|
Hem
Kur’ân gösterdiği o hakaik-ı İlâhiye ve o hakaik-ı kevniyeyi beyandan
sonra ve safa-yı kalb ve tezkiye-i nefisten sonra ve ruhun terakkiyatından
ve aklın tekemmülünden sonra beşerin ukulü “Sadakte” deyip o hakaikı kabul
eder, Kur’ân’a “Bârekâllah” der. Bu kısmın, kısmen On Birinci Sözde izah
ve ispatı geçmiştir; tekrara hacet kalmamıştır.
Amma ahvâl-i
uhreviye ve berzahiye ise, çendan akl-ı beşer kendi başıyla yetişemiyor,
göremiyor. Fakat, Kur’ân’ın gösterdiği yollarla, onları görmek derecesinde
ispat ediyor. Onuncu Sözde, Kur’ân’ın şu ihbârât-ı gaybiyesi ne derece
doğru ve hak olduğu izah ve ispat edilmiştir. Ona müracaat
et.
İKİNCİ
CİLVE
Kur’ân’ın
şebâbetidir. Her asırda taze nazil oluyor gibi, tazeliğini, gençliğini
muhafaza ediyor. Evet, Kur’ân, bir hutbe-i ezeliye olarak, umum
asırlardaki umum tabakat-ı beşeriyeye birden hitap ettiği için, öyle daimî
bir şebâbeti bulunmak lâzımdır. Hem de öyle görülmüş ve görünüyor. Hattâ,
efkârca muhtelif ve istidatça mütebayin asırlardan, her asra göre, güya o
asra mahsus gibi bakar, baktırır ve ders verir.
Beşerin âsâr ve
kanunları, beşer gibi ihtiyar oluyor, değişiyor, tebdil ediliyor. Fakat
Kur’ân’ın hükümleri ve kanunları o kadar sabit ve rasihtir ki, asırlar
geçtikçe daha ziyade kuvvetini gösteriyor. Evet, en ziyade kendine güvenen
ve Kur’ân’ın sözlerine karşı kulağını kapayan şu asr-ı hazır ve şu asrın
ehl-i kitap insanları, Kur’ân’ın
يَاۤ
اَهْلَ
الْكِتَابِ -
يَاۤ
اَهْلَ
الْكِتَابِ 1 hitab-ı mürşidânesine o kadar muhtaçtır ki, güya o hitap
doğrudan doğruya şu asra müteveccihtir ve يَاۤ
اَهْلَ
الْكِتَابِ lâfzı, “Yâ ehle’l-mekteb“ mânâsını dahi tazammun eder; bütün
şiddetiyle, bütün tazeliğiyle, bütün şebâbetiyle,
يَاۤ
اَهْلَ
الْكِتَابِ
تَعَالَوْا
اِلٰى
كَلِمَةٍ
سَوَاۤءٍ
بَيْنَنَا
وَبَيْنَكُمْ 2 sayhasını âlemin aktârına savuruyor.
Dipnotlar - Arapça İbareler -
Haşiyeler :
1 : “Ey kitap ehli! Ey kitap ehli!” Âl-i
İmrân Sûresi, 3:64.
2
: “Ey kitap ehli! Sizinle bizim aramızda müşterek olan bir söze
gelin.” Âl-i İmrân Sûresi, 3:64.
|
Lügatler :
âciz : güçsüz, zayıf
ahvâl-i uhreviye ve
berzahiye : kabir ve âhiret halleri
akl-ı beşer : insan
aklı
aktâr : her taraf, her yan
âlem :
dünya
âsâr : eserler
asr-ı hazır : şimdiki
asır
Bârekâllah : Allah ne mübarek yaratmış
beşer :
insan
cemaat : topluluk, grup
cilve : yansıma,
görünüm
cinnî : cinlerden olan
çendan :
gerçi
efkârca : fikirler bakımından
ehle’l-mekteb :
mektepli, okumuş, bilgili
ehl-i kitap : kitap ehli; Allah’ın
gönderdiği kitaplara inanan Hıristiyan ve Yahudiler
hacet :
ihtiyaç
hakaik : gerçekler
hitab-ı mürşidâne : doğru
yolu gösterici hitap
hutbe-i ezeliye : ezelî
hutbe
ihbârât-ı gaybiye : gaybdan verilen
haberler
istidatça : kabiliyetçe
izah :
açıklama
lâfz : kelime, ifade
medeniyet-i hazıra :
günümüz medeniyeti
muâraza : karşı koyma,
muhalefet
muhafaza : koruma
muhtelif : çeşitli,
değişik
mütebayin : ayrı ayrı
müteveccih :
yönelik
nazil olmak : inmek
netice-i efkâr :
fikirlerin sonucu
nev-i beşer : insanlık
rasih :
sağlam
sadakte : “doğrudur”
safa-yı kalb : kalbin
safiliği, temizliği
sayha : sesleniş
şebâbet :
gençlik, tazelik
tabakat-ı beşeriye : insan tabakaları,
sınıfları
tazammun etme : içine alma, kapsama
tebdil
edilmek : değiştirilmek
tekemmül :
mükemmelleşme
terakkiyat : ilerlemeler,
yükselmeler
tezkiye-i nefis : nefsi terbiye edip
temizleme
ukul : akıllar
|
