Kimliğimiz , anadilimizdir !

[Editör]

Pomaklar her ne kadar anadillerini yazılı ve eğitimsel anlamda
kullanma fırsatına kavuşamamış olsalarda , dil, gelenek ve kültür
anaların ninnileriyle,pesna kültürü vasıtasıyla nesilden nesile
ulaşmıştır. Bu analarımızın bize sunduğu, aktardığı ve temel kıldığı
ulusal duygulardır. Bu zenginliğimizin ana kaynağıdır. Hiçbir uzman,
yazar ve dilbilimci ben bu dilli yarattım diyemez. Pomak dilinin
anakaynağı hâlâ bizim yaşlılarımızdır. Pomakça dilinden başka dil
bilmiyenlerimizdir. Kimse okul sıralarında anadilimiz olan Pomakçayı
öğrenmedi.
Asimilasyona uğramış olan bizler, dilimizi sonradan öğrenmek için yola
çıktık. Yazım dili yaratmak için yola çıktık. Dilimiz Pomakçanın
grameri var. Dilimiz Pomakcanın dil düzeni var. Ama yazılmamış.
Pomakçayı yazım diline dönüştürme uğraşılarımız onu yarattığımız
anlamına gelmemelidir. Bir insan bir dilin uzmanı olabilir, ama onun
yaratanı değildir. Bunu anlamak gerekir. Biz ancak ve ancak dilimizin
emekçileri ve ressamları olabiliriz. Pomakçayı yazarak, siyasi olarak
ve de dilbilimci olarak savunanlar dilimizin efendileri değil ancak ve
ancak dilimizin hizmetçileri olabilirler.

Ana rahmine düşen her cenin, anasının sesiyle, sohbetiyle ve
mırıldandıklarıyla dilini yaratır. Ataerkil toplumlarda kadına ayrılan
yer eğer ev ise, orada en az altı-yedi yıl bir çocuk anasının
dediklerini beynin hafıza kartına kayıt ediyorsa kendisini ifade etme
kapasitesinin vitaminini de oradan alıyordur. Çocuğun dilinin temeli
kreş görevi gören ebeveylerinin yuvasıdır. Beşinini de oradan alır.
Yani anasından ve ninelerinden. Zaten bir dile anadil denmesinin de
herhalde sebebi bu...

Ben anadilimi seviyorum. Onunla dinlemeyi, onunla gülmeyi seviyorum.

Pomakça Bulgarca veya Türkçe değildir. Aslında neden veya nasıl Türkçe
olmadığını burada çokta açmaya gerek yoktur.Aklı selim ve az biraz
Pomakça bilen bir kişi Pomak dilinin hangi dil ailesine ait olduğunu
çok rahat görebilecektir.Uluslararası anlamda asıl çarpıtılan
Pomakcanın Slav kökenli dil olmasından kaynaklı Bulgarçayla eşleştirme
çabalarıdır.Bunun da dilbilimsel açıklaması var ve de çok basit bir
gerçekliğe dayanmaktadır. Aslında bu farklılık hem Avrupa dillerine
hem Bulgarçaya politik açıdan bakmayan dilbilimcileri tarafından da
bilinmekte.Pomak dili slav dil gurubunun dialektidir.Bulgarca veya
makedonca değildir.

Bulgarca,Makedonca,Sırpça,Boşnakça,Hırvatça gibi Pomakça da aynı
ailenin bir alt gurubudur.Bunun sebebi üst şemsiyenin Slav dili
olması,halklaşmalarla her halk kendi içerisinde dildeki
değişiklikleriyle dildeki farklılaşmaya sebebiyet vermiştir.Balkanlara
gelen slav kavimleri slavca konsuşurken ,aradan geçen 100 yıllarda
halklaşmalar ve ayrışmalar olmuş ve o Slav kavimlerinin konuştuğu
dilinine artık Slavca
denmeyip,Sırpça,Hırvatça,Boşnakça,Makedonca,Bulgarca diye
isimlendirmelere gitmişlerdir.Bu aynı zamanda milliyetçilik ve ulus
bilincinin var olan ayrışmada kendini göstermeye başlamasıyla da doğru
orantılıdır.Oysa ilk kavimler gocunde hepsi Slavca konuşan bu
kavimler,Slav kavimleri diye kayıtlara geçmişlerdi.

Değişen nedir?

Değişen şey dinsel,coğrafi yada farklı etkenlerle bu kavimlerin çağdaş
anlamda milliyetçilik düşüncesiyle birlikte ayrışmaların başlaması ve
etnik isimleri ana dillerini betimler hale gelmesini sağlamıştır.
Hatta Sırpça ile Hırvatcanın tamamen aynı olmasına rahmen, bir Sırp
konuştuğu dile Hırvatça demez,Bir Hırvat ta konuştuğu dile Sırpça
diyemez.Çünki her halkın kimliği aynı zamanda kullandığı dilin de
kimliğidir. Bundan dolayı kişi Hırvat ise ,dili Hırvatça olarak ifade
edilmek zorundadır, kişi Pomak ise dili Pomakça olarak ifade edilmek
zorundadır.

