پرويز شاپور

[Leila]

»

.

"همه مردم جهان به یک زبان سکوت میکنند. - پرویز شاپور"

پانزدهم مردادماه سال‌روز درگذشت مردی است که همسر فروغ فرخزاد بودن هرچند برای مدتی کوتاه، سایه‌ی پررنگی بر زندگی هنری او انداخته و روشن نیست باعث شهرت بیش‌ترش شده یا نامش را به زیر سایه‌ی نام همسرش رانده؛ امری که شاید برای او چندان خوشایند نبوده است.

پرویز شاپور در سال 1302 در شهر قم به دنیا آمده است. دانش‌آموخته‌ی رشته‌ی اقتصاد از دانشگاه تهران بوده که به استخدام وزارت دارایی درآمده است. مدتی هم در اداره‌ی دارایی استان خوزستان مشغول به کار شده و در همان زمان یعنی حوالی سال 1329 بوده که با فروغ فرخزاد، یکی از بستگان مادری‌اش، ازدواج کرده است.

21 خردادماه 1346 نوشته‌های تک‌خطی شاپور منتشر می‌شود که احمد شاملو بر آن‌ها نام «کاریکلماتور» می‌گذارد. کاریکلماتور، نوشته‌های کوتاه و بیش‌تر تک‌جمله‌یی است که با ظرافت و دیدی شاعرانه و طنزآمیز نوشته می‌شوند. این کلمه، واژه‌ای ترکیب‌یافته از واژه‌های «کاریکاتور» و «کلمه» است. عمران صلاحی معتقد بود، کاریکلماتور، کاریکاتوری است که با کلمات نوشته می‌شود.

از شاپور چند مجموعه‌ی کاریکلماتور از جمله «به نگاهم خوش آمدی»، «پایین آمدن درخت از گربه» و «قلبم را با قلبت میزان می‌کنم» منتشر شده است. «موش و گربه عبید زاکانی با طرح‌های شاپور»، «تفریح‌نامه» (طرح‌های مشترک با بیژن اسدی‌پور)، «فانتزی سنجاق قفلی» و «قلبم را با قلبت میزان می‌کنم» (مجموعه‌ی کاریکلماتورها) از دیگر آثار منتشرشده‌ی او هستند.

شاید جدایی این زوج مشهور تاریخ ادبیات ایران، تا سال‌ها زندگی را به کام هر دو آن‌ها تلخ کرده باشد، اما به نظر می‌رسد این دو هنرمند، پس از فراق، به وصال هنرهای خویش رسیده باشند. فروغ فرخزاد همان‌طور که خود سروده بود: «یار من شعر و دلدار من شعر/ می‌روم تا به دست آرم او را» بعد از این جدایی به «تولدی دیگر» رسید، نام پرویز شاپور نیز چندی پس از جدایی، به عنوان «پدر کاریکلماتور ایران»، در تاریخ ادبیات ایران ثبت شد.