Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

He-ce-le-me So-ru-su ... 2

4,465 views
Skip to first unread message

Deniz Akkus

unread,
Jan 2, 1997, 3:00:00 AM1/2/97
to

kanca wrote:
>
> Cevaplariniz icin tesekkurler.
>
> Gelen cevaplar hayli enteresan. Halbuki Turkcede
> 2 veya daha fazla sayidaki sessiz harfle baslayan
> acik heceye (yani sesli harfle biten) baska hic bir
> yerde rastlamis degilim. Bu konuda bu forumdaki
> uzmanlardan yardim istiyorum.
>

Turkce'de benim bildigim kadariyla kelime baslarinda iki veya daha fazla
sessiz harf yoktur. Insanin dilinin donmesiyle dogru orantili olarak
"sitres"'den stres'e dogru arada "i" sesiyle telaffuz edilir. Kimi
zaman da kelime basina "i" sesi getirilir -- "istop" telaffuzunu ben
duydum.

Bu arada hecelemenin, kelime sonuna ek getirildigi zaman duragan
kalacagi diye bir kural yok.

"de-niz" hecelemesi "de-ni-ze" diye degisir ismin -e halinde.

Esen kalin,
Deniz Akkus

Not. Turkce kelimeler "l" ve "r" ile de baslamaz. Eger halk arasinda
"ilimon" telaffuzunu duymussaniz bu "l" sesini kelimenin basina
getirmeme icgudusunden kaynaklanan bir soylenimdir.


> Sizlerin uyguladigi yontemlerden yola cikarsak
> bazi yeni problemler cikiyor.
>
> stres stres (yani, tek hece)
>
> oldugunu kabul edersek,
>
> strese ('stres + e' mi, 'stre + se' mi?)

Adnan Sahin

unread,
Jan 2, 1997, 3:00:00 AM1/2/97
to

kanca (ka...@ibm.net) wrote:
: Cevaplariniz icin tesekkurler.
:
: Gelen cevaplar hayli enteresan. Halbuki Turkcede
: 2 veya daha fazla sayidaki sessiz harfle baslayan
: acik heceye (yani sesli harfle biten) baska hic bir
: yerde rastlamis degilim. Bu konuda bu forumdaki
: uzmanlardan yardim istiyorum.
:
: Sizlerin uyguladigi yontemlerden yola cikarsak

: bazi yeni problemler cikiyor.
:
: stres stres (yani, tek hece)
:
: oldugunu kabul edersek,
:
: strese ('stres + e' mi, 'stre + se' mi?)

strese --> stre-se

:
: veya
:
: statik ('sta + tik' mi, 'stat + ik' mi?)
:

statik --> sta-tik

: Baska bir kac kelime daha var; mesela:
:
: Kramp ('kramp + a' mi 'kram + pa' mi?)
: Kranki ('kran + ki', mi 'krank + i' mi?)

krampa --> kram-pa
kranki --> kran-ki


-- Adnan.

kanca

unread,
Jan 2, 1997, 3:00:00 AM1/2/97
to

Cevaplariniz icin tesekkurler.

Gelen cevaplar hayli enteresan. Halbuki Turkcede
2 veya daha fazla sayidaki sessiz harfle baslayan
acik heceye (yani sesli harfle biten) baska hic bir
yerde rastlamis degilim. Bu konuda bu forumdaki
uzmanlardan yardim istiyorum.

Sizlerin uyguladigi yontemlerden yola cikarsak
bazi yeni problemler cikiyor.

stres stres (yani, tek hece)

oldugunu kabul edersek,

strese ('stres + e' mi, 'stre + se' mi?)

veya

statik ('sta + tik' mi, 'stat + ik' mi?)

Baska bir kac kelime daha var; mesela:

Kramp ('kramp + a' mi 'kram + pa' mi?)
Kranki ('kran + ki', mi 'krank + i' mi?)

Bu ikisi de diger bela kelimelerden sadece bir cift ornek...

