Turkiye'de Asgari Ucret Tarihcesi ve ABD'yle karsilastirmasi
porsuk
katladigini yazmisti. Daha sonra, sabit enflasyona ayarlayinca %17 (ben %20
demistim) dustugunu de kabul etmisti. Dogrusu
Turkiye hakkindaki verileri usenmeden arayip buldum. Simdi, ayni donem icin
Turkiye'deki asgari ucretlere bakalim. Asagiya kaynak olarak 1974 ile 2011
asgari ucretleri gosteren bir tablo koydum. Umarim cikar..
1978: Aylik olarak $136.93 (o donemin dolar kuruna gore)
2011: Aylik olarak $513.87 (simdiki dolar kuruna gore)
Demek son 33 yilda Turkiye'de asgari ucret 3,75 katina cikmis. Muratin
kullandigi ortalama enflasyon kriterini (ortalama satinalma gucunun yilda
%3,7 dususu) bu 3,75 rakamina uygularsak, TR'de 33 yilda enflasyonun %14
kadar uzerinde (Dolar enflasyonu).
Bundan cikarabilecegimiz sonuclardan biri TR'de son 33 yilda asgari ucret
artisi sabit dolar bazinda %14 arttmis. Buna karsilik ABD'de %17 dusmus. Bu
da benim tezimle birebir ortusuyor ("TR'de gelirler artti")
80li yillarda asgari ucret yaklasik 75 dolara kadar dusmus... (12 Eylul
rejimin basa getirdigi 'ekonomi uzmani' Ozal zamaninda). Bugunku rakamin
reel olarak yarisi!
Tabloya bakinca asgari ucret istikrarinin 2001 yilinda basladigini
goruyoruz. Bu da Ecevit'in son koalisyon hukumeti (28 Mayis 1999-18 Kasim
2002) devresine denk geliyor. 2009'da yasanan dusus "Turkiye'yi teget gecen
kriz"den olsa gerek!
ABD ile TR asgari ucretlerini karsilastirirsak, arada bayagi bir fark var
tabii. ABD'de saati $7.25, TR'de yaklasik $3.00.
Sanirim yukarida verdigim bilgiler yetiyor ama biraz eglenmeye ne dersiniz?
Ekmek hesabi:
Turkiye'de ekmegin kilosu yaklasik 2.5 TL olduguna gore TR'de bir saat
calisan 1860 gram ekmek alabiliyormus.
ABD'de ekmegin kilosu yaklasik $5 olduguna gore, bir saat karsiligi 1450
gram ekmek almak mumkun. Bu olcuye gore TR'de asgari ucret alim gucu
ABD'dekinden biraz yuksek.
Benzin hesabi (Super/Premium):
Turkiye'de super benzin yaklasik 4.00 TL/litre, yani litresi yaklasik $2.58.
New York'ta ayni miktar benzin $0.63. Demek ABD'de bir saat asgari ucretle
11.5 litre benzin alinabilinirken Turkiye'de bir saaat asgari ucretle sadece
1.74 litre benzin alinabiliyor. Bu olcuye gore TR'de asgari ucret alim gucu
ABD'dekinden oldukca dusuk.
Sigara hesabi:
Turkiye'de Marlboro uzun 7 TL olmus. New York'ta $11 civarinda sanirim. Ayni
bazda, TR'de $4.50, NY'ta $11 olduguna gore, 1 paket sigara icin Turkiye'de
91 dakika, NY'ta da 91 dakika calismak gerekiyor.
Kaynaklarim:
http://www.malihaber.com/modules.php?name=Encyclopedia&op=content&tid=45548
http://www.turkhukuksitesi.com/hukuksayfa_asgari_ucret.htm
Dolar kurlarini gene internetten bakarak tabloya ben yerlestirdim ve dolara
cevirdim. Dolarin daha sabit oldugu 70li yillarda donem basi ile donem sonu
ortalamasini kullandim. TL'nin devamli deger kaybettigi yillarda (80 ve 90li
yillar) donem basini bilerek kullandim.. 2004-2010 (2010 ilk yarisi) icin
Tubitak'in yayinladigi ortalama kurlari kullandim. 2010un ikinci yarisi ve
2011 icin doviz kurlarina goz atarak karar verdim.
