Về phương diện ngôn ngữ, chuyện dịch thuật không phải là chuyện dễ
dàng gì, và có khi “dịch là phản” nghĩa nữa
Sáng nay, chúng tôi đọc một email và qua đó thật sự giật mình vì
chuyện dịch thuật từ ngữ “quốc hận” lại là một chuyện khó hơn nhiều so
với suy nghĩ của chúng tôi. Sắp tới ngày 30 tháng 4, chúng ta thường
đọc hay nghe những chữ như “Quốc hận 30 tháng 4”. Nếu chúng ta muốn
nói chữ “quốc hận” cho người Mỹ hiểu, hay cho con cháu không rành
tiếng Việt hiểu, thì chúng ta sẽ dùng chữ gì trong tiếng Mỹ?
Trong một email dưới đây trên các diễn đàn điện tử online, anh Lê Xuân
Nhuận đã viết:
“...Kính hiền-huynh Trần Văn Thưởng,
Tôi không ở trong "phe" nào cả, cũng không rành tiếng Anh & tiếng
Pháp, nhưng theo ngu-ý thì nếu ai nhờ tôi dịch hai chữ "Quốc Hận" thì
tôi sẽ bí, và chỉ có thể phỏng-dịch theo nghĩa mà tôi "áp-đặt" như
sau:
1/ Ta có hai chữ "thù" và "hận".
2/ Thù-hận hay hận-thù thường đi đôi với nhau.
3/ Nhưng, theo tôi, nếu tách rời ra, thì hai chữ ấy có hai nghĩa khác
nhau:
a- "Thù", tiếng Hán là "Cừu". "Thù Nước" là "Quốc-Cừu" (trong câu thơ
"Quốc-Cừu vị báo dầu tiên bạch...").
b- "Cừu" ("Thù") thì hướng-ngoại, nhắm vào kẻ khác, đó là kẻ thù của
ta. Thí-dụ: tôi "thù" thực-dân Pháp xâm-chiếm và đô-hộ nước ta.
c- "Hận" thì vừa hướng-ngoại (như b), vừa hướng-nội, nhắm vào chính
mình. Tự nhắm vào mình, nó có nghĩa là "ân hận", "tiếc hận", "tủi
hận". Thí-dụ: tôi "hận" mình đã không "gặp thời" (khách-quan); tôi
"hận" mình đã không tận-tình giúp bạn (chủ-quan).
4/ Vậy tôi sẽ dịch chữ "Hận" là "Regret".
5/ Nó thiên về "Hận" hơn là "Thù" (vì "Thù" thì tuy có "chính-nghĩa"
nhưng đặt lên hàng "chính-sách" thì không "chính-danh".
6/ Người mình "regret" đã đành, song nếu người Mỹ mà ra Nghị Quyết
"regret" cho người mình thì chính người Mỹ họ cũng phải "chia sẻ" cái
"regret" ấy với người mình (?!).
Đó chỉ là "áp đặt" mà thôi, nếu hiền-huynh không chấp-nhận thì cũng
xin hỉ-xả bỏ qua cho.
Thân kính,
Lê Xuân Nhuận”
Sau lá thư của anh Lê Xuân Nhuận, thì anh Đỗ Xuân Sơn cũng bày tỏ đôi
điều như sau về chuyện dịch chữ “quốc hận” sang tiếng Mỹ:
“Anh Nhuận kính mến,
Anh chỉ khiêm nhường khi nói “không rành tiếng Anh”, lý do là tôi chưa
gặp ai làm Thơ bằng tiếng Anh hay như anh. Còn v/đ anh “bí” tìm
English cho 2 chữ “Quốc Hận” thì anh qủa là giỏi và chinh xác! Bí là
đúng rồi!
Thưa anh và quý vị người Việt tỵ nạn CS,
Không bao giời có thể có 1 chữ ngoại quốc cho “Quốc Hận”. Tốn giờ tìm
vô ích!
Chữ Quốc Hận đã trở thành 1 Đại-Danh-Từ (pronoun/pronom hoặc nom
propre) 37 năm nay.
