On Wed, 17 May 2017 04:25:05 -0700 (PDT), "V.L.Pinkley"
>> W dniu 17.05.2017 o 12:07, V.L.Pinkley pisze:
>> > Oddziel ziarno od plew
>>
>>
>> ale jakie ziarno pinki ? ja widzę tylko plewy:)
>
>Chodzi o to żeby oddzielić przyjaznych gojców/pejsów
>od agresywnych na liście. Takich co chcą wyjebać luda, od tych
>neutralnych/przyjaznych ludowi.
Tutaj dalszy ciag listy Zydow:
http://ciekawostkihistoryczne.pl/2016/05/05/siedmiu-wybitnych-polakow-o-ktorych-nie-wiedziales-ze-byli-zydami/3/
Siedmiu wybitnych Polaków, o których nie wiedziales, ze byli Zydami
ARTYKUL | 05.05.2016 | Autor: Mateusz Zimmerman
Z uwagi na swoje zydowskie korzenie Jan Kiepura w czasie II wojny
swiatowej znalazl sie na nieslawnej hitlerowskiej liscie: ?Lexikon der
Juden in der Musik? (zródlo: domena publiczna).
Jedni mówili o tym bez wstydu, chociaz zawstydzic ich próbowano. Inni
czuli sie Zydami i Polakami w równym stopniu. Byli tez tacy, którzy
przez cale zycie woleli o tym nie wspominac. Dzisiaj wszystkich ich
mamy za Polaków z krwi i kosci. Czy domyslasz sie, kogo umiescilismy
na tej liscie?
1. Jan Kiepura. Zydowski tenor, który zbesztal Göringa
Miriam Neuman do Sosnowca przyjechala jako nastolatka (wraz z
rodzicami ze wsi pod Radomskiem). Szybko poznala piekarza Franciszka
Kiepure i, chcac zan wyjsc, zdecydowala sie na chrzest.
Grala na skrzypcach i niewykluczone, ze muzyczny talent syn Jan
odziedziczyl po niej (choc biograf pisze takze o wplywie bardzo
muzykalnej babki od strony Kiepurów). W szkole jego czysty i donosny
spiew rozlegal sie wszedzie ? jeden z gimnazjalnych kolegów wspominal
arie ?La donna č mobile?, wyspiewywana w toalecie, gdzie chodzilo sie
na papierosa.
Takie byly poczatki swiatowej slawy artysty. Ale zanim Jan Kiepura
zawedrowal na deski wiedenskiej Staatsoper, mediolanskiej La Scali i
Metropolitan Opera w Nowym Jorku, musial wyjechac z Sosnowca do
Warszawy. A to stalo sie podobno pod wplywem poczciwego skrzypka,
izraelity Lejbowicza, o czym Kiepura opowiedzial miesiecznikowi
?Muzyka? w 1936 roku, bedac u szczytu kariery.
Niewykluczone, ze swój wielki muzyczny talent Jan Kiepura odziedziczyl
po matce (zródlo: domena publiczna).
Niewykluczone, ze swój wielki muzyczny talent Jan Kiepura odziedziczyl
po matce (zródlo: domena publiczna).
Lejbowicz, który slyszal improwizowane domowe spiewy mlodego Kiepury,
któregos razu powiedzial mu: Jak Pana Boga kocham, to pan Jan ma
ogromny talent. I opowiedzial mu o Operze Warszawskiej i znanych
profesorach, do których ?pan Jan? koniecznie musi pojechac, bo trzeba
pracowac, zeby pan Jan zrobil sie wielki.
Kiepura wzial sobie do serca rade zydowskiego skrzypka bardziej niz
obawy rodziców, którzy nie wierzyli w czekajaca go kariere spiewaka.
Pochodzenie Kiepury sprawilo, ze podczas II wojny swiatowej artysta
(wówczas wystepujacy w USA) znalazl sie na nieslawnej hitlerowskiej
liscie: ?Lexikon der Juden in der Musik?. Zanim jednak Hitler podpalil
Europe, w Berlinie doszlo do pewnej tragikomicznej sytuacji z udzialem
Kiepury.
Kiepura znany byl ze swojego tupetu. Przekonal sie o tym równiez jeden
z najblizszych wspólpracowników Adolfa Hitlera marszalek Herman Göring
(zródlo: Bundesarchiv; lic. CC-BY-SA 3.0).
Kiepura znany byl ze swojego tupetu. Przekonal sie o tym równiez jeden
z najblizszych wspólpracowników Adolfa Hitlera marszalek Herman Göring
(zródlo: Bundesarchiv; lic. CC-BY-SA 3.0).
