سرزمینی پر جنب و جوش به نام ترکمن صحرا، همان جایی که صدای پر معنای دوتار از یک سو خشم صحرا نشینان علیه ظلم را نجوا میکند و از سوی دیگر عشق را جریان میدهد، منطقه‌ای که موج گندم زاران، امید زنانش و اسب، امنیت مردانش را رغم میزند. 
بدون شک یکی از مهمترین مناطق ترکمن‌صحرا، هزار دره میباشد.می‌توان گفت طبیعت رویایی و تاریخ و فرهنگ اعجاب انگیز هزار دره، آنرا جزء خاص ترین مناطق ایران نیز قرار داده است. دشت های وسیع و تپه‌ماهوری هزار دره با مناظری چشم نواز و لطیف، احساس روح انگیز و آرامش بخشی را برای گردشگران به وجود می‌آورد. 
با توجه به اینکه کوه‌های اطراف این گورستان اصلاً سخره‌ای نیست، در کمال تعجب سنگ مزارهایی بسیار وزین از سنگ های یک پارچه و بسیار هنر مندانه تراشیده و نسب شده. 
این سنگ افراشته ها به سه دسته کلی تقسیم می شوند:- سنگ مزارهای استوانه‌ای کوتاه و بلند با وزنی بین یک تا چهار و نیم تن و به شکل احلیل"آلت تناسلی مردان" که نشان میدهد در آن گور، مردی خفته .
- سنگ مزارهایی که شبیه به سرشانه و دو پستان بزرگ ساخته شده و نشان می دهد که در آن گور، زنی خفته .
- سنگ مزارهای دیگری نیز به شکل شاخ قوچ ساخته شده و تهداد آنها از دو دسته قبلی کمتر است. در فرهنگ قدیم ترکمن ها قوچ مظهر قدرت و فرمانروایی بوده و نقش شاخ قوچ متداول ترین نماد ترکمن است که در سر ستونهای خانه ها و در نقش گلیم و نمدها دیده می شود.
تاریخچه این گورستان دقیق مشخص نیست زیرا پژوهش کاملی صورت نگرفته ولی اطلاعات ضعیفی نشان از سده های 6 تا 8 هجری می دهد. مذهب فالیک یا آئین احلیل پرستی:پیروان این آئین اعتقاد دارند که آلت تناسلی نشانه باروری طبیعت و حافظ زنجیره جانداران است، و چون تولد و پیدایش انسان نیز ناشی از هم خوابگی آنهاست، لذا آلت تناسلی را تجلیل و غالباً پرستش می کنند . "آرمینوس وامبری" در سیاحتنامه خود به نام "درویش دروغین" از ترکمنانی می‌گوید که آلت مردی را از طلا و نقره ساخته و به گردن می آویختند و گاهگاهی با احترام، بر آن بوسه می زدند.
برای دیدن این جاذبه ها با تور ترکمن صحرا و گلستان اسپیلت همراه شوید. اطلاعات بیشتر را در تورهای نوروز 95 بخوانید. | 
