Saluton, Â
unue dankon pro tio, ke vi donis voÄon al la opinio de tiu parto de nia membraro, kiu ne estas konvinkita pri la oportuneco de tia deklaro. Gravas, ke Äiuj sentemoj havu spacon kaj ke Äiu pozicio estu aĆskultata kun atento. Â
Kiel subskribinto de la propono, mi tamen Ćatus dediÄi kelkajn vortojn por klarigi kelkajn punktojn kiuj, laĆ mia opinio, indas esti menciitaj.
1. Pri la neĆtraleco Â
Mi komprenas kaj atendis la referencon al la tradicio de neĆtraleco en la esperantista movado. Äi estas valoro kiu ebligis al nia komunumo travivi malfacilajn historiajn momentojn, kaj Äi meritas respekton.Â
Tamen, neĆtraleco ne devas transformiÄi en indiferencon aĆ hipokritecon. La argumento laĆ kiu âse ni subtenas unu aferon ni devas subteni Äiujn aliajn similajnâ enhavas logikan eraron kaj ne staras en la praktiko: neniu organizo havas la rimedojn por okupiÄi pri Äiuj maljustaÄ”oj de la mondo, kaj TEJO ne devas savi la mondon.Â
AnstataĆe, nia engaÄiÄo, mi kredas, devas esti proporcia, inter aliaj, al du kriterioj:
- la realaj energioj kiujn TEJO povas dediÄi al iu temo;
- la grado de implikiÄo de la organizo rilate al tiu temo.
En Äi tiu kazo, TEJO havas kaj la energiojn por esprimi sin, kaj klaran implikiÄon. Krome, mi volas emfazi ion. Ne nur temas pri emocia âkortuĆoâ: Äi tie ne nur temas pri empatio. Kvankam esperantistoj Ćatus agi kvazaĆ ili estus ekster la monda sistemo, ni estas nedisigeble enplektitaj, kaj la ideo agi kiel âruÄa krucoâ nur igas nin pli senutilaj.
Ekzemplo: la mono, kiun TEJO ricevas de la EĆropa Unio pere de la projektoj Erasmus+ por okazigi niajn eventojn kaj ankaĆ por nia administra kaj volontula subvencio devenas de la Äenerala buÄeto de EU. Kvankam en malgranda parto, tiu mono devenas ankaĆ el la komerco - inkluzive de armiloj - kaj la eĆropaj investaj aktivecoj en la palestinaj regionoj okupataj de Israelo. Tiu mono devenas laĆvorte de la genocido de homoj. Ni scias: TEJO ne travivas sen la financado de EU. Äu akcepteblas, ke Äiaj reprezentantoj nenion diras pri tio? Äu TEJO volas esti neĆtrala ankaĆ rilate al tio? Kaj kie estas la neĆtraleco en la praktikoj de TEJO? En tiu senco, la tro longa silento de la organizo estas ja hontinda. Tre hontinda. Fronte al tio TEJO havas laĆ mi du vojojn: aĆ Äi iÄas sendependa kaj vere neĆtrala, aĆ Äi akceptas sian nunan politikan rolon kaj restas kohera kun si mem.
Alia kazo de pli malrekta implikiÄo: TEJO gastigis kaj subtenis en siaj festivaloj eventojn kiel monkolektaj iniciatoj favore al Kongo, kiuj dum IJK estis reklamitaj kiel utilaj por helpi la homojn en Kongo suferantajn pro la daĆranta milito (mirinda ideo, laĆ mia opinio). Äu tiu mono estis egale distribuita al la diversaj enaj frakcioj, aĆ al la najbaraj landoj? En kia senco TEJO estas neĆtrala rilate al Äi tiu afero?
Mi kredas, ke aĆ en TEJO oni timas la dialogon, aĆ oni volas plu havi puran bildon de la asocio, kio estas tute nerealisma, precipe pro la nuntempaj cirkonstancoj. Mi kredas, ke pli sencas akcepti la kompleksecon de la mondo kaj agi por la bono â konkrete, laĆ tio, kion ni povas fari.
2. Pri la timo, ke la deklaro estu dividiga aĆ malbone formulita Â
Mi konsentas, ke la skizo, tiel kiel prezentita, enhavas plibonigendajn punktojn, sed la propono ne devas esti komprenata, kaj neniam estis prezentata, kiel definitiva teksto, sed kiel deirpunkto por laboro kiu ellaboros la oficialan vortumon. Mi diras tion Äar, en interparolo kun pli ol unu persono, mi konstatis ke la bezono ĆanÄi la tekston estis taksita kiel sufiÄa kialo por ne subteni la ideon mem de la deklaro. Tio estus perdo de eblo por dialogo. Mi ja subtenas la proponojn faritajn de Tyron, sed la taĆga loko por aĆskulti ilin estos dum la komuna redaktada laborgrupo, kiel anoncita de Ikvero. Mi fidas, ke Äiu voÄo estos aĆskultata en tiu kunteksto, kaj Äuste tie estos la loko por diskuti pri vortoj, nuancoj kaj ekvilibro. Eviti la diskuton jam Äe la komenco pro timo pri eraroj en la vortumado signifus perdi valoran Ćancon de dialogo kaj kolektiva kresko.
3. Pri la malkomforto esprimita (aĆ ne esprimita) de kelkaj membroj Â
Mi konscias, ke diversaj TEJO-anoj sentas sin malkomfortaj pri Äi tiu propono, kaj ke ili ne Äiam trovas la forton esprimi tion publike. Tio estas serioza zorgo, kiun oni ne devas trakti per silento, sed per kreo de sekuraj spacoj por dialogo. Nur tiel ni povos alveni al deklaro, kiu povos reprezenti kiel eble plej bone la komunan voÄon de la organizo. Se tiuj, kiuj havas pensojn por kontribui al la redaktado de la deklaro, timas esprimi sin en TEJO Äar tio ne eblas, tiam TEJO havas gravan problemon, pri kiu oni ne estas parolantaj.
Por fini: neĆtraleco havas historion kaj valoron, sed Äi ne povas fariÄi preteksto por senago. Estos âantaĆâ kaj âpostâ la palestina genocido. Mi ne diras, ke esperantismo devus tute rezigni pri valoro, kiu historie longe karakterizis Äin, sed Äi tie ekzistas strukturaj problemoj, kiujn nia organizo devas solvi. La genocido kaj la homrajtaÄ”oj malobservoj, kiuj hodiaĆ okazas en Palestino, starigas nian generacion kaj nian organizon antaĆ historia vojkruciÄo. Mi ne konsentas, ke temas pri âmalfermo de danÄera skatoloâ: temas pri montri koheron kun niaj principoj. Lingvoj ĆanÄiÄas laĆlonge de la tempo, kaj same ĆanÄiÄas valoroj, adaptante sin al la bezonoj de epoko kaj Äiaj historiaj cirkonstancoj. Eble alvenis la momento reorientiÄi, kaj mi ne kredas, ke estas multe por timi.
Mi do invitas Äiujn, ankaĆ tiujn kiuj dubas pri la utileco de la dokumento, partopreni la dialogon. Nur kun la kontribuo de Äiu ni povos atingi tekston fortan, klaran kaj respektan de la diverseco, kiu karakterizas TEJO-n.
Salutojn,
Gabriele Esposito Guido
Volontulo de TEJO kaj Prezidanto de la Itala Esperantista Junularo
