဝန္ဦးျမက ေထာက္ျပခဲ႕ဖူးသည္။
ထိုစကားမွန္ခဲ႕ေသာ္ သုံးရာစု ေလာက္ကတည္းက ရွိေနခဲ႕ျပီးျဖစ္သည္။
သီဝနတ္မင္းကိုးကြယ္ျခင္း ဗိသာနုိးနတ္ကိုးကြယ္ျခင္း မဟာယန ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ျခင္း တို႕ကို တူးေဖာ္ရရွိေသာ အရုပ္မ်ားအရ သိရသည္။
ထို႕အျပင္ သုံးရာစု ေလာက္တြင္ ဟိနယန ဝါဒမ်ားလည္း ထြန္းကားေနျပီ ကို ေတြ႔ရသည္။
ပ်ဴျမိဳ႕ေဟာင္း သုံးျမိဳ႕အေၾကာင္း ဆက္ပါဦးမည္။

#ဗိသာနိုးျမိဳ႕ေဟာင္း

ဗိသာနိုးျမိဳ႕ေဟာင္းသည္ ပ်ဳျမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားထဲမွာ ေရွးအက်ဆံုးျဖစ္သည္ဟု သုေတသီတို႕ကယူဆၾကသည္။
ျမိဳ႕ေဟာင္းရာသည္ ေတာင္တြင္းၾကီးျမိဳ႕မွ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၁၁ မိုင္အကြာ
ကုကၠဳိခြရြာ၏ေျမာက္ဘက္တြင္ရွိသည္။
ျပည္မွေသာ္၄င္း မႏၱေလးမွေသာ္၄င္းလာခဲ႕ေသာ္ မေကြးမွာညအိပ္ျပီး ဗိသာနိုးကို သြားေရာက္လည္ပတ္နိုင္သည္။
ဗိသာနိုးကို ၁၉၀၅ ခုႏွစ္တြင္စတင္တူးေဖာ္ခဲ႕ၾကသည္။
ဗိသာနိုးျမိဳ႕ကို သေရေခတၱရာထက္ ပို၍ေစာသည္ဟု ထင္ျခင္းမွာ ဟိနယနကို ကိုးကြယ္ေၾကာင္းမေတြ႕ရခဲ႕ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမိဳ႕တြင္းျမိဳ႕ျပင္ က်ံဳးႏွင့္ အျခားေနရာမ်ားအႏွံ႕ တူးေဖာ္ခဲ႕သည္။
ဗိသာနိုးျမိဳ႕ေဟာင္းတူးေဖာ္ရာအကြက္ ၉ မွ သစ္တိုင္ မီးေသြးကို ေရဒီယိုကာဗြန္နည္းျဖင့္ စစ္ေဆးရာတြင္ ယခင္ႏွစ္ ၁၉၀၀ ခန့္က မီးေလာင္ပ်က္စီးသည့္ မီးေသြးျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
မည္သည့္ခုႏွစ္ကတည္ျပီးမည္သူေတြက ေဆာက္လုပ္ခဲ႕မွန္းမသိရွိခဲ႕ၾကပါ။
ဗိသာနိုးျမိဳ႕ေဟာင္းျမိဳ႕ရိုးသည္ တစ္ဘက္လ်င္ ၁ မိုင္ ၂ ဖာလုံခန္႔ ရွိျပီး ျမိဳ႕ရိုးေလးဘက္ကာရံထားသည္။
ျမိဳ႕ေပါက္တြင္ သစ္သားတံခါးၾကီမ်ား
ကာရံတပ္ထားျပီး ကတုတ္က်င္းမ်ား ဝန္းရံေနသည္။
ျမိဳ႕အုတ္ရိုးတံတိုင္းသည္ လူတစ္ရပ္ခန္႕ရွိ၏။ က်ံဳးမွာလည္း ဆယ္ေပခန္႕သာက်ယ္သည္။
အရိုးႏွင့္ အရိုးအိုးကိုေတြ႕ေသာ ေနရာမ်ားကို သခ်ိၤဳင္းမ်ားအျဖစ္သတ္မွတ္သည္။ျမိဳ႕ုျပင္၌ အရိုးအိုးထားရန္ အုတ္တိုက္ရွိျပီး ျမိဳ႕လည္၌လည္း အရိုးအိုးတိုက္ကိုေတြ႕ရ၍ လူရွင္ေနရာ လူေသေနရာ ဟူ၍ ခြဲျခားတတ္ေသးဟန္မတူေပ။
ျမိဳ႕တြင္း အုတ္ၾကြင္းမ်ားကိုၾကည့္လ်င္ အုတ္ျမစ္ခ် နက္နက္ထားျပီး တိုက္အိမ္မ်ားေဆာက္ခဲ႕သည္မဟုတ္ ေျမျပင္ေပၚတြင္အုတ္တင္ တည္ေဆာက္ခဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။