------------- CEVAPLAR------------
Adnan Sahin wrote:
: steteskop --> ste-tes-kop
: strateji --> stra-te-ji
: stratejik --> stra-te-jik
: stratosfer --> stra-tos-fer
: streptomisin --> strep-to-mi-sin
: stres --> stres

BOSTANCI wrote:
ste-tes-kop
stra-te-ji
stra-te-jik
stra-tos-fer
strep-to-mi-sin
stres (tek hece "tras" yada "tren" yada "park" gibi)

Mete Kesan wrote:
sI-te-tes-kop
sIt-ra-te-ji
sIt-ra-te-jik
sIt-ra-tos-fer
sIt-rep-to-mi-sin
sIt-res

erol keskin wrote:
ste-tes-kop
stra-te-ji
stra-te-jik
stra-tos-fer
strep-to-mi-sin
stres


kanca

unread,
Jan 4, 1997, 3:00:00 AM1/4/97
to

Deniz Akkus wrote:

> kanca wrote:
> >
> > Cevaplariniz icin tesekkurler.
> >
> > Gelen cevaplar hayli enteresan. Halbuki Turkcede
> > 2 veya daha fazla sayidaki sessiz harfle baslayan
> > acik heceye (yani sesli harfle biten) baska hic bir
> > yerde rastlamis degilim. Bu konuda bu forumdaki
> > uzmanlardan yardim istiyorum.

> Turkce'de benim bildigim kadariyla kelime baslarinda iki veya daha fazla
> sessiz harf yoktur.

Var: 'kral', 'tren', 'fren', 'stad'.. (bunlarin ~Turkce~ oldugunu
iddia etmiyorum; ama Turkce konusanlarin bunlari pekala kullandiklarini
soyluyorum. Dolayisiyla, benim ugrastigim konu acisindan /Turkce/
olarak kabul edilip, caresine bakilmalalari gerekiyor)

> Insanin dilinin donmesiyle dogru orantili olarak "sitres"'den stres'e
> dogru arada "i" sesiyle telaffuz edilir.

'istim' 'steam'dan, 'cemse' 'GMC'den, 'tornistan' 'turn stern'den
geliyor ama hicbiri orjinal haliyle yazilip farkli bir bicimde okunmuyor.

Hem... Turkce yazildigi gibi okunan bir degil miydi?

> Kimi zaman da kelime basina "i" sesi getirilir -- "istop" telaffuzunu
> ben duydum.

Dogrudur.. ve aslinda Turkcede 'istop' diye ayri bir kelime de
vardir: biz cocukken 'istop' oynardik.

> Bu arada hecelemenin, kelime sonuna ek getirildigi zaman duragan
> kalacagi diye bir kural yok.
> "de-niz" hecelemesi "de-ni-ze" diye degisir ismin -e halinde.

Boyle bir kuraldan bahsettigimi hatirlamiyorum.

Isterseniz size,benim bildigim kadariyla, Turkcedeki 'legal'
heceleri siralayayim ve onlarin uzerinde bana goruslerinizi
(veya eklenmesi gerekenleri) bildiriniz.

A --> 'a', 'e' ...
AB --> 'at', 'ot', 'it', 'et'
BA --> 've', 'de', 'ye'
ABB --> 'ast', 'alt', 'u"st'
BAB --> 'ben', 'sen', 'son'
BBAB --> 'kral', 'tren', 'fren'
BABB --> 'kurk', 'harp', 'kalk(mak)'
BBABB --> 'kramp', 'krank' {*}

{*} Bu hece mecburen cikiyor.

Not : yukarida 'A' harfi sesli harfleri,
'B' harfi sessiz harfleri
temsil etmektedir.

Halbuki, bu ilmekte sordugum sorulara karsilik gelen
cevaplar arasinda

BB --> 'st + res'
BBE --> 'ste + tes + kop'

gibi iki ayri hece turu daha onerildi.. Bunlarin dogru
(yani kural) olarak kabul edilmesi halinde ortalik biraz
karisiyor.. cunku bu heceler hic bir yerde tek basina
karsimiza cikmis degil.

> Not. Turkce kelimeler "l" ve "r" ile de baslamaz. Eger halk arasinda
> "ilimon" telaffuzunu duymussaniz bu "l" sesini kelimenin basina
> getirmeme icgudusunden kaynaklanan bir soylenimdir.

Ben bunu pek anlamadim. Yani, sizin ortaya koydugunuz gerekcenin
gercegi temsil edip etmedigi noktasinda bazi suphelerim var. Bana,
daha cok, hece yeknesakligini dengelemek icin eklenmis harfler
gibi geliyor... sanki, 'li + mon' demekten daha kolaydir
'i + li + mon' diye telaffuz etmek diye dusunuyorum.

