Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

Makutra i jej historia

225 views
Skip to first unread message

wsloncu

unread,
Jul 21, 2008, 12:21:54 PM7/21/08
to
Witam.

Makutra to tylko pewien rodzaj miski. Jednak jak każdy przedmiot w
naszym otoczeniu ma też swoją historie, pochodzenie, rodzaje i
odmiany.

Mnie zainteresowała właśnie jej historia. Skąd pochodzi? Skąd jej
nazwa? Jak wygląda? Czy w innych krajach też istnieją podobne
naczynia? Jak one nazywają się i wyglądają? Czy są z nią związane
jakieś tradycje szczególne? I wszystko inne co tylko się z nią wiąże.

Jeśli posiadacie informacje na temat makutry, zdjęcia różnych jej
wzorów, wiedzę jak to jest w innych krajach. Bardzo proszę o kontakt.
O historie, o zdjęcia.

Chcę napisać artykuł na temat makutry i zamieścić go w internecie.
Najpewniej w Wikipedii, oraz na moim prywatnym blogu kulinarnym.

Władysław Łoś

unread,
Jul 21, 2008, 1:40:32 PM7/21/08
to
In article
<94df8322-214a-4afe...@c58g2000hsc.googlegroups.com>,
wsloncu <ol...@wsloncu.pl> wrote:

Może byś zaczął od napisani nam co już wiesz o makutrze poza tym, że to
"rodzaj miski"?

Władysław

wsl...@gmail.com

unread,
Jul 21, 2008, 3:51:59 PM7/21/08
to
Witam.

> Może byś zaczął od napisani nam co już wiesz o makutrze poza tym, że to
> "rodzaj miski"?

Tak naprawdę właśnie to wiem. Wiem czym jest makutra i do czego
służy,mam takową w domu i jej używam. Jednak poza definicją w
internecie, a to moje główne źródło, nie ma praktycznie żadnych innych
informacji. Stąd właśnie mój list.

Jedyne czego się dowidziałem to różne nazwy tego naczynia:
makitra (ukr.)
donica
makotra

Także mój ojciec kiedyś mi wspominał że u niego w domy była makutra z
dodatkowymi wypustkami ułatwiającymi jej trzymanie miedzy nogami w
czasie ucierania ciasta. To tak odnośnie różnych wzorów tego naczynia.

I to jest tyle co wiem, a to bardzo niewiele.


Olek

Konrad Brywczyński

unread,
Jul 21, 2008, 4:01:36 PM7/21/08
to
wsloncu pisze:
>
> Skąd jej nazwa?

Tak ciężko się domyślić, od czego pochodzi nazwa?

> Chcę napisać artykuł na temat makutry i zamieścić go w internecie.
> Najpewniej w Wikipedii, oraz na moim prywatnym blogu kulinarnym.

Chcesz napisać, czy żeby ktoś za Ciebie napisał?

Aicha

unread,
Jul 21, 2008, 4:30:14 PM7/21/08
to
Użytkownik <wsl...@gmail.com> napisał:

> mam takową w domu i jej używam.

Do maku tarcia? :)

--
Pozdrawiam - Aicha (5 zet się należy;))

Alek

unread,
Jul 21, 2008, 4:35:37 PM7/21/08
to
Użytkownik "Konrad Brywczyński" <kon...@konrad.nospam> napisał

>>
>> Chcę napisać artykuł na temat makutry i zamieścić go w internecie.
>> Najpewniej w Wikipedii, oraz na moim prywatnym blogu kulinarnym.
>
> Chcesz napisać, czy żeby ktoś za Ciebie napisał?

Gdyby na jego pytanie odpowiedziało więcej osób podając różne
informacje to on mógłby to zebrać i zredagować. W czym problem?

Władysław Łoś

unread,
Jul 21, 2008, 5:04:18 PM7/21/08
to
In article
<e7da51f9-6044-4a80...@2g2000hsn.googlegroups.com>,
wsl...@gmail.com wrote:

I nie byłeś łaskaw sprawdzić żadnych źródeł, zanim zacząłeś nam tutaj
zawracać głowę? Pójść do biblioteki? Poszukać w książkach?

Władysław

Paulinka

unread,
Jul 21, 2008, 5:19:31 PM7/21/08
to
Władysław Łoś pisze:

> I nie byłeś łaskaw sprawdzić żadnych źródeł, zanim zacząłeś nam tutaj
> zawracać głowę? Pójść do biblioteki? Poszukać w książkach?