ေျမတင္တိုက္မ်ားျဖစ္သျဖင့္ အုတ္နံရံ အလြန္ထူသည္။
နံရံကို အဂၤေတ အေခ်ာကိုင္၍ ေဆးျဖဴေဆးဝါ သုတ္ခဲ႕ၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ျမိဳ႕ရိုးအတြင္းတြင္ကန္ၾကီးႏွစ္ကန္ႏွင့္ ေသာက္ေရကန္ၾကီးၾကီးတစ္ကန္ကို ေတြ႕ရသည္။ ျမိဳ႕လည္နန္းေတာ္ကုန္းအေရွ႕တြင္မူ ထိန္ကန္ၾကီးႏွင္ ထိန္ကန္ေသး ဟူ၍ ကန္အေသး ႏွစ္ကန္ရွိသည္။
နန္းေတာ္ကုန္းသည္ ျမိဳ႕ရိုး အလယ္တြင္မရွိဘဲ ေျမာက္ဘက္ျမိဳ႕ရိုးတံတိုင္းအနီးတြင္ရွိ၏။ ထိုနန္း၏ အေရွ႕ေပါက္သည္ နန္းေတာ္ကုန္း အေရွ႔ ဘက္မုခ္ႏွင့္ တည့္တည့္မွာျဖစ္သည္။
မုခ္ေဘးတစ္ဘက္စီတြင္ အရုပ္တစ္ရုပ္စီရွိသည္။
ဗိသာနိုးျမိဳ႕ေဟာင္းတူးေဖာ္ရာ အကြက္ ၂၁ မွ အဂၤေတ အရုပ္ငယ္ေလးမ်ား ေတြ႕ရွိခဲ႕သည္။ ဗိသာနိုး မွ ေတြ႕ရွိရေသာ အရာမ်ားမွာ အရိုးအိုး ေရတည္အိုး ခ်က္ျပဳတ္အိုး လည္တံရွည္အိုး ေရသြန္းကရား သပိတ္ ဆီမီးခြက္ႏွင့္ ကေလးကစားရန္ ရွပ္ဒိုးတို႕ျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိဳ႕အိုးမ်ားတြင္ ကေခ်သည္အရုပ္ သူေတာ္စင္ရုပ္ ငါးႏွစ္ေကာင္ရုပ္ ကာလသားအိုးရုပ္မ်ားျဖင့္အလွဆင္
္ထားခဲ႕ၾကသည္။
ထိုပုံမ်ားေၾကာင့္ အိႏၵိယမွျဗဟၼဏ ဝါဒတစ္မ်ိဳး ေရာက္ရွိေနခဲ႕ျပီဟု ယူဆနိုင္သည္။
ထို႕အျပင္ လူအသုံးအေဆာင္မ်ားျဖစ္ေသာ ေျမပုတီး သႏၱာပုတီး ေရာင္စုံ ေက်ာက္ပုတီး ေျမနားေတာင္း ေျမလက္ေကာက္ ေငြျပားလည္ဆြဲ ဆံထိုးတို႕ကိုလည္း တူးေဖာ္ေတြ႕ရွိခဲ႕သည္။
အေလးခ်ိန္ခြင္ဟု ယူဆရေသာ ေၾကးျခေသၤ႕ အေလး ဟသၤာအေလးတို႕ေတြ႕ရွိရ၍ ေစ်းေရာင္းေစ်းဝယ္ထြန္းကားေနျပီျဖစ္သည္။
သီရိဝေစၧ ႏွင့္ တက္ေနပါေသာ ဒဂၤါးျပားမ်ားလည္းရွိခဲ႕သည္။ ထိုေၾကာင့္ပင္ ဗိသာနိုးမွာေနထိုင္ခဲ႕ၾကသူတို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာ မေရာက္မီကပင္ ေနခဲ႕ၾကသူမ်ားျဖစ္မည္ဟု ထင္ၾကပါသည္။
လူေသကို မီးသျဂၤိဳလ္၍ အရိုးျပာကို အိုးႏွင့္ထည့္ေသာ ဓေလ့ရွိသည္။ သို႕ေသာ္ သာသနိက ပစၥည္းမ်ား မေတြ႕ခဲ႕ရပါ။
မည္သို႕ဆိုေစကာမူ ဗိသာနိုး ျမိဳ႕ အေနအထား အေဆာက္အဦမ်ား သုံးစြဲေသာခြက္ႏွင့္ ဒဂၤါးမ်ားေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမွဳ ျမင့္မားစြာ ေနထိုင္ခဲ႕သူမ်ားျဖစ္မည္ဟု သုံးသပ္မိပါသည္။

#သေရေခတၱရာေခၚ ျဂီေကၸၾတ ျမိဳ႕ေဟာင္း

ေရွးယခင္မ်ားစြာက သေရေခတၱျမိဳ႕ကို ျဂီေကၸၾတျမိဳ႕ဟု ေခၚဆိုခဲ႕ၾကသည္။ တင့္တယ္သာယာျခင္း ဟု အဆိုရွိေသာ ျမိဳ႕ေဟာင္းေနရာကို ျပည္ျမိဳ႕၏ အေရွ႔ေတာင္ဘက္ ၅ မိုင္အကြာရွိ ေမွာ္ဇာေက်းရြာ အနီးအပါးတြင္ ေတြ႕ရသည္။၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ခရီးသြား ၆၀၀၀၀ ေက်ာ္ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ႕ေသာပ်ဴျမိဳ႕ေဟာင္းျဖစ္သည္ဟု ယူနက္စကို အဖြဲ႕မွဆိုသည္။
သေရေခတၱရာသည္ တစ္ျခားျမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဗိသာနိုး ႏွင့္ ဟန္လင္းတို႕ထက္စာလ်င္ သြားရသည္မွာ ပို၍ အဆင္ေျပသည္။ ဗိသာနိုးကို သြားမည္ဆိုလ်င္ မေကြးမွာ ညအိပ္ရမည္။ ဟန္လင္းကို သြားခ်င္သူမ်ား ေရႊဘိုမွာ တညး္ျပီးမွ သြားရတတ္သည္။

