Hoeveel meer verzonnen data zou het ecofascistische industrieel complex
trouwens onder de pet hebben gecreeerd in de afgelopen decennia?
http://www.depers.nl/binnenland/593680/Zelfbedrog-voor-dummies.html
xxxxxxxxxxxxxxx
#RoosVonk Verklaringen verzin je er vaak achteraf bij.
Zelfbedrog voor dummies
Door: Marcel Van Engelen
Gepubliceerd: zondag 4 september 2011 22:36
Update: maandag 5 september 2011 07:37
Ook jij denkt jezelf te kennen, maar je liegt jezelf voortdurend voor. Roos
Vonk is een expert in zelfbedrog. De vraag waarmee iedereen worstelt: ben ik
wel leuk genoeg?
Je zou het tegenstrijdig kunnen noemen. Er is een boek verschenen dat in veel
winkels waarschijnlijk tussen de zelfhulpboeken ligt en zijn succes voor een
groot deel dankt aan lezers die graag over zichzelf nadenken, terwijl
Menselijke Gebreken voor Gevorderdenverkondigt dat het helemaal geen zin
heeft om over jezelf na te denken.
Over jezelf nadenken leidt namelijk alleen maar tot privétheorietjes van
weinig waarde. Als je jezelf werkelijk wilt leren kennen, kun je beter
anderen observeren en bedenken dat jijzelf geen haar beter bent. Of je vraagt
mensen die jou goed kennen je eens ongezouten de waarheid te zeggen – ook dat
is beter. Als je het toch zelf wilt bedenken, probeer dan van buitenaf naar
je gedrag te kijken en vergeet alle verklaringen die je daarvoor hebt. Die
verzin je er vaak achteraf bij. Het is een vorm van goedpraten. Als je wordt
afgewezen door iemand die jij leuk vindt, zul je later bijvoorbeeld verzinnen
dat hij/zij helemaal zo leuk niet is en dat het maar beter is zo.
Jezelf vergeten
Mensen zijn het leukst, vindt sociaal-psycholoog Roos Vonk, als ze zichzelf
helemaal vergeten. Als ze ergens in opgaan. In schilderen, in muziek, in het
ongeremd betrokken zijn bij anderen. Dan zit het ego ons niet meer in de weg,
de strategische kant waar iedereen zoveel last van heeft, de centrale
worsteling van de moderne mens, de knagende vraag: ben ik wel belangrijk
genoeg, doe ik er toe, mag ik er wel zijn?
Wederom lijkt een tegenstrijdigheid op te spelen. Mensen zijn het leukst als
ze zichzelf vergeten, maar Roos Vonk wijst gretig op al onze tekortkomingen,
waardoor we, eenmaal hyperbewust van ons gedrag, onszelf juist moeilijker
kunnen vergeten. ‘Nee!’ reageert Vonk lachend. ‘Ik probeer mensen te laten
inzien dat iedereen in wezen met hetzelfde worstelt. De enige die echt met
jou bezig is, ben jijzelf. Anderen maken zich niet zo druk om jou. Dat kan
een teleurstelling zijn, maar ook een opluchting. Je kunt ontspannen, je
hoeft je niet zo druk te maken over hoe je overkomt. Richt je wat meer op de
omgeving, een zaak waarvoor je je wilt inzetten, in plaats van op jezelf.’
Het zou goed zijn als we allemaal een toontje lager zouden zingen, betoogt
Vonk in haar nieuwe boek Menselijke Gebreken voor Gevorderden, dat een
opmerkelijk succes is voor wat het is: een bundeling van columns die ze
schreef voor Psychologie Magazine en Intermediair. De bundel was na
verschijning eind mei in no time uitverkocht en dook daarna de toptien van
bestsellers in. De verkoop is inmiddels wat gekalmeerd en loopt richting de
20.000 exemplaren.
Hoog in je bol
‘Over het algemeen hebben mensen het te hoog in hun bol. We schatten onze
eigen kwaliteiten of de bijdrage die we ergens aan leveren steevast te hoog
in. Dat hebben we misschien altijd gedaan, maar vroeger bestonden nog een
gevoel van nederigheid en acceptatie van de shit die nu eenmaal bij het leven
hoort. Nu lopen er wel erg veel prinsjes en prinsesjes rond die menen recht
te hebben op geluk. We kunnen onszelf slecht relativeren. Ja, ik geloof écht
dat het narcisme is toegenomen. Nee, daar heb ik geen hard bewijs voor. Maar
als je je druk moet maken over praktische dingen als ‘hoe kom ik aan eten?’
ben je minder bezig met de vraag of men wel ziet hoe goed je bent.’
