Bir otelin temizlik, tertip, bakım, dekorasyon gibi iş ve
işlemlerinin yürütüldüğü, planlanıp proglamdığı bölüme kat
hizmetleri ( house keeping ) denir.
KAT HİZMETLERİ DEPARTMANININ ÖNEMİ
Otel işletmelerinde bulunan çeşitli alanların temizlik, düzen ve
bakımından sorumlu olan kat hizmetleri departmanı, otel işletmeleri
organizasyonunda önemli bir yere sahiptir.Bunun nedenlerini şöyle
sıralayabiliriz :
· GELİR KAYNAĞIDIR : Otel gelirinin önemli bir kısmı, oda
satışlarında ve işletmedeki yan hizmet ünitelerindeki
satışlarından elde edilmektedir.
· MÜŞTERİ TATMİNİ SAĞLAR : Bu bölümün bir diğer önemli
görevlerinden biri, müşterilere gerekli konforu, sıcak ilgiyi,
temizliği ve rahat bir ortamı sağlayarak Onları evlerindeki kadar
rahat bir atmosferde ağırlamaktır.
· MÜŞTERİYE EN UZUN SÜRELİ HİZMETİ SAĞLAR : Müşteri, otelde
konakladığı sürenin önemli bir bölümünü odasında uyuyarak,
dinlenerek ya da lobi, TV. salonu, havuz vb. kat hizmetlerinin işlev
alanlarını kullanarak geçirmektedir. Bu nedenle, müşterilerin
otellerde ki konaklamaları sırasında en fazla kat hizmetleri
departmanın ürettiği hizmetlerden yararlandığı ve dolayısı ile
en fazla bu alanlarda zaman harcadığı söylenebilir.
· PAZARIN GERİ GELMESİNE YARDIMCI OLUR : Müşteri otelde
konakladığı süre içerisinde kendini evinde gibi rahat ve mutlu
hissederse, bir sonraki seyahatinde tekrar aynı oteli tercih edecektir
· OTEL YATIRIMINI KORUR : Kat hizmetleri departmanı otel
işletmesindeki birçok alanın bakımı, düzeni, temizliği ve
dekorasyonundan sorumludur.
· EN GENİŞ BÜTÇEYE SAHİPTİR : Kat hizmetleri departmanı en
geniş çalışma alanına ve çok sayıda personele sahıp olması
nedeni ile gelecekte ihtiyaç duyulacak fazla materyal ve işgücü
talebini tahmin edildiği geniş bir bütçeye sahiptir.
KAT OFİSİ VE DEPOSU
Kat hizmetlileri görevlilerinin günlük çalışma hazırlıklarını
tamamladıkları, araç ve gereçlerini sakladıkları yeri geldiğinde
dinlendikleri bölümdür. Otelin büyüklük ve mimari yapısına
göre her katta bir personel dinlenme odası, kat servis odası ve
araç-gereçleri koyabileceği depo olmak üzere bir veya birden fazla
oda olabileceği gibi birden fazla personelin birlikte kullandıkları
bir tek oda da olabilir.
Depolar ayrıca, tek oda halinde olabilirler. Böyle durumlarda,
odanın bir tarafı fazla araçları depolamak için kilitli dolaplarla
düzenlenir.
Araç-gereçler satın alındıktan sonra depolanması önemli bir
konudur.Otelin ihtiyacına cevap verebilecek şekilde satın alınan bu
maddeler, iyi seçilen bir depoya itinalı ve titizce
yerleştirilmelidir. Düzenli olan depodan, oda görevlisi el attığı
her şeyin yerli yerinde zaman kabul etmeden bulabilir.
Kat hizmetlerinin esası, temizlik, sağlık, tertip ve düzendir. Bu
sebeple kat ofisi temizlik ve sağlık esasları ele alınarak
düzenlenmelidir.