သေရေခတၱရာသည္ ျပည္ျမိဳ႕ႏွင့္ နီးကပ္စြာတည္ရွိျခင္း ေစ်း ေဆးခန္း တည္းခိုခန္းေကာင္းမ်ားစြာရွိျခင္း တို႕ေၾကာင့္ နိုင္ငံျခားသားမ်ားအတြက္လည္း အဆင္ေျပလွသည္။ ျပည္ျမိဳ႕ဝန္းက်င္တြင္ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး ရာသီဥတု ေကာင္းျခင္း( ေႏြရာသီ အနည္းငယ္ပူသည္မွလြဲ၍) ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ ၾကည့္စရာ ေပါမ်ားျခင္း ရန္ကုန္ျမိဳ႕ႏွင့္တစ္ျခားျမိဳႈ႕မ်ားမွ ေရလမ္း ကုန္းလမ္းကေန အလြယ္တကူ လာေရာက္နိုင္ျခင္းအျပင္ အေကာက္ေတာင္ႏွင့္ ဖိုးဦးေတာင္မ်ားကိုပါ တစ္ပါတည္း လည္ပတ္လို႕ ရျခင္းတို႕ေၾကာင့္ နိုင္ငံျခားသားမ်ားအၾကိဳက္ေတြ႕ေစနိုင္ပါသည္။
အဂၤလိပ္လက္ထက္ ေရွးေဟာင္းသုေတသန မွ Mr. Forch Hammer ဆိုသူက ၁၈၈၂ ႏွင့္ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ စတင္ တူးေဖာ္ခဲ႕သည္။
၁၉၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ျပင္သစ္ လူမိ်ဳး Leo De Beulie ႏွင့္ ေက်ာက္စာဝန္ေတာ္ ဦးစိန္ခိုတို႕က အတူတူ တူးေဖာ္ခဲ႕ၾကျပန္သည္။
ျမိဳ႕ရိုးမွာ ထုထည္ၾကီးမားသည္။ တစ္ဆယ့္ရွစ္မိုင္ စတုရန္းက်ယ္ဝန္းသည့္အတြက္ တျခားျမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားထက္ က်ယ္ဝန္းျပီး အဝန္းအဝိုင္းပုံျဖစ္သည္။
ျမိဳ႕ကိုပတ္၍ အတြင္းက်ံဳး အျပင္က်ံဳး ဟူ၍ က်ံဳးႏွစ္ထပ္ ေဆာက္လုပ္ခဲ႕တာ ေတြ႕ရသည္။
ျမိဳ႕ရိုးအတြင္းေျမာက္ဘက္အျခမ္းတြင္ အေဆာက္အဦ သိပ္မေတြ႕ရပါ။
အဂၤလိပ္လက္ထက္ ေဖါက္ေသာ ရန္ကုန္ျပည္ ရထားလမ္းမွာ ျမိဳ႕ရိုးအတြင္းရွိ ေမွာ္ဇာ ဘူတာကို ျဖတ္သြားသည္။
ေမွာ္ဇာ ေတာင္ဘက္တြင္ နန္းေတာ္ကုန္းရွိသည္။
ျမိဳ႕ရိုးေျမာက္ျပင္တြင္ ဘုရားမာ ေတာင္ဘက္တြင္ေဘာေဘာ ဘဲဘဲ ႏွင့္ ေလးမ်က္ႏွာ ဘုရားတို႕ရွိသည္။ ျမိဳ႕ရိုးအျပင္ဘက္ အေရွ႕ေတာင္တြင္အျပင္မုေဠာ ဘုရားရွိသည္။
ျမိဳ႕ရိုးအတြင္းတြင္ ထူပါရုံ ဘုရားေထာင္ ဆင္ခီ်တိုင္ ေဇယ်မဂၤလာ အတြင္းမုေ႒ာ အေရွ႔ေစ်းဂူ အေနာက္ေစ်းဂူ တို႕မွ နန္းေတာ္ကုန္းကို ဝန္းရံထားသည္။
ျမိဳ႕ရိုး၏ အေနာက္ေျမာက္ေထာင့္တြင္ ဘုရားၾကီးရွိသည္။ ဘဲဘဲ ေလးမ်က္ႏွာႏွင့္ ေစ်းဂူတို႕သည္ ဂူ အေသးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ျမိဳ႕ရိုး၏ အျပင္ဘက္ ေတာင္စူူးစူးတြင္ ဗိသာနိုးမိဖုရားသခ်ိၤဳင္းႏွင့္ ခံတပ္သဖြယ္ေဆာက္ထားေသာ ပ်ဳတိုက္မ်ားရွိသည္။ ပ်ဳ သခ်ိၤဳင္းမ်ားကိုမူ အေနာက္ေတာင္အရပ္ရွိ သိမ္ေတာင္ႏွင့္ ကန္သုံးဆင့္ေတာင္မ်ားေပၚ၌ ေတြ႕ရွိရပါသည။္

အပိုင္း ၂

သေရေခတၲရာျမိဳ႕ေဟာင္းအႏွံ႕ေတြ႕ရွိရေသာ အရာမ်ားမွာ ရုပ္ၾကြရုပ္ျပား Relief အၾကီးမ်ား ႒ါပနာတိုက္ဖုံး ေက်ာက္ျပားမ်ား ရုပ္တုေတာ္ငယ္မ်ားကို ေရႊ ေငြ ခဲ သို႕မဟုတ္ ေၾကးေလာဟာ တို႕ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ အရုပ္မ်ား ဖန္စိမ္းႏွင့္ ထုလုပ္ထားေသာ ရုပ္တုမ်ား ေငြေခါင္းပြေစတီငယ္မ်ား ေရႊေငြ အုပ္ေဆာင္း လင္ပန္း ကလပ္ ခြက္ ဖလား ကႏုတ္ပန္းအေခြအလိပ္မ်ား ေရႊခ်ထားေသာ ပန္းကန္ျပားမ်ား ေငြေလွငယ္မ်ား ေက်ာက္စိမ္းဆင္ ေက်ာက္သလင္း မကန္းရုပ္ မဟူရာလိပ္ ဝမ္းဘဲ လမင္း လိပ္ျပာရုပ္ အစရွိသည့္အေကာင္မ်ား ေငြျခင္းလုံး တစ္လုံး ေရႊၾကာပန္း ေငြၾကာပန္းမ်ား ရတနာေက်ာက္မ်က္ခ်ယ္ထားေသာ လက္စြပ္လက္ေကာက္မ်ား ေရႊေငြ ကြပ္ထားေသာ ေျမပုတီး ေဂါဒန္ပုတီး ၾကက္ေသြးေက်ာက္ပုတီး ေဂါျမိတ္ပုတီး မဟူရာပုတီး ေက်ာက္သလင္းပုတီး ေက်ာက္စိမ္းပုတီး ေရာင္စုံဖန္ပုတီး
အစရွိသျဖင့္ တူးေဖာ္ေတြ႕ရွိခဲ႕ၾကသည္။
ပ်ဳဒဂၤါးျပားမ်ားကိုလည္းေတြ႕ရသည္။ အရြယ္အစားမွာ က်ပ္သုံးဒဂၤါး မွ မတ္ေစ့အဝိုင္းအရြယ္ အထိ ရွိသည္။
သေရေခတၲရာ ျမိဳ႕ေဟာင္းမွ ေက်ာက္စာမ်ားတြင္ ပ်ဳျမိိဳ႕ေတာ္ကို တည္ေဆာက္ခဲ႕သူမွာ ဟီရိဝိၾကမ ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပပါရွိသည္။ အရိုးအိုးေက်ာက္စာေလးခုလည္းရွိသည္။
ထိုေက်ာက္စာ အရဆိုလ်င္
၃၅ ခု ( ေအဒီ ၃၅၄ ) သူရိယ ဝိၾကမ