75% znanych mi bibliotekarek (pracowałam kiedyś w wojewódzkiej
bibliotece) nie miałaby pojęcia, co czytelnikowi przynieść, żeby
zaspokoić jego głód wiedzy w temacie makutry.

--

Paulinka

Andy

unread,
Jul 21, 2008, 5:22:32 PM7/21/08
to

"wsloncu" <ol...@wsloncu.pl> .

Chcę napisać artykuł na temat makutry i zamieścić go w internecie.
Najpewniej w Wikipedii, oraz na moim prywatnym blogu kulinarnym.

I do tego jestes pewnie baba i myslisz cipa zamiast mozgiem. Wiec z kazdym
gownem zaraz na newsy. Samemu pomyslec i poszukac nie laska.

Andy


Paulinka

unread,
Jul 21, 2008, 5:28:50 PM7/21/08
to
Andy pisze:

Masz jakieś problemy z kobietami?

--

Paulinka

Władysław Łoś

unread,
Jul 22, 2008, 12:45:39 AM7/22/08
to
In article <g62uvf$6pl$1...@nemesis.news.neostrada.pl>,
Paulinka <paulinka503@przecz_ze_spamem.wp.pl> wrote:

Od tego, żeby znależć odpowiednią literaturę, nie są bibliotekarki w
bibliotekach powszechnych, lecz bibliografie i katalogi bibliotek
naukowych.

Władysław

Władysław Łoś

unread,
Jul 22, 2008, 1:01:34 AM7/22/08
to
In article
<2EFB5AA2AE3DCB49842...@jplwant003.jasien.net>,
Konrad Brywczyński <kon...@konrad.nospam> wrote:

> wsloncu pisze:
> >
> > Skąd jej nazwa?
>
> Tak ciężko się domyślić, od czego pochodzi nazwa?

Trzeba znać grekę i białoruski.

Władysław

Andy

unread,
Jul 22, 2008, 2:12:00 AM7/22/08
to

"Paulinka" <paulinka503@przecz_ze_spamem.wp.pl>

> Masz jakieś problemy z kobietami?
>
> --
>
> Paulinka

Z kobietami, nie ! Ale ze skretynialymi kobietonami - tak !

Andy


Panslavista

unread,
Jul 22, 2008, 2:30:20 AM7/22/08
to

Szukaj w muzeach etnograficznych i starodrukach. Nazwa słowiańska
więc nie powinieneś mieć kłopotu skoro jej dwa składniki są w języku
polskim aktualnie uąywane: MAK i TRZEĆ.
Ucierać, jak sam wiesz można wszystko, co się do tego nadaje - to
poprostu większa odmiana moździeża. Najlepsze makutry w Polsce
powstawały pod koniec ubiegłego wieku (fajnie to brzmi) - w latach
siedemdziesiątych w Zakładach Ceramiki Elektrotechnicznej w Boguchwale
koło Rzeszowa - mam do dzisiaj komplet trzech makutr różnej wielkosci
tam wyprodukowanych - nie do zdarcia. Jest tam też jakiś zakład
badawczy produkujacy specjalne odmiany ceramiki i chyba produkują
moździeże laboratoryjne - ekstra do kuchni...
Druga firma chyba była w Bochni - może nadal jest - produkowała
makutry i ceramiczne formy do wypieków - mieliśmy swoje a teraz
sprowadzane sa z Włoch i Niemiec...
Sam sobie odpowiedz, kto popełnił taką zbrodniczą głupotę -
przepłacamy produkt i zatrudniamy obcych nie mając pracy dla swoich...

wsl...@gmail.com

unread,
Jul 22, 2008, 2:32:52 AM7/22/08
to
Witam.

Tak. Chcę osobiście i wlasnoręcznie napisać artykuł na temat makutry.
Nie nie sprawdzałem jeszcze w innych źródłach. Ale od czegoś muszę
zacząć. I nie muszą być to wcale biblioteki. Chcę także skontaktować
się z różnymi skansenami, muzeami by dowiedzieć się w nich także o ten
przedmiot. ale wszystko po koleii.
Nie, tłumaczenie pochodzenie słowa jako mak i tarcie które to znam to
nieco za mało. Chodzi mi o rzetelne dowiedzenie się o pochodzenie
słowa i różne jego odmiany. Nie jestem językoznawcą, nie znam się na
tym. Być może 200 lat temu nazwa ta była inna. W polsce naczynie to
nazywane jest także "donicą" co różni się od słowa "makutra".