Yoksa, kategorik olarak 'L' ve 'R' harfleriyle kelime baslamaz
demek biraz fazla iddiali olabilir.. (aman, sakin beni '$u kelimenin
koku disarda, bu kelimenin nesebi mechul' gibi bir tartismaya
sokmayin.. bu da bitmeyecek bir tartismadir)

Basri
ka...@ibm.net

kanca

unread,
Jan 4, 1997, 3:00:00 AM1/4/97
to

Adnan Bey,

Cevaplarinin icin tesekkurler.

> statik --> sta-tik

Bunu kabul edemiyorum. Cunku Turkcede 'sta' diye bir
heceye rastlamadim. Olsa olsa 'stat + ik' olabilir, fakat
o da akla pek yatmiyor.

> krampa --> kram-pa
> kranki --> kran-ki

Bunlar kabul. Simdi ayni koklerden devam edersek

kramptan -->
kranktan -->

Nasil olacak?

Not: Bunlar bilgi yarismasi solrulari gibi sorulan
sorular degil. Yani, ben kimsenin bilgisini olcmege
clalismiyorum. Tam aksine, yapmakta oldugum bir
program icin bana yardimci olunmasina yonelik
sorulardir.

Basri

ka...@ibm.net

Mehmet Gulsen

unread,
Jan 5, 1997, 3:00:00 AM1/5/97
to

In article <01bbfa0a$33001140$01010101@none>, kanca <ka...@ibm.net> wrote:
>Deniz Akkus wrote:
>> kanca wrote:
...

>> Turkce'de benim bildigim kadariyla kelime baslarinda iki veya daha fazla
>> sessiz harf yoktur.
>
>Var: 'kral', 'tren', 'fren', 'stad'.. (bunlarin ~Turkce~ oldugunu
>iddia etmiyorum; ama Turkce konusanlarin bunlari pekala kullandiklarini
>soyluyorum. Dolayisiyla, benim ugrastigim konu acisindan /Turkce/
>olarak kabul edilip, caresine bakilmalalari gerekiyor)

Bildigim kadariyla, Turkce'de "tarihsel" olarak boyle bir
hece yok. Yukaridaki kelimelerin Turkceye girmesi cok yeni. Belki
kelimelerin "terbiye edilmis" (educated) dillerde kolayca ifade
bulabilmesi belki de "fren" ile "firen" arasinda ses olarak fazla
bir farklilik olmamasi bu kelimelerin orjinal sekilleri ile Turkce'ye
girmesine neden olmustur.


>> Insanin dilinin donmesiyle dogru orantili olarak "sitres"'den stres'e
>> dogru arada "i" sesiyle telaffuz edilir.
>
>'istim' 'steam'dan, 'cemse' 'GMC'den, 'tornistan' 'turn stern'den
>geliyor ama hicbiri orjinal haliyle yazilip farkli bir bicimde okunmuyor.

Cunku dil kendini koruma mekanizmalarini devreye sokup,
kelimeleri "ses" olarak Turkcelestiriyor. Ve, bu belirli bir
zaman sureci icinde oluyor.

Turkce'nin bu konudaki genel kurallari:

Cift sessiz basta ise genelde onlerine dar sesli (u, u'', i, I) gelir.

skumbri - uskumru
station - istasyon
stupa - ustupu
scutari - uskudar

Fakat, bazen sesli iki sessizin arasinada girebilir.

sport - sipor
speaker - sipiker

Cift sessiz sonda ise araya yine dar sesli alir.

nakl - nakil
vakf - vakif
hukm - hukum
film - filim

Bunlari -kismen- orijinal sekillerinde kullanmaya bazi
eski yazarlar Arapsima veya Firenkseme derler. (spor, film, vakf gibi).
Sizin verdiginiz orneklerde bu kategoriye giriyor.


>Hem... Turkce yazildigi gibi okunan bir degil miydi?
>
>> Kimi zaman da kelime basina "i" sesi getirilir -- "istop" telaffuzunu
>> ben duydum.
>
>Dogrudur.. ve aslinda Turkcede 'istop' diye ayri bir kelime de
>vardir: biz cocukken 'istop' oynardik.
>
>> Bu arada hecelemenin, kelime sonuna ek getirildigi zaman duragan
>> kalacagi diye bir kural yok.
>> "de-niz" hecelemesi "de-ni-ze" diye degisir ismin -e halinde.
>
>Boyle bir kuraldan bahsettigimi hatirlamiyorum.
>
>Isterseniz size,benim bildigim kadariyla, Turkcedeki 'legal'
>heceleri siralayayim ve onlarin uzerinde bana goruslerinizi
>(veya eklenmesi gerekenleri) bildiriniz.
>
>A --> 'a', 'e' ...
>AB --> 'at', 'ot', 'it', 'et'
>BA --> 've', 'de', 'ye'
>ABB --> 'ast', 'alt', 'u"st'
>BAB --> 'ben', 'sen', 'son'

>BABB --> 'kurk', 'harp', 'kalk(mak)'

Bunlar Turkce'nin asil heceleri.