၅၀ ခု ( ေအဒီ ၃၆၈ ) သူရိယ ဝိၾကမကြယ္လြန္

၅၇ ခု ( ေအဒီ ၃၇၆ ) ဟီရိဝိၾကမ ပ်ံလြန္

၈၀ ခု ( ေအဒီ ၃၉၉ ) သီဟ ဝိၾကမ ကြယ္လြန္
ဟူ၍ ေတြ႕ရွိရသည္။
C. O Bladen ဆိုသူမွ အဓိပၸါယ္ေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤ တြင္ ပ်ဳတို႕သုံးစြဲေသာ လက္ေရးသည္ ဂုပၲေခတ္ လက္ေရးျဖစ္၍ ပ်ဳေခတ္ကို ေအဒီ ၃၁၉ ေပါင္း၍ ေအဒီႏွစ္ကို ျပလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ သေရေခတၱရာ ကို ခရစ္ႏွစ္ ေလးရာစုတြင္ တည္ခဲ႕ေသာ ဟီရိဝိၾကမ ႏွင့္ ေအဒီ ၃၇၆ တြင္ ပ်ံလြန္ေသာ ဟီရိဝိၾကမ တို႕ တစ္ဦးစီျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာသန္းထြန္းကဆိုခဲ႕သည္။
ထိုမင္းဆက္ႏွင့္အတူ ပ်ိဳလူမ်ိဳးတို႕၏ သာသနာ ယုံၾကည္မွဳ ကို ပါေမကၡလုစ္က ေအာက္ပါအတိုင္း သုံသပ္ျပခဲ႕သည္။ ပ်ဳတို႕၏ ယုံၾကည္မွဳသည္ ေရွးအလြန္ အိႏၵိယနိုင္ငံမ်ားကဲ႕သို႕ ဝါဒေပါင္းစုံ အေရာအေႏွာ Syncretist ျဖစ္သည္။ သီဝ နတ္မင္းကိုးကြယ္မွဳ Saivism ဗိသာနိုးကိုးကြယ္မွဳ Vaishnavism တို႕ကိုလည္းေတြ႕ရသည္။ ေၾကးရုပ္ထုငယ္မ်ားမွာ အဝေလာက ေတဂၢရ ႏွင့္ အျခားေဗာဓိသတၱမ်ားဟု ထင္ရေသာ အရုပ္မ်ားေတြ႕ရျခင္းေၾကာင့္ မဟာယနကိုးကြယ္မွဳကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ ဟိနယန သည္လည္းထြန္းကားေနျပီဟုဆိုသည္။
ရုပ္ထုမ်ားစြာႏွင့္ ပါဠိေက်ာက္စာမ်ားက်န္ရစ္ေနခဲ႕ျခင္းက အဆိုပါအခ်က္ကို မွန္ကန္ေၾကာင္းယူဆနိုင္သည္။

တရုပ္ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဘုရားဖူးျဖစ္ေသာ ယြမ္းေဂ်န္း က ေအဒီ ၆၄၈ တြင္ ၄င္း ယိက်င့္ က ေအဒီ ၅၆၇၅ ခုႏွစ္က ၄င္း ျဂီေကၸၾတသည္ ဗုဒၶဘာသာနိုင္ငံျဖစ္သည္ဟု မွတ္တမ္းတင္ခဲ႕ၾကတာကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။

