Wieś bojarska - co to?
Jacek Skrzymowski
czynszowych i 11 bojarskich. Proszę o przybliżenie tych typów, ze szczególnym
wskazaniem na bojarskie...
Z góry dziękuję
i pozdrawiam
Jazzek
--
Wysłano z serwisu Usenet w portalu Gazeta.pl -> http://www.gazeta.pl/usenet/
Marek Jerzy Minakowski
> czynszowych i 11 bojarskich. Proszę o przybliżenie tych typów, ze
szczególnym
> wskazaniem na bojarskie...
x wsi było zamieszkałych przez chłopstwo uprawiające pańszczyznę
y przez chłopstwo płacące czynsz
11 przez bojarów
Bojarzy (=szlachta) to w tym kontekście prawdopodobnie szlachta zagrodowa,
która w odróżnieniu od chłopów posiadała ziemię na własność, nie musiała
więc płacić czynszu ani uprawiać pańszczyzny.
MJM
Jacek Skrzymowski
> Bojarzy (=szlachta) to w tym kontekście prawdopodobnie szlachta zagrodowa,
> która w odróżnieniu od chłopów posiadała ziemię na własność, nie musiała
> więc płacić czynszu ani uprawiać pańszczyzny.
Czy ta nazwa oznacza, że teren ten należał w momencie lokacji wsi do
Wielkiego Księstwa Litewskiego? Z tego co pamiętam, to właśnie gdzieś w
tamtych okolicach przechodziła przez pewien czas granica między Litwą a
Koroną.
Dziękuję i pozdrawiam
Kresman
Jacek Skrzymowski schrieb:
> Marek Jerzy Minakowski <mi...@portal.onet.pl> napisał(a):
>
>
>>Bojarzy (=szlachta) to w tym kontekście prawdopodobnie szlachta zagrodowa,
>>która w odróżnieniu od chłopów posiadała ziemię na własność, nie musiała
>>więc płacić czynszu ani uprawiać pańszczyzny.
>
>
> Czy ta nazwa oznacza, że teren ten należał w momencie lokacji wsi do
> Wielkiego Księstwa Litewskiego? Z tego co pamiętam, to właśnie gdzieś w
> tamtych okolicach przechodziła przez pewien czas granica między Litwą a
> Koroną.
>
> Dziękuję i pozdrawiam
> Jazzek
>
Pozwole sobie niesmialo cos dodac, co moze byc pewna wskazowka. Otoz,
jakies poltora roku temu przebywalem z goscina na Mazowszu. W Warszawie
mialem zaszczyt poznac przemila Mame serdecznego Przyjaciela. I tak,
rodzina tej Pani ma bojarskie korzenie. A czemu? Ano temu, ze po tym jak
Piotr I usilowal na sile cywilizowac na wzor zachodni rosyjskich
bojarwow, niektorzy z nich opuscili Rosje i znalezli schronienie w
Rzeczpospolitej. Z pokolenia na pokolenie przekazuje sie wiec historie o
dobrym polskim krolu Sasie. Moze to wlasnie o te wsie chodzi. To
oczywiscie jedynie przypuszczenie. Moge jednak zapytac, czy tak wlasnie
te wsie nazywano. Jesli dobrze pamietam, chodzi o okolice Hajnowki.
Irek Zablocki
Piotr Boczarski
> W majątku międzyrzeckim (podlaskim) było kiedyś x wsi pańszczyźnianych, y
> czynszowych i 11 bojarskich. Proszę o przybliżenie tych typów, ze
szczególnym
> wskazaniem na bojarskie...
>
> Z góry dziękuję
> i pozdrawiam
> Jazzek
>
Być może się mylę, ale słyszałem, że terminem "wieś bojarska" mieszkańcy
Podlasia określali wsie zamieszkałe przez ludność wyznania prawosławnego - w
odróżnieniu od wsi "szlacheckich", zamieszkałych przez drobną szlachtę i
wsi "włościańskich", zamieszkałych przez katolickich chłopów.
Pozdrawiam
Piotr Boczarski
Piotr Boczarski
> Jacek Skrzymowski <ja22ek...@gazeta.pl> napisał(a):
>
> > W majątku międzyrzeckim (podlaskim) było kiedyś x wsi pańszczyźnianych, y
> > czynszowych i 11 bojarskich. Proszę o przybliżenie tych typów, ze
> szczególnym
> > wskazaniem na bojarskie...
> >
> > Z góry dziękuję
> > i pozdrawiam
> > Jazzek
> >
>
> Być może się mylę, ale słyszałem, że terminem "wieś bojarska" mieszkańcy
> Podlasia określali wsie zamieszkałe przez ludność wyznania prawosławnego -
w
> odróżnieniu od wsi "szlacheckich", zamieszkałych przez drobną szlachtę i
> wsi "włościańskich", zamieszkałych przez katolickich chłopów.
>
> Pozdrawiam
> Piotr Boczarski
>
>
Ja się tu wymądrzam, a wystarczyło zajrzeć do "Słownika mitów i tradycji
kultury W. Kopalińskiego", aby przeczytać, że BOJARZY to także: na wsch.
kresach Rzplitej - chłopi wolni od pańszczyzny; bojarzy putni.
Jednakże, chyląc pokornie czoło, nie chcę całkowicie wycofać się z tego co
napisałem wcześniej. Kiedyś oglądałem telewizyjny reportaż z Podlasia, w
którym pewna wiekowa Podlasianka, indagowana przez redaktora "jak to drzewiej
bywało?", użyła właśnie tak zdefiniowanego rozróżnienia. Być może chodziło o
jakąś lokalną tradycję nazewniczą, lub po prostu coś się babci pokręciło?
