NGO Report Details Hun Sen's Vast Network of Cambodian Business Holdings
CHIT
NGO Report Details Hun Sen's Vast Network of Cambodian Business Holdings
By Brooks Boliek
2016-07-06 RFA
Chart of Cambodian Prime Minister Hun Sen and his family.
Global Witness
Prime Minister Hun Sen’s power over Cambodians’ daily lives extends far past his control of the nation’s government as he sits at the center of a web of relationships that control vast swaths of the country’s economy, according to a new investigation by Global Witness.
In “Hostile Takeover” the London-based non-governmental agency details how Hun Sen’s family dominates the most important businesses in Cambodia where they can operate outside the law thanks to the protection of Asia’s longest-serving premier, his relatives and associates who hold top military and government posts.
“The impact of the Hun family’s thumbprint on Cambodia’s economy is more than just wealth and privilege, it is resulting in hegemonic control that has formed a stranglehold over the democratic space and corrupted the country’s legal system, which remains firmly under the control of Hun Sen,” Global Witness writes. “As a result, companies linked to the Hun family appear not to have been troubled by anti-corruption laws preventing preferential allocation of lucrative public contracts and concession licenses.”
Hun Sen contends that he has no income outside of his $13,800-a-year salary as prime minister, but the Global Witness investigation found that the “prime minister’s immediate family have registered business holdings that link it to companies with a total listed share capital of more than $200 million.”
While Global Witness pegged the family’s wealth at $200 million, it said that the number is likely much higher as Cambodian disclosure laws are weak and Hun Sen’s family is adept at hiding its true holdings through shell companies, fronts and associates.
“This is likely just the tip of the iceberg given the layers of fake nominees, shell companies or non-disclosure supposedly used by Cambodia’s political elite to obscure their commercial interests,” the organization reports.
According to the investigation, some of these commercial interests are linked to some of biggest abuses of power in Cambodia.
“Among the companies that the Hun family control or part-own are several that have been accused of egregious social and environmental crimes, for example Khun Sea Import Export which has been involved in land grabbing and forced evictions and the Garuda Group which, according to local media, has violently suppressed garment workers’ protests,” Global Witness wrote.
While the largest share of the businesses in the Hun Sen family portfolio are trading companies, Global Witness found that relatives or close friends also control significant parts of the Cambodian electrical generation, construction, real estate, tourism, aviation, rubber, mining and consumer products businesses.
That vast economic power coupled with the family’s control of nearly every governmental institution means the businesses can operate free from fear that the authorities will crack down on illegal operations and guarantees the family a shot at any new enterprise, the organization said.
Near-total control of Cambodia
“This has created a closed circle of immense and ever-growing wealth, bound together by strategic inter-marriages,” Global Witness said. “However, this is not just about the accumulation of personal wealth or specific links between Hun family members and particular companies – the Hun family’s domination of Cambodia’s public and private sectors has resulted in Hun Sen have near-total control over the country.”
While the investigation focused on the Hun Sen family’s wealth inside Cambodia, Global Witness was also critical of the international community, noting that the family has “links to international brands such as Apple, Nokia, Visa, Unilever, Procter & Gamble and Honda.”
“The Hun family are major gatekeepers to this influx of foreign capital into Cambodia, and have managed to establish business relationships with numerous big global brands,” the organization wrote. “These international companies are clearly either unaware of or unconcerned by their choice of business partners, whose family relationship to Hun Sen should raise red flags regarding the potential risk of corruption.”
The governments of other nations including the United States have also been complicit in allowing the Hun Sen family to accumulate vast wealth and power, Global Witness said.
“Cambodia has long posed a dilemma to the international community,” according to the report. “The U.S., for example, happily imports its cheap garments and invests in its economy - which markets itself on its lax approach to regulation - and it is also the country’s third biggest aid donor, but Hun Sen’s bleak human rights record has sat uncomfortably on Washington’s diplomatic conscience.”
Hun Sen’s repressive government may make policy makers outside the country uncomfortable, but his family and friends seem very comfortable inside Cambodia where the per capita income is about $3,000 a year.
While Global Witness didn’t detail assets like houses that the Hun Sen family owns, it did report that one of Hun Sen’s nephews, Hun To drives one of only 375 McLaren P1 hypercars the British sports car company made and sold for just under $1 million when new.