#ဟန္လင္း ပ်ဴ ျမိဳ႕ဟာင္း

ဟန္လင္းပ်ဳဴ ယဥ္ေက်းမွဳ အေမြအႏွစ္နယ္ေျမသည္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ဝက္လက္ျမိဳ႕နယ္ မႏၱေလး-ေရႊဘို ကားလမ္းေပၚရွိ စိုင္နိုင္ေကြ႕မွ အေရွ႕ဘက္ ၁၁ မိုင္ ေရႊဘိုျမိဳ႕မွ ၁၀ မိုင္ ၅ ဖာလုံ ခန္႕ရွိ ဟန္လင္းၾကီးစံျပရြာ ၏ ေျမာက္ဘက္ ကပ္လ်က္တည္ရွိပါသည္။
မႏၱေလးသြားမည္ဆိုလ်င္ မႏၱေလး အုန္းေတာ ဆားေတာင္ လွေတာ ရြာသာၾကီးလမ္း ျပီးလ်င္ ၇ မိုင္ခန္႕ေလာက္တြင္ ညာဘက္အျခမ္းတြင္ စိုင္နိုင္လမ္းခြဲေရာက္သည္။ စိုင္နိုင္ေကြ႕အေရွ႕ဘက္ကို တည့္တည့္ ၅ မိုင္က်ာ္သြားလ်င္ ဗိုလ္တဲကိုေရာက္မည္။ ဗုိလ္တဲမွ ၄ မိုင္ခန္႕ တြင္ မုဆိုးျခံဳရြာ ႏွင့္ ဘူတာကိုေရာက္မည္။
၂ မိုင္ခန့္ ဆက္ပါက ဟံလင္းစံျပရြာကို ေရာက္ပါသည္။
ဟံလင္းရြာၾကီးသည္ ဓါးကုန္း မလားကုန္း ကုလားေမာင္ ေညာင္ပင္ကုန္း ေဂြးကုန္း ေတာင္ရပ္ ေျမာက္ရပ္ ဟူ၍ ရက္ကြက္ ၇ ရပ္ကြက္ျဖင့္ တည္ထားေသာ ရြာၾကီးျဖစ္သည္။
တြဲဖက္ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းရွသည္။ အိမ္ေျခ ၁၃၀၀ ခန္႕ႏွင့္ လူဦးေရ ၂၂၀၀ ေက်ာ္ရွိသည္။
ေဒသခံမ်ားမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ကိုင္ျခင္း ဘဲ ႏြား ဆိတ္ ေမြးျမဴ ျခင္း ႏွင့္ ကုန္းတြင္းဆားခ်က္လုပ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းၾကသည္။
ဟံလင္းစံျပရြာၾကီးတစ္ဝိုက္ရွိ မက်ည္းကုန္း မင္းရြာကုန္း ပက္ကလာ ကုန္းရြာၾကီး ႏွင့္ ေဂြးကုန္းရြာ အပါအဝင္ ရြာေပါင္း ကိုးရြာ နီးပါးခန္႕ အိမ္တိုင္း ဆားခ်က္လုပ္ၾကသည္။
ဟံလင္းရြာ ၾကီး ေတာင္ဘက္ ေနရာ တစ္ဝိုက္ရွိ ေျမလယ္ကြက္မ်ားတြင္ မိုးတြင္းကာလမွလြဲ၍ သဘာဝအတိုင္း ေျမၾကီး အငံဓါတ္ေပါက္ကာ ဆားပြင့္မ်ား ျဖစ္ေပၚေနတတ္သည္။ ထိုေျမကို လယ္ထြန္သလို ထယ္ေၾကာင္း ထယ္ရသည္။ ထို ထယ္ေၾကာင္းအတိုင္း ျဖစ္လာေသာ ဆားပြင့္မ်ားကို ဇကာျဖင့္ စစ္ကာၾကံဳးယူရသည္။
အိမ္တဲမ်ားတြင္ စေရေခၚ စိမ္ေရအိုးမ်ားတြင္ ထည့္ျပီး ေရႏွင့္ေရာျပီးမွ အနည္ထိုင္ေစပါသည္။
အေပၚေရၾကည္ကို ခပ္ျပီး ဆားဖို ထဲထည့္ရသည္။ ျပီေနာက္ မီးအပူျမိဳက္လိုက္ေသာ္ ေရမ်ားအေငြ႕ပ်ံ သည္ျဖစ္၍ ကုန္းတြင္းစားသန္႕ကိုရ ရွိပါသည္။
ဆားခ်က္လုပ္ငန္းကို ဟံလင္းရြာၾကီး ေတာင္ဘက္ျခမ္းမွ လူမ်ားပါ ခ်က္ၾကသည္။ဆားခ်က္အိမ္ေရ ရာေက်ာ္ရိသည္။
ဆားခ်က္တဲ တစ္တဲမွ တေန႕ ဆားအခ်ိန္ တစ္ဆယ္မွ ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္အထိရၾကသည္။ ဆားတစ္ပိသာကို သုံးရာက်ပ္ ခန္႕ရရွိၾကသည။္
မိုးတြင္းကာလတြင္ အဆိုပါလယ္ေျမမ်ား မိုးေရဝင္ေရာက္သျဖင့္ ဆားခ်က္လုပ္ငန္းမလုပ္ဘဲ
ေျပာင္း စပါး ႏွင့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံ အခ်ိဳ႕ကို စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။
ဟံလင္းရြာ အဝင္ တံတား မျဖတ္ကူးခင္ လမ္းဘယ္ဘက္ျခမ္းတြင္ ပ်ဴသခ်ိၤဳင္း ႏွစ္ခု တူးေဖာ္ကြက္ ၂၉ ႏွင့္ ၃၀ တို႕ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုေနရာမ်ားမွ လူအရိုးစု မ်ားကို လက္ဝတ္ရတနာမ်ားျဖင့္ ေတြ႕ရေသာ သခ်ိၤဳင္းမ်ား ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ႕ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္က သခိ်ၤဳင္းမ်ားဟု ဆိုၾကသည္။
ရြာဝင္ လမ္းမ အတိုင္း အနည္းငယ္ဝင္ခဲ႕လ်င္ ေရပူစမ္းကန္ၾကီးတစ္ကန္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုကန္မွ ေရွ႕႔တူရွဳ သြားလ်င္ ေက်ာက္စာတိုက္ေရာက္ျပီး