Depo ve ofis seçiminde şu noktalara dikkat edilmelidir :
· Kuru olmalı, mümkünse havalandırma sistemi ile donatılmalı;
çünkü rutubet ve nem madeni eşyaların paslanmasına, çürümesine
yol açar.
· Kolay temizlenip, silinebilecek özellikte olmalıdır.
· Her araç ve gerecin düzgün şekilde yerleştirilmesi yerden
tasarruf elde edilebilmesi için duvarda dolap ve raflar bulunmalı.
· Dolap ve raflar duvara sıkı şekilde monte edilmelidir.
· Dolaplardan bir kaçı kilitlenmeli, buraya tehlikeli ( fare
zehiri, kimyasal çözücüler,vb. ) maddeler yerleştirilmeli.
· Birden fazla oda görevlisi kullanacaksa, herkezin yerini belirten
etiketler konulmalıdır.
· Alçak bir musluğun olması gereklidir; ağır kovaların
doldurulabilmesi için.
· Oda görevlilerinin ellerini yıkamaları için, sıcak-soğuk su
musluğu bulunan, mümkünse ızgaralı lavabo olmalı.
· Fırçaları ve ıslak temizlik bezlerini asmak için çengel veya
askılar olmalı.
· Toptan alınan ilaçlar ambalajı ile rafa konulmalıdır.
· Temizlik kovaları, düzenli şekilde raflara yerleştirilmeli,
ıslak olanlar yan konulmalıdır.
Depoya yerleştirirken;
· Ağır eşyalar daima aşağı raflara konulmalıdır.
· Alınması kolay hafif ve az kullanılan eşyalar yukarı raflara
konulmalıdır.
· Etiketi düşmüş, tehlikeli ilaçlar, etiketlenmelidir çünkü
bir kazaya gitmemek için.
· Zehirli ve yakıcı ilaçlar kilitli dolaba konulduktan sonra,
üzerine Dikkat Dangereous kelimeleri yazılı etiketler
yapıştırılmalıdır.
· Günlük temizlik kutusu, kolay alınabilir yerde
olmalıdır;sürekli kullanıldığından dolayı.
· Elektrik süpürgeleri vb. kırılacak önemli araçlar aşağı
bölmelere yerleştirilmelidir.
Kat ofisleri ile Kat hizmetleri arasındaki ilişki
Kat hizmetleri departmanının iç koordinasyonu olarak da
adlandırılan bilgi alış verişinde, kat hizmetleri yönetimiyle kat
ofisleri arasındaki bilgi akışı ifade edilmektedir. Bu süreçte,
kat hizmetleri yöneticileri kat görevlilerine yapacakları odalarla
ilgili bilgileri verir ve belli bir süre sonra kat görevlilerinden
gelen maid raporları ile onların yaptıkları oda sayısı harcanan
süre, arızalı, meşgul, okey, sleep out, ilave yataklı oda gibi
benzeri bilgilileri alır. Bu sayede; çalışanların belli bir
sürede ne kadar iş yaptığı belirlenir.
KAT HİZMETLERİNDE
KULLANILAN FORM VE ÇİZELGELER
· Arıza Bildirim Formu:
Oda görevlileri, kat şefleri tarafından tesbit edilen arızalar,
onarım gerektiren yerler Arıza Formları vasıtasıyle yazılı ve
saati belirtilerek teknik servise imza karşılığı bildirilir.
Yine, kat departmanı tarafından kısa periyotlarla kullanılan ve
teknik servise gönderilen katlar arıza bildirime föyü de önem
taşımaktadır.
· Grup Bilgi Formu
Her grup için ayrı ayrı düzenlenir. Turun adı ve kalış
süresince uygulayacağı program hakkında bilgiler verilir.
Bu form ilgili bütün departmanlara gönderilir.Grup ile ilgili
bütün bilgiler bulunur Malzeme Talep Fişi ( Sipariş Fişi )
Otelin kat hizmetleri temel alınarak kat ofisinde eksilen malzemelerin
yenilerini isteme amaçlı fiştir.