“Corruption and the elite capture of state resources by the Hun family and their associates is keeping ordinary Cambodians trapped in poverty as money is siphoned away into personal bank accounts instead of being spent on vital public services such as health and education,” Global Witness concluded.
There was no immediate response from the Cambodian government to the report, which was released early on Thursday morning Phnom Penh time.
អាណាចក្រជំនួញត្រកូល ហ៊ុន ត្រូវបានលាតត្រដាងដោយ GlobalWitness
Thu, 7 July 2016
ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ : http://www.postkhmer.comglobalwitness
សមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ រូបថត Daniel Nass
ក្រុមគ្រួសាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានប្រមែប្រមូលទ្រព្យធនច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ជាមួយនឹងភាគហ៊ុនក្នុងក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ១១៤ ក្រុមហ៊ុនក្នុងនោះមានក្រុមហ៊ុនថាមពលក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែ និងក្រុមហ៊ុនពាណិជ្ជកម្មដែលភាគច្រើនក្នុងវិស័យសំខាន់ៗរបស់កម្ពុជា។ នេះបើយោងតាមការស៊ើបអង្កេតមួយរបស់អង្គការ Global Witness ដែលបានចោទប្រកាន់ថាគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន បានបំពានច្បាប់ប្រទេសដើម្បីកសាងអាណាចក្រជំនួញរបស់ខ្លួន។
របាយការណ៍ដែលមានចំណងជើងថា Hostile Takeover: The Corporate Empire of Cambodia’s Ruling Family ដែលបានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃនេះបានរៀបរាប់យ៉ាងលម្អិតពីការកាន់កាប់ច្រើនរបស់ក្រុមគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន និងសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏មានអំណាចរបស់ពួកគេក្នុងវិស័យទាំង ២០ ដោយរបាយការណ៍រកឃើញថាសាច់ញាតិ ២៧ នាក់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីមានការផ្សារភ្ជាប់នឹងក្រុមហ៊ុនជាច្រើនដែលតម្លៃទុនដំបូងមានចំនួនច្រើនជាង ២០០ លានដុល្លារអាមេរិក។
ទិន្នន័យដែលទទួលបានមកពីបញ្ជីពាណិជ្ជកម្មរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មមិនបានផ្ដល់ព័ត៌មានអំពីចំណូលទេមានន័យថាតួលេខនេះគ្រាន់តែជា «ចំណែកមួយ» នៃតម្លៃរបស់ក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះ។
ម្យ៉ាងទៀតរបាយការណ៍នេះ និងប្រភពមួយចំនួនដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍បានសម្ភាសសង្កត់ធ្ងន់ថាឯកសារគ្រាន់តែជាព័ត៌មានមួយចំណែកទេដោយរបាយការណ៍បានបញ្ជាក់ថាគ្រួសារនេះត្រូវបានគេជឿជាក់ថាបានប្រើប្រាស់អ្នកតំណាងដើម្បីលាក់បាំងទំហំពិតប្រាកដនៃអាណាចក្រជំនួញ និងទ្រព្យផ្ទាល់ខ្លួនរបស់សមាជិកត្រកូល ហ៊ុន។
អ្នកនិពន្ធបានសរសេរថា៖ «របាយការណ៍នេះផ្ដល់នូវមូលដ្ឋានភ័ស្តុតាងដើម្បីបញ្ជាក់ពីអ្វីដែលប្រជាជនកម្ពុជាភាគច្រើនសង្ស័យថាលោក ហ៊ុន សែន បានរំលោភបំពានតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យសាច់ញាតិគ្រប់គ្រង ឬកាន់កាប់ចំណែកធំក្នុងវិស័យសំខាន់ៗភាគច្រើនរបស់កម្ពុជា»។
អ្នកនិពន្ធបានបន្តថា៖ «ទោះជាយ៉ាងណានេះមិនត្រឹមតែអំពីការប្រមូលទ្រព្យផ្ទាល់ខ្លួន ឬចំណងជាក់លាក់រវាងសមាជិកគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន និងក្រុមហ៊ុនទេគឺអំពីការគ្រប់គ្រងរបស់គ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន លើវិស័យឯកជន និងសាធារណៈនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានធ្វើឱ្យលោក ហ៊ុន សែន គ្រប់គ្រងស្ទើរតែទាំងស្រុងលើប្រទេសកម្ពុជា»។
នៅសប្ដាហ៍នេះអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ផៃ ស៊ីផាន បានបដិសេធធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីការរកឃើញរបស់អង្គការ Global Witness ដោយច្រានចោលថាអង្គការ Global Witness កំពុងព្យាយាមញុះញង់ឲ្យមាន «ការបះបោរ» ប្រឆាំងនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហើយផ្តល់ការកត់សម្គាល់ថាលោកជា «អ្នកនាំពាក្យមិនមែនជាមេធាវីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីទេ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មលោកស្រី សឹង សុផារី បានទទួលស្គាល់ថាវាតែងតែមានតម្រូវការកែលម្អបញ្ញត្តិនៃវិស័យឯកជនប៉ុន្តែថាភាពជោគជ័យរបស់សាច់ញាតិរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីគឺដោយសារ «កេរ្តិ៍ឈ្មោះល្អ» ដែលបានទាក់ទាញវិនិយោគិន។ «វាមិនល្អឥតខ្ចោះ...ប៉ុន្តែកម្ពុជាឥឡូវនេះគឺជាទីផ្សារសេរីអ្នកដែលមានលុយអាចវិនិយោគក្នុងវិស័យដែលពួកគេចង់មិនថាពួកគេជានរណាទេ»។
អាណាចក្រ
ក្រាហ្វិកបង្ហាញពីសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ រូបថត Daniel Nass
នៅឆ្នាំ ២០១១ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិទៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយដែលជាស្ថាប័នបង្កើតឡើងដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ និងដឹកនាំដោយលោក ឱម យ៉ិនទៀង ជាមនុស្សជំនិតយូរមកហើយរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានប្រកាសប្រាក់បៀវត្សរ៍របស់លោកក្នុងតំណែងជាមេដឹកនាំប្រទេសជាប្រភពចំណូលតែមួយគត់គឺ ១១៥០ ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយខែ ឬ ១៣៨០០ ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំ។
ខណៈដែលលោកកំពុងប្រគល់ឯកសារដោយផ្ទាល់នៅទីស្នាក់ការរបស់អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយនៅរាជធានីភ្នំពេញលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងថា៖ «ថ្ងៃនេះខ្ញុំបានបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្ញុំតាមច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ»។
យោងតាមរបាយការណ៍ Hostile Takeover បានឲ្យដឹងថាលើឯកសារក្រុមគ្រួសាររបស់លោក ហ៊ុន សែន មានភាគហ៊ុនច្រើនក្នុងក្រុមហ៊ុនពាណិជ្ជកម្មចំនួន ១៧ ក្រុមហ៊ុនហិរញ្ញវត្ថុចំនួន ១០ អាជីវកម្មបដិសណ្ឋារកិច្ច និងការកម្សាន្តចំនួន ១០ ក្រុមហ៊ុន ៨ ទាំងក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ និងលក់រាយ និងក្រុមហ៊ុន ៧ ក្នុងវិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ។
ការកាន់កាប់របស់ពួកគេក៏មានក្នុងវិស័យថាមពល ៦ ក្រុមហ៊ុនរ៉ែ ៦ ក្រុមហ៊ុនកសិកម្ម ៤ ក្រុមហ៊ុន និងព្រៃឈើមួយក្រុមហ៊ុន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលមានកូនស្រីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺលោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ជាអ្នកនាយិកាវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍បាយ័ន។
គ្រួសារនេះក៏មានភាគហ៊ុនក្នុងក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ចំនួនពីរផងដែររាប់ទាំងភាគហ៊ុន ៦ ភាគរយរបស់លោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ដែលមានតម្លៃ ៤៤ លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងក្រុមហ៊ុន Viettel កម្ពុជាគឺជាផ្នែកមួយនៃក្រុមហ៊ុន Viettel Group គ្រប់គ្រងដោយកងទ័ពវៀតណាមដែលជាម្ចាស់ប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទ មិត្តហ្វូន។
នៅក្នុងរបាយការណ៍នេះមានឧទាហរណ៍ជាច្រើនស្ដីអំពី «ការអនុគ្រោះពិសេស» លើក្រុមហ៊ុនក្នុងនោះរួមមានការគាំទ្ររបស់លោក ហ៊ុន សែន ចំពោះក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទចល័តនេះដោយលោក ហ៊ុន សែន បានណែនាំទាហានទាំងអស់ឲ្យប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទនេះ។ លេខទូរស័ព្ទទំនាក់ទំនងផ្នែកព័ត៌មានរបស់ក្រុមហ៊ុននោះមិនអាចទាក់ទងបានទេនៅសប្តាហ៍នេះ។
អង្គការ Global Witness ក៏បានកត់សម្គាល់ផងដែរថាក្រសួងទេសចរណ៍បានកំណត់យកទឹកបរិសុទ្ធ វីតាល់ ដែលជាផលិតដោយក្រុមហ៊ុន NVC Corporation ដឹកនាំដោយលោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ជាទឹកបរិសុទ្ធផ្លូវការសម្រាប់ពិធីទាំងអស់របស់រដ្ឋ។ នេះបើតាមគេហទំព័ររបស់ក្រុមហ៊ុន NVC។
អាជីវកម្មរបស់គ្រួសារនេះរួមមានក្រុមហ៊ុនរោងចក្រចំនួនពីរក្រុមហ៊ុនមេធាវី ឬពន្ធចំនួនពីរប្រតិបត្តិករល្បែងស៊ីសងចំនួន ២ ក្រុមហ៊ុនសន្តិសុខចំនួន ២ និងភាគហ៊ុនក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសចំនួន ២ រួមទាំងក្រុមហ៊ុនឱសថផងដែរ។
ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនទាំង ១១៤ គឺមានក្រុមហ៊ុន ២០ គ្មានចែងពីកម្មវត្ថុទេហើយមានតែ ១០៣ ក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះដែលចុះបញ្ជីសមាជិកគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន ជាប្រធាន អភិបាល ឬមានភាគហ៊ុនជាង ២៥ ភាគរយ។
អង្គការ Global Witness ក៏បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរពីចំណងទាក់ទងជាច្រើនរវាងក្រុមហ៊ុនម៉ាកអន្តរជាតិ និងគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន ដែលអង្គការនេះហៅថាជា «អ្នកយាមទ្វារធំ» ចំពោះការហូរចូលនៃមូលធនបរទេសដែលចង់ធ្វើពាណិជ្ជកម្មនៅកម្ពុជា។
ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិ Apple ក្រុមហ៊ុន Canon ក្រុមហ៊ុន LG Electronics ក្រុមហ៊ុន Lenovo-IBM ក្រុមហ៊ុន Nokia ក្រុមហ៊ុន Electrolux និងក្រុមហ៊ុន Pioneer ធ្វើការចែកចាយតាមរយៈក្រុមហ៊ុនដែលមានចំណងនឹងគ្រួសារនេះ។
ផលិតផលរួមមាន Nescafe Gold ស្រាវីស្គី Johnnie Walker ស្រាខូញ៉ាក់ Hennessy និងស្រាបៀរ Corona ស្រោមអនាម័យ Durex ត្រូវបានដាក់លក់តាមក្រុមហ៊ុនដែលមានចំណងទាក់ទងនឹងក្រុមគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន។
លោក អៀ សុផល សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកការទូត និងកិច្ចការពិភពលោកនៅ Occidental College ក្នុងទីក្រុង Los Angeles បានលើកឡើងពីការរកឃើញក្នុងរបាយការណ៍របស់អង្គការ Global Witness ថា៖ «របាយការណ៍បានបង្ហាញថាយើងកំពុងនិយាយពីមនុស្សមួយចំនួនតូចមានចំណែកលើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «តើអ្នកអាចនឹកស្រមៃឃើញទេថាតើអត្ថប្រយោជន៍នៃសកលភាវូបនីយកម្មអាចចែករំលែកយ៉ាងទូលំទូលាយ និងផ្លាស់ប្តូរជីវិតក្នុងកាលៈទេសៈផ្សេងទៀតដោយរបៀបណា? វាគឺអំពីខ្សែ និងខ្នងនៅកម្ពុជាឪពុកម្តាយជាអ្នកកំណត់អំពីកម្រិតដែលកូនអាចដើរឆ្ងាយប៉ុនណាហើយនោះគឺជារឿងដែលគួរឲ្យអាណិតអាសូរណាស់»។
ជួបគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន និងដៃគូ
ស្លាកយីហោទំនិញមួយចំនួនដែល Global Witness អះអាងថាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរួមចំណែកពីក្រុមគ្រួសារ និងសាច់ញាតិត្រកូល ហ៊ុន។ រូបថត Daniel Nass
ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន វីរជនកម្ពុជាបានពង្រឹងការគ្រប់គ្រងរបស់ពួកគេក្នុងប្រទេសនេះតាមរយៈយុទ្ធសាស្រ្តរៀបការដើម្បីបង្កើតចំណងរវាងគ្រួសារក្រុមហ៊ុន និងមុខតំណែងសាធារណៈ។
ការកាន់កាប់ទាំងនោះមានពាក់ព័ន្ធនឹងសមាជិកគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន និងអ្នកជិតស្និទ្ធរបស់ពួកគេសរុបចំនួន ២៧ នាក់ហើយយ៉ាងហោចណាស់ ៤ ក្នុងចំណោមនោះរួមមានកូនប្រុសកណ្តាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីគឺលោក ហ៊ុន មានិត មានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនខណៈកំពុងកាន់តំណែងជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងកងកម្លាំងសន្តិសុខរបស់ជាតិ។
កូនប្រុសច្បងរបស់លោក ហ៊ុន សែន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលជាឧត្តមសេនីយ៍ឯក និងថ្មីៗនេះទៀតកូនប្រុសពៅគឺលោក ហ៊ុន ម៉ានី តំណាងរាស្រ្តមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយក្រុមហ៊ុននៅក្នុងរបាយការណ៍នេះទេប៉ុន្តែភរិយារបស់គាត់មានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហ៊ុនធំៗ។
ភរិយារបស់លោក ម៉ាណែត គឺលោកស្រី ពេជ ចន្ទមុនី កូនស្រីរបស់លោក ពេជ សោភ័ន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការងារមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហ៊ុនចំនួន ៨ រួមទាំងជាអ្នកអភិបាលរោងភាពយន្ត Legends Cinema ផង។
ទន្ទឹមនេះលោកស្រី យឹម ឆៃលីន ភរិយារបស់លោក ហ៊ុន ម៉ានី ជាកូនស្រីរបស់ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី យឹម ឆៃលី មានតួនាទីនៅក្រុមហ៊ុនចំនួន ៦ រួមទាំងជានាយិកាក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែមួយ និងមានហ៊ុនចំនួន ២០ ភាគរយនៅក្រុមហ៊ុនលក់ឱសថ។
ចំពោះលោក ហ៊ុន ម៉ានិត ប្រធាននាយកដ្ឋានចារកម្មរបស់យោធាត្រូវបានអង្គការ Global Witness អះអាងថាគាត់មានតំណែងជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីកម្ពុជាឯកជនដែលមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតដោយច្បាប់។
បើតាមមាត្រា ២៥ នៃលក្ខន្តិកៈទូទៅរបស់មន្រ្តីយោធានៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទមន្រ្តីកងយោធពលខេមរភូមិន្ទត្រូវបានហាមប្រាមមិនឲ្យធ្វើជា «សមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយក ឬធានាចំពោះការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រុមហ៊ុនឯកជនទេ»។
ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅសប្តាហ៍នេះមិនអាចទាក់ទងលោក ម៉ានិត បានទេដែលភរិយារបស់គាត់ឈ្មោះ ហុក ចិន្តាវី កូនស្រីរបស់លោក ហុក ឡងឌី អតីតអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិត្រូវបានដាក់ក្នុងបញ្ជីថាជាអ្នកអភិវឌ្ឍន៍តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសក្នុងក្រុងបាវិត ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិលោក ឈុំ សុជាតិ បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីតួនាទីទ្វេរបស់លោក ម៉ានិត នោះទេ។
ខណៈចំណុចផ្តោតជាញឹកញាប់ត្រូវបានសំដៅទៅលើកូនប្រុសត្រកូល ហ៊ុន ប៉ុន្តែកូនស្រីត្រកូលនេះក៏មានអាជីវកម្មសំខាន់ៗជាច្រើនដែរជាពិសេសកូនស្រីបងបង្អស់ ហ៊ុន ម៉ាណា ដែលជាពាណិជ្ជករល្បីឈ្មោះហើយត្រូវបានអង្គការ Global Witness រៀបរាប់ថាមានតាំងពីក្រុមហ៊ុនប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ក្រុមហ៊ុនផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍រហូតដល់ក្រុមហ៊ុនសេវាអាកាសចរណ៍វីអាយភី សារមន្ទីរជាតិអង្គរក្នុងខេត្តសៀមរាប និងមានភាគហ៊ុនជាមួយក្រុមហ៊ុន Royal Group របស់លោកឧកញ៉ា គិត ម៉េង ទៀតផង។
ប្អូនស្រីរបស់គាត់ ហ៊ុន ម៉ាលី មានភាគហ៊ុននៅក្នុងក្រុមហ៊ុនចំនួន ៧ រួមទាំងជាម្ចាស់ផ្សារទំនើប TK Avenue និងជាម្ចាស់ភាគហ៊ុននៃភោជនីយដ្ឋាន Strongrill ផងដែរ។
ស្វាមីរបស់លោកស្រី ម៉ាណា គឺឧត្តមសេនីយ៍នគរបាលផ្កាយបីឈ្មោះ ឌី វិជ្ជា កូនប្រុស ហុក ឡងឌី និងស្វាមីរបស់អ្នកស្រី ម៉ាលី គឺលោក សុខ ពុទ្ធីវុធ កូនប្រុសរបស់ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី សុខ អាន ក៏គ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុនជាច្រើនផងដែរ។
លោក ឌី វិជ្ជា ត្រូវបានដាក់នៅក្នុងបញ្ជីថាជានាយក និងជាម្ចាស់ភាគហ៊ុននៃក្រុមហ៊ុនល្បែង Poseidon។ នេះបើតាមការដាក់នៅក្នុងបញ្ជីពាណិជ្ជកម្មដោយសារព័ត៌មាន Bloomberg។
បើតាមរបាយការណ៍របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យារបស់ហ្វីលីពីន DFNN បានទិញក្រុមហ៊ុន Poseidon យ៉ាងស្ងាត់ៗតាមរយៈក្រុមហ៊ុនសាខាសិង្ហបុរីមួយក្នុងតម្លៃ ៤,២ លានដុល្លារខណៈចំណូលរបស់ក្រុមហ៊ុននេះគឺមានចំនួនរហូតដល់ ២១,២ លានដុល្លារចន្លោះពីខែមិថុនា និងខែធ្នូឆ្នាំ ២០០៧ រួមទាំងប្រាក់ចំណេញចំនួន ១,០៩ លានដុល្លារ។
លោក វិជ្ជា មិនអាចទាក់ទងបានទេនៅសប្តាហ៍នេះខណៈក្រុមហ៊ុន DFNN មិនឆ្លើយតបនឹងសំណើសុំព័ត៌មានត្រឹមម៉ោងចេញព័ត៌មាន។
ប្អូនស្រីរបស់លោក ហ៊ុន សែន លោកស្រី ហ៊ុន សេងនី មានក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីចំនួន ១២ ហើយបងប្អូនជីដូនមួយរបស់គាត់ឈ្មោះ ឌី ចូច រួមទាំងអតីតភរិយារបស់ ចូច គឺលោកស្រី សេង គាង ដែលកាលពីមុនត្រូវបានចោទប្រកាន់ដោយអង្គការ Global Witness ថាមានក្រុមហ៊ុនកាប់ឈើខុសច្បាប់គឺជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហ៊ុនចំនួន ៥។
លោកស្រី គាង ជាមនុស្សមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយជំទាវធំ ប៊ុន រ៉ានី ត្រូវបានដាក់ក្នុងបញ្ជីថាជាប្រធាន និងនាយកក្រុមហ៊ុន Grand Harvest International ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហ៊ុន ហុង កុង ដែលមានឈ្មោះដូចគ្នាដែលអះអាងនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួនថាផ្គត់ផ្គង់ទៅម៉ាកល្បីៗដូចជា ម៉ាក Tommy Hilfiger ម៉ាក Polo Ralph Lauren និង ម៉ាក All Saints។
ក្មួយស្រី និងក្មួយប្រុសរួមទាំងសាច់ថ្លៃក៏មានប្រវត្តិចាប់អារម្មណ៍ផងដែរ។ កូនៗរបស់លោក ហ៊ុន ណេង ជាបងប្រុសរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលបច្ចុប្បន្នជាតំណាងរាស្រ្ត និងអតីតអភិបាលខេត្តកំពង់ចាមមានការជាប់ទាក់ទងទៅនឹងក្រុមហ៊ុនចំនួន ២៨ ខណៈភរិយារបស់លោកជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនពីរ។
នៅពេលទាក់ទងនៅសប្ដាហ៍នេះលោកឧកញ៉ា ហ៊ុន តូ កូនប្រុសលោក ហ៊ុន ណេង បានលើកឡើងថារបាយការណ៍អង្គការ Global Witness គឺជារឿងរបស់អង្គការមួយនេះ។ តែការរកស៊ីធ្វើជំនួញជារឿងរបស់អ្នកផ្សេងគឺកុំឲ្យតែមានការប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់រដ្ឋ។
លោក ហ៊ុន តូ បញ្ជាក់ថា៖ «រឿងហ្នឹងរឿងរបស់វាទេកុំឈឺក្បាលជាមួយខ្ញុំ។ ខ្ញុំគ្មានពេលអីឈឺក្បាលជាមួយទេ។ គេរកស៊ីជារឿងរបស់គេទេគ្មានទៅទើសគេទេ។ កុំឲ្យតែគេទៅប្លន់អ្នកណា។ គេរកស៊ីរឿងអីជារឿងស្របច្បាប់របស់គេទេ»។
នៅពេលទាក់ទងកាលពីថ្ងៃចន្ទលោក ហ៊ុន ណេង ដែលជាបងប្រុសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថាចំពោះលោកផ្ទាល់មិនដែលធ្វើការរកស៊ីនោះទេហើយកូនៗវិញក៏គ្មានក្រុមហ៊ុនច្រើនរហូតដល់ទៅជាង ២០ នោះដែរ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើនិយាយពីអ្នករកស៊ីមានត្រកូល ហ៊ុន វិញគឺមានច្រើនណាស់។
លោក ហ៊ុន ណេង ថ្លែងថា៖ «មកសួរអីខ្ញុំ ខ្ញុំអត់ដឹងអីផង។ ត្រកូល ហ៊ុន មានច្រើនណាស់មានជីដូន ជីទូត ជីលា។ កូនខ្ញុំតែពីរបីនាក់ហ្នឹងមានក្រុមហ៊ុនឯណាដល់ ២៨ នោះ។ របាយការណ៍មានពិត និងមិនពិត។ ធ្វើឲ្យពិតស្រួលបួលមើល។ អាមិនពិតហ្នឹងជាប់គុកអាហ្នឹង»។ លោក ហ៊ុន ណេង សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយបន្តនោះទេដោយសារតែលោកកំពុងស្ថិតនៅក្រៅប្រទេស។
ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ បានព្យាយាមទាក់ទងលោក ឌី វិជ្ជា ស្វាមីលោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា តែលោកមិនលើកទូរស័ព្ទ។ រីឯលោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ក៏មិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណួរភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ដែលបានផ្ញើតាមហ្វេសប៊ុកផ្លូវការលោកស្រីកាលពីថ្ងៃចន្ទដែរខណៈដែលលោក អ៊ាង សុផល្លែត ជំនួយការលោក ហ៊ុន សែន សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយចំពោះរបាយការណ៍នេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយលោក អ៊ុយ សំអាត ប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយកាកបាទក្រហមកម្ពុជាបានបដិសេធចំពោះការចោទប្រកាន់របស់ Global Witness នេះ។ លោកបានអះអាងថាលោកជំទាវអត់មានការរកស៊ី ឬភាគហ៊ុនជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនណាមួយដូចការចោទប្រកាន់របស់អង្គការ Global Witness នោះទេ។
លោក សំអាត បញ្ជាក់កាលពីម្សិលមិញថា៖ «Global Witness ចេះតែថា។ រឿងសម្តេចប្រធានគឺលោកអត់មានទេ។ តែរឿងកូនចៅគាត់ពូក៏មិនស៊ីជម្រៅដែរ»។ តែលោកបានលើកឡើងថានៅក្នុងច្បាប់អត់មានហាមឃាត់អត្តបុគ្គលណាមួយមិនឲ្យប្រកបមុខរបររកស៊ីនោះទេ។
រីឯលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី យឹម ឆៃលី មិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេកាលពីម្សិលមិញខណៈដែលលោកឧត្តមសេនីយ៍ យឹម លាង កូនប្រុសលោក យឹម ឆៃលី បដិសេធ និងបានថ្លែងថាអង្គការ Global Witness ចេះតែលើកឡើងប៉ុណ្ណោះ។
នៅលើច្បាប់?
នៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួនក្រុមហ៊ុនច្បាប់ដែលបង្កើតឡើងដោយលោកស្រី ហ៊ុន គឹមឡេង ក្មួយស្រីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានគូសបង្ហាញអំពីគុណប្រយោជន៍ដែលខ្លួនអាចផ្តល់ឲ្យគឺការងារឡប់ប៊ី។
ក្រុមហ៊ុន HML Law Firm & Consultants គឺ «ត្រូវបានដាក់ជំហរយ៉ាងល្អក្នុងការធានាឲ្យមានកិច្ចសហការ និងលទ្ធផលល្អ» ពីការឡប់ប៊ីក្រសួង និងស្ថាប័នរបស់រដ្ឋាភិបាល»។ នេះបើតាមគេហទំព័ររបស់ខ្លួន។
នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនអង្គការ Global Witness បានបង្ហាញថាក្រុមហ៊ុនដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន ទទួលបាន «ការអនុគ្រោះពិសេស» នៅក្នុងកិច្ចការជាមួយរដ្ឋខណៈឥទ្ធិពលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទៅលើតុលាការបានអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេប្រតិបត្តិការជាមួយនិទ្ទណ្ឌភាពពីច្បាប់ខណៈច្បាប់បង្កើតឡើងគឺដើម្បីការពារមិនឲ្យមានអំពើពុករលួយធានានូវតម្លាភាព និងផ្តន្ទាទោសចំពោះការរំលោភបំពានច្បាប់។
នៅពេលទាក់ទងនាសប្តាហ៍នេះក្រុមហ៊ុន HML បានបដិសេធថាខ្លួនមិនបានប្រព្រឹត្តក្នុងលក្ខណៈមិនសមស្របណានោះទេ។
ប៉ុន្តែនៅក្នុងពិភព «ល្អក់កករ» នៃពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាការមានទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកមានអំណាចខ្ពស់ត្រឹមត្រូវគឺសំខាន់ណាស់។ នេះបើតាមប្រភពនៅក្នុងមជ្ឈដ្ឋានពាណិជ្ជកម្ម។
ថ្លែងសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះអ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកធុរកិច្ចជនជាតិបរទេសដែលមានបទពិសោធយូរមកហើយបានថ្លែងថាខណៈមនុស្សមួយចំនួនដូចជាលោកស្រី គឹមឡេង មានទំនាក់ទំនងជាចំហជាមួយគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន ដែលមាន «តម្លៃយ៉ាងខ្លាំង» នៅពេលនិយាយអំពីការធ្វើការងារជាមួយរដ្ឋាភិបាលខណៈសាច់ញាតិដទៃៗជាញឹកញាប់មានទំនាក់ទំនងស្ងាត់ៗដើម្បីការពារគ្រួសារ និងកេរ្តិ៍ឈ្មោះដៃគូរបស់ពួកគេ។ «ផ្នែករឹងគឺការដឹងថាអ្វីជារបស់ពួកគេ ឬអ្វីជារបស់អ្នកដទៃពួកគេមានកម្មសិទ្ធិជាច្រើនដែលអ្នកមិនដែលឃើញជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៅកន្លែងណាទេ»។
ប្រភពមួយទៀតជាអ្នកជំនាញច្បាប់មានបទពិសោធយូរដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះផងដែរនោះបានថ្លែងថាសមាជិកគ្រួសារ និងឥស្សរជនមានអំណាចដទៃៗដែលភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាជាញឹកញាប់ធ្វើការជាដៃគូស្ងាត់ដែលអាចដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងច្បាប់ដោយរលូន។
គាត់បានថ្លែងថា៖«ពួកគេជួយឲ្យទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណក្នុងរយៈពេលលឿន»។ គាត់បន្ថែមថា៖ «ពួកគេផ្តល់ការគាំទ្រល្អ» នៅក្នុងករណីមានបញ្ហា និងកត់សម្គាល់ថាវានឹងជួយផងដែរលើបញ្ហាការងារពាក់ព័ន្ធអធិការកិច្ចពន្ធដារលើក្រុមហ៊ុនដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តីពួកគេនិយាយថាការមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន ឬបុគ្គលមានអំណាចណាមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអាចប្រែក្លាយជាល្វីងជូរចត់យ៉ាងលឿនប្រសិនបើកិច្ចសន្យាមិនត្រូវបានគោរព។
កាលពីម្សិលមិញភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ក៏បានព្យាយាមទាក់ទងសុំអត្ថាធិប្បាយលោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាលី ហ៊ុន គឹមឡេង និង ហ៊ុន សេងនី តែអ្នកលើកទូរស័ព្ទបានឆ្លើយថាច្រឡំលេខ។
បើតាមអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិបានឲ្យដឹងថាស្ថាប័នរដ្ឋរបស់កម្ពុជាជាពិសេសស្ថាប័នតុលាការត្រូវបានចាត់ទុកថាពុករលួយបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ខណៈការដាក់លំដាប់ថ្នាក់ស្តីពីភាពងាយស្រួលក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរបស់ធនាគារពិភពលោកបានដាក់បញ្ជីកម្ពុជាជាប្រទេសទី ១៣៣ ក្នុងចំណោមប្រទេស ១៨៩ ជាមួយនឹង «ការអនុវត្តកិច្ចសន្យា» គឺជាវិស័យបារម្ភបំផុត។
ប្រភពអ្នកជំនាញច្បាប់បានថ្លែងបន្តថា៖ «បើសូម្បីអ្នកទទួលបានការសម្រេចនៅក្នុងតុលាការមជ្ឈត្តការអន្តរជាតិនរណានឹងអនុវត្តវា?»។
បើតាមរបាយការណ៍អាជីវកម្មដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន គឺមានគម្រោងធំៗដែលទទួលបានកិច្ចសន្យាពីរដ្ឋការរុករករ៉ែធម្មជាតិរួមទាំងការកាប់ឈើ រ៉ែ និងបូមខ្សាច់ ឬទទួលបានសិទ្ធិយ៉ាងរឹងមាំរួមទាំងអាជ្ញាប័ណ្ណកាស៊ីណូ និងសិទ្ធិអភិវឌ្ឍន៍តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស។
បើតាមទិន្នន័យក្រុមហ៊ុនដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន បានកាន់កាប់សម្បទានរុករករ៉ែក្នុងខេត្តចំនួនប្រាំរួមទាំងដីចំនួន ២០០០០ ហិកតាក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យដែលកាន់កាប់ដោយក្រុមហ៊ុន Worldwide Investment Group របស់ ហ៊ុន គឹមឡេង ក្មួយប្រុសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលថ្លែងនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួនថាទីតាំងនោះមាន «ស្រទាប់ធ្យូងថ្មដ៏ធំ» ខណៈមានការកត់សម្គាល់ផងដែរថាក្រុមហ៊ុនមានអាជ្ញាប័ណ្ណបូមខ្សាច់នៅតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្គចម្ងាយ ៤ គីឡូម៉ែត្រ។