Jeżeli więc macie w domu naczynia tego rodzaju, im starsze tym lepiej,
prosil bym o informacje, zdjęcia.
Jeśli wiecie o podobnych naczyniach w innych krajach, napiszcie o tym.
Jeśli znacie literature, źródła w sieci które opisują makutrę w
szerszym stopniu niż tylko definicji hasła, proszę także o taką
wiedzę.

Napisałem na tej grupie dlatego że wielu ludzi może to także
interesować. Wielu ludzi którzy to przeczytaja może mieć bardzo różną
wiedzę i zainteresowania a co za tym idzie także znać różne ciekawe
fakty o makutrze.

Olek.

Władysław Łoś

unread,
Jul 22, 2008, 2:48:20 AM7/22/08
to
In article
<bba3f7ea-8dbc-4519...@l42g2000hsc.googlegroups.com>,
wsl...@gmail.com wrote:

> Witam.
>
> Tak. Chcę osobiście i wlasnoręcznie napisać artykuł na temat makutry.
> Nie nie sprawdzałem jeszcze w innych źródłach. Ale od czegoś muszę
> zacząć. I nie muszą być to wcale biblioteki.

Muszą. Wszelkie badania tego typu zaczyna się od kwerendy bibliotecznej
i ustale

>Chcę także skontaktować
> się z różnymi skansenami, muzeami

Słusznuie, ale ską bby dowiedzieć się w nich także o ten

Władysław Łoś

unread,
Jul 22, 2008, 2:51:47 AM7/22/08
to

> Witam.
>
> Tak. Chcę osobiście i wlasnoręcznie napisać artykuł na temat makutry.
> Nie nie sprawdzałem jeszcze w innych źródłach. Ale od czegoś muszę
> zacząć. I nie muszą być to wcale biblioteki.

Muszą. Wszelkie badania tego typu zaczyna się od kwerendy bibliotecznej
i ustalenia dotychczasowego stanu badań.

>Chcę także skontaktować
> się z różnymi skansenami, muzeami

Słusznuie, ale ską będziesz wiedział z jakimi?

> by dowiedzieć się w nich także o ten
> przedmiot. ale wszystko po koleii.
> Nie, tłumaczenie pochodzenie słowa jako mak i tarcie które to znam to
> nieco za mało.

Nie tylko za mało, ale i błędnie.


>Chodzi mi o rzetelne dowiedzenie się o pochodzenie
> słowa i różne jego odmiany.

To sięgnij do kompetentnego słownika.

> Nie jestem językoznawcą, nie znam się na
> tym. Być może 200 lat temu nazwa ta była inna. W polsce naczynie to
> nazywane jest także "donicą" co różni się od słowa "makutra".
>
>
> Jeżeli więc macie w domu naczynia tego rodzaju, im starsze tym lepiej,
> prosil bym o informacje, zdjęcia.
> Jeśli wiecie o podobnych naczyniach w innych krajach, napiszcie o tym.
> Jeśli znacie literature,

Do biblioteki, przeszukać bibliografie dotyczące historii kultury
materialnej!

Władysław

Lotos

unread,
Jul 22, 2008, 3:12:40 AM7/22/08
to
Jak sama nazwa wskazuje " mak utrę" makutra służyła i służy do dnia
dzisiejszego do ucierania maku - jeżeli bardzo chcesz mogę zrobić makutrze,
którą posiadam od 30 lat zdjęcie i Ci wyślę, muszę dodać, że w lataqch 70 -
tych kupowało się makutrę spod lady, bo była nie do zdobycia - pozdrawiam.
p.s.
U mnie w moim rodzinnym domu w makutrze ucierało się oprócz maku , wszystkie
maślano - jajeczne masy do tortów - czyli robiło się to, do czego teraz
służy mikser.
.
Użytkownik "wsloncu" <ol...@wsloncu.pl> napisał w wiadomości
news:94df8322-214a-4afe...@c58g2000hsc.googlegroups.com...

Alek

unread,
Jul 22, 2008, 3:45:22 AM7/22/08
to
Użytkownik "Panslavista" <praw...@interia.pl> napisał

>
> to poprostu większa odmiana moździeża.

Nie bardzo. W moździeRZu można coś utłuc a w makutrze się uciera.