Jakkolwiek by nie było, raczej trzymajmy się definicji Kopalińskiego.
Wladyslaw Moskal
> W majątku międzyrzeckim (podlaskim) było kiedyś x wsi pańszczyźnianych, y
> czynszowych i 11 bojarskich. Proszę o przybliżenie tych typów, ze
szczególnym wskazaniem na bojarskie...
> Z góry dziękuję
> i pozdrawiam
> Jazzek
>
Witam,
znalazlem interesujace linki;
http://wiem.onet.pl/wiem/00ffa8.html
http://www.harazd.net/~nadbuhom/ArxivNBiN/pod/pod_unialub_baranowski.htm
i najciekawszy ;
http://www.archiwa.gov.pl/agad/kronika/dni2003/katalog.html
17, 18, 19, 20 Genealogie bojarów litewskich
Archiwum Radziwiłłów, dz. XXIII, teka 2, plik 8
Te bardzo skromne genealogie Aleksandra Wilbika, Macieja Krzymowskiego,
Fraciszka Domańskiego i Pawła Minkowskiego mieszkańców wsi Boczynki
(Krzymówki) znajdującej się w hrabstwie bialskim, w powiecie brzeskim (na
Litwie), są przykładem genealogii powstających w celach ściśle praktycznych.
Wymienione osoby należały do grupy bojarów litewskich i zamieszkiwały dobra
Radziwiłłów. Bojarzy na Litwie (w odróżnieniu od terminologii ruskiej) byli
najniższą warstwą uprzywilejowaną, swego rodzaju szlachtą zależną,
posiadającą tylko niektóre prawa. Od XVI w. byli zobowiązani do pełnienia
pewnych posług w zamian za prawo do posiadania ziemi. Dotyczyło to zazwyczaj
usług pocztowych i wojskowo-policyjnych. W XVIII w. w związku z
przejmowaniem przez państwo wielu funkcji dotychczas będących w gestii
magnatów, warstwa bojarów stawała się niepotrzebna. Właściciele dóbr chcieli
albo wyrugować ich z ziemi, albo narzucić im pełne poddaństwo, co
pozwoliłoby im zlikwidować instytucję bojarstwa, która stanowiła już
społeczny przeżytek. Bojarzy, którym groziła utrata ziemi lub degradacja do
poziomu chłopów, starali się usilnie udowadniać swoje szlachectwo właśnie
poprzez genealogie, a także legitymowanie się dokumentami nadań ziemi przez
właścicieli. Przykładem takich prób są właśnie powyższe wywody przodków.
Warto zwrócić uwagę na ten sam charakter pisma (świadczący o jednym pisarzu)
i na dość krótką pamięć o przodkach, zaledwie do pradziada (czyli do
trzeciego pokolenia).
Z powazaniem,
Wladyslaw
Jacek Skrzymowski
> http://wiem.onet.pl/wiem/00ffa8.html
> http://www.harazd.net/~nadbuhom/ArxivNBiN/pod/pod_unialub_baranowski.htm
>
> i najciekawszy ;
> http://www.archiwa.gov.pl/agad/kronika/dni2003/katalog.html
> 17, 18, 19, 20 Genealogie bojarów litewskich
> Archiwum Radziwiłłów, dz. XXIII, teka 2, plik 8
> Te bardzo skromne genealogie Aleksandra Wilbika, Macieja Krzymowskiego,
> Fraciszka Domańskiego i Pawła Minkowskiego mieszkańców wsi Boczynki
> (Krzymówki) znajdującej się w hrabstwie bialskim, w powiecie brzeskim (na
> Litwie), są przykładem genealogii powstających w celach ściśle praktycznych.
Panie Władysławie!
Naprawdę wielkie dzięki... Krzymowski, Krzymówka leżą właśnie w centrum moich
zainteresowań. Nawet nie liczyłem na taki cenny ślad.
> Bojarzy na Litwie (w odróżnieniu od terminologii ruskiej) byli
> najniższą warstwą uprzywilejowaną, swego rodzaju szlachtą zależną,
> posiadającą tylko niektóre prawa.
Czy można wobec tego litewskiego bojara porównywać do polskiego władyki?
Pozdrawiam
Jacek Skrzymowski
--
Wysłano z serwisu OnetNiusy: http://niusy.onet.pl
Jacek Cieczkiewicz
Witaj!
Zapewne można, choć nie do końca. Władykowie byli warstwą społeczną pośrednią
między rycerstwem, a chłopstwem. Nie byli więc szlachtą. W dodatku jako
warstwa rozpłynęli się. Część zasiliła szeregi rycerstwa, część chłopstwa.
Bojarzy na Litwie byli jednak szlachtą. No i na dokładkę, XIX-wieczną wieś
bojarską od polskich władyków dzieli te drobnych paręset lat.
Tak naprawdę, lepsze byłoby prównanie bojarów ze szlachtą zagrodową, choć ta
druga, przynajmniej teoretycznie, miała pełnię praw publicznych.
Pozdrawiam upalnie.
Jacek
Tomasz Mikutel
Moja rodzina w roku 1796 wedlug inwentarza klucza Baksztanskiego (okolicy Lidy) zyli w Zascianku Szeszkowo na prawach bojarskich. Nalezeli do parafii Greko Unickiej przed 1800 rokiem i ze wzgledu na slabo zachowane ksiegi z tego kosciola zastanawiam sie gdzie moglbym szukac informacji od kiedy tam mieszkali lub skad przybyli? Kolo roku 1800 przeszli na katolicyzm, w wieku XIX wpisani sa juz jako chlopi.