ការរកស៊ីមួយចំនួនក្នុងវិស័យកសិកម្មក៏ត្រូវបានលើកឡើងផងដែររួមទាំងសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចដែលយ៉ាងហោចណាស់សម្បទានចំនួនពីរមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះដីធ្លីខណៈអាជ្ញាប័ណ្ណកាស៊ីណូក៏ត្រូវបានផ្តល់ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន Vina(HK) ដែលជាក្រុមហ៊ុនមួយរបស់ភរិយារបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លី យ៉ុងផាត់ គឺលោកស្រី គឹម ហ៊ាង ដែលមានលោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនផងដែរ។
ជាការឆ្លើយតបទៅអង្គការ Global Witness លោកស្រីបានបដិសេធថាមិនទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីទំនាក់ទំនងជាមួយគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន ទេ។
ទោះយ៉ាងណាក្តីរបាយការណ៍បានទាមទារឲ្យក្រុមហ៊ុនបង្ហាញភ័ស្តុតាងថាពួកគេត្រូវបានផ្តល់ឲ្យអាជ្ញាប័ណ្ណ និងកិច្ចសន្យាដោយមិនលម្អៀងដោយលើកឡើងអំពីក្រមព្រហ្មទណ្ឌ និងច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយដែលនឹងដាក់ទោសទណ្ឌចំពោះការផ្តល់ប្រយោជន៍មិនយុត្តិធម៌ ឬការប្រព្រឹត្តអនុគ្រោះដោយរដ្ឋ។
អ្នកនិពន្ធរបាយការណ៍នេះបាននិយាយថា៖ «ដោយសារតែអំពើពុករលួយ និងការខ្វះតម្លាភាពនៅក្នុងវិស័យសាធារណៈរបស់កម្ពុជានេះគួរលើកឡើងជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ»។
Curtis S Chin អតីតឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបានថ្លែងថាបើទោះបីជាវាសំខាន់ក្នុងការធ្វើឲ្យមានភាពខុសគ្នារវាងសកម្មភាពខុសច្បាប់ និងការគ្រាន់តែមាន «ភាពជាប់ទំនាក់ទំនង» របាយការណ៍នេះគឺជាការដាស់តឿនរំឭកឲ្យមានតម្លាភាពជាងមុន។
Chin បានថ្លែងថា៖ «ដើម្បីឲ្យប្រទេសកម្ពុជារីកចម្រើននៅក្នុងសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ី...ខ្លួនត្រូវបង្កើននូវអភិបាលកិច្ចដែលមានការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធ»។
ទោះយ៉ាងណាក្តីទីប្រឹក្សាអាជីវកម្មបានថ្លែងថាដោយសារសេដ្ឋកិច្ចបដិបញ្ញត្តិរបស់កម្ពុជាការវិនិយោគរបស់គ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន បើទោះបីជាទ្រង់ទ្រាយធំក៏មិនបានប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ទៅដល់ការប្រកួតប្រជែងទីផ្សារទេ។
លោកបានថ្លែងថាការធ្វើទំនើបកម្មមានន័យថាវិស័យឯកជនកំពុងតែធ្វើដំណើរចេញពីប្រព័ន្ធប្រើឥទ្ធិពលជនមានអំណាចឆ្ពោះទៅរកការអនុវត្តធុរកិច្ចដែលមានលក្ខណៈឆ្លាតវៃជាងមុន។ លោកបានបន្ថែមថាអាជីវកម្មបរទេសជាច្រើនមិនចង់ប្រថុយប្រថានភ្ជាប់ខ្លួនពួកគេជាមួយឥស្សរជននយោបាយទេ។
ពួកគេបាននិយាយថា៖ «សំណួរដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍បំផុតគឺថាតើគ្រួសារនេះទទួលបានទ្រព្យសម្បត្តិនេះយ៉ាងដូចម្តេច?» ។ ពួកគេបានប៉ាន់ប្រមាណថាទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គ្រួសារនេះគឺមានចន្លោះពី ៥ ពាន់លានទៅ ១០ ពាន់លានដុល្លារ។
យើងកំពុងព្យាយាមអស់ពីសមត្ថភាពរបស់យើង
បើទោះបីជាអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សបានផ្តល់សិទ្ធិឲ្យមានការឆ្លើយតបចំពោះបុគ្គលទាំងអស់ដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍នោះរួមទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីផងនោះគឺមានតែលោក សុខ ពុទ្ធីវុធ ដែលជាស្វាមីរបស់លោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាលី កូនស្រីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានទទួលស្គាល់ថាលោកមើលឃើញ «បញ្ហាជាច្រើន» និងថា «ដំណោះស្រាយល្អគឺកម្រត្រូវបានអនុវត្តត្រឹមត្រូវ»។
លោក សុខ ពុទ្ធីវុធ ប្រធានក្រុមហ៊ុន Soma Group ដែលមានកិច្ចសន្យាអភិវឌ្ឍអគារថ្មីសម្រាប់អាជ្ញាធរអាកាសចរស៊ីវិល និងការវិនិយោគក្នុងចំនួនទឹកប្រាក់ ១០០ លានដុល្លារនៅក្នុងការពង្រីកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំអាចយល់អំពីការសន្មតរបស់អ្នកថាខ្ញុំបំពានអំណាចដើម្បីទៅដល់កន្លែងដែលខ្ញុំមានបច្ចុប្បន្នប៉ុន្តែខ្ញុំអាចធានាអ្នកថាខ្ញុំគិតគូរយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់អំពីបញ្ហាប្រឈមនៃការកសាងក្រុមវិស័យឯកជនដែលមានការទទួលខុសត្រូវ»។
ថ្លែងកាលពីសប្តាហ៍មុនជាមួយកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍លោក ពុទ្ធីវុធ ដែលនាសប្តាហ៍នេះ វបានជ្រើសរើសជាថ្មីជាប្រធានសហព័ន្ធអង្ករកម្ពុជាបានថ្លែងថាទំនាក់ទំនងរបស់លោកជាមួយគ្រួសារដើម្បីធ្វើឲ្យមានគោលនយោបាយផ្លាស់ប្តូរគឺជាវិធីល្អមួយសម្រាប់ប្រទេស។
ទោះយ៉ាងណាក្តីមន្រ្តីទូតម្នាក់នៅរាជធានីភ្នំពេញដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបានថ្លែងថាតម្រូវការឲ្យមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនយោបាយគឺជាការបំបាក់ទឹកចិត្តធំមួយនៃការធ្វើពាណិជ្ជកម្មនៅពេលពួកគេស្វែងរកការពិភាក្សាអំពីការវិនិយោគក្នុងប្រទេសកម្ពុជា៕
TK/PS (អត្ថបទបកប្រែ)
NGO Targets Hun Sen, Family
Khmer Times/May Titthara Thursday, 07 July 2016 157 views
Prime Minister Hun Sen and his wife Bun Rany. The couple and their families and relatives have been accused of amassing fortunes. REUTERS/Samrang Pring
International NGO Global Witness has urged Cambodian authorities to conduct independent and transparent investigations into the wealth of the ruling family, who they claim have been pulling the strings in Cambodia’s economy and who have allegedly amassed vast personal fortunes.
A Global Witness report called “Hostile Takeover,” which was released today, goes into detail over 58-pages about Prime Minister Hun Sen, his family and the massive personal fortunes they have allegedly acquired.