Temizlik Rehberi
1. Amaç :
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumların temizlik ve
düzenini sağlık koşullarına uygun olarak sağlamak;yapılacak
hizmetlerin uygulama planlarını,zaman ve enerjiden tasarruf
sağlayacak şekilde gerçekleştirmek;
Eğitim kurumlarında;
laboratuvar,dershane,atelye,kantin,yemekhane,konferans salonu ve
benzeri diğer bölümlerdeki araç gereç ve sabit tesisleri daima
temiz,bakımlı ve kullanılmaya hazır durumda bulundurmaktır.
2. Kapsam :
Bu rehber Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumların
bahçe ve binasındaki tüm bölümlerin temiz,düzenli ve sağlıklı
bir durumda olmasını sağlayacak hizmetler ile bu hizmetlerin
yönetici, öğretmen,hizmetli ve öğrenciler tarafından,bir plan
dahilinde eksiksiz olarak yerine getirilmesine ilişkin esasları
kapsar.
Temizlik İşleri İle İlgili Görev ve Sorumlulukların Dağılımı
Okul ve kurumda verimli,ekonomik,sağlıklı ve güvenli bir ortam
hazırlanmasında ve bunun sürekli olmasının sağlanmasında
yöneticiden hizmetliye kadar her kademedeki personelin iyi bir
koordinasyon (iletişim ve etkileşim) içinde çalışması gerekir.
İstenilen temizlik ve düzenin sağlanması,bu işlerle ilgili
sorumluların sıkı ve sürekli takip ve kontrolü ile mümkündür.
Bu nedenle,okul müdürleri,müdür yardımcıları,nöbetçi
öğretmenler ve iç hizmetler sorumlusu bir plan dahilinde,okulun
temizliğinin gerektiği gibi yapılmasını sağlamak,kontrol
etmek,eksikleri zamanında düzelmek,tamamlamak ve günü gününe
gerekli önlemleri almak zorundadırlar.
1. Müdür :
Okulun bina,araç gereç ve tesislerinin etkili bir şekilde
kullanılması,korunması,temizliğinin yapılması ve sürekliliğinin
sağlanmasından birinci derecede sorumludur.
2. Müdür Yardımcısı :
Okul bahçesi,binası ve araç-gerecinin tertip,düzen,temizlik,bakım
ve korunması ile her an kullanılır halde bulundurulmasını
sağlamaktan temizlik işlerini iç hizmetten sorumlu personel ile
birlikte insan gücünü etkin kılacak şekilde günlük,haftalık
yarıyıl ve yaz tatili temizlik ve onarım planlarının hazırlan
ması ve uygulanmasından,hizmetlerin verimli ve ekonomik olarak
yürütülmesinden sorumludur.
3. Öğretmenler:
Okulun bütününden,özellikle kullandıkları
dersane,atelye,tesis,bölüm ve laboratuvarın temizlik,tertip,düzen
ve bakımı ile demirbaş eşyanın gerektiği şekilde kullanılması
ve bakımından ayrıca,nöbet günlerinde de okulun genel
temizliğinin sağlanması ve denetiminden sorumludurlar.
4. İç hizmetler sorumlusu:
Okulun genel temizliğinden,temizlik işlerinin
planlamasından,hizmetlilere görev dağıtımından ve
yürütülmesinden,kontrolünden onarımı gerektiren eksikliklerin
zamanında okul yöneticilerine bildirilmesinden hizmetlilerin
eğitilerek aralarında sürekli etkin ve verimli çalışma ortamı
yaratılmasından sorumludurlar.
5. Hizmetliler:
Kendilerine verilen ünitelerin temizlik işlerini en iyi şekilde
yerine getirmekle yükümlüdürler. Temizlik araç-gereçlerinin
temiz,ekonomik ve sağlık kurallarına uygun bir şekilde
kullanılmasından ve bakımından sorumludurlar.
6. Öğrenciler:
Okulun tüm ünitelerini,sabit ve sabit olmayan tesislerini ve araç
gereçlerini temiz kullanmak ve korumaktan sorumludurlar.