Aslında buradaki problemi, milliyetçi bakış açısından arındırıp normal
bir mantık analizi ile de çözebiliriz.Bulgar ulusu doğduğunda,dil
slavca değil,Bulgarca olmuştur. Sırp,Hırvat,Boşnak,Makedon vb. halklar
kendi isimleriyle doğunca Sırpça,Bulgarca,Boşnakça,Makedonca veya
Hırvatça isimlendirmeleri doğmuştur.Pomak halkı da var olunca doğal
olarak dil Pomakça olur.Bu doğal bir süreçtir,bu sürece karşı
çıkmak ,ancak gayri bilimsel bakistan uzaklaşılmış bir şekilde, ırkçı
bir bakış açısına sahip olmayı gerektirmektedir.

Yoksa herkezce bilinen şey Balkanlardaki Slav kökenli halkların
konuştuğu dilin kökeni Slav dilidir,yani temel aynı ama dallar
farklılaşmıştır.Pomakların tüm bu saydığım halkların dillerini öyle
yada böyle anlamada daha iyi olmasının sebebi Pomakların
devletleşememiş olmasından ve Pomakçayı eğitim dili haline
getiremediklerinden dolayı Balkanların en orjinal ve antik slavcası
konumunda kalmıştır.Dilimiz yeni yapı içerisinde modernleşemedi,yani
dil gelişmedi,Pomaklar halen 100 yıldan fazla önceki ilk slav dilini
konuşmaktadır.Aslında bugünki slav dili konuşan balkan ülkeleri bizim
konuştuğumuz dilin alt dialektlerini konuşmaktadırlar.Şu anda
Pomakcanın Balkan slavcanın anası durmunda olduğu iddia etmek çokta
abartı olmayacaktır.....Ana damarı(yeterli gelişim olmadığından) yani
Slav dilinin ana gövdesini günümüzde tüm eksikliklerine rahmen Pomakça
muhafaza etmektedir....Pomakcanın diğer tüm Slav toplumlarıyla daha iyi
anlaşabilmesinin temelindede bu yatmaktadır.

Bulgarcalar,Makedoncalar vb. şekilde halklar devletleşmelerle birlikte
ve özellikle Puruto Bulgarların Slavlar arasında erirken kendi
dillerini de yeni öğrendikleri Slav diline katmalarıyla Bulgarlaşmayan
Pomak Slavcası ari ve antik Slavca olarak kalmıştır.Bu sebepledirki
aslında, Bulgarlar Pomaklar için yaptığı "... siz ari Bulgarsınız..."
tanımıyla Pomakların ve Pomakcanın karışım almamış
olduğunu,Slavlıklarını en yüksek oranda koruduğunu üstü kapalı ve
utangacca itiraf etmiş oluyorlar (her ne kadar niyetleri etnik anlamda
da bizdensiniz demek olsa bile).
Sanıyorumki herkezde artık rahatça görecektirki Pomakcanın Bulgarçayla
olan yakınlığı Hint-Avrupa dil grubundan olan Slav dilinden olmasının
dışında başka birşeyden kaynaklanmıyor. Bulgarca ile olan benzerliği
de budur. Pomakcanın Bulgarçayla olan akrabalığı, Hint-Avrupa dil
grubunun Slavik dil dalında bulunan yaklaşık 20 dille olan
akrabalığından başka değildir.Çünki Pomakcanın diğer slav dillerine
olan benzerliği yanında ,Bulgarca da aynı oranda Sırpçaya veya diğer
Slav dillerine benzemektedirler.Fakat kimse Bulgarca yok
dememektedir.Pomakcanın Bulgarçaya benzerliğinden yola çıkarak,
Pomakcanın Bulgarcanın bir lehçesi olduğu iddiası da bulunmak
bilimsellikten uzaklaşılıp ancak duygusal bir fırtınaya
yakalanmışların iddialarında öteye gitmeyecektir.

Diğer yandan pek kesimler ve özellikle Bulgaristanda yaşayan veya
Bulgarçayı iyi bilen kesimler yazıdıklarında veya konuşmalarında
Bulgarcadan kelime eklentilerini yüksek oranda almaktadırlar.
Yazdıklarında her ne kadar Bulgarca kelimeleri ödünç alsalar da,kötü
bir niyet güdülmese bile,bu çalışmalarının faturası Pomak kimliği için
çok pahalı ve lüks sayılabilmektedir. Bu fatura, Pomak kimliğinin
asimilasyonuyla ve Pomakların ulusal kimlikten mahrum edilmesiyle
ödenmektedir.Oysa yapılması gereken tüme ksiklerine rahmen var olana
sahip çıkmak onu kullanmakta ısrarcı olmaktır.Dilimiz, kimliğimizin
aynasıdır.Bunu ne kadar iyi koruduğumuz oranda kimliğimizide korumuş
olacağız.