Y�r�rl�k Tarihleri Aylik Brut Asgari Ucret (TL veya YTL) $ kuru
Asgari Ucret ($)
01.07.1974 - 31.05.1976 1,200
14.35 83.6
01.06.1976 - 31.12.1977 1,800
16.40 109.8
01.01.1978- 30.04.1979 3,300
24.10 136.9
01.05.1979- 30.04.1981 5,400
73.90 73.1
01.05.1981- 31.12.1982 10,000
135.55 73.8
01.01.1983- 31.03.1984 16,200
224.00 72.3
01.04.1984- 30.09.1985 24,525
364.80 67.2
01.10.1985- 30.06.1987 41,400
669.40 61.8
01.07.1987- 30.06.1988 74,250
855.70 86.8
01.07.1988- 31.07.1989 126,000
1,420.80 88.7
01.08.1989- 31.07.1990 225,000
1,120.80 200.7
01.08.1990- 31.07.1991 414,000
2,607.60 158.8
01.08.1991 - 31.07.1992 801,000
4,169.90 192.1
01.08.1992 - 31.07.1993 1,449,000
6,887.50 210.4
01.08.1993- 31.07.1994 2,497,500
10,986.00 227.3
01.09.1994- 31.08.1995 4,173,750
29,704.30 140.5
01.09.1995- 31.07.1996 8,460,000
45,673.50 185.2
01.08.1996- 31.07.1997 17,010,000
81,083.60 209.8
01.08.1997- 31.07.1998 35,437,500
151,429.00 234.0
01.08.1998- 31.12.1998 47,839,500
260,040.10 184.0
01.01.1999- 30.06.1999 78,075,000
420,126.20 185.8
01.07.1999- 31.12.1999 93,600,000
420,126.20 222.8
01.01.2000- 31.06.2000 109,800,000
623,704.00 176.0
01.07.2000- 31.12.2000 118,800,000
623,704.00 190.5
01.01.2001- 30.06.2001 139,950,000
1,225,411.80 114.2
01.07.2001- 31.07.2001 146,947,500
1,225,411.80 119.9
01.08.2001- 31.12.2001 167,940,000
1,225,411.80 137.0
01.01.2002- 30.06.2002 222,000,750
1,505,839.80 147.4
01.07.2002 - 31.12.2002 250,875,000
1,505,839.80 166.6
01.01.2003 - 31.12.2003 306,000,000
1,493,067.80 204.9
01.01.2004-30.06.2004. 423,000,000
1,394,000.00 303.4
01.07.2004-31.12.2004. 444,150,000 1,451,400.00
306.0
01.01.2005-31.12.2005. 488.70
1.345 363.3
01.01.2006-31.12.2006. 531.00
1.432 370.7
01.01.2007-30.06.2007. 562.50
1.368 411.3
01.07.2007-31.12.2007. 585.00
1.235 473.8
01.01.2008-30.06.2008. 608.40
1.227 496.0
01.07.2008-31.12.2008. 638.70
1.361 469.4
01.01.2009-30.06.2009. 666.00
1.608 414.3
01.07.2009-31.12.2009. 693.00
1.487 465.9
01.01.2010-30.06.2010. 729.00
1.516 480.7
01.07.2010-31.12.2010. 760.50
1.550 490.6
01.01.2011-30.06.2011. 796.50
1.550 513.9
porsuk
Tabloyu imageshack'e yukledim. 2010 dolarina sabitlenmis grafik
ekledim.
http://img137.imageshack.us/slideshow/webplayer.php?id=asgariucret1.jpg
On Jan 30, 12:44 am, "porsuk" <pors...@yahoo.com> wrote:
Basar Alabay
"porsuk" <por...@yahoo.com> wrote:
> Asagiya kaynak olarak 1974 ile 2011
> asgari ucretleri gosteren bir tablo koydum.