Vonk vindt niet alleen dat individuen zichzelf overschatten, de mens als
soort doet dat ook: hij denkt naar believen over andere wezens en de planeet
te kunnen beschikken.
Ze is naast hoogleraar sociale psychologie aan de Radboud Universiteit
Nijmegen activist voor duurzaamheid en dierenwelzijn (van 2005 tot 2008 was
ze voorzitter van Wakker Dier). Sinds acht jaar timmert ze aan de weg met het
geven van trainingen en lezingen en vergaart ze bekendheid met het schrijven
van columns en boeken.
Vonk wijst vooral op de vele vormen van zelfbedrog die wij steeds plegen. We
houden onszelf voor de gek, door bijvoorbeeld te denken dat we iets
‘eigenlijk altijd al wisten’ of zelf hebben bedacht (terwijl we onbewust een
vorm van plagiaat plegen).
Het pakkende eraan is dat ze veelomvattende psychologische theorieën
terugbrengt naar de alledaagse praktijk en die doorspekt met ouderwetse
deugden: kom op, niet zo mekkeren, geef jezelf een schop onder je kont.
Met als keerzijde dat haar betoog – altijd vanuit sociaal psychologische hoek
– wel eens wat kort door de bocht is. ‘Ik dik dingen aan om een punt te
maken. Ik put uit mijn persoonlijk leven én uit wetenschappelijk onderzoek.
Soms gaat het inderdaad om mijn mening, maar dat maak ik dan wel duidelijk.’
Roos Vonk in 5 punten
Zoek de pijn op
Het sleutelwoord in Vonks sociale psychologie is het ‘ego’: de innerlijke
drang ertoe te doen. Het ego zorgt voor permanente twijfel – soms
overschreeuwd, waardoor je de twijfel nauwelijks opmerkt – en voor pijn. Je
wordt door je omgeving niet steeds gekoesterd en geaaid, maar ook genegeerd
en afgewezen. Die natuurlijke reactie op pijn is: terugtrekken, vermijden.
Dat kan tot defensief gedrag leiden, zoals het wegwuiven van kritiek. ‘Wat
weet jij daar nou van? Kijk eens naar jezelf.’ Haar advies: geef niet toe aan
die natuurlijke neiging, maar beweeg ‘naar de pijn toe’. Alleen dan kun je
werkelijk iets leren, jezelf verbeteren. Bovendien sta je zo eerlijker in het
leven. Je kunt maar beter accepteren dat je niet volmaakt bent.
Vrije wil = zelfbeheersing
Mensen lijken op elkaar, we hebben dezelfde wezenlijke behoeften en
verlangens die ons gedrag sturen, maar we zijn niet willoos. Ons onbewuste
stuurt ons gedrag in hoge mate, maar ons bewuste kan daar invloed op
uitoefenen, meent Vonk. De vrije wil van de mens schuilt vooral in zijn
zelfbeheersing: niet steeds toegeven aan je impulsen. Vrije wil betekent
niet: lekker doen wat je wilt, want dan ben je net zo onvrij als andere
dieren. Vrije wil betekent: je impulsen de baas zijn. Als je je instincten
zou volgen, zou je voortdurend de pijn ver- mijden en nooit werkelijk iets
leren (zie 1).
Piekeraars zijn narcisten
Mensen die arrogant gedrag vertonen en vol zijn van zichzelf noemen we
narcisten. Maar hoe zit het met mensen die onzeker zijn en altijd maar tobben
of ze het wel goed doen? Dat zijn vaak minstens zulke grote narcisten, zegt
Vonk. Mensen die veel piekeren zijn veel met zichzelf bezig, maken zichzelf
dus erg belangrijk. Misschien maak je je zorgen als ie- mand gaapt terwijl je
praat. Ben ik niet interessant genoeg? Maar het
gaat vaak niet om jou. Misschien is de ander gewoon moe.
Een kalm ego is het ideaal
Een ‘kalm ego’: zelfacceptatie die zo stevig is dat je tegen een stootje
kunt. Niet: ik trek me niks meer aan van anderen, want dat is duiken (zie
punt 1). Nu kun je nooit helemaal voorkomen dat je ego af en toe flink
tekeergaat, aldus Vonk. Een rustig ego betekent dat je jezelf kunt
relativeren en accepteert dat je gebreken hebt.
Maar hebben juist grote, wilde ego’s niet veel voor elkaar gekregen? In de
politiek, kunst of wetenschap bijvoorbeeld. Vonk: ‘Natuurlijk kunnen mensen
louter uit drang zichzelf te bewijzen tot grote prestaties komen. Maar ik ben
ervan overtuigd dat je betere prestaties levert als je je laat motiveren door
de zaak zelf. Een manager wiens ego doorslaggevend is, zal minder goede
beslissingen nemen dan de manager die de zaak zelf is toegedaan.’