ဘယ္ဘက္ကို ေကြ႕လ်င္ ျပတိုက္ႏွင့္ ဆားခ်က္သည့္ ကုလားေမာင္ရပ္ကြက္ ကိုေရာက္ပါသည္။
လမ္းဘယ္ဘက္တြင္ စာၾကည့္တိုက္ရွိသည္။ ၄င္းေနာက္တြင္ ၾကက္ဥက်က္ေရပူစမ္းကန္မ်ား ရွိသည္။ ေရပူစမ္းကန္မ်ား အမ်ားဆံုးေတြ႕ရေသာ ေနရာျဖစ္သည္။ေ
ေေေေရွးအခါကလူမ်ား ၾကက္ဥထည့္ျပဳပ္လ်င္ က်က္သည့္အတြက္ ယင္းသို႕နာမည္တြင္ခဲ႕ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ယေန႕အခါတြင္ေရသည္္ ခပ္ေႏြးေႏြးသာပူသျဖင့္ တစ္ရြာလုံးမွ လူမ်ား အဝတ္ေလ်ွာ္ေရခ်ိဳးၾကသည္။ေ
ေနာက္ထပ္ ေရပူစမ္းတြင္းမ်ားကိုလည္း အေရွ႕ဘက္ ခပ္လွမ္းလွမ္းမွာ ေတြ႕ရျပန္သည္။
ဟံလင္းရြာ အဆုံး အေရွ႕ဘက္တြင္ ဟံလင္းပ်ဳေရွးေဟာင္းေလ့လာေရးျပတိုက္ရွိသည္။ ညာဘက္ေကြ႕မည္ဆိုလ်င္ တူးေဖာ္ကုန္းအမွတ္ ၂၅ သခ်ိၤဳင္းကို ေရာက္ရွိမည္။ ေရွးေဟာင္းျပတိုက္ကို ဇူလိုင္လ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္မွ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။ တနလၤာ ႏွင့္ ျပန္တမ္းဝင္ပိတ္ရက္မ်ားတြင္ ပိတ္ပါသည္။ မနက္ ၉ ၃၀ မွ ညေန ၄ ၃၀ အထိ ဖြင့္သည္။ ေဒသခံျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား ဝင္ေၾကးမေပးရပါ။ နိုင္ငံျခားသားဆိုလ်င္ တစ္ဦးကို ေငြ ၅၀၀၀ က်ပ္ေကာက္ခံပါသည္။
ဟံလင္း သုေတသန ျပတိုက္သည္ ၂ ခန္းပတ္လည္ ေျမစိုက္ တိုက္ေလးျဖစ္ျပီး အမ်ိဳးစုံလင္စြာ ခင္းက်င္းျပသထားသည္။
တူးေဖာ္မွဳ မွ ေတြ႕ရွိရေသာ ပုတီးေစ့ ႏွင့္ ေက်ာက္ပုတီးမ်ိဳးစုံ ေငြဒဂၤါးမ်ား ေက်ာက္စာအပိုင္းမ်ား ေရႊ ေငြ လည္ဆြဲမ်ား ေၾကးႏွင့္ သံ လက္နက္မ်ား ေျမအိုးမ်ား အုတ္က်ိဳးမ်ားပ်ဳစာ ထြင္းအုတ္မ်ားအျပင္ တူးေဖာ္ကုနး္ျပ ေျမပုံမ်ား ႏွင့္ ျမိဳ႕ရုိးပုမ်ားကို တူးေဖာ္သည့္ ခုႏွစ္မ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ထူးျခားခ်က္မွာ ခြက္ေလးခြက္ပါလည္ရွည္ ေျမကလပ္ ကို ေတြ႕ရျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေျမကလပ္သည္ ဗိသာနိုး ႏွင့္ သေရေခတၲရာ တို႕တြင္ ေတြ႕ရေသာ ကလပ္မ်ားကဲ႕သို ခြက္တစ္ခုတည္းပါ ေျမကလပ္မဟုတ္ပါ။
လူေသျမဳပ္ႏွံရာတြင္ အစားအစာထည့္ကာ အတူတူ ျမဳပ္ႏွံခဲ႕သည့္ ဓေလ့ျဖစ္သည္။သို႕ေသာ္ယခု ကလပ္မွာ ေထာက္ေလးခု ခြက္ေလးခြက္ကို အလယ္ေထာက္တိုင္ တစ္ခုထဲျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္မွာ ဆန္းျပားေသာလက္ရာျဖစ္သည္။
ထိုမွလြန္ေသာ္ ေျမလမ္းအတိုင္း ေျမာက္ဖက္လားေသာ္ ေရႊကူၾကီးဘုရားကို ေရာက္မည္။ ထိုဘုရားသည္ ဟံလင္းေဒသတစ္ဝိုက္ အၾကီးဆံုးေသာေစတီျဖစ္ပါသည္။
ထိုေနရာတြင္ ေရွးေဟာင္းေစတီပ်က္မ်ား သုံးေလးဆူ ေတြ႕ရသည္။ ေရႊကူၾကီးဘုရား ေနာက္ေက်ာတြင္ တူးေဖာ္ကုန္းအမွတ္ ၂၆ ပ်ဳသခ်ိၤဳင္းရွိသည္။ ဟံလင္းျမိဳ႕ေဟာင္းေတာင္ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ေတာင္ ဘက္တို႕တြင္အမွတ္ ၂၅ ၂၆ ၂၉ ႏွင့္ ၃၀ ဟူ၍ စုစုေပါင္း ပ်ဳအရိုးစု သခ်ိၤဳင္းေလးခုရွိေၾကာင္း သိလာရသည္။ ၂၉ ႏွင့္ ၃၀ တို႕ကို သြားေရာက္ေလ့လာလိုလ်င္ ျပတိုက္ မွ ေသာ့ယူ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးကို အကူအညီေတာင္းရသည္။
ယခု တူးေဖာ္ကုန္း ၂၆ သခ်ိၤဳင္းတြင္ လူအရိုးစု ၁၀ ခုေက်ာ္ ေတြ႕ရသည္။ ပထမဆုံးအရိုးစုမွာ ေျမလြာ ၅ ေပေလာက္တြင္ေတြ႕ရသည္။ ခႏၶာကိုယ္အေပၚႏွင့္ ေဘးပတ္လည္တြင္ ေျမအိုး အေသးတို႕ျဖင့္ အတူတူ ျမဳပ္ႏွံထားခဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။