>BBAB --> 'kral', 'tren', 'fren'

>BBABB --> 'kramp', 'krank' {*}


Bunlar ise duzensiz heceler. Mecburiyetten kullanilan
(veya henuz yukarida bellirtigim degismeye ugramamis olanlar)


>{*} Bu hece mecburen cikiyor.
>
>Not : yukarida 'A' harfi sesli harfleri,
> 'B' harfi sessiz harfleri
>temsil etmektedir.
>
>Halbuki, bu ilmekte sordugum sorulara karsilik gelen
>cevaplar arasinda
>
>BB --> 'st + res'
>BBE --> 'ste + tes + kop'
>
>gibi iki ayri hece turu daha onerildi.. Bunlarin dogru
>(yani kural) olarak kabul edilmesi halinde ortalik biraz
>karisiyor.. cunku bu heceler hic bir yerde tek basina
>karsimiza cikmis degil.

``Stres'' in soylenesi sitres seklinde. Yazida da bunun
esas alinmasi gerekir. En azindan Cumhuriyet doneminin genel
Turkce anlayisi cercevesinde. Bir kac yil once biri $ikago yazinca,
bazilari dalga gecmisti. Ama, dogrusu bu. Yabanci kelimelerde soylenis
her zaman esas alinir (zaten baska turlu isin icinden cikilamaz).


>> Not. Turkce kelimeler "l" ve "r" ile de baslamaz. Eger halk arasinda
>> "ilimon" telaffuzunu duymussaniz bu "l" sesini kelimenin basina
>> getirmeme icgudusunden kaynaklanan bir soylenimdir.
>
>Ben bunu pek anlamadim. Yani, sizin ortaya koydugunuz gerekcenin
>gercegi temsil edip etmedigi noktasinda bazi suphelerim var. Bana,
>daha cok, hece yeknesakligini dengelemek icin eklenmis harfler
>gibi geliyor... sanki, 'li + mon' demekten daha kolaydir
>'i + li + mon' diye telaffuz etmek diye dusunuyorum.
>
>Yoksa, kategorik olarak 'L' ve 'R' harfleriyle kelime baslamaz
>demek biraz fazla iddiali olabilir.. (aman, sakin beni '$u kelimenin
>koku disarda, bu kelimenin nesebi mechul' gibi bir tartismaya
>sokmayin.. bu da bitmeyecek bir tartismadir)


``AsIl'' Turkce'de kelimeler ``l'' ve ``r'' sessizleri ile
baslamazlar. Turkce'ye cok eskiden girmis boyle kelimeler
baslarina sesli getirilerek Turkcelestirmistir.

ruha - urfa
ruspi - orospu

Aslinda, bugun irecep, urus, ilimon kelimelerini
kullanan bolgesel agizlar, bu kurali bilincaltinda hala canli
tutanlar. Ama bugunku resmi Turkce'de bu kuralin bir gecerliligi
kalmamistir.

mehmet,


>Basri
>ka...@ibm.net

kanca

unread,
Jan 6, 1997, 3:00:00 AM1/6/97
to

Mehmet Gulsen wrote:
> >Deniz Akkus wrote:
> >> kanca wrote:

> >> Turkce'de benim bildigim kadariyla kelime baslarinda iki veya daha
> >> fazla sessiz harf yoktur.
> >
> >Var: 'kral', 'tren', 'fren', 'stad'.. (bunlarin ~Turkce~ oldugunu
> >iddia etmiyorum; ama Turkce konusanlarin bunlari pekala kullandiklarini
> >soyluyorum. Dolayisiyla, benim ugrastigim konu acisindan /Turkce/
> >olarak kabul edilip, caresine bakilmalalari gerekiyor)

> Bildigim kadariyla, Turkce'de "tarihsel" olarak boyle bir
> hece yok. Yukaridaki kelimelerin Turkceye girmesi cok yeni. Belki
> kelimelerin "terbiye edilmis" (educated) dillerde kolayca ifade
> bulabilmesi belki de "fren" ile "firen" arasinda ses olarak fazla
> bir farklilik olmamasi bu kelimelerin orjinal sekilleri ile Turkce'ye
> girmesine neden olmustur.