De mens is een nare soort, maar we hebben elkaar nodig, blijf hopen
In de stukken van Roos Vonk stijgt een somber mensbeeld op, vol ‘miezerige
egotripjes’ en ‘ijdelheid die altijd op de loer ligt’. Ja, ze is een
misantroop. ‘Een teleurgestelde romanticus, zou je ook kunnen zeggen. Maar
een romantische ziel verdwijnt nooit, de hoop blijft altijd. Ik blijf
proberen om mensen en de politiek te bei¨nvloeden. Ik wil me niet afzonderen
met de gedachte ‘het wordt nooit wat met de wereld’. Daar zou ik
doodongelukkig van worden. Ik ben zelf ook een mens. Je wilt je verbinden met
anderen, je hebt behoefte aan contact.’
Wacht even, draait het toch om eigen geluk? ‘Ja, je kunt elke vorm van
altrui¨sme verklaren vanuit egoi¨sme. Daar geloof ik niet in. Je kunt je
werkelijk voor een zaak inzetten vanwege de zaak zelf, niet uitsluitend om je
ego te voeden. Er zijn onderzoeken waaruit blijkt dat mensen ook anderen
helpen als ze het resultaat niet kunnen zien. Dat is voor mij een bewijs dat
het heus bestaat, altrui¨sme.’
Trefwoord(en): uitbinnenland,
Columns
Roos Vonk (1960) is hoogleraar sociale psychologie aan de Radboud
Universiteit Nijmegen. Haar columns voor Psychologie Magazine en Intermediair
zijn gebundeld in twee boeken. Ze woont in het bos, met haar varkens, kippen,
honden en een poes.
Aanmelden nieuwsbrief
E-mail
? ?
Voornaam
?
Achternaam
?
Ontbijt Nieuws Iedere werkdag rond 09:00 uur de laatste headlines van
DePers.nl in uw mailbox.
Lunch Nieuws Iedere werkdag rond 12:00 uur de laatste headlines van DePers.nl
in uw mailbox.
Verstuur
Plaats dit bericht op Twitter Voeg dit bericht toe aan NuJij.nl Voeg
dit bericht toe aan
linkedin.com Voeg dit bericht toe aan
hyves.nl Voeg dit
bericht toe aan
facebook.com Reageer Stuur dit bericht door per email
Stuur door Druk deze pagina af op je printer Print
Meest gelezen binnenland
*
Daar is de Vrijdenkersruimte weer
De Pers
Hangt GroenLinks 'm op?
15 uur geleden
GroenLinks pikt het niet dat de VVD hét symbool voor de vrijheid van
meningsuiting heeft opgedoekt en begint een eigen Vrijdenkersruimte. Wij
drukken deze Nekschot alvast af, hangen zij hem ook op?
*
Lijk in auto aangetroffen in Rotterdam
ANP
Lijk in auto aangetroffen
9 uur geleden
In Rotterdam is in de nacht van zondag op maandag het stoffelijk
overschot van een vrouw gevonden in een auto. Ze is vermoedelijk door een
misdrijf om het leven gekomen.
*
Vader dode peuter gevonden
ANP/De Pers
Vader dode peuter gevonden
18 uur geleden
In een bosperceel in Veldhoven is zondagmiddag rond drie uur een dode
man gevonden. De politie vermoedt dat het om de vader van een dode peuter
gaat, die zaterdagmiddag in diezelfde stad werd gevonden.
Meer nieuws binnenland
Volgend bericht >
* 14:02 Commissie moet 'onderzoekscultuur' beoordelen
* 13:59 Collectebussen leeggeroofd
* 13:57 Zoektocht naar vermiste militair hervat
* 13:19 Kogelvrij vest gestolen uit politieauto
* 13:05 'Ook Breiviks in Nederland'
Reageer op dit artikel: ?
Uw e-mailadres:
Reageer Door: Baske, 12 sep 2011 11:31
Ze is niet alleen een expert in zelfbedrog, maar ook in het bedriegen van
anderen. Tsja, een linkse (ideoloog) he; die haten de waarheid, de realiteit
en het menselijk zijn, want dat is een bedreiging voor hun maakbare
geitenwollensokken samenleving.
Reageer Door: Sandra-1, 11 sep 2011 18:07
Marcel Van Engelen schreef:
Roos Vonk is een expert in zelfbedrog
Hahahaha, je weet niet half hoezeer je gelijk hebt, Marcel Van Engelen ;) Nog
een plakje rood vlees, vonk? Hahaha.........
Reageer Door: Moraalridder2000, 04 sep 2011 23:32
Ik had een artikel van Marcel tegen de PVV verwacht. Helaas!