Temizlik planları ve uygulamaları
Temizlik işlerinin amaca uygun ve ekonomik şekilde yürütülebilmesi
zaman ve enerjiden tasarruf sağlanabilmesi için bir plan
hazırlanması gerekir.
Temizlik planının hazırlanmasında aşağıdaki hususlar
gözönünde bulundurulur:
1. Okul yönetimince öğretim yılı başında uygulanabilecek
nitelikte yapılan planlamada okulun mevcut işgücü potansiyeli ve
yapılacak hizmetler dikkate alınır. Ayrıca bu planda günlük,
haftalık, aylık, yarıyıl ve yaz tatilinde yapılacak işler
ayrıntılı bir şekilde gösterilir.
2. Zaman ve enerji kaybının önlenebilmesi için aynı şekilde
çalışmayı gerektiren işler arka arkaya sıralanır.
3. Belirtilen süre içinde yapılması şart olan işler önem
sırasına göre yazılır,diğer işlerin planının uygulanışını
ağırlaştırmayacak şekilde yerleştirilmesine dikkat edilir.
4. Yorucu işlerin yanında daha az yorucu olan işlere yer verilir.
5. İşi kimin yapacağı belirtilir.
6. Planın uygulanmasını engelleyecek işlerin çıkabileceği
gözönünde bulundurularak,bir karışıklığa meydan vermemek için
planda belli bir boş zaman ayrılması gerekir.
7. Planda işi yürütecek personel için dinlenmeye de zaman
ayrılır.
Günlük İş Planı:
Okul ve kurumlarda eğitim ve öğretim faaliyetlerinin aksamadan ve
verimli bir şekilde yürütülmesi için,işlerin günlük temizlik
planına uygun olarak yapılması gerekir.
Ders saatlerinin bitiminde,sınıf,atölye,laboratuvar,konferans salonu
koridor vb. yerlerdeki:
1. Pencere açılır.
2. Yazı tahtası silinir.
3. Çöp kutuları boşaltılır.
4. Zemin nemli süpürge ile alınır.
5. Paspaslanır.
6. Sıra,masa,dolap vb. yüzeylerinin tozları alınır.
7. Lavabo ve tuvaletlerin temizliği yapılır.
8. Halı,yolluk vb. olan üniteler elektrik süpürgesi veya gırgır
ile alınır.
9. Kapı ve pencerelerin son kontrolü yapılır.
10. Gerekli üniteler kilitlenir.
Haftalık İş Planı:
Yerler günlük temizliğe ilave olarak:
1. Cinslerine göre süpürülür.
2. Sabunlu su ile silinir.
3. Taş zeminler,gerekli ise javel su ile fırçalanır.
4. Durulanır.
5. Tuvaletler sulandırılmış tuz ruhu ile ovulur.
6. Bol su ile yıkanır.
7. Çeşitli eşya üzerinde leke varsa bunların temizliği yapılır.
8. Aynalar ve camlar silinir.
Aylık İş Planı:
1. Taşınabilir eşyanın temizliği yapılır.
2. Duvar ve tavanlardaki örümcekler alınır.
3. Yerler süpürülür.
4. Cam ve pencereler,kapılar arap sabunlu su ile fırçalanır ve
yıkanır.
5. Yerler arap sabunlu su ile fırçalanır ve yıkanır.
6. Cinsine göre sodalı sabunlu su ile temizlenir.Gerekiyorsa kireç
kaymağı (Javel suyu) karıştırılmış su ile de
fırçalanır.(Özellikle tahta ve taş zeminler)
7. Marley ve muşamba yüzeyler sabunlu su ile silinerek yumuşak bir
bezle kurulanır,gerekiyorsa cilalanır.
kynk:OTEL İSLETMELERINDE KAT HIZMETLERI YÖNETIMI (Detay
Yayıncılık)
Prof. Dr. Meryem Akoğlan Kozak