Tarihsel analize katilirim. Ama, benim problemim bugunku yazi dili.

Bir program yazdim ve (baska seylerin yanisira) verilen kelimeyi
hecelerine de ayiriyor.

Eger birisi 'tren' diye bir kelime verir ve ben de onun hecelerini
'ti + ren' diye ayirip geri verirsem beni *tefe koyarlar* :-)

> >> Insanin dilinin donmesiyle dogru orantili olarak "sitres"'den stres'e
> >> dogru arada "i" sesiyle telaffuz edilir.
> >
> >'istim' 'steam'dan, 'cemse' 'GMC'den, 'tornistan' 'turn stern'den
> >geliyor ama hicbiri orjinal haliyle yazilip farkli bir bicimde
> >okunmuyor.

> Cunku dil kendini koruma mekanizmalarini devreye sokup,
> kelimeleri "ses" olarak Turkcelestiriyor. Ve, bu belirli bir
> zaman sureci icinde oluyor.

Kabul. Ama, henuz bu surecten gecmemis kelimeler de var, ve bunlar
her yerde cok da yaygin olarak kullaniliyor.. Yani, bir sporcu saha
kenarina alindigi zaman bunun sebebi ertesi gun butun gazetelerde

'... kasIna giren krampin tedavisi icin saha kenarina alindi' gibi

bir cumleyle anlatiliyor. Simdi, cikip, o kelime oyle degil de 'kIramp'
olarak yazilacak diyemem ki..

> Turkce'nin bu konudaki genel kurallari:
> Cift sessiz basta ise genelde onlerine dar sesli (u, u'', i, I) gelir.
>
> skumbri - uskumru
> station - istasyon
> stupa - ustupu
> scutari - uskudar

iyi de..

standart --> 'istandart' olmamis
stereo --> 'istereo' olmamis (bazi telaffuzlarda 'steriyo')
steno --> 'isteno' olmamis
strateji --> 'istirateji' olmamis

kisacasi boyle cok sayida kelime var;
bunlari goz ardi etmek mumkun degil.

> Fakat, bazen sesli iki sessizin arasinada girebilir.
>
> sport - sipor
> speaker - sipiker
>
> Cift sessiz sonda ise araya yine dar sesli alir.
>
> nakl - nakil
> vakf - vakif
> hukm - hukum
> film - filim

> Bunlari -kismen- orijinal sekillerinde kullanmaya bazi
> eski yazarlar Arapsima veya Firenkseme derler. (spor, film, vakf gibi).
> Sizin verdiginiz orneklerde bu kategoriye giriyor.

Bunlarin cogunlugu oldukca yaygin olarak her iki haldede goruluyor.

'E$ya nakli', 'nakil i$lemleri'
'Egitim Vakfi', 'vakif hizmetleri'
'Kanun hukmunde', 'pe$in hukum' vb

Son yillarda 'film' kelimesinin 'filim' olarak kullanildigina pek
rastlamadim.

> >Isterseniz size,benim bildigim kadariyla, Turkcedeki 'legal'
> >heceleri siralayayim ve onlarin uzerinde bana goruslerinizi
> >(veya eklenmesi gerekenleri) bildiriniz.
> >
> >A --> 'a', 'e' ...
> >AB --> 'at', 'ot', 'it', 'et'
> >BA --> 've', 'de', 'ye'
> >ABB --> 'ast', 'alt', 'u"st'
> >BAB --> 'ben', 'sen', 'son'
> >BABB --> 'kurk', 'harp', 'kalk(mak)'
>
> Bunlar Turkce'nin asil heceleri.
>
> >BBAB --> 'kral', 'tren', 'fren'
> >BBABB --> 'kramp', 'krank' {*}

> Bunlar ise duzensiz heceler. Mecburiyetten kullanilan
> (veya henuz yukarida bellirtigim degismeye ugramamis olanlar)

<SNIP>

> >Halbuki, bu ilmekte sordugum sorulara karsilik gelen
> >cevaplar arasinda
> >
> >BB --> 'st + res'
> >BBE --> 'ste + tes + kop'
> >
> >gibi iki ayri hece turu daha onerildi.. Bunlarin dogru
> >(yani kural) olarak kabul edilmesi halinde ortalik biraz
> >karisiyor.. cunku bu heceler hic bir yerde tek basina
> >karsimiza cikmis degil.