Na mocy antysemickich ustaw Rzesza zajela niemieckie rachunki bankowe
nalezace do osób pochodzenia niearyjskiego ? i na tej liscie znalazl
sie Kiepura wraz z zona. Oburzony artysta zalatwil cos w rodzaju
audiencji u samego Göringa i przy tej okazji kompletnie zbesztal
niemieckiego marszalka. Prawdopodobnie po prostu nie zdawal sobie
sprawy, z kim ma do czynienia. Göring podobno byl tupetem tenora tak
ubawiony, ze nakazal odblokowac konta.
2. Stanislaw Lem. Najwybitniejszy zydowski pisarz science-fiction?
Tuz po zajeciu Lwowa przez Sowietów Stanislaw Lem ? który dopiero co
ukonczyl szkole ? dowiedzial sie, ze nie moze studiowac na
politechnice z powodów klasowych. Dla Sowietów byl przedstawicielem
burzuazji (jego ojciec byl znanym laryngologiem, a rodzina posiadala
dwie kamienice). Potem w miejsce Sowietów pojawili sie Niemcy.
Wlasciwie dopiero nazistowskiemu ustawodawstwu zawdzieczam swiadomosc,
ze w moich zylach plynie zydowska krew ? wspominal Lem.
Do getta nie trafil dzieki falszywym papierom, a przez spora czesc
okupacji pracowal jako spawacz i mechanik w warsztatach samochodowych
niemieckiej firmy zajmujacej sie odzyskiwaniem surowców. Przez krótki
czas ukrywal zreszta w garazu znajomego Zyda. Udalo mu sie tez
wyciagnac rodziców z hitlerowskiego obozu przejsciowego na lwowskim
Piasku.
Artykul powstal miedzy innymi w oparciu o ksiazke Marka Boruckiego pod
tytulem "Wielcy zapomniani. Polacy, którzy zmienili swiat", czesc 2
(Wydawnictwo Muza 2016).
Artykul powstal miedzy innymi w oparciu o ksiazke Marka Boruckiego pod
tytulem ?Wielcy zapomniani. Polacy, którzy zmienili swiat?, czesc 2
(Wydawnictwo Muza 2016).
Po wielu latach opowiedzial Wladyslawowi Bartoszewskiemu historie
ocalenia jego ojca, doktora Samuela Lehma ? nie podczas II, lecz I
wojny swiatowej. Doktor Lehm, wziety do rosyjskiej niewoli, byl
prowadzony przez bolszewików na rozstrzelanie. Trafil jednak na
konwojenta, który takze okazal sie? Zydem z Lwowa.
W ten sposób laryngolog bolszewikom sie wywinal ? a Stanislaw Lem pare
dekad pózniej mógl zartowac, ze gdyby nie ten przypadek, nigdy nie
przyszedlby na swiat. W efekcie nie powstalby ani ?Solaris?, ani
?Opowiesci o pilcie Pirxie?, ani nawet ?Bajki Robotów?.
3. Stanislaw Ulam. Polski Zyd konstruuje bombe termojadrowa
Kariera matematyka, rozpoczeta przy slynnym stoliku w kawiarni
Szkockiej we Lwowie, doprowadzila Stanislawa Ulama az za ocean.
Stanislaw Ulam, ojciec bomby termojadrowej (fot. Olgierd Budrewicz).
Zdjecie z ksiazki Marka Boruckiego pod tytulem ?Wielcy zapomniani.
Polacy, którzy zmienili swiat?, czesc 2 (Wydawnictwo Muza 2016).
Stanislaw Ulam, ojciec bomby termojadrowej (fot. Olgierd Budrewicz).
Zdjecie z ksiazki Marka Boruckiego pod tytulem ?Wielcy zapomniani.
Polacy, którzy zmienili swiat?, czesc 2 (Wydawnictwo Muza 2016).
W miedzywojennej Polsce nie mial szans na kariere godna mozliwosci.
Wprawdzie rodzina Ulamów byla z dawna zasymilowana (przybyla do Lwowa
prawdopodobnie z Wenecji), jednak gdy przyszly uczony zlozyl papiery
na politechnike, okazalo sie, ze wskutek ograniczania przyjec Zydów
nie ma dla niego miejsca na wydziale.
Po latach, juz jako jeden z najwazniejszych przedstawicieli lwowskiej
szkoly matematycznej, zorientowal sie, ze ciagle uderza glowa w sufit.