The report claims to show how Cambodia’s ruling family has been controlling Cambodia’s economy and amassing vast personal fortunes, with extreme consequences for the population. It sheds light on an alleged huge network of secret deal making and corruption that has underpinned Mr. Hun Sen’s 30-year rule and includes allegations of murder, torture and the imprisonment of political opponents.
The report also accuses Mr. Hun Sen’s nephew, Hun To, of being part of an international drug trafficking and money laundering syndicate, and claims he has been involved in shoot-outs, a fatal hit-and-run accident and land grabs.
The report also claims the Hun family had links to petroleum company Kampuchea Tela. Mr. Hun Sen’s wife Bun Rany was a shareholder until she resigned on an undisclosed date, the report said.
Moeung Kompheak, the former husband of Mr. Hun Sen’s daughter Hun Mana and the son of the head of the Ministry of Defense’s Department of Logistics and Finances, was director general of the company before he divorced Ms. Mana.
The report claims members of the Hun family own or partly control companies with listed capitals of more than $200 million. These span most major sectors of the economy, with links to international brands such as Apple, Nokia, Visa, Unilever, Procter & Gamble, Nestlé, Durex and Honda, according to the report.
“This is undoubtedly just a fraction of the true value of the family’s business holdings – they are said to obscure their commercial interests behind fake names and within shell companies,” the report says.
Phay Siphan, the spokesman for the Council of Ministers, said he did not want to comment on the report by Global Witness, adding that NGOs have never said good things about Cambodia.
“The NGOs always oppose Prime Minister Hun Sen,” he told Khmer Times.
Hun Mana, the Director of Bayon Radio and TV, could not be reached for comment.
According to Global Witness, the report’s authors wrote to Prime Minister Hun Sen, 26 members of his family and 42 of the companies they are allegedly affiliated to, offering them an opportunity to respond to the allegations. Six companies replied, as well as Sok Puthyvuth, one of Mr. Hun Sen’s son-in-laws.
Mr. Puthyvuth, who is the CEO of the Soma Group, said: “I see many issues and many obvious solutions, but I have seen again and again that the good solutions are seldom implemented correctly.
“For many years, my family has objected to me taking a role at the governmental level. So I have chosen the private sector to test my ability to build an effective organization. I can understand your assumption that I have abused my power to get to where I am today, but I can assure you that I take seriously the challenge of building a responsible and respected private sector group. I admit it is a work in progress.
“I understand that I live in the shadows of my family. I hope that my activities and our group can help support the development of Cambodia in some way or form. With more human resource capacity and stronger institutions, I hope we can speed up the process of healing and help make Cambodia a model country that will positively contribute to the global community in the future.”
Prime Minister Hun Sen’s nephew, Mr. Hun To, said: “We operate a business and we have the money. Is that illegal?”
Patrick Alley, the co-founder of Global Witness, said by email that Cambodia’s business sector was highly corrupt and remains concentrated in the hands of wealthy elites, most notably the Hun family and their associates, who also have a firm grip on Cambodian society including the country’s legal system.
He added that this enabled companies linked to elites to get away with social and environmental damage without facing prosecution. Local communities are pushed off their land, for example, with no hope of justice, he said.
“Overall, it stifles the country’s development and widens the gap between rich and poor by ensuring that the increased wealth that comes from foreign investment remains in the pockets of the few, while the majority of Cambodia’s people remain poor,” he said.
He added that the government should increase transparency in its business and public procurement sectors so Cambodian citizens can monitor who is getting what and then be able to hold the government accountable.
He said Cambodia should also reform the Anti-Corruption Law and Anti-Corruption Unit so they are both fit for the jobs they were designed to do. He also said Mr. Hun Sen should be removed as the chair of the Council for the Development of Cambodia (CDC) and replaced by an independent person without links to the ruling Cambodian People’s Party or the Hun family. The persecution of government critics should also end, he added.
“Members of the Hun family including the prime minister should make full public declarations of their assets including all existing connections to domestic and international companies,” he said.
He noted that while the government wanted to attract more foreign investment to Cambodia, the level of corruption exposed in the report will deter many investors and companies from considering Cambodia.
“If the government does not clean up its act then the ‘healthy private sector’ that it claims it is working towards will never materialize and ordinary Cambodians will continue to pay the price.”
* The full report by Global Witness should be available online today at: https://www.globalwitness.org/en/
Hun Manet. KT/Chor Sokunthea
Hun Manith. KT/Chor Sokunthea
Hun Many. KT/Chor Sokunthea
Hun Mana. KT/Chor Sokunthea
Hun To. Supplied
--
--
The articles and commentaries on this forum reflect only the personal opinion(s) of the poster(s) and not that of any organization or group with which the moderator(s) is (are) affiliated. A forwarded message or event may be posted for informational/ educational purposes. Unless specifically stated, no endorsement of the posted opinions/events should be implied.
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "SAM RAINSY PARTY-FORUM".
To post to this group, send email to samrain...@googlegroups.com
To unsubscribe from this group, send email to samrainsypart...@googlegroups.com
For more options, visit this group at http://groups.google.com/group/samrainsyparty?hl=en
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "SAM RAINSY PARTY - FORUM" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to samrainsypart...@googlegroups.com.
For more options, visit https://groups.google.com/d/optout.
--
--
The articles and commentaries on this forum reflect only the personal opinion(s) of the poster(s) and not that of any organization or group with which the moderator(s) is (are) affiliated. A forwarded message or event may be posted for informational/ educational purposes. Unless specifically stated, no endorsement of the posted opinions/events should be implied.
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "SAM RAINSY PARTY-FORUM".
To post to this group, send email to samrain...@googlegroups.com
To unsubscribe from this group, send email to samrainsypart...@googlegroups.com
For more options, visit this group at http://groups.google.com/group/samrainsyparty?hl=en
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "SAM RAINSY PARTY - FORUM" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to samrainsypart...@googlegroups.com.
For more options, visit https://groups.google.com/d/optout.
CHIT
NGO Report Details Hun Sen's Vast Network of Cambodian Business Holdings
By Brooks Boliek
2016-07-06 RFA
Chart of Cambodian Prime Minister Hun Sen and his family.Global Witness
Prime Minister Hun Sen’s power over Cambodians’ daily lives extends far past his control of the nation’s government as he sits at the center of a web of relationships that control vast swaths of the country’s economy, according to a new investigation by Global Witness.
In “Hostile Takeover” the London-based nongovernmental agency details how Hun Sen’s family dominates the most important businesses in Cambodia where they can operate outside the law thanks to the protection of Asia’s longest-serving premier, his relatives, and associates who hold top military and government posts.
“The impact of the Hun family’s thumbprint on Cambodia’s economy is more than just wealth and privilege, it is resulting in hegemonic control that has formed a stranglehold over the democratic space and corrupted the country’s legal system, which remains firmly under the control of Hun Sen,” Global Witness writes. “As a result, companies linked to the Hun family appear not to have been troubled by anti-corruption laws preventing preferential allocation of lucrative public contracts and concession licenses.”
Hun Sen contends that he has no income outside of his $13,800-a-year salary as prime minister, but the Global Witness investigation found that the “prime minister’s immediate family have registered business holdings that link it to companies with a total listed share capital of more than $200 million.”
While Global Witness pegged the family’s wealth at $200 million, it said that the number is likely much higher as Cambodian disclosure laws are weak and Hun Sen’s family is adept at hiding its true holdings through shell companies, fronts, and associates.
“This is likely just the tip of the iceberg given the layers of fake nominees, shell companies or non-disclosure supposedly used by Cambodia’s political elite to obscure their commercial interests,” the organization reports.