> ``Stres'' in soylenesi sitres seklinde. Yazida da bunun
> esas alinmasi gerekir. En azindan Cumhuriyet doneminin genel
> Turkce anlayisi cercevesinde. Bir kac yil once biri $ikago yazinca,
> bazilari dalga gecmisti. Ama, dogrusu bu. Yabanci kelimelerde soylenis
> her zaman esas alinir (zaten baska turlu isin icinden cikilamaz).

Yadirganmayacak bir sekilde bunlarin nasil hecelerine ayrilmasi
gerektigini bana gosterir misiniz. Sadece pratik amacla soruyorum.

(Yukarida da dedigim gibi, kullaniciya 'stres' kelimesini 'sit + res'
olarak hecelerine ayirmanin dogru oldugunu kabul ettirmek bugun icin
oldukca zor)

'stratejik', 'stenograf' gibi bir suru kelime var ki bunlarin hecelerine
ayrilmalari basli basina birer bela.. (sagi tukursen/yukari tukursen
turunden..)

Bnlara yardimci olur musunuz lutfen.

> ``AsIl'' Turkce'de kelimeler ``l'' ve ``r'' sessizleri ile
> baslamazlar. Turkce'ye cok eskiden girmis boyle kelimeler
> baslarina sesli getirilerek Turkcelestirmistir.
>
> ruha - urfa
> ruspi - orospu
>
> Aslinda, bugun irecep, urus, ilimon kelimelerini
> kullanan bolgesel agizlar, bu kurali bilincaltinda hala canli
> tutanlar. Ama bugunku resmi Turkce'de bu kuralin bir gecerliligi
> kalmamistir.

Ben sadece bugunku ve yazilan Turkce uzerinde duruyorum. Yani,
yazi dili ve onun icinde kullanilan kelimeler.

> mehmet,
Basri
ka...@ibm.net


H. M. Hubey

unread,
Jan 6, 1997, 3:00:00 AM1/6/97
to

"kanca" <ka...@ibm.net> writes:


>> statik --> sta-tik

>Bunu kabul edemiyorum. Cunku Turkcede 'sta' diye bir
>heceye rastlamadim. Olsa olsa 'stat + ik' olabilir, fakat


In the Redhouse dictionary you will find that "statistic"
has become "istatistik". "Istop", for "stop" is there too.

The problem is that some people are trying to bring in English
words as they are, but the Turkish language cannot have
words that start with two consonants.

--
o-o-o-o-oo-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o
http://www.csam.montclair.edu/Faculty/Hubey.html
hu...@pegasus.montclair.edu hub...@alpha.montclair.edu

H. M. Hubey

unread,
Jan 6, 1997, 3:00:00 AM1/6/97
to

"kanca" <ka...@ibm.net> writes:

> standart --> 'istandart' olmamis
> stereo --> 'istereo' olmamis (bazi telaffuzlarda 'steriyo')
> steno --> 'isteno' olmamis
> strateji --> 'istirateji' olmamis

If you talk to bilinguals who also know English you are right.

If you show the word to a monolingual Turk in central or eastern
Anatolia, they will pronounce them as "sitandart" or "istandart";
or "siterio" or "isteryo", ,"sitirateji", etc.

I'd say you got a problem :-)..

On the other hand, you can help in the formulation of future
words, by taking part in the decision as to whether Turkish in
the future will have words starting with several consonants.

Adnan Sahin

unread,
Jan 6, 1997, 3:00:00 AM1/6/97
to

kanca (ka...@ibm.net) wrote:
: Adnan Bey,
:
: Cevaplarinin icin tesekkurler.
:
: > statik --> sta-tik

:
: Bunu kabul edemiyorum. Cunku Turkcede 'sta' diye bir
: heceye rastlamadim. Olsa olsa 'stat + ik' olabilir, fakat
: o da akla pek yatmiyor.
:

"stat-ik" hecelenmesinde "ik" hecesi cok garip geliyor. Cunku
hemen oncesinde bir sessiz harf var, ve genellikle bu durumlarda
bu sessiz harf de hecenin bir parcasi oluyor. Bu nedenle ben yukaridaki
sekilde ayirdim. Ayrica tek heceli kelimeler haric (ac, ic gibi)
kelime icinde ve/veya sonunda "sesli+sessiz" formunda hece ornegi
su an icin aklima gelmiyor. Eger sen veya bu diziyi okuyan baskalari
ornek verebilirlerse senin teklifini kabul ederim.