Muốn định nghĩa QH, chúng ta sẽ cần nhiều truyện ngắn dài của mỗi hoàn
cảnh của mỗi người Việt trong chiến tranh VN, và nhất là của dân tỵ
nạn Cộng Sản từ tháng Tư 75. Định nghĩa đã như vậy huốn gì đi tìm 1
chữ Pháp hay Anh ngữ để dịch cho phù hợp.
Chỉ có dân Việt mới hiểu hết ý nghĩa của chữ QH.
Người ngoại quốc không bao giời hiểu nổi Quốc Hận của người Việt.
QH là sự phối hợp của đau thương và thống khổ (pain and anguish), và
uất ức tủi hận (upset and hatred with sorrows) v.v...
Đau thương là xa lìa quê hương, bỏ lại nhiều thứ, và không hẹn ngày
về. Gia đình tan nát, vợ con ngoài các trại cải tạo đã làm những gì
trong tủi nhục?
Tủi hận là tại sao Đồng Minh xúi ta phải thua trận, tại sao ĐM tháo
chạy và bỏ rơi ta?
Uất ức là QLVNCH mọi cấp đều có trình độ học vấn và tinh thần chiến
đấu trội hơn bọn nón cối nhiều, vậy mà phải nuốt cay buôn vũ khí, ngậm
đắng gục mặt xếp hàng đi vào các trại cải tạo.
Trong hai tuần qua, nhân tháng 4 Quốc Hận, nhiều câu chuyện ngắn dài
được đưa lên các DĐ kể lại những thống khổ của dân Việt đã chịu đựng.
Bao nhiêu sách mới định nghĩa hết chữ Quốc Hận?
Xin quý vị từ nay hãy dùng hai chữ “QuốcHận” như một cái tên (name)
của 1 ngày cần tưởng nhớ để nung nấu ý chí chống Cộng, và không tìm
một từ ngắn gọn khác, dù bằng Anh hay Pháp ngữ, để thay thế “Ngày Quốc
Hận 30-4”.
Ngày nào còn Cộng Sản trên đất nước VN, ngày đó còn ngày Quốc Hận!
ĐỗXSơn”
Và theo bạn, bạn có ý kiến gì về việc dịch chữ “quốc hận” sang tiếng
Mỹ?
Nguyễn Dương, 21.4.2013
"Last Day of VIETNAM Freedom Country" = Nga`y Quo^'c Ha^.n 30-4-1975
http://www.marxists.org/subject/africa/lumumba/reminiscences/volodin/last.htm
==================
On Apr 21, 10:46 pm, rang nguyen <rangngu...@gmail.com> wrote:
> Trong hai tuần qua, nhân tháng 4 Quốc Hận, nhiều câu chuyện ngắn dài
> được đưa lên các DĐ kể lại những thống khổ của dân Việt đã chịu đựng.
> Bao nhiêu sách mới định nghĩa hết chữ Quốc Hận?
>
=> Về phương diện ngôn ngữ, chuyện dịch thuật không phải là chuyện dễ
=> Anh chỉ khiêm nhường khi nói “không rành tiếng Anh”, lý do là tôi
chưa
> gặp ai làm Thơ bằng tiếng Anh hay như anh. Còn v/đ anh “bí” tìm
> English cho 2 chữ “Quốc Hận” thì anh qủa là giỏi và chinh xác! Bí là
> đúng rồi!
>
> Thưa anh và quý vị người Việt tỵ nạn CS,
>
> Không bao giời có thể có 1 chữ ngoại quốc cho “Quốc Hận”. Tốn giờ tìm
> vô ích!
>
=> Chữ Quốc Hận đã trở thành 1 Đại-Danh-Từ (pronoun/pronom hoặc nom
> propre) 37 năm nay.
>
> Muốn định nghĩa QH, chúng ta sẽ cần nhiều truyện ngắn dài của mỗi hoàn
> cảnh của mỗi người Việt trong chiến tranh VN, và nhất là của dân tỵ
> nạn Cộng Sản từ tháng Tư 75. Định nghĩa đã như vậy huốn gì đi tìm 1
> chữ Pháp hay Anh ngữ để dịch cho phù hợp.
>
> Chỉ có dân Việt mới hiểu hết ý nghĩa của chữ QH.