အဆိုပါသခ်ိၤဳင္းကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ တူးေဖာ္ခဲ႕သည္။ အေလာင္းမ်ားအားလံုးကို ဦးေခါင္းေျမာက္ဘက္လွည့္ျမဳပ္ႏွံခဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။
အေလာင္းမ်ားႏွင့္အတူ အုိးမ်ား လက္ဝတ္ရတနာမ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းျမဳပ္ႏွံခဲ႕သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ေအာက္ေျမလႊာ ၁၀ ေပေလာက္တြင္ အရိုးစု သုံးခု ရွိသည္။ ေအာက္ဆံုးေျမလႊာ ၁၅ ေပတြင္လည္း အရိုးစု တစ္ခ်ိဳ႕ကို ထပ္မံေတြ႕ရျပန္သည္။
ထိုေအာက္ဆုံးရွိ အရိုးစုလူ၏ ညာလက္တြင္ ေက်ာက္လက္ေကာက္ တစ္ကြင္းဝတ္ဆင္ထားသည္ကို ေတြ႕နိုင္သည္။ ေျမအိုးၾကီး ႏွစ္လးုံကိုမူ ပထမ ေျမလႊာ တြင္ ပကတိ အေကာင္းအတိုင္း ပုံမပ်က္ေတြ႕ရပါသည္။
တစ္ခိ်ိဳ႕ရုပ္ၾကြင္းမ်ားသည္ ေျမေအာက္ေျမလႊာမ်ားတြင္ ကန္႔ ဆားႏွင့္ ထုံးဓါတ္မ်ား ပါဝင္ေနျခင္းေၾကာင့္ တစ္ဝက္တစ္ျပတ္ ေက်ာက္ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
သို႕ေသာ္ဦးေခါင္းတစ္ခ်ိဳ႕မွာ ေၾကမြေနသည္။
ရုပ္အေလာင္းျမဳပ္ႏွံရာတြင္ ေျမအတိမ္အနက္ မတူညီျခင္းေၾကာင့္ ယင္းေနရာတြင္ပင္ သခ်ိၤဳင္းရာအျဖစ္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမဳပ္ႏွံခဲ႕ေၾကာင္း ယူဆနိုင္သည္။
ေက်ာက္ပုတီးေစ့မ်ား ေက်ာက္ေခ်ာလက္နက္မ်ား ေၾကးခေလာက္မ်ားကို တူးေဖာ္ရာမွ ဤေနရာတြင္ ေတြ႕ရွိခဲ႕သည္။
ေခတ္ကာလအားျဖင့္ လြန္ခဲ႕ေသာ ႏွစ္ ၂၀၀၀ မွ ၅၀၀၀ အတြင္း ျဖစ္မည္ဟု ေရွးေဟာင္း႒ာနမွ ေဖာ္ျပခဲ႕သည္။
တူးေဖာ္ကုန္း ၂၆ ကို လြန္ပါက အမွတ္ ၁၇ ကို ေရာက္သည္။ နန္းေတာ္ကုန္း အဝင္မုခ္ မ်ားျဖစ္သည္။ ၁၉၆၆ - ၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္တစ္ၾကိမ္ ၂၀၁၁ မွ ၂၀၁၂ တြင္တစ္ၾကိမ္ ေပါင္းႏွစ္ၾကိမ္ တူးေဖာ္ခဲ႕သည္။
ျျျမိဳ႕ရိုးတံတိုင္း ဝင္ေပါက္ အုတ္ေျခအုတ္ရိုးသာက်န္ရွိသည္။
ႏွစ္ပရေစၧရ ၾကာျမင့္ခဲ႕သည့္အတြက္ အုတ္မ်ားေဆြးေျမ႕ေနေပသည္။
ထိုျမိဳံ႕ရိုးကို ေတာင္ဖက္ျမိဳ႕ဝင္ေပါက္ဟုေခၚပါသည္။
ျမိဳ႕ဝင္ေပါက္ အက်ယ္အဝန္းမွာ ၅. ၂ မီတာ ရွ၍ အေရွ႕လက္တံႏွင့္ အေနာက္လက္တံတို႕ ျမိဳ႕ရိုးႏွင့္ ဆုံရာတြင္ အတြင္းဘက္၌ အခန္းငယ္ကိုယ္စီ ေတြ႕ရသည္။ လံုျခံဳ
ေရး အေစာင္အတြက္ ေဆာက္ခဲ႕ဟန္တူသည္။
ယင္းအေပၚယံ ေျမလႊာေအာက္တြင္ မီးေသြးျပာ အုတ္က်ိဳးမ်ား ႏွင့္ သံတိုသံစမ်ားကို ေတြ႕ရသည္။ျမိဳ႕ရိုးဝင္ေပါက္တြင္ သစ္သားျပသာဒ္မ်ား မီးေလာင္က်ြမ္း၍ ပ်က္စီးခဲ႕မည္ဟု ယူဆခဲ႕ၾကပါသည္။
လူအရိုးစု ၆ ခုကိုလည္း ယင္းေနရာတြင္ပင္ တူးေဖာ္ေတြ႕ရွိခဲ႕ရပါသည္။
သက္တမ္းတြက္ခ်က္မွဳအရ လြန္ခဲ႕ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၇၀၀ ခန္႕ကျဖစ္မည္ဟု ယူဆပါသည္။
အထက္ပါ ျမိဳ႕ဝင္ေပါက္ႏွင့္မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တြင္ တူးေဖာ္ကြက္ ၁၉ ကို ေတြ႕ရသည္။
ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း သို႕မဟုတ္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အေဆာက္အဦ ျဖစ္နိုင္သည္။ စတုဂံပံု အုတ္တံတိုင္းအတြင္း အခန္းႏွစ္ခန္းပါရွိသည့္ ပႏၷက္ပုံစံကိုေတြ႕ရသည္။
ေရွးေဟာင္းသုေတသနမွ ပုဂံေခတ္ေႏွာင္းပိုင္း အုတ္ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ဆင္တူျပီး ေရစင္ေတာ္အိုး ဆီမီးခြက္ ပုတီးမ်ား အဂၤေတပန္းလက္ရာ အစိပ္အပိုင္းမ်ား အိုးျခမ္းပဲ႕မ်ားႏွင့္ ေျမနားေထာင္းမ်ားကို ေတြ႕ရွိခဲ႕ၾကသည္။