Bir baska konu da "statik" kelimesinin Turkce olmamasi.
Bu kelimeyi Turkce heceleme kurallarina gore bolup, her hecenin
Turkce heceleme kurallarina uymasini istemek biraz haksizlik.
Eger bu kelime Turkce'de okundugu gibi yazilirsa (yani "sItatik")
boyle bir seyi istemeye hakkimiz olabilir. Tabii ki en guzeli
"statik" yerine "duragan" kelimesinin kullanilmasi.

: > krampa --> kram-pa


: > kranki --> kran-ki
:
: Bunlar kabul. Simdi ayni koklerden devam edersek
:
: kramptan -->
: kranktan -->
:
: Nasil olacak?

kramp-tan
krank-tan


-- Adnan.

Mehmet Gulsen

unread,
Jan 7, 1997, 3:00:00 AM1/7/97
to

Sayin Kanca,

Kisaca sunu soyleyeyim: Turkce'nin kuralari Turkce kelimeler
icin gecerlidir. Eger yabanci kokenli kelimeleri aynen yazildiklari
sekilde dile gecirseniz, dogal olarak bunlari Turkce'nin heceleme
kurallarina gore heceliyemezsiniz. Eger illa bir kategoriye koymak
istiyorsaniz, bazilarinin dedigi gibi, duzensiz hece diyebilirsiniz.

Bu eskiden beri gorulen bir olay. Turkcelestirme mekanizmalarindan,
veya eskilerin "Arapsima", "Firenksime" gibi terimlerden bu yuzden bahsettim.

Ozellikle Cumhuriyet donemi Turkcesinde, yabanci kokenli kelimeleri
aynen orijinal seklinde Turkceye gecirmek egilimi cok artmistir. Dolayisyla
eski Turkcelestirme mekanizmalarinin fazla bir islevi kalmamistir.

Mehmet,


In article <01bbfba2$0b7129e0$01010101@none>, kanca <ka...@ibm.net> wrote:

:

kanca

unread,
Jan 9, 1997, 3:00:00 AM1/9/97
to

Adnan Sahin wrote

> kanca (ka...@ibm.net) wrote:
> : > statik --> sta-tik
> :
> : Bunu kabul edemiyorum. Cunku Turkcede 'sta' diye bir
> : heceye rastlamadim. Olsa olsa 'stat + ik' olabilir, fakat
> : o da akla pek yatmiyor.

> "stat-ik" hecelenmesinde "ik" hecesi cok garip geliyor. Cunku
> hemen oncesinde bir sessiz harf var, ve genellikle bu durumlarda
> bu sessiz harf de hecenin bir parcasi oluyor. Bu nedenle ben yukaridaki
> sekilde ayirdim. Ayrica tek heceli kelimeler haric (ac, ic gibi)
> kelime icinde ve/veya sonunda "sesli+sessiz" formunda hece ornegi
> su an icin aklima gelmiyor. Eger sen veya bu diziyi okuyan baskalari
> ornek verebilirlerse senin teklifini kabul ederim.

kral, tren, fren, kangren..

> Bir baska konu da "statik" kelimesinin Turkce olmamasi.

Bu o"n-kaygidan kendimizi bir nebze olsun kurtaralim diyorum;

cunku (gorunen o ki) sadece Turkce kelimelerin olacagi bir Turkce
ya hic olamayacak ya da o gune daha cok var. Halbuki, bugun
burada cozulmesi gereken problemleri erteleyerek cozmek de
pek soz konusu degil gibi gorunuyor.

> Bu kelimeyi Turkce heceleme kurallarina gore bolup, her hecenin
> Turkce heceleme kurallarina uymasini istemek biraz haksizlik.

Kabul... de, bu kelime satir sonuna hic gelmeyecek mi?

Haksizlik oldugu konusunda hakli olabilirsiniz, ama bu
haksizligin faili ben degilim; baska bir deyisle, bu kelimeyi
Turkceye dahil eden kisi ben degilim. Ben sadece cozum
ariyorum. (Bir baska faili mechul...)

> Eger bu kelime Turkce'de okundugu gibi yazilirsa (yani "sItatik")
> boyle bir seyi istemeye hakkimiz olabilir. Tabii ki en guzeli
> "statik" yerine "duragan" kelimesinin kullanilmasi.

Bildiginiz gibi, bir kelimeyi --maalesef-- o kadar kolay atamiyoruz.
Hem sonra, hecelemesini yapamiyoruz diye atmak ne kadar dogru
olur?