Stanowiska profesorskie byly trudno dostepne, szczególnie dla ludzi o
zydowskim pochodzeniu, takich jak ja ? wspominal. Na uczelniach klimat
antysemicki byl coraz bardziej odczuwalny. W 1934 roku doktor Ulam
ruszyl w swiat ? najpierw trafil do Princeton, a potem do Los Alamos.
Wzial wydatny udzial w stworzeniu bomby termojadrowej. Tu jednak
nieslusznie sto procent zaslug przypisal sobie Edward Teller, który ?
jak podkresla Marek Borucki w ksiazce ?Wielcy zapomniani. Polacy,
którzy zmienili swiat? ? opowiadajac w licznych wywiadach o swoich
pracach nad bomba wodorowa [?] nigdy nie wymienial nazwiska Ulama.
Edward Teller do konca zycia nie chcial przyznac, ze to tak naprawde
obliczenia Stanislawa Ulama pozwolily na skonstruowanie bomby
termojadrowej (zródlo: domena publiczna).
Edward Teller do konca zycia nie chcial przyznac, ze to tak naprawde
obliczenia Stanislawa Ulama pozwolily na skonstruowanie bomby
termojadrowej (zródlo: domena publiczna).
Noblista Hans Bethe trafnie spuentowal cala sprawe mówiac, ze to Ulam
jest ojcem bomby wodorowej, a Teller matka, bo nosil to dziecko
calkiem dlugo.
Po wojnie Ulam postanowil zostac w USA, bo sadzil, ze nie ma do kogo i
czego wracac. Zona zapamietala go jako czlowieka ?pelnego kontrastów?,
który pokazywal oblicze zarówno dumnego Polaka, jak i Zyda-agnostyka,
wrazliwego na punkcie swojej przynaleznosci etnicznej.
4. Henryk Wieniawski. Wnuk zydowskiego cyrulika
Artykul powstal miedzy innymi w oparciu o ksiazke Marka Boruckiego pod
tytulem "Wielcy zapomniani. Polacy, którzy zmienili swiat", czesc 2
(Wydawnictwo Muza 2016).
Artykul powstal miedzy innymi w oparciu o ksiazke Marka Boruckiego pod
tytulem ?Wielcy zapomniani. Polacy, którzy zmienili swiat?, czesc 2
(Wydawnictwo Muza 2016).
Jakie jednak byly poczatki jego kariery? Dziadek Wieniawskiego Herszek
Mejer Helman byl cyrulikiem z podlubelskiej Wieniawy. Ojciec ?
zasluzony i odznaczony w powstaniu listopadowym, gdzie jako lekarz
sztabowy zorganizowal szpital dla zolnierzy i oficerów ? uwazal sie za
Polaka i dlatego wlasnie zmienil nazwisko na Wieniawski.
Matka z kolei byla córka zydowskiego lekarza z Warszawy Józefa Wolffa,
a jej bratem byl doceniany za granica kompozytor Edward Wolff. Wlasnie
mama byla pierwsza nauczycielka Henryka Wieniawskiego, ale takze
pojechala z nim w niezwykle wazna podróz z rodzinnego Lublina do
Francji.
O Henryku Wieniawskim mówi sie, ze to ?drugie wcielenie Paganiniego?
(zródlo: domena publiczna).
O Henryku Wieniawskim mówi sie, ze to ?drugie wcielenie Paganiniego?
(zródlo: domena publiczna).
Przekonala dyrekcje Konserwatorium Paryskiego, ze jej 8-letni syn ?
który mial juz za soba debiut jako solista ? powinien byc w drodze
wyjatku przyjety na te uczelnie. I tak Henryk Wieniawski zostal
najmlodszym absolwentem Konserwatorium w jego historii ? konkurs
egzaminacyjny wygral w wieku 11 lat, podczas gdy co do zasady na
uczelnie przyjmowano dopiero 12-latków. To byl pierwszy krok
oszalamiajacej muzycznej kariery.
5. Gustaw Herling-Grudzinski. Polsko-zydowski swiadek stalinowskich
mordów
Pisarz, znany przede wszystkim jako autor ?Innego Swiata?, czyli
poruszajacego obrazu zycia w radzieckich lagrach, Wiekszosc swojego
powojennego zycia spedzil w Neapolu. Gdy jednak przyjechal po ponad
pól wieku do Lublina, kazal sie zabrac na Majdanek. Prawdopodobnie
wiedzial, ze to tutaj hitlerowcy przywozili Zydów z jego rodzinnych
okolic.