Diğer yandan başta Batı trakyada olmak üzere, pek çok yerde kimi
kesimler Pomakların kimlik ve dillerine sahip çıkmasına tepki
göstermekte ve Pomaklar bir şeye sahip olmadan, ihanetle
suçlanabilmektedirler. Burada sormadan edemiyeceğim, ihanetçi olan kim
sizce? Devlet kanalıyla beslenenler, sizler mi? Yoksa hiçbir kanal ve
radyoya sahip olmayan Pomaklar mı?

Pomak halkı olarak ne istiyor olabiliriz?

Biz Pomakların, Türkiye'ye demokrasi, Pomaklara kültürel haklar,
talepleri arasındadır. Bunu demokrasinin bir gereğidir diye talep
etmekteyiz. Gelecek olan Demokrasi, dincisinden sosyalistine,
Pomakından Lazına kadar herkesi kapsamalıdır. Hiçbir katmanı ve hiçbir
grubu unutmadan. Demokrasi vardır ,geliyor diye de, devletin üstüne
düşen görevlerini unutmaması gerekiyor. Çünkü demokrasi her zaman
yenilenmeyi, bakımı ve korunmayı gerektiriyor. Demokrasi sürekli
rönesansını yaşamalı. Kanunların değiştirilmesiyle demokrasi
kendiliğinden kapıyı çalmıyor. Yaşadığımız ülkenin Başbakanı korumasız
halkın arasında gezebiliyorsa, polis korkmadan silahsız
dolaşabiliyorsa, Pomaklar kültürel haklarını kimseye bağımlı olmadan
özkimliğiyle kullanabiliyorsa, yaşanılan ülke demokrasiye de, demokrat
olmaya da hazır demektir.

Çoğu zaman deniyor,kendiniz yaşatın ,dilinizi konuşuyorsunuz ya,
engelleyenmi var.Oysa demokrasilerde devletin üstüne düşen büyük
görevler vardır. Bu görevler arasında azınlıkların haklarının
korunması, ulusal kimlik ve ulusal taleplerinin himaye altına alınması
sistemin temelini oluşturmaktadır.

Herkez artık şunu kafasına kazımalıdır,Pomakça, Slavik dil ailesinde
başlı başına bir dil olup, kendisine ait lehçelere sahip olan bir
dildir. Lehçeleri olan bir dile lehçe demek bilimle
özdeşleşmemektedir.Pomakcanın Bulgarcanın bir Lehçesi olduğu konusunda
ısrar etmek açıkçası çok komik geliyor. Lehçe teorisini savunan her
kim ise komik duruma düştüğünü bilmelidir. Dilimizin lehçe olmadığını
bilimsel olarak kanıtlamak çok kolay, ama bilime inanmayanları ikna
etmek çok zor.

Pomakcanın lehçe olmadığı ve dil olduğu yaşlılarımızın anlatıklarında
ve peşnalarda mevcuttur. Dilimizde söylenen ve kuşaktan kuşağa geçen
destanlarımız, fabillarımız ve hikayelerimiz anlatıklarıma kaynaktır
ve birer canlı örnektir. Bu sözlü anlatımlara bir de Pomaklar ile
diğer bölge ülkeleri arasındaki kültürel farklılıklarımızı da katarsak
farklı bir halk ve dil olduğumuz konusunda tartışmaya gerek
kalmayacaktır. İnadına aksini savunanların fikirleri de siyasi
olacaktır.

Demokrasi tolerans işidir. Demokrasi saygı ve eşitliktir. Demokrasi
fikir ayrılıklarının, yaşam bulduğu arenadır. Pomaklar da bu arenada
ben varım demek istiyor. Gelin hep birlikte var olalım, yaşayan diller
olalım ve yaşayan dillere sahip çıkalım.

Biz Pomak halkı olarak ,yaşadığımız her topluma gösterdiğimiz saygı
kadar ,bizler de kimliğimize,dilimize ve kültürümüze aynı saygının
gösterilmesini istiyoruz ve yaşadığımız coğrafyada tüm halklarla
birlik içerisinde yaşamak arzusundayız.

Bizler mevcut sınırları sorgulamayan ve tüm demokratik ülkelerin
vatandaşlarına tanıdıkları asgari temel insan haklarının, Pomaklar
için de , geçerli olmasını istiyoruz.

Pirkazvayte Maychenski Ezik. Maychenski Ezik Tvoyte İme.
Ana Dilinizi Konuşun Ana Diliniz İsminizdir.

Da Jiveya Vsichki Pomashki Hora.
Yaşasın Pomak Halkı.

Neshteme Asimilatsiya
Asimilasyona HAYIR.

İbrahim Kenar / Pomaknews Agency

20/02/2012 -Stockholm
http://pomaknews.com/?p=6151