Dedigim gibi, ekonomiden pek anladigim yok. Ama ge�enlerde bir hesap
yapmam gerekmisti, bilmem isine yarar mi. 1968'de 650,- TL asagi yukari
bug�n�n degeri (!) ile 300,- ile 350,- � �ikiyor. 1968'de ise 200,- DM
degeri vardi. Yani 200,- DM 1968 asagi yukari 300/350 � 2009 (hesap
senesiydi). Garantisiz ama.
B. Alabay
Basar Alabay
<55041417-aad6-4b81...@y35g2000prc.googlegroups.com>,
muratk <mu...@compuplus.net> wrote:
> Pazartesiden sonra daha çok vaktim olacak, anlatmaya çalğşaca¤ğm...
> Taa
> anlamğyorum diyen Başar Alabay gibilerinin analrğnğn amğna sokuncaya
> kadar....!
Belki okurum, ama ekonomik hesaplar beni fazla ilgilendirmez, Turetçi.
B. Alabay
porsuk
> On Jan 29, 10:44 pm, "porsuk" <pors...@yahoo.com> wrote:
>
> > 1978: Aylik olarak $136.93 (o donemin dolar kuruna gore)
> > 2011: Aylik olarak $513.87 (simdiki dolar kuruna gore)
>
> 1979
> aynı görünüyor oysa 2011 verilerine daha 6 ay var...
Aritmegini sevsinler :-)
1970 ile 2009 arasi 30 yil degildir, 39 yildir (sen buna 40 yil de)!!!
Neden bu zaman dilimini sectik? Sen istedigin icin!!
ABD icin senin ortaya koydugun tez soyleydi:
"Örneğin, benim burrda olduğum son 30 yılda en alt gelir 3 katın
üstüne
çıktı. Dolayısıyla Türkiyede son 30 yıldaki gelir artışını önce 3e böl
sonra dolar kuruna vur...!"
[Kaynak: http://groups.google.com/group/soc.culture.turkish/msg/87b2aba23b18a2e3
]
Bunun ardindan ben 1980-2010 hesabi yapip, ABD'de alt gelirin sabit
dolar bazinda %20 kadar dusmus oldugunu gozler onune serince, kem
kum, "ben 78'de ABD'ye gelmistim, geldigim gun $2.65 idi, simdi $7,25
yani neredeyse 3 kati ama benim hesabima gore %17 dustu" demistin.
Ha, neden 1978-2011 yillari anlasildi mi? ABD'de 2010 ile 2011 asgari
ucrette degisiklik yok!
O kem-kum ettigin yazida ayrica:
"Şimdi yeniden yaz bakalım TR'de son 8 yıllık Erdoğan döneminde ve
ondan önceki 20 yıllık başkalarının döneminde kişi başına düşen gelir
ne
kadar artmış."
[Kaynak: http://groups.google.com/group/soc.culture.turkish/msg/67570edc4d11ce22
]
Istersen ona da bakalim:
AKP Kasim 2002'de hukumeti devraldi. 2002 yilinda asgari ucret sabit
dolar bazinda $202 imis. 2010 yilsonu itibariyle $491. Yillik artis
ortalamasi %13.5.
Simdi 1982 sonu ile 2002 sonu arasina bakalim.
1982 sonunda sabit dolar bazinda $177 olan asgari ucret 2002 sonunda
$202. Yillik artis ortalamasini birak, toplam artis %14!!
Asil dogru olan, Turkiye'de asgari ucrette istikrarin ne zaman
yakalanmis oldugu. Bir onceki yazimda da belirttigim gibi 2001 yilinda
istikrar baslamis. 1 Ocak 2001 ile 1 Ocak 2011 arasindaki gelisme
yillik ortalama %12-%13. Yani simdikiyle ayni.
