Kurnazlık mı, Zekilik mi...(YORUMSUZ)

723 views
Skip to first unread message

Murat ARAMIS

unread,
Nov 25, 2009, 9:39:00 AM11/25/09
to tobacco...@googlegroups.com
Kurnazlık, geri kalmış toplumlara özgüdür
Z. Livaneli

VATAN GAZETESİ
07.07.2009

Almanya’nın geniş otobanlarında yol alıyorduk. Baktım ki otomobiller yavaşlıyor ve yolun iki yanına diziliyorlar, orta şerit boş kalıyor.

Ne olduğunu anlamadım ama biz de öyle yaptık. Beklemeye başladık. Yolun ortası bomboş ama hiç kimse oraya direksiyon kırmıyor. Kuyrukta sakin sakin bekliyor.


Biraz sonra durumu öğrendik. İleride bir kaza olmuş, yol tıkanmış. Böyle durumlarda Alman sürücüler fermuar ilkesini uygular ve iki yana çekilerek yolu polisler, ambulanslar ve çekiciler için serbest bırakırmış.

Gerçekten de biraz sonra o bomboş yoldan polis arabaları ve ambulanslar neredeyse iki yüz kilometre süratle geçip gitti. Önlerinde hiçbir engel yoktu.

Çok geçmeden yol açıldı, bütün araçlar hareket ederek gideceği yere vaktinde ulaştı.

Anlattığım; bir toplu zekâ örneğidir.

Alman sürücüler bu toplu zekâya sahip oldukları için sorun daha çabuk çözüldü ve daha çabuk hareket ettiler.

Oysa hepsi tek tek kurnazlık etmeye çalışıp orta şeridi kullansaydı, otobanın tıkanıklığı saatlerce sürerdi ve hepsi zarar görürdü.

Bu örnekte görüldüğü gibi durmadan kurnazlık eden bireylerin oluşturduğu bir toplum iyi işlemez.

Çünkü kurnazlık, toplu çıkara, toplu zekâya aykırıdır.

Bireylerin, dönen toplum çarkları içinde birer dişli olmayı kabul etmeleri gerekir. Zekâ bunu gerektirir ve çarklar ancak böyle işler.

Bir örnek daha vereyim:

Bin kişilik bir sinema salonunda yangın çıktığını düşünün.

Sinema müdürü anons ediyor, kimsenin paniğe kapılmamasını, ilk sıradan başlayarak salonun boşaltılacağını, böylece herkesin kurtulacağını söylüyor.

Bu plana uyan herkes kurtulur.

Ama seyirciler bir an önce kendi canlarını kurtarmak için kapıya atılırlarsa büyük bir tepişme yaşanır ve üç beş kişi dışında herkes can verir.

Organize toplumlarla, geri kalmış toplumların temel farkı buradadır.

Geri kalmış toplumlar kurnaz bireylere, ileri toplumlar ise kurnazlığı aklına getirmeyen ve kurallara uyan yurttaşlara sahiptir.

Demokrasi de ancak böyle toplumlarda yürür.

Öbür türlüsü; en kurnaz olanın başa geçip kendi menfaatlerini toplum menfaati olarak yutturmasından ibarettir.

Yani bir çeşit diktatörlüktür.

Unutmayın ki her zaman sizden daha kurnaz biri çıkar.

...
Kurnazlık zekayı kovarken...
Z. Livaneli
VATAN GAZETESİ
05.07.2009

Oldum olası zekaya hayranlık duyarım, kurnazlıktan ise nefret ederim.

Çoğu insan zekayla kurnazlığı birbirine karıştırır. Önlerine çıkan kurnaz insanları zeki sanırlar. Oysa bu iki özelliğin birbiriyle hiç ilgisi yoktur.

Mesela Albert Einstein zekidir.

Al Capone ise kurnazdır.

Zeki insanlar kurnaz olmaya gerek duymadıkları için hayatlarını tuhaf bir safiyet içinde geçirme yolunu seçerler.

Picasso’nun gözlerine bakın. İçinde çakan zeka kıvılcımlarını hemen görebilirsiniz.

Ama bu büyük sanatçı kurnaz değildir. Ömrünün son yıllarındaki resimlerinde bir çocuk saflığını yakalamak için gecesini gündüzüne katmıştır.

Yaşadığı hayatın bedelini, korkunç bir tempoda çalışarak ödemiştir.

Matisse de öyledir, Van Gogh da, Gaugin de...

Bill Gates zekidir, George Bush ise kurnaz.

Bu işlerdeki ayırt edici ölçüyü “yaratıcılık” olarak adlandırmakta bir sakınca var mı acaba?

Zeki insanlar ortaya orijinal bir düşünce, bir resim, bir şirket, bir gazete, bir kitap, bir formül koyarlar.

En azından yaşamlarını belli ilkelere göre düzenleyerek bir model oluştururlar.

Kurnazlar ise ortaya çıkan bu değerlerden azami derecede yararlanmak için çeşitli hileler peşinde koşarlar.

Onlar için çalışmak, emek vermek, kafa patlatmak hamallıktır.

Mesele kurnaz olmakta ve pastayı kapıp kaçmaktadır.

Ne yazık ki günümüzde zeki insanlar giderek azalıyor ve yerini kurnazlar alıyor.

Hem bu iş sadece ticaret alanıyla sınırlı değil. Sanat da bundan nasibini alıyor, akademik hayat da...

Başkalarının düşüncelerini çalanlar, gelip geçici bir makam için siyasi düşüncelerini terk edenler, iktidar sahiplerine yağ çekenler, bir eser üzerinde çalışacaklarına bunu nasıl pazarlayacağına kafa yoranlar hep bu kategoriye girer.

Ahlaki ilkeler zayıflarken, toplum kurnazların peşine takılır.

Kurnazlığın bir zehir olduğunu bilmeden.

...


Live.com'u deneyin - hızlı ve kişiselleştirilmiş giriş sayfanızla istediğiniz her şey tek bir yerde. tek bir yerde.
Reply all
Reply to author
Forward
0 new messages