တစ္ျခားတစ္ဘက္တြင္ အမွတ္ ၁၈ ရွိသည္။ ထူးျခားမွဳ မရွိပါ။
ေျမာက္ဘက္ကို ဆက္သြားလ်င္ တူးကြက္ ၁၁ ႏွင့္ ၃၂ ကို ေတြ႕နိုင္သည္။ ၄င္းတို႕သည္ အေရွ႔ဘက္ ျမိဳ႕ဝင္ေပါက္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ထိုေနရာမွ အေနာက္ကို ဝင္ခဲ႕ေသာ္ နန္းေတာ္ကုန္း အမွတ္ ၁၊ ၂ ႏွင့္ ၉ တို႕ေတြ႕ရမည္။ နန္းေတာ္ကုန္း အၾကြင္းအက်န္လည္းရွိသည္။
ထိုမွ ေျမက္ဘက္ကပ္လ်က္ တြင္ တူးေဖာ္ကြက္ ၂၂ ရွိသည္။ အဆိုပါ အကြက္သည္ ေလးေထာင့္စပ္စပ္ ျဖစ္ျပီး အထဲတြင္ တိုင္ငုတ္တုပ္မ်ား ကို ေတြ႕ရသည္။
ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အုတ္တိုက္ျဖစ္မည္ဟုယူဆၾကသည္။ ဟံလင္းျမိဳ႕ေဟာင္းရာရွိ အေဆာက္အဦး အားလံုးထဲတြင္ လွပေသာ လက္ရာျဖစ္မည္ထင္ပါသည္။
တူးေဖာ္ကုန္း ၃၃ ႏွင့္ ၂၁ တို႕သည္အေနာက္ဘက္္ ျမိဳ႕ဝင္ေပါက္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ျမိဳ႕ေဟာင္းရာ၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ပိုင္း ျမိဳ႕ရိုးအတြင္းတြင္ အမွတ္ ၁၂ ကို ေတြ႕ရသည္။ တူးေဖာ္မွဳမွ အလယ္တြင္ လွည္းဘီးပုံသ႑ာန္ ပါရွိေသာ ေစတီ လုံးေအာက္ေျခ ႏွင့္ စတုရန္းပုံရွိေသာ အုတ္ပႏၷက္အေဆာက္အဦျဖစ္ေၾကာင္းသိရပါသည္။
အေပၚပိုင္း အညိဳေရာင္ေျမလႊာမွ ဒယာဒါနံ ကမၸည္းအကၡရာ ပါရွိသည့္ အညိဳေရာင္ေဂါတန္ ေက်ာက္တံဆိပ္ငယ္ကို တစ္ခုကို ေတြ႕ခဲ႕ရသည္။ ဤေနရာမွပင္ အရိုးအိုး ၉ လုံး ပက္လက္ျမဳပ္ထားေသာ အရိုးစု တစ္စု အရိုးျပာပုံ ၃ ပံုကို ေတြ႕ရွိခဲ႕ရသည္။
အရိုးအိုးႏွင့္ျပာကို အရိုးအိုးႏွင့္ထည့္သြင္းျမဳပ္ႏွံသည့္ဓ
ေလ့ကို ဤအေဆာက္အဦးတြင္ေတြ႕ရသည္။ ဗိသာနိုး ပင္လယ္ သေရေခတၲရာ ျမို႕ေဟာင္းတို႕တြင္ေတြ႕ရေသာ အေစာပိုင္း ပ်ဳေစတီတို႕ႏွင့္ ပုံစံ တူေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။
ဟံဟင္းေဒသသည္ စိုက္ခင္းေတြအၾကား လယ္ကြင္းေတြႏွင့္ လွပတင့္တယ္ေသာ ျမိဳ႕ေဟာင္းျဖစ္သည္။ တျခားတူးေဖာ္ကြက္မ်ားတြင္ထူးျခားမွဳ သိပ္မေတြ႕ရပါသျဖင့္ ဤမ်ွ ေလာက္သာ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ဟံလင္းအေၾကာင္းစာအုပ္ ယေန႕တိုင္မေတြ႕ရိွရေသးေသာ္လည္း မၾကာမီ ကာလမ်ားတြင္သုေတသီမ်ားက ေရးသားၾကမည္ဟု ထင္ပါေၾကာင္း ႏွင့္ အမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရိွေစမည္ဟု ထင္ပါ၍ ေရးသားမ်ွေဝလိုက္ပါသည္။

အစဥ္ေလးစားလ်က္
ေသြးသစ္
ခရီးသြားသုေတသီ
၂၀၁၄ ၾသဂုတ္လ

[Tomme Aung]

မိမိကိုယ္တိုင္ ေငြကုန္က်ခံ အခ်ိန္ကုန္ခံကာ ကြင္းဆင္းေလ့လာ မွု တို႕ကို ဆရာဦးသန္းထြန္းေရးေသာစာအုပ္၊ဦးစိန္ျမင့္၏ စာအုပ္ ႏွင့္ တျခားစာအုပ္မ်ား ကို ရည္ညႊန္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။

   အမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိနိုင္မည္ဟုယူဆပါသည္။

[Minn Zayar]

Thanks indeed !

--
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Travel Myanmar (Tourism information, activities, idea exchange inside Burma)" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to travelmyanma...@googlegroups.com.
To post to this group, send email to travel...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msgid/travelmyanmar/db2d172b-7700-4cf5-a9e6-d911c8d0214c%40googlegroups.com.
For more options, visit https://groups.google.com/d/optout.