>
> Seçimlere kadar yetişsin diye propaganda yapıyıyorsun anlaşılan...
Alakasi yok. 2011 yilinda ABD'de asgari ucret artmayacak bildigim
kadariyla. Turkiye'de artti. Fakat benim verilerim ortada, herkes
bakabilir.
>
> TR 2009 verisi $414.3 yukardaki 2011 verisi $513.87 verisiniden %25
> düşük
> ama olsun, bu ayrıntılara takılmayalım. Daha önemli konular var.
>
> > Bundan cikarabilecegimiz sonuclardan biri TR'de son 33 yilda asgari ucret
> > artisi sabit dolar bazinda %14 arttmis. Buna karsilik ABD'de %17 dusmus.
> > Bu da benim tezimle birebir ortusuyor ("TR'de gelirler artti")
>
> Aynı yılları karşılaştırmıyorsun ama diyelim "arttı". Neye göre ve
> neden arttığı
> da çok önemli. Umarım bu bir başlangıç olur ve o ayrıntılara da
> gireriz.
Tabii ki ayni yillari karsilastiriyorum. 1978 ile 2011. Bildigim
kadariyla son 33 yilin anlami bu!
Neden arttigi falan filan tabii enemli ama, ilk once curutulecek bir
tez vardi (senin tezin)!
>
> > ABD ile TR asgari ucretlerini karsilastirirsak, arada bayagi bir fark var
> > tabii. ABD'de saati $7.25, TR'de yaklasik $3.00.
>
> Bu veriler kendi başına hi önemli değil. TR ABDni yarısından az oysa
> petrol
> TRde ABDnin üçte biri fiyatına olsaydı, TR ABDden daha iyi konumda
> olurdu.
Ayni baza aldigimiza gore bu veriler sana gore cok onemli(ydi).
Hatirlatirim daha once yazdigin su sozleri: "benim burrda olduğum son
30 yılda en alt gelir 3 katın üstüne çıktı. Dolayısıyla Türkiyede son
30 yıldaki gelir artışını önce 3e böl
sonra dolar kuruna vur...!"
Ayni donemde TR'de neredeyse 4 katina cikmis dolar bazinda. Yani senin
$2.65/saat ile $7.25/saat hesabindaki 3 karsilastirirsak, TR'de daha
hizli artis oldugunu goruyoruz.
Kaldi ki bu hesabi sadece sen istedin diye yaptim, oysa anlami falan
yok.
>
> > Sanirim yukarida verdigim bilgiler yetiyor ama biraz eglenmeye ne dersiniz?
>
> Yetmiyor. Hiç yetmiyor. AKPnin kuş beyinli müslüman bir güruhtan oy
> toplamasına
> yarıyor olabilir, o ayrı konu...
Kuru veriler onlar. O yuzden yetmek zorunda. Senin kriterlerine hayda
hayda uyuyor ustelik!
Kendi koydugun kurallari degistirmeye kalkma lutfen.
Meseleye AKP falan karistirma. Rakamlar ortada!
>
> > Ekmek hesabi:
> > Turkiye'de ekmegin kilosu yaklasik 2.5 TL olduguna gore TR'de bir saat
> > calisan 1860 gram ekmek alabiliyormus.
> > ABD'de ekmegin kilosu yaklasik $5 olduguna gore, bir saat karsiligi 1450
> > gram ekmek almak mumkun. Bu olcuye gore TR'de asgari ucret alim gucu
> > ABD'dekinden biraz yuksek.
>
> Varsayalım fiyat verilerin doğru. Oysa TRde ekmek, pide, vb.
> fiyatlarını devlet
> belirliyor ama ABDde isteyen istediği, satabildiği fiyata satıyor...
> Bu biiirr...!
