MU'CİZÂT-I KUR'ÂNİYE RİSALESİ-25.SÖZ-51-BİRİNCİ ŞU'LE İKİNCİ ŞUA(DEVAMI)

[Erhan Patlak]

                        MU’CİZÂT-I KUR’ÂNİYE RİSALESİ-25.SÖZ

3.2.17.BİRİNCİ ŞU’LE İKİNCİ ŞUA(DEVAMI)

BEŞİNCİ LEM’A (DEVAMI)

BEŞİNCİ IŞIK

Kur’ân’ın makàsıd ve mesâil, maânî ve esâlib ve letâif ve mehâsin cihetiyle câmiiyet-i harikasıdır. Evet, Kur’ân-ı Mu’cizü’l-Beyânın sûrelerine ve âyetlerine ve hususan sûrelerin fâtihalarına, âyetlerin mebde’ ve maktalarına dikkat edilse görünüyor ki, belâğatlerin bütün envâını, fezâil-i kelâmiyenin bütün aksâmını, ulvî üslûpların bütün esnâfını, mehâsin-i ahlâkiyenin bütün efradını, ulûm-u kevniyenin bütün fezlekelerini, maarif-i İlâhiyenin bütün fihristelerini, hayat-ı şahsiye ve içtimaiye-i beşeriyenin bütün nâfi düsturlarını ve hikmet-i âliye-i kâinatın bütün nuranî kanunlarını cem etmekle beraber, hiçbir müşevveşiyet eseri görünmüyor. Elhak, o kadar ecnâs-ı muhtelifeyi bir yerde toplayıp bir münakaşa, bir karışık çıkmamak, kahhar bir nizam-ı i’câzînin işi olabilir. Elhak, bütün bu câmiiyet içinde şu intizamla beraber, geçmiş yirmi dört adet Sözlerde izah ve ispat edildiği gibi, cehl-i mürekkebin menşei olan âdiyat perdelerini keskin beyanatıyla yırtmak, âdet perdeleri altında gizli olan harikulâdeleri çıkarıp göstermek ve dalâletin menbaı olan tabiat tâğutunu burhanın elmas kılıcıyla parçalamak ve gaflet uykusunun kalın tabakalarını ra’d-misal sayhalarıyla dağıtmak ve felsefe-i beşeriyeyi ve hikmet-i insaniyeyi âciz bırakan kâinatın tılsım-ı muğlâkını ve hilkat-i âlemin muammâ-yı acibesini fetih ve keşfetmek, elbette hakikat-bîn ve gayb-âşinâ ve hidayet-bahş ve haknümâ olan Kur’ân gibi bir mu’cizekârın harikulâde işleridir. Evet, Kur’ân’ın âyetlerine insafla dikkat edilse görünüyor ki, sair kitaplar gibi bir iki maksadı takip eden tedricî bir fikrin silsilesine benzemiyor. Belki, def’î ve âni bir tavrı var. Ve ilka olunuyor bir gidişatı var. Ve beraber gelen herbir taifesi, müstakil olarak uzak bir yerden ve gayet ciddî ve ehemmiyetli bir muhaberenin tek tek, kısa kısa bir surette geldiğinin nişanı var. Evet, kâinatın Hâlıkından başka kim var ki, bu derece kâinat ve Hâlık-ı Kâinatla ciddî alâkadar bir muhabereyi yapabilsin? Hadsiz derece haddinden çıkıp Hâlık-ı Zülcelâli kendi keyfiyle söyleştirsin, kâinatı doğru olarak konuştursun? Evet, Kur’ân’da Kâinat Sâniinin pek ciddî ve hakikî ve ulvî ve hak olarak konuşması ve konuşturması görünüyor; taklidi ima edecek hiçbir emare bulunmuyor. O söyler ve söylettirir. Farz-ı muhal olarak, Müseylime gibi hadsiz derece haddinden çıkıp taklitkârâne o izzet ve ceberut sahibi olan Hâlık-ı Zülcelâlini kendi fikriyle konuşturup ve kâinatı onunla konuştursa, elbette binler taklit emareleri ve binler sahtekârlık alâmetleri bulunacaktır. Çünkü en pest bir halinde en yüksek tavrı takınanların her hâleti taklitçiliğini gösterir. İşte şu hakikati kasemle ilân eden وَالنَّجْمِ اِذَا هَوٰى - مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوٰى - وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوٰى - اِنْ هُوَ اِلاَّ وَحْىٌ يُوحٰى 1 ya bak, dikkat et. Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler : 1 : “Kayan yıldıza yemin olsun ki, arkadaşınız (Peygamberiniz) ne şaştı, ne de bâtıla inandı. O kendi keyfine göre de konuşmaz. O ancak kendisine vahyolunanı söyler.” Necm Sûresi, 53:1-4.

Lügatler : belâğat : sözün düzgün, kusursuz, halin ve makamın icabına göre yerinde söylenmesi câmiiyet-i harika : harika kapsamlılık cehl-i mürekkeb : bilmediği halde kendini bilmiş sayma cem etmek : toplamak cihet : yön dalâlet : hak yoldan sapkınlık, inançsızlık def’î : birden bire, âni ecnâs-ı muhtelife : çeşitli cinsler efrad : fertler elhak : gerçekten esâlib : üsluplar fâtiha : başlangıç, açılış kısmı fezâil-i kelâmiye : sözün üstünlükleri fezleke : hülasa, öz gayb-âşinâ : gaybı bilen, görünmeyenden haberi olan hakikat-bîn : hakikatı gören haknümâ : hakkı ve doğruyu gösteren Hâlık : herşeyi yaratan Allah hayat-ı şahsiye : şahsî hayat hidayet-bahş : hidâyet veren hikmet-i âliye-i kâinat : evren ile ilgili yüksek bilgi hikmet-i insaniye : insanların ortaya koyduğu ilim hilkat-i âlem : âlemin yaratılışı intizam : düzenlilik izah : açıklama kahhar : herşeye her zaman mutlak galip gelen ve kahretmeye gücü yeten kâinat : evren, yaratılmış herşey keşfetmek : gizli birşeyi ortaya çıkarmak letâif : güzellikler, hoşluklar maânî : mânâlar maarif-i İlâhiye : İlâhî bilgiler makàsıd : maksatlar maksad : gaye, amaç makta : durak yeri mebde’ : başlangıç mehâsin : güzellikler mesâil : meseleler muammâ-i acibe : hayret verici, bilinmeyen sır muhabere : haberleşme müstakil : bağımsız, başlıbaşına nizam-ı i’câzî : mu’cize olan düzen nuranî : nurlu, aydınlık ra’d-misal : şimşek gibi sayha : sesleniş, kükreyiş silsile : zincir suret : şekil tabiat tâğutu : tabiat putu tedricî : yavaş yavaş, derece derece tılsım-ı muğlâk : anlaşılması zor sır ulûm-u kevniye : kâinat ve dünya ile ilgili ilimler ulvî : yüce üslûp : ifade tarzı