Władysław Łoś

unread,
Jul 22, 2008, 6:23:00 AM7/22/08
to
In article <g6418v$8aq$1...@news.onet.pl>, "Lotos" <kbg...@onet.eu>
wrote:

> Jak sama nazwa wskazuje " mak utrę" makutra służyła i służy do dnia
> dzisiejszego do ucierania maku -

Słowo "makutra" w języku polskim wywodzi się z białoruskiego "makotra",
co pochodzi ze staroruskiego, a w ostateczności z greckiego "maktra" --
dzieża, niecka. Skojarzenie ze słowami "mak" i "tereti" (po. trzeć) jest
wtórne.

Władysław

Panslavista

unread,
Jul 22, 2008, 10:34:17 AM7/22/08
to
On 21 Lip, 23:28, Paulinka <paulinka503@przecz_ze_spamem.wp.pl> wrote:
> Andy pisze:
>
> > "wsloncu" <o...@wsloncu.pl> .

On nie ma - ma dwie Irenkę i Rączkowską.

Panslavista

unread,
Jul 22, 2008, 10:40:16 AM7/22/08
to
On 22 Lip, 09:45, "Alek" <alek67@PRECZ_ZE_SPAMEM.poczta.onet.pl>
wrote:
> Użytkownik "Panslavista" <prawu...@interia.pl> napisał

>
>
>
> > to poprostu większa odmiana moździeża.
>
> Nie bardzo. W moździeRZu można coś utłuc a w makutrze się uciera.

W moździeżu także się uciera, a nie tylko tłucze. Poszukaj w necie -
znajdziesz zdjęcia a nawet oferty moździeży kuchennych aptecznych z
pałką do ucierania, a nie tłuczkiem.

Panslavista

unread,
Jul 22, 2008, 11:11:21 AM7/22/08
to

JerzyN

unread,
Jul 22, 2008, 2:59:28 PM7/22/08
to
Władysław Łoś pisze:

> In article <g6418v$8aq$1...@news.onet.pl>, "Lotos" <kbg...@onet.eu>
>> Jak sama nazwa wskazuje " mak utrę" makutra służyła i służy do dnia
>> dzisiejszego do ucierania maku -
>
> Słowo "makutra" w języku polskim wywodzi się z białoruskiego "makotra",
> co pochodzi ze staroruskiego, a w ostateczności z greckiego "maktra" --
> dzieża, niecka. Skojarzenie ze słowami "mak" i "tereti" (po. trzeć) jest
> wtórne.

Według Lindego: donica na UKRAINIE, do tarcia maku.
--
pozdr. Jerzy

Panslavista

unread,
Jul 22, 2008, 3:16:07 PM7/22/08
to
On 22 Lip, 20:59, JerzyN <0...@megapolis.pl> wrote:
> Władysław Łoś pisze:
>
> > In article <g6418v$8a...@news.onet.pl>, "Lotos" <kbgr...@onet.eu>

> >> Jak sama nazwa wskazuje " mak utrę"  makutra służyła i służy do dnia
> >> dzisiejszego do ucierania maku -
>
> > Słowo "makutra" w języku polskim wywodzi się z białoruskiego "makotra",
> > co pochodzi ze staroruskiego, a w ostateczności z greckiego "maktra" --
> > dzieża, niecka. Skojarzenie ze słowami "mak" i "tereti" (po. trzeć) jest
> > wtórne.
>
> Według Lindego: donica na UKRAINIE, do tarcia maku.
> --
> pozdr. Jerzy

I jeszcze normalna nazwa - misa.

JerzyN

unread,
Jul 22, 2008, 3:20:22 PM7/22/08
to
Władysław Łoś pisze:

> In article <g6418v$8aq$1...@news.onet.pl>, "Lotos" <kbg...@onet.eu>
>> Jak sama nazwa wskazuje " mak utrę" makutra służyła i służy do dnia
>> dzisiejszego do ucierania maku -
>
> Słowo "makutra" w języku polskim wywodzi się z białoruskiego "makotra",
> co pochodzi ze staroruskiego, a w ostateczności z greckiego "maktra" --
> dzieża, niecka. Skojarzenie ze słowami "mak" i "tereti" (po. trzeć) jest
> wtórne.
> Władysław

Podobnie i Karłowicz: wyraz makitra zna tylko język Ukr. z którego
wszedł do Pols.; ponadto podaje polską nazwę = wiercimak i wiele innych.

--
pozdr. Jerzy

0 new messages