>
> Người ngoại quốc không bao giời hiểu nổi Quốc Hận của người Việt.
>
> QH là sự phối hợp của đau thương và thống khổ (pain and anguish), và
> uất ức tủi hận (upset and hatred with sorrows) v.v...
>
> Đau thương là xa lìa quê hương, bỏ lại nhiều thứ, và không hẹn ngày
> về. Gia đình tan nát, vợ con ngoài các trại cải tạo đã làm những gì
> trong tủi nhục?
>
> Tủi hận là tại sao Đồng Minh xúi ta phải thua trận, tại sao ĐM tháo
> chạy và bỏ rơi ta?
>
> Uất ức là QLVNCH mọi cấp đều có trình độ học vấn và tinh thần chiến
> đấu trội hơn bọn nón cối nhiều, vậy mà phải nuốt cay buôn vũ khí, ngậm
> đắng gục mặt xếp hàng đi vào các trại cải tạo.
>
> Trong hai tuần qua, nhân tháng 4 Quốc Hận, nhiều câu chuyện ngắn dài
> được đưa lên các DĐ kể lại những thống khổ của dân Việt đã chịu đựng.
> Bao nhiêu sách mới định nghĩa hết chữ Quốc Hận?
>
> Xin quý vị từ nay hãy dùng hai chữ “QuốcHận” như một cái tên (name)
> của 1 ngày cần tưởng nhớ để nung nấu ý chí chống Cộng, và không tìm
> một từ ngắn gọn khác, dù bằng Anh hay Pháp ngữ, để thay thế “Ngày Quốc
> Hận 30-4”.
>
=> Ngày nào còn Cộng Sản trên đất nước VN, ngày đó còn ngày Quốc Hận!
Đó là đóng góp của El Chino Lương Chi Của Thuyền Nhơn về định nghĩa
cụm từ Quốc Hận.
Chữ Quốc có nghĩa là 1 tập thể người Cả đàn Ông Liền Bà lẫn Trẻ con,
sống trên một địa bàn có giới hạn bởi ranh giớị
Chữ Hận chỉ có Mọi An Nam mới hiểu vì nó ở trong địa hạt Tâm Thần bệnh
Lý Học. Dịch là regret chắc chắn không ổn tuy cụm từ di hận cũng có
người dùng để chỉ nuối tiếc. Nghĩa đúng hơn là thù ghét như trong
cụm từ Hận Chi Nhập Cốt nghĩa là thù đến tận xương tuỷ . Cái Chuyện
này cũng học của Anh Ba Tàụ Anh ta đã lầm lẫn rất nhiều về cách định
vị các organs trong cơ thể chứa đựng các cảm xúc hay đức tính. THí dụ
tính can đảm, theo Anh Ba, nằm trong Gan hay Mật, tính thù hận nằm
trong Xương Tuỷ .
Tại xao El Chino LTTN lại khẳng định là những kẻ khi dùng c cụm từ
Quốc Hận chỉ là làm một thao tác xục cặc để quên cái hiện tại vô Tiền,
Vô xức Khoẻ, vô bạn bè của chúng vì các chuyện tiền Bạc, Xức khoẻ, Bạn
Bè chúng đã có trong cái A?o Quốc (Virtual Country) mà bọn Vietkong đã
lấy đi của Chúng .
Kó Phải Thế Không Mọi Vietzan ?
Vietcong khi bi. Red China no' dda'nh be.p ddi't thi` cha(?ng co' anh
Vietcong na`o gia'm tua^~n tie^'t cho xu*'ng danh La.c Ho^`ng, dde^'n
lu'c no' tha? ve^` nha` thi` vung mo? ra ve? anh Hu`ng kho^ng so*.
che^'t
LMAO :))))))))))))))
_____________
Ro^`i xem chu*`ng na`o tha(`ng TruongTanSang la.i pha?i bay qua Ta^`u
lie^'m ddi't trie^`u co^'ng Xi Jinping ?
On Apr 22, 6:45 am, john nguyen <johnnguyen...@gmail.com> wrote:
-> Ngày Quốc Hân Là Ngày Xục Kặc của Mọi Vietzan Zà.