According to the investigation, some of these commercial interests are linked to some of biggest abuses of power in Cambodia.
“Among the companies that the Hun family control or part-own are several that have been accused of egregious social and environmental crimes, for example Khun Sea Import Export which has been involved in land grabbing and forced evictions and the Garuda Group which, according to local media, has violently suppressed garment workers’ protests,” Global Witness wrote.
While the largest share of the businesses in the Hun Sen family portfolio are trading companies, Global Witness found that relatives or close friends also control significant parts of the Cambodian electrical generation, construction, real estate, tourism, aviation, rubber, mining, and consumer products businesses.
That vast economic power coupled with the family’s control of nearly every governmental institution means the businesses can operate free from fear that the authorities will crack down on illegal operations and guarantees the family a shot at any new enterprise, the organization said.
Near-total control of Cambodia
“This has created a closed circle of immense and ever-growing wealth, bound together by strategic inter-marriages,” Global Witness said. “However, this is not just about the accumulation of personal wealth or specific links between Hun family members and particular companies – the Hun family’s domination of Cambodia’s public and private sectors has resulted in Hun Sen having near-total control over the country.”
While the investigation focused on the Hun Sen family’s wealth inside Cambodia, Global Witness was also critical of the international community, noting that the family has “links to international brands such as Apple, Nokia, Visa, Unilever, Procter & Gamble and Honda.”
“The Hun family are major gatekeepers to this influx of foreign capital into Cambodia, and have managed to establish business relationships with numerous big global brands,” the organization wrote. “These international companies are clearly either unaware of or unconcerned by their choice of business partners, whose family relationship to Hun Sen should raise red flags regarding the potential risk of corruption.”
The governments of other nations including the United States have also been complicit in allowing the Hun Sen family to accumulate vast wealth and power, Global Witness said.
“Cambodia has long posed a dilemma to the international community,” according to the report. “The U.S., for example, happily imports its cheap garments and invests in its economy - which markets itself on its lax approach to regulation - and it is also the country’s third biggest aid donor, but Hun Sen’s bleak human rights record has sat uncomfortably on Washington’s diplomatic conscience.”
Hun Sen’s repressive government may make policymakers outside the country uncomfortable, but his family and friends seem very comfortable inside Cambodia where the per capita income is about $3,000 a year.
While Global Witness didn’t detail assets like houses that the Hun Sen family owns, it did report that one of Hun Sen’s nephews, Hun To, drives one of only 375 McLaren P1 hypercars the British sports car company made and sold for just under $1 million when new.
“Corruption and the elite capture of state resources by the Hun family and their associates is keeping ordinary Cambodians trapped in poverty as money is siphoned away into personal bank accounts instead of being spent on vital public services such as health and education,” Global Witness concluded.
There was no immediate response from the Cambodian government to the report, which was released early on Thursday morning Phnom Penh time.
Hun Sen’s Family Slams Report
Khmer Times/May Titthara Friday, 08 July 2016 41 views
The prime minister’s family have rallied to support their father. Supplied
Prime Minister Hun Sen’s children, whose names were highlighted in a report on their family’s alleged hidden wealth by international NGO Global Witness, have denied the allegations in the report, which they claim is full of mistakes and false information and only released before an election to destroy their father’s image.
Yesterday, three of Prime Minister Hun Sen’s children, Hun Manet, Hun Mana and Hun Manith, rejected the claims made in the report by Global Witness and took to social media, mostly posting their comments in both Khmer and English.
Mr. Hun Manet, the eldest son of the Prime Minister, a commander in Cambodia’s armed forces and the president of an overseas youth organization, wrote on his Facebook page: “From my recent memory, whenever it is close to an election time, an organization called Global Witness has come up with very colorful accusations aimed at attacking the government and, in particular, making personal attacks on my father.
“It is that time again and there is nothing new to their subjects of concern.
“This time, it has expanded the scope for their accusations, targeting not only against my father, but against every single member of my entire family. So what is next?”
Meanwhile Mr. Hun Manith, who is a director at the Defense Ministry’s military intelligence unit, wrote on his Facebook page yesterday morning: “A very well coordinated attack on the Hun family. Full of mistakes and wrong information as usual...The single purpose of the report and article is to defame the Hun family with wrong information.”
Mrs. Hun Mana, the director general of Bayon Television and Radio, also wrote on her Facebook page, saying she thanked Global Witness for taking the time and using many resources to research the Hun family.
She said she understood their intentions towards her father and family. “And as expected every time when we are near election time, you always come out with something to try to tarnish my father’s reputation,” she said.
“Anyhow, we thank you for your destructive efforts, which as a consequence will help my father in the coming election as they are all lies and deceitful to confuse the public about what my father has accomplished.”
Prime Minister Hun Sen did not comment on the report, but posted on his Facebook page: “Today my sons and my daughter showed their ability on Facebook, and I would like to take all their messages to post on my Facebook account.”
According to the report from Global Witness released yesterday, which they said took one year to research, members of the Hun family own or partly control companies with listed capital of more than $200 million. These span most major sectors of the economy, with links to international brands such as Apple, Nokia, Visa, Uniliver, Procter & Gamble, Nestle, Durex and Honda, according to the report.
The report claimed that at least 12 companies owned by people with close relationships with Mr. Hun Manith operated in the country’s 34 special economic zones.
Mr. Hun Manith’s wife Dy Chendavy, the daughter of former National Police Commissioner Hok Lundy who died in a helicopter accident, and his mother-in-law Men Pheakdey, have development licenses in special economic zones D & M in Svay Rieng province worth about $52 million, the report said.
The report also said Mr. Hun Manith, Mrs. Hun Mana and Mrs. Hun Maly were part of the management of Cambodia Electricity Private, which sells electricity to EDC, the state-owned power supplier. As a member of the military, Mr. Hun Manith’s management of any company is illegal.
According to the report, at least four members of the Hun family, including Mr. Hun Manith, Yim Leang, who is the son of Yim Chhayly and a brother-in-law of Mr. Hun Many, Dy Vichea, the son-in-law of Mr. Hun Sen, and Hun To, the nephew of Mr. Hun Sen, have positions in the government and have businesses which according to the law must be declared along with their assets.
Meanwhile Patrick Alley, a co-founder of Global Witness, said the report was based on facts and not false information.
“Global Witness’ investigation was based almost entirely on official government information from Cambodia’s Ministry of Commerce corporate registry – information that members of the Hun family presumably provided to the government themselves,” he said.
“Instead of simply denying the evidence, Hun Sen and his family members should make full public declarations of their assets, including all existing connections to domestic and international companies, whether those connections are formal or informal.
“We are still almost a full year away from the commune elections in June 2017. It seems Hun Sen and his family are already in electioneering mode, thinking about a victory for the CPP when they should be concentrating on governing in a way which benefits the Cambodian people.”
He also denied the report was released to coincide with the upcoming elections.
“In the last 10 years, Global Witness has released four reports on Cambodia, not one of which has been published during an election year,” he said.
“The prime minister’s relatives have been instrumental in helping secure his control through means other than their domination of the private sector. They hold key posts across the state apparatus, including in politics, the military, police, media, and charities – sectors that prop up Hun Sen’s Cambodian People’s Party through propaganda, political donations or brute force.
“They appear to be using their relationship to the prime minister to amass a vast corporate empire. The Cambodian people, forty percent of whom still live below or close to the poverty line, deserve to know what the ruling family are getting up to.”