dünyanın en çok kullanılan programı: sahibine 1 kuruş bile kazandırmadı. VLC Media Player
Salih Eroğul
Milyonlarca dolar teklif ettiler ama o reddetti. 6 milyar kişi tarafından kullanılan bir programın geliştiricisi ama kimsenin çok fazla tanımadığı ve büyük yatırımcılara, reklam şirketlerine karşı nasıl direndiğini bilmediğimiz bir dijital kahramandan söz edeceğiz bugün. Konumuz dünyaca ünlü VLC Media Player'ın geliştiricisi John Baptist Kemp. VLC Media Player'ı hepimiz biliyoruz. Büyük bir çoğunluğumuzda kullanıyordur büyük ihtimal. Ancak bu küçük ama faydalı programın arkasında yatan hikayeyi biliyor musunuz? Dijital dünyanın dev markaları milyar dolarlık yatırımlar ve göz alıcı kampanyalarla sahneye çıkarken sessiz bir kahraman tüm bunların dışında tek satır kodla tarihi değiştirdi. Adını belki duymadınız ama onun yazdığı programı neredeyse herkes kullandı. Reklamsız, özgür ve tamamen ücretsiz bir medya oynatıcı. Bugün 6 milyardan fazla cihazda yer alan VLC Media Player'ın arkasında paradan daha değerli bir inanç vardı. Bilginin ve teknolojinin herkes için erişilebilir olması gerektiği inancı. İşte bu inancın mimarı. Milyoner olmayı değil, dijital özgürlüğü seçen Jean-Baptiste Camp'in hikayesi. Jean-Baptiste Camp dünyada en çok kullanılan programın geliştiricisi. Ve bu programdan bir kuruş bile kazanmadı. Kazanamadı değil, kazanmadı diyoruz. Çünkü büyük reklam firmaları, yazılım şirketleri ve sosyal medya devleri programını satın almak veya içine reklam girmek için kapısında kuyruk oldular. Ama o bütün teklifleri geri çevirdi ve programının ücretsiz kalması gerektiğini savundu. Hala da savunuyor. Her şey 1990'ların sonunda bir Fransız üniversitesinde başladı. Multimedya bilgisayar dünyasına yeni yeni girmişti. Ama öğrenciler bilgisayarlarında video oynatmakta büyük sorunlarla karşılaşıyordu. Videolar kötü oynuyor, uyumsuzluk veya sürücü sorunları nedeniyle hiç oynamıyor. Görüntü kayıyor. Kısacası 5 dakikalık bir videoyu izlemek işkenceye dönüşüyordu. Bir öğrenci problemi çözmek için her türlü sorunun üstesinden gelecek, her türlü ortamda, her türlü videoyu oynatacak bir araç geliştirmek için kolları sıvadı. Bu araç daha sonra VLC Media Player adını alacaktı. Jean-Baptiste Camp gerçekten çok iyi bir programcıydı. Harika bir program yazmıştı. VLC bir kere çok hızlıydı. Anında yükleniyordu. Bir sisteme yüklenmesi için 50 tane ayar yapılması gerekmiyordu. Diskte veya bellekte çok az yer kaplıyordu. Ve hangi dosyayı gönderirseniz gönderin, açıyordu. En önemlisi de içinde SpyWare yoktu. Bazı özelliklerini açmak için para ödemek gerekmiyordu. İkide bir de açılan reklam pencereleri göstermiyordu. Tamamen ücretsizdi ve sorunsuzdu. VLC genel kullanıma açıldıktan sonra büyük bir hızla yayılmaya başladı. Üniversite yatakhanelerinden internet kafelere, oradan evlerdeki bilgisayarlara ve laptoplara yüklendi. Kullanıcılar çok memnundu ve her platformda olmasını istiyorlardı. Programcılar bu isteklere elbette kayıtsız kalamadılar ve hemen hemen her platform için bir VLC geliştirildi. Jean-Baptiste Camp programı geliştirmek ve yeni özellikler eklemek için gece gündüz çalışıyordu. Ama bunu ünlü olmak için yapmıyordu. Çok para kazanmak için de yapmıyordu. VLC Media Player gibi bir uygulamanın yaşaması ve kullanılması, Daha çok yayılması gerektiğini düşünüyor. Daha iyi bir program olması için çalışıyordu. Şu dünyada bir tane de ücretsiz tam kapasite çalışan iyi bir program olsun diyordu. Sonra ne oldu? Elbette büyük teknoloji böylesine hızla yükselen bir programa karşı kayıtsız kalamadı. Teklifler gelmeye başladı. Önce 10 milyon dolar teklif ettiler. Sonra 20 milyon, sonra 30 milyon dolar. Ne kadar para istese aslında vereceklerdi. Tek istedikleri Jean-Baptiste Camp'in VLC Media Player programına reklam eklemesi ve programı paralı yapmasıydı. Programı komple satın almak isteyenler de çıktı. Her gün başka bir teklif geliyordu. Jean-Baptiste Camp tüm istekleri geri çevirdi. Dijital özgürlüğe inanıyordu. Programın hiçbir şirketin malı olmamasını istiyordu. Herkes tarafından serbestçe bir kuruş ödemeden kullanılmasını istiyordu. Bu sırada bir sürü medya oynatıcı program çıktı elbette. Ama bu programların hemen hemen hepsi gereksiz bir sürü kod içeriyordu. Çok fazla yer kaplıyordu. Ve en önemlisi videoları izleyen insanları takip edip onların üzerinden para kazanmayı hedefliyordu. Bu ortamda VLC ilk başta yola çıktığı rotada kalmaya devam etti. Kullanıcılardan bilgi toplamıyordu. Anonim bile olsa hiçbir şekilde kullanıcı profillemesi yapmıyordu. Tek bir reklam bile göstermiyordu. Bugün VLC Media Player 1990'larda çıktığı yolda devam ediyor. Ve şimdiye kadar 6 milyardan fazla cihaza yüklenmiş durumda. Ve dünyanın en popüler medya oynatıcısı olmaya devam ediyor. Öğrenciler, öğretmenler, program geliştiricileri, içerik üreticileri hatta NASA tarafından kullanılıyor. Ve hala %100 bedava. Jean-Baptiste Camp deli gibi zengin olabilirdi. Dünyanın en çok indirilen programıydı. Dünyanın en zengin programcısı da olabilirdi. Ancak bunun yerine bir dijital kahraman olmayı seçti. Jean-Baptiste Camp'in hikayesi dijital çağın gürültüsü içinde sessiz ama çok güçlü bir mesaj taşıyor. Gerçek yenilik sadece para kazanmakla değil, insanlara değer katmakla olur. Milyonlarca dolar teklif edildiğinde bile hayır diyebilmek bir yazılımcının değil bir vizyonerin cesaretidir. Bugün VLC Media Player her cihazda sessizce görevini yaparken aslında bir ideali temsil ediyor. Özgür, reklamsız ve herkes için erişilebilir bir teknoloji ideali. Camp'in tercihi bize şunu hatırlatıyor. Herkes zengin olabilir ama herkes doğru olanı seçemez. Ve bazen dünyayı değiştiren en büyük devrim bir satır kodda gizlidir.