Hayir. Artik oyle degil. Migros'a ugrayip ambalajli ekmek fiyatlarina
baktin mi? Dudaklarin ucuklardi! Ama olsa da bir sey farketmez. Cunku
devlet belirleyip disaridan ithal etmiyorsa bugday fiyatlari suni
dusuk tutarak zaten aradaki farki telafi etmis oluyor. Yok disaridan
ithal edip bir de fiyatlari dusuk tutuyorsa, bunun yukunu zaten halk
oduyor. O yuzden farketmez.
>
> Bir de yalnız bugün değil, 30 yıl önce kim hangi ülkede bir somun
> ekmeğe kaç
> lira veriyordu ona bakmak gerek. O günden bu güne ne değiştiğini
> tartışıyoruz
> değilmi...?
Senin tezin soyleydi:
"Ben en düşük gelire bakmanın daha anlamlı olacağını düşündüm çünkü
kişi başına düşen gelir yalnızca bir ortalama. Varlıklı kesimin
gelirinin
artarken, yoksul kesimin gelirinin azaldığını, aradaki uçurumun daha
da
derinleştiğini göstermiyor..."
[Kaynak: http://groups.google.com/group/soc.culture.turkish/msg/67570edc4d11ce22
]
O gunden bugune sen en dusuk gelire sinirlamak senin istegindi.
Hatirlarsan, ben ekmek, hamburger, vs ile karsilastirmak daha dogru
olur demistim.
>
> > Benzin hesabi (Super/Premium):
> > Turkiye'de super benzin yaklasik 4.00 TL/litre, yani litresi yaklasik $2.58.
> > New York'ta ayni miktar benzin $0.63. Demek ABD'de bir saat asgari ucretle
> > 11.5 litre benzin alinabilinirken Turkiye'de bir saaat asgari ucretle sadece
> > 1.74 litre benzin alinabiliyor. Bu olcuye gore TR'de asgari ucret alim gucu
> > ABD'dekinden oldukca dusuk.
>
> "Oldukça" deyimi yetersiz kalıyor dostum, nerdeyse 10 katı desen daha
> anlamlı
> olurdu...!
>
> Doğal olarak bir de bu günkü durumu 30 yıl öncesine karşılaştırmak
> gerekir.
> Hadı 30 yılı bırak, istersen yalnızca AKP dönemini karşılaştır 2002den
> beri...
Bunlari ayrica ele almamiz gerek. Cunku sen 30 yil (bazan 33 yil)
iredelenmeli demistin. Irdeliyoruz iste.
Asagisi kufur icerdigi icin cikarilmistir.
Fakat sunlari sen benim yazimdan neden cikardin? Birincisinde darbe
rejiminin ekonomiye ve ya$ama "katkisina" isaret ediyordum.
Ikincisindeyse ekonomik istikrara AKP'nin degil DSP koalisyon
hukumetinde baslanmis oldugunu belirtiyordum. Yok ama illa meseleyi
politikaya dokeceksin!
=========
porsuk
> In article <ii2tr6$fg...@speranza.aioe.org>,
>
> "porsuk" <pors...@yahoo.com> wrote:
> > Asagiya kaynak olarak 1974 ile 2011
> > asgari ucretleri gosteren bir tablo koydum.
>
> Dedigim gibi, ekonomiden pek anladigim yok. Ama ge enlerde bir hesap
> yapmam gerekmisti, bilmem isine yarar mi. 1968'de 650,- TL asagi yukari
> bug n n degeri (!) ile 300,- ile 350,- ikiyor. 1968'de ise 200,- DM
> degeri vardi. Yani 200,- DM 1968 asagi yukari 300/350 2009 (hesap
> senesiydi). Garantisiz ama.
Sagol, ben dolar kurlarini bulduktan sonra ABD'de CIP endeksine gore
her biseyi hesapladim.
Aslinda ekonomiden ben de anladigimi soyleyemem ama tartistigimiz
hesaplardan anlarim. Usenmedim ve zevkle yaptim o hesaplari. Kaldi ki,
isin icine Turkiye girince durum hemen politiklesiyor.
>
> B. Alabay