Gustaw Herling-Grudzinski na zdjeciu wykonanym przez NKWD w 1940 roku
(zródlo: domena publiczna).
Gustaw Herling-Grudzinski na zdjeciu wykonanym przez NKWD w 1940 roku
(zródlo: domena publiczna).
W akcie urodzenia Gustawa Herlinga-Grudzinskiego (1919) napisano:
Dziecieciu temu przy wypelnieniu religijnego obrzadku nadano imie
Gecel vel Gustaw. Na swiadectwie maturalnym znalazla sie informacja:
Herling vel Grudzinski, wyznanie mojzeszowe. Chrzest przyjal
prawdopodobnie podczas studiów.
Rodzice byli Zydami ? przy czym spolonizowanymi. Bylo to dla pisarza
na tyle istotne, ze gdy pod koniec lat 90. znalazl w swoim opracowanym
naukowo biogramie wzmianke: urodzil sie w rodzinie zydowskiej, przyjal
to niechetnie. Wedlug niego autor powinien byl napisac: w rodzinie
polskiej pochodzenia zydowskiego.
O swoich korzeniach sam co do zasady milczal ? do konca zycia, co
zdumiewalo badaczy jego twórczosci: Ewe Bienkowska oraz Zdzislawa
Kudelskiego.
6. Jan Brzechwa. Zydowski ojciec Pana Kleksa
Pseudonim ?Brzechwa? wymyslil 18-letniemu Jankowi Lesmanowi kuzyn
Boleslaw Lesmian. Kariera literacka Brzechwy ciagle naznaczona byla
niedosytem: utwory dla dzieci pisal wybitne, tyle ze sam traktowal je
sceptycznie (ponoc zabral sie za taka twórczosc, bo na wakacjach
chcial uwiesc przedszkolanke). Przez przedwojenne srodowisko
literackie tez zreszta byl traktowany z góry.
Przedwojenni narodowcy wypominali Brzechwie fascynacje Pilsudskim, bo
dla nich w tym ?zydowskim kulcie? Marszalka bylo cos ?niepokojaco
falszywego? (zródlo: domena publiczna).
Przedwojenni narodowcy wypominali Brzechwie fascynacje Pilsudskim, bo
dla nich w tym ?zydowskim kulcie? Marszalka bylo cos ?niepokojaco
falszywego? (zródlo: domena publiczna).
Jeszcze dziadek Brzechwy uczyl w szkole zydowskiej, ale rodzina
stopniowo od religii i tradycji odchodzila. Mimo to poeta nigdy sie
swojego pochodzenia nie wstydzil. Z drugiej strony: kiedy na egzaminie
gimnazjalnym zdawal historie i pochwalono go za wiedze o ?ojczystej?
dynastii Romanowów, wypalil: Przeciez jestem Polakiem.
Podczas wojny polsko-bolszewickiej zostawil studia, by walczyc o
niepodleglosc ojczyzny. Jak na ironie: potem narodowcy wypominali mu
fascynacje Pilsudskim, bo dla nich w tym ?zydowskim kulcie? Marszalka
bylo cos ?niepokojaco falszywego?.
Artykul powstal miedzy innymi w oparciu o ksiazke Marka Boruckiego pod
tytulem "Wielcy zapomniani. Polacy, którzy zmienili swiat", czesc 2
(Wydawnictwo Muza 2016).
Artykul powstal miedzy innymi w oparciu o ksiazke Marka Boruckiego pod
tytulem ?Wielcy zapomniani. Polacy, którzy zmienili swiat?, czesc 2
(Wydawnictwo Muza 2016).
Zanim Jan Brzechwa wszedl w koniunkturalny flirt z czerwona wladza,
spora czesc wojny przetrwal ? w co trudno uwierzyc ? w Warszawie, i to
z kenkarta wystawiona na nazwisko Lesman. W cieniu wojny i okupacji
powstala m.in. ?Akademia Pana Kleksa?.
7. Krzysztof Kamil Baczynski. Poeta czasu wojny z zydowskim rodowodem
Chyba do zadnej innej biografii nie pasuje w takim stopniu opinia
Stanislawa Pigonia, ze Polacy sa narodem, którego losem jest strzelac
do wroga brylantami. Baczynski to symbol pokolenia, ale o zydowskich
akcentach w jego biografii wspomina sie, nie wiedziec czemu, z rzadka.
Zdjecie Krzysztofa Kamila Baczynskiego ze swiadectwa maturalnego
(zródlo: domena publiczna).
