Oto Tekihaki <
eugen....@gmail.com>:
> Kaj ne temas nur pri rifuĝintoj. Ekzistas ankaŭ aliaj kategorioj kiuj
> fartas nur iomete pli bone. Ennaskiĝintaj filoj de enmigrintoj kiuj ne
> sukcesas riceevi la civitanecon. Senlaboruloj kaj romaoj kiuj havas
> nek monon nek fiksan loĝejon.
Ni estas ne nur individuoj sed produktaĵoj de niaj kulturoj.
Usonanoj ĝenerale ne estas rasismanoj: la konflikto inter gentoj estas
nur supraĵe rasa (haŭtkolora). Temas pri interkultura konflikto. Do
estas blankahaŭtuloj, kiuj estas kulture nigruloj, kaj inverse. Ekzemple
la federaciestro Obama *ne* komence allogis nigrulojn: li evidente ne
estas efektiva nigrulo -- li parolas, pensas, kondutas ne kiel nigrulo
sed kiel blankulo.
En Suomujo estas kulturaj diferencoj ekzemple inter ciganoj,
orientsuomoj, okcidentsuomoj kaj svedlingvuloj. La suomojn ofte agacas
la kulturo de la ciganoj: "Kial ili ne jam povas fariĝi tiaj kiel ni
post 500 jaroj?" Tiuj samaj suomoj ial ne demandas al si: "Kial ni ne
jam povas fariĝi tiaj kiel la svedlingvuloj post 1000 jaroj?" La
svedlingvuloj de Suomujo statistike fartas ĉiel pli bone ol la
suomlingvuloj. Krome la okcidentsuomoj fartas pli bone ol la
orientsuomoj.
Pri unu afero ĉiuj homoj tra la mondo ŝajnas samopinii: "Mi estas la
prototipa, imitinda homo. La aliaj estas aŭ tro diligentaj aŭ tro
maldiligentaj, aŭ tro obeemaj aŭ tro sovaĝaj, aŭ tro amikaj aŭ tro
malamikaj."
Tiuj, kiuj batalas kontraŭ rasismo, devas kompreni la prakaŭzojn de
rasismo. Temas ne pri fia rasteorio sed pri tio, ke malsamaj kulturoj
posedas malsamajn idealojn. Kiel mi povus respekti homon, kiu fieras pri
sia hontinda konduto? Ĉu mi fariĝu tia kiel tiuj hontinduloj, ĉu mi
postulu, ke ili fariĝu tiaj kiel mi?
Jen anekdoto: La suoma ŝtata dissendokompanio YLE havas radiprogramon,
kiu traktas pri interkulturaj kaj enmigradaj temoj. Antaŭ kelkaj monatoj
la temo estis simple rasismo en Suomujo <URL:
http://areena.yle.fi/1-2163614>. La gastigantoj estis viro naskiĝinta en
Somalujo kaj viro, kies gepatroj enmigris el Irano. La gastoj estis
suoma cigano kaj estono. La programo havis multe da ridegigaj, kuraĝaj
ŝercoj.
Tamen la somala gastiganto volis sincere kompreni, kio konsistigas la
rasisman sperton de la ciganoj. La cigana gasto ŝercadis pri la temo sed
la gastiganto volis veran respondon. Po iom evidentiĝis, ke la cigana
gasto konfirmis rasismajn antaŭjuĝojn kontraŭ ciganoj (pri krimo kaj
evitado de dunglaboro). Dum la programo la somala gastiganto (por sia
hororo) komencis fariĝi rasisma kontraŭ ciganoj! Li interrompis la
komedion kaj apelaciis rekte al la aŭskultantoj: "Somaloj estas pretaj
labori. Se vi povas proponi laboron, kontaktu min rekte. Mi konas
almenaŭ 20 somalojn, kiuj povus tuj komenci labori por vi volonte."
Marko