“ถ้าพระไตรปิฎกมีความคิด ข้อแรก ๆ พระไตรปิฎก คงคิดว่า สั้น! หรือยาว, เพราะถ้ายาว มันก็เป็นเรื่อง วาระ หรือมหาวาระ, เพราะพระไตรปิฎกย่อมคิดว่า ‘พระคืออะไร?’, และพระไตรปิฎก หรือ ประดาปกรณ์ หรือทางแห่ง ‘ชื่อ บัญญัติ และภาษา’ เล่าคืออะไร? แล้วก็ย่อมธรรมดา คือธรรมดา ที่พระไตรปิฎก ย่อมจะต้องคิดว่า ‘นิรุตติคืออะไร?’, อัน เรื่อง ที่ย่อมไม่มีทางเลยว่า พระไตรปิฎกจะคิดว่า อินเทอร์เน็ตคืออะไร?, ดังนั้น จึงน่าที่จะพินิจ และตั้งวินิจฉัยกันให้ได้ ทั้งหมด ทีเดียวเลยว่า อาการ เรื่อง ‘วระ (พระ) หรือ วาระ’ ย่อมจะมิใช่ประการอย่างนั้น, คือไม่ใช่เรื่องสิทธิ์ หรืออภิสิทธิ์ และไม่ใช่เรื่องแห่งการมีสถานภาพ ใด ๆ เลย แต่อย่างใดเลย, เพราะโดยประการแรก แห่งเรื่อง อาณัติ! และสัญญาญาณ ทั้งปวง ทุกสิ่ง ย่อมที่จะพึงต้อง กล่าว ว่า
- นิรุตติธรรม มาก่อน (ต้องมีเมล์ ต้องมีที่ระบุตัวตน)
- สมณธรรม มาก่อน (เพราะตำราหนังสือ ที่มีค่า มีอาณัติ ที่ไม่เป็นโทษ เกิดมาแต่พราหมณ์ และสมณะ)
- ราชธรรม มาก่อน (ต้องคำนึงถึงเขต หรืออาณาที่เป็นประโยชน์ หรือเป็นโทษ)
ฉะนั้น เรื่อง ควรไม่ควร ที่จริง ก็น่าจะพาด หรือพากษ์โยง แต่แค่กษัตริย์ หรือคหบดี ที่ยังไม่มีความชอบธรรม เช่นนั้น เท่านั้น เพราะแนวโน้มของการ วางรูปแบบ แพลตฟอร์ม อย่างนั้น ๆ, ถ้าว่า จะพึงระบุว่า เรื่องมันไปถึงไหน? ดังนี้ ก็จึงน่าพินิจ ว่า การกระทำอย่างปฏิญาณสัจจะ เรื่องจะเป็นรูปนั้นไหม? หรือทำอย่างปฏิญาณมายา เรื่องจะออกไปรูปไหน?, เพราะว่า ถ้าเรื่อง กำหนดว่า จงพึงเข้าล็อกรหัส ๗ ชั้น แล้วกำหนดสถานภาพ หรือจำกัดสถานภาพ ความจริง! หรือทิศทางการพัฒนาก็คงจะเป็นอีกแบบหนึ่ง, ดังนี้ถ้าอาศัยธรรมชาติ ก็ย่อมต้องอ้าง ชื่อที่ใหญ่กว่า หรือตามธรรมดาของธรรมชาติที่ใหญ่กว่า กระทำ เป็นลำดับ ๆ กันไป ก็แค่เท่านั้น เช่นกล่าวว่า นี้ เรื่อง บาลีอักษรอะไร? ๑, ฉบับอะไร? ๑, เล่มอะไร? ๑, ข้ออะไร? ๑, หน้าอะไร? ๑, อักขระรวมเว้นวรรคเท่าไหร่ ๑, อักขระไม่รวมเว้นวรรคเท่าไหร่ ๑, กล่าวอย่างที่จะให้เป็นลำดับ ๆ กันไป, สำหรับเรื่องการคลิก การกดปุ่ม หรือเปิดทาง ก็คงจะเพียงเท่านี้
คือหมายความ โดยที่สุดว่า อาจที่จะโดนพระราชอาญา แน่ หรือว่าโดยที่สุด ว่า เงินอาจที่จะต้องหมดกระเป๋าแน่ ๆ, ไปกับการคลิก! หรือการกด, เพราะจะกำหนดประโยชน์ไปเอง ย่อมทำไม่ได้เลย, เพราะรูปแบบการสรรสร้าง ที่ทำอยู่ ที่ทำขึ้นนี้ มิใช่ว่า ได้ทำขึ้นจากนิรุตติธรรม หรือทำขึ้นโดยสมณธรรม, ด้วยทั้งที่อาจจะบอกว่า ดัดแปลงมาจากนั้น หรือจากนั้น ก็ตาม, ดังนั้น จึงควรเห็นว่า การสร้างวัฒนธรรม สำหรับการที่จะพึงต้องสมาคมกันในทางอินเทอร์เน็ต วัฒนธรรมที่พึงควรดังกล่าว คงยังมิเกิดขึ้น, ฉะนั้น จะหาคำตอบ ‘แต่แบบพลิกฟ้าคว่ำแผ่นดิน’ จะตอบอย่างไรได้, เพราะเป้าประสงค์ ในเปลือกนอก ชั้นดีสุด หมายแค่ว่า ‘แค่เล่น ๆ หรือ แค่ขำ ๆ นะ’ เป็นการที่จะให้ได้ความดี ของการกดไลก์กดแชร์, แต่ทว่า หวังแค่เพียง จะได้ความเครียดที่พอเหมาะกับการวิจัยหนังสือตำรา ฉะนั้น โพสต์นั้น หรือกระดานสนทนานั้น ก็คงจะไม่ได้มีใครไปกด”
Sadhu.
Pali Ariyakaーscript :
Analayo