વૈરાગ્ય અને ઉપશમ – Vairagya and Upshum
Nishit Shah
II ૐ II
II Shree Satgurudevay Namah II
Jai Bhagwan Everyone,
In the last e-mail we talked about our મોહબુદ્ધિ (રાગ) for અનિત્ય પદાર્થો hinders our progress in the aradhana. We will talk more about it today.
How exactly રાગ for અનિત્ય પદાર્થો hinders our progress? રાગ for અનિત્ય પદાર્થો indicates lack of વૈરાગ્ય and ઉપશમ in us.
Without વૈરાગ્ય and ઉપશમ our mind is busy with Sansari thinking to acquire અનિત્ય પદાર્થો. As a result, we can not start the necessary spiritual thinking to make progress in the aradhana to attain self realization.
પરમકૃપાળુ દેવ લખે છે કે “જ્ઞાન પ્રાપ્ત થવામાં વિચાર મુખ્ય સાધન છે; અને તે વિચારને વૈરાગ્ય (ભોગ પ્રત્યે અનાસક્તિ) તથા ઉપશમ (કષાયાદિનું ઘણું જ મંદપણું, તે પ્રત્યે વિશેષ ખેદ) બે મુખ્ય આધાર છે, એમ જાણી તેનો નિરંતર લક્ષ રાખી તેવી પરિણતિ કરવી ઘટે.”
(Spiritual) thinking is the main tool to attain self realization; વૈરાગ્ય and ઉપશમ are two main pillars supporting that thinking, knowing this we need to focus on practicing them in life all the time.
How? We can practice વૈરાગ્ય and ઉપશમ in life by reducing આરંભ-પરિગ્રહ. What is આરંભ-પરિગ્રહ? Planning to acquire more and more અનિત્ય પદાર્થો is called આરંભ-પરિગ્રહ. પરમકૃપાળુ દેવ લખે છે કે “આરંભ-પરિગ્રહનું પ્રવર્તન વિશેષ રહેતું હોય તો વૈરાગ્ય અને ઉપશમ હોય તો તે પણ ચાલ્યા જવા સંભવે છે, કેમકે આરંભ-પરિગ્રહ તે અવૈરાગ્ય અને અનુપશમનાં મૂળ છે, વૈરાગ્ય અને ઉપશમના કાળ છે.”
We can also practice વૈરાગ્ય and ઉપશમ by contemplating and applying બાર ભાવનાઓ in life. પરમકૃપાળુ દેવ લખે છે કે “વૈરાગ્યની અને આત્મહિતૈષી વિષયોની સુદ્રઢતા થવા માટે બાર ભાવનાઓ તત્વજ્ઞાનીઓ કહે છે.”
So, we need to practice વૈરાગ્ય and ઉપશમ by reducing આરંભ-પરિગ્રહ and રાગ for અનિત્ય પદાર્થો to get the results in our aradhana.
We also need to start thinking about what to say to Bhagwan when Bhagwan gives us Darshan instead of getting disappointed and discouraged with the aradhana.
What should we say to Bhagwan? Bhagwan officially becomes part of our
life eternally by giving Darshan. We can show appreciation for Bhagwan by
saying at least this:
Good Luck,
Aej Vinanti,
Sant Charan Sevak,
Nishit Shah