> : kramptan -->
> : kranktan -->
> :
> : Nasil olacak?
>
> kramp-tan
> krank-tan

Bunlar kabul..

Ama, 'statik' belasi oldugu yerde duruyor :-)

Basri
ka...@ibm.net

kanca

unread,
Jan 9, 1997, 3:00:00 AM1/9/97
to

H. M. Hubey wrote:

> "kanca" <ka...@ibm.net> writes:
>
> > standart --> 'istandart' olmamis
> > stereo --> 'istereo' olmamis (bazi telaffuzlarda 'steriyo')
> > steno --> 'isteno' olmamis
> > strateji --> 'istirateji' olmamis
>
> If you talk to bilinguals who also know English you are right.
>
> If you show the word to a monolingual Turk in central or eastern
> Anatolia, they will pronounce them as "sitandart" or "istandart";
> or "siterio" or "isteryo", ,"sitirateji", etc.

Fakat.. yazi dilinde oyle yazilmiyorlar ki.. ben de yazi diliyle
ugrasiyorum.

> I'd say you got a problem :-)..

Tek heceli olarak okunabilenler (ve 4 harfliler) aslinda pek problem degil
(tren, fren), ama cok heceli olanlar gercekten cozumsuz gibi gorunuyorlar.

> On the other hand, you can help in the formulation of future
> words, by taking part in the decision as to whether Turkish in
> the future will have words starting with several consonants.

You mean, like 'To punish my contempt for authoruty, the fate has made me
into an authority myself' (Einstein; quoted out of context)...

I would hate to be in the long line of revolutionaries.. too much effort..
too little reward... ;-)

I am more on the side of the meek: I simply wish there were a consensus the
results of which I could use :-)

Basri
ka...@ibm.net

kanca

unread,
Jan 9, 1997, 3:00:00 AM1/9/97
to

Mehmet Gulsen wrote:
> Kisaca sunu soyleyeyim: Turkce'nin kuralari Turkce kelimeler
> icin gecerlidir. Eger yabanci kokenli kelimeleri aynen yazildiklari
> sekilde dile gecirseniz, dogal olarak bunlari Turkce'nin heceleme
> kurallarina gore heceliyemezsiniz. Eger illa bir kategoriye koymak
> istiyorsaniz, bazilarinin dedigi gibi, duzensiz hece diyebilirsiniz.
>
> Bu eskiden beri gorulen bir olay. Turkcelestirme mekanizmalarindan,
> veya eskilerin "Arapsima", "Firenksime" gibi terimlerden bu yuzden
bahsettim.
>
> Ozellikle Cumhuriyet donemi Turkcesinde, yabanci kokenli kelimeleri
> aynen orijinal seklinde Turkceye gecirmek egilimi cok artmistir.
Dolayisyla
> eski Turkcelestirme mekanizmalarinin fazla bir islevi kalmamistir.

Mehmet bey,

Yukaridaki aciklamalar icin tesekkur ederim. Herbirine katiliyorum.

Simdi, bana, bu dediklerinizden 'kural' nasil cikarilabilir (ve verdigim
ornekler nasil halledilir) bir de onu soyleyebilseniz.. sizin manevi
heykelinizi dikecegim (burada kinaye filan yoktur; cunku gercekten
cozum ariyorum).

Selamlar

Basri
ka...@ibm.net

kanca

unread,
Jan 9, 1997, 3:00:00 AM1/9/97
to

H. M. Hubey wrote:
> "kanca" <ka...@ibm.net> writes:
>
> >> statik --> sta-tik
>
> >Bunu kabul edemiyorum. Cunku Turkcede 'sta' diye bir
> >heceye rastlamadim. Olsa olsa 'stat + ik' olabilir, fakat
>
>
> In the Redhouse dictionary you will find that "statistic"
> has become "istatistik". "Istop", for "stop" is there too.
>
> The problem is that some people are trying to bring in English
> words as they are, but the Turkish language cannot have
> words that start with two consonants.

As I said in the other thread 'tren' etc are fine. (well, at least,
not much of a problem anyway).

As for your definition of the real problem: I agree, but it is
simply too big a problem to eradicate at the root. So, being
short of a cure, I am actively seeking a treatment :-)

azizeham...@gmail.com

unread,
Sep 30, 2019, 11:49:01 AM9/30/19
to
Şanlı urfa
0 new messages