Zdjecie Krzysztofa Kamila Baczynskiego ze swiadectwa maturalnego
(zródlo: domena publiczna).
Matka poety ? nauczycielka Stefania Baczynska ? byla wprawdzie
neoficko gorliwa katoliczka, ale pochodzila ze spolonizowanej rodziny
zydowskiej (tego typu spekulacje, choc slabiej udokumentowane,
pojawialy sie takze w odniesieniu do ojca Baczynskiego).
Adam Zielenczyk ? brat Stefanii, czyli wuj Krzysztofa Kamila ? w
czasie wojny trafil do getta, z którego potem uciekl i ukrywal sie w
Warszawie na aryjskich papierach. Zginal, gdy latem 1943 roku Niemcy
(po donosie) aresztowali go z cala rodzina.
Do jakiego stopnia takie wydarzenia w rodzinie i szerzej: cierpienie
warszawskich Zydów, oddzialywaly na Baczynskiego? Na rozdarcie mlodego
poety zwracal uwage Milosz, piszac o niemozliwym do rozwiazania
problemie solidarnosci. Wedlug niego Baczynski czul, ze jego lud, z
którym laczy go nie tylko krew, ale historia kilku millenniów, to
zydowski lud w getcie. Niektóre wiersze swiadcza o tym wyraznie.
Czytajac przejmujace "Pokolenie" warto pamietac, ze Baczynski napisal
je, gdy plonelo warszawskie getto. Na zdjeciu podpalone przez Niemców
kamienice na skrzyzowaniu ulic Zamenhofa i Wolynskiej (zródlo: domena
publiczna).
Czytajac przejmujace ?Pokolenie? warto pamietac, ze Baczynski napisal
je, gdy plonelo warszawskie getto. Na zdjeciu podpalone przez Niemców
kamienice na skrzyzowaniu ulic Zamenhofa i Wolynskiej (zródlo: domena
publiczna).
Idac tym tropem, warto przeczytac kilka dobrze znanych utworów
Baczynskiego na nowo. Chocby znane ze szkoly ?Pokolenie? czy
pozbawiony tytulu utwór, który powstal wiosna 1943 roku ? gdy plonelo
warszawskie getto: Byles jak wielkie, stare drzewo, / narodzie mój jak
dab zuchwaly (?) Jeli ci liscie drzec i scinac, / bys nagi stal i
glowe zginal. (?) Ludu mój! Do broni!.
Wielu czytelników odruchowo przyjmowalo, ze ten utwór traktuje o
cierpieniu nie Zydów, lecz Polaków ? tak jakby jedno musialo wykluczac
drugie. Nie tylko dla tych twórców i naukowców, których tutaj
wymieniono, polskosc i zydowskosc stanowily tak samo wazne skladniki
tozsamosci. A przy tym niejeden móglby sie podpisac pod slowami
Tuwima: Ale przede wszystkim ? Polak dlatego, ze mi sie tak podoba.
Bibliografia:
Wladyslaw Bartoszewski , Tajemnice Lema [rozmawiaja Pawel Gozlinski,
Jaroslaw Kurski] [w:]
wyborcza.pl. [dostep 2016.05.01]
Ewa Bienkowska, Pisarz i los. O twórczosci Gustawa
Herlina-Grudzinskiego, Fundacja Zeszytów Literackich 2002.
Marek Borucki, Wielcy zapomniani. Polacy, którzy zmienili swiat ,
czesc 2, Muza SA 2016.
Kudelski Zdzislaw, Gustaw Herling-Grudzinski. Watek zydowski [w:]
?Rzecz o ksiazkach? (dodatek do ?Rzeczpospolitej), 2003.07.05-06.
Stanislaw Lem, Swiat na krawedzi [rozmawia Tomasz Fialkowski],
Wydawnictwo Literackie 2000.
Stanislaw Lem, Tako rzecze Lem [rozmawia Stanislaw Beres], Wydawnictwo
Literackie 2002.
Józef Lewandowski, Wokól biografii Krzysztofa Kamila Baczynskiego [w:]
Szklo bolesne, obraz dni?: eseje nieprzedawnione, Ex libris 1991.
Waclaw Panek, Jan Kiepura. Zycie jak z bajki, wydawnictwo Kurpisz
2002.
Mariusz Urbanek, Brzechwa nie dla dzieci, Wydawnictwo Iskry 2013.
Mariusz Urbanek, Genialni. Lwowska szkola matematyczna, Wydawnictwo
Iskry 2014.