Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

Newsy w Polsce (2/4) - konfiguracja serwerow (FAQ)

12 views
Skip to first unread message

Tomasz R. Surmacz

unread,
Oct 23, 2010, 12:20:06 AM10/23/10
to
Posted-By: auto-faq 3.1.1.2
Archive-name: news-pl-faq/part2


Newsy w Polsce (FAQ) - cz�� 2. - serwery news

Poni�szy tekst, to druga cz�� FAQ na temat news�w w Polsce,
zawieraj�ca uwagi na temat konfigurowania serwer�w news. Wszelkie
poprawki i uzupe�nienia prosz� kierowa� na adres
tsur...@ict.pwr.wroc.pl Aktualn� wersj� ca�ego FAQ mo�na znale��
zawsze we Wroc�awiu przez WWW:
http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.htpl oraz w grupach news
pl.news.admin i pl.answers.
_________________________________________________________________

Spis tre�ci cz�ci 2.:

Konfiguracja serwera news
Jak pod��czy� serwer news do sieci usenet?
Jak skonfigurowaďż˝ serwer news (grupy pl.*)

Plik active

Plik newsfeeds
Uwagi dotycz�ce serwer�w maj�cych feedy zagraniczne

Plik moderators

Plik distrib.pats

Plik distributions

Plik newsgroups

Plik control.ctl

Co robiďż˝ z listami typu "checkgroups"?
Jak skonfigurowaďż˝ mail2news i news2mail
mail2news z u�yciem procmaila
Newsfeed za pomocďż˝ UUCP
Kompresja batch�w za pomoc� gzip
UUCP 'po�rednie' (czyli jak wykona� cyber!papaja!rnews)
Inne mo�liwo�ci przyspieszania transmisji
_________________________________________________________________

Pod��czanie nowych serwer�w
_________________________________________________________________

Je�li chcesz do sieci Usenet news pod��czy� w�asny serwer, po pierwsze
nale�y zastanowi� si�, czy sk�rka warta jest wyprawki. Ma�y serwer z
kilkunastoma lub nawet kilkuset grupami mo�e by� niewart instalacji ze
wzgl�du na czas sp�dzany nast�pnie na jego konfigurowanie. Du�y serwer
natomiast wymaga wr�cz ogromnego pasma danych, je�li maj� na nim byc
za�o�one wszystkie grupy. W styczniu 2003 wielko�� ,,feedu''
obejmuj�cego same grupy pl.* to oko�o 20-40 MB/dziennie, wszystkie
grupy hierarchii BIG8 - oko�o 1-2 GB/dziennie, wszystkie grupy
w��czaj�c w to alt.* - oko�o 120-200 GB dziennie. I niestety z ka�dym
rokiem te wielko�ci si� mniej wi�cej podwajaj�.

Musisz teďż˝ u siebie zainstalowaďż˝ serwer news, czyli program innd,
dzia�aj�cy w �rodowisku UNIX. Alternatywnym programem serwera news
jest Diablo w systemie UNIX, jednak nie ma on sensu dla niewielkich
instalacji newsowych. "Serwery news" oparte o oprogramowanie
Microsoftu nie s� i nie b�d� pod��czane do sieci Usenet i to
bynajmniej nie z powodu niech�ci reszty administrator�w do tej firmy,
lecz z powodu masy problem�w, jakie ten "serwer" powoduje przez to, �e
nie bardzo przejmuje si� standardami dotycz�cymi systemu news. Je�li
nadal chcesz uruchomiďż˝ u siebie serwer news, musisz uzgodniďż˝ to z
administratorem innego serwera, kt�ry "da ci feed", czyli skonfiguruje
sw�j serwer tak, by przesy�a� do twojego wybrane grupy oraz akceptowa�
artyku�y wysy�ane z twojego serwera. Informacje jak skonfigurowa�
r�ne pliki serwera znajdziesz w nast�pnym punkcie, natomiast przy
uzyskiwaniu feedu od innego serwera musisz przekazaďż˝ jego
administratorowi kilka kluczowych informacji koniecznych do w�a�ciwego
skonfigurowania ��cza po drugiej stronie. S� to m.in:

* Nazwa i adres IP twojego serwera news. Je�li ma kilka adres�w IP -
wszystkie z nich. Je�li wysy�a� b�dzie artyku�y z innego adresu
ni� adres, na jaki ten drugi serwer ma si� z nim ��czy�, tak�e to
zaznacz.
* Nazwa, jak� tw�j serwer wpisuje w polu Path:
* Dane kontaktowe - adres email, imiďż˝ i nazwisko osoby
odpowiedzialnej za sewrer news, w miar� mo�liwo�ci tak�e kontakt
telefoniczny w razie jakich� nag�ych wypadk�w.
* Listďż˝ grup news, jakie chcesdz otrzymywaďż˝ w formacie pliku
newsfeeds. Wysy�aj�c j� w tym w�a�nie formacie zaoszcz�dzisz pracy
osobie po drugiej stronie ��cza, a by� mo�e nawet jest to jedyny
spos�b, by twoja pro�ba w og�le zosta�a rozpatrzona.
* Je�li ju� masz jakie� feedy z innych serwer�w -- informacj� o
nich.

W odpowiedzi powiniene� dosta� list zawieraj�cy podobne dane dotycz�ce
serwera, z kt�rego b�dziesz otrzymywa� i wysy�a� artyku�y.
Najwa�niejsze z nich s�:
* Adres/nazwa do wysy�ania news -- wpisz go do nntpsend.ctl lub
innfeed.conf.
* Adres/nazwa, z kt�rego b�dziesz otrzymywa� artyku�y. Wpisz j� do
hosts.nntp lub incoming.conf.
* Zawarto�� pola Path: twojego s�siada -- wpisz j� w odpowiednim
miejscu pliku newsfeeds. Je�li masz kilku s�siad�w, wpisz t� nazw�
do konfiguracji dotycz�cej ich wszystkich, aby nie przesy�a�
artyku��w mi�dzy nimi.

Prze�aduj pliki konfiguracyjne odpowiedni� komend� ctlinnd reload i
przetestuj czy po��czenie dzia�a poprawnie (oraz popro� administratora
drugiego serwera, by przetestowa�, czy mo�e si� po��czy� z tob�).

Bardzo wa�nym aspektem uruchomienia us�ugi serwera news s� opr�cz
aspekt�w technicznych zasady, na jakich pod��czane s� nowe serwery.
Najwa�niejsze z tych zasad wymienione s� poni�ej:
* W sieci Usenet-PL serwery dziel� si� na tzw. huby i li�cie. Hub to
serwer, kt�ry ma ��cze z wieloma innymi serwerami i opr�cz
udost�pnianai artyku��w swoim u�ytkownikom, s�u�y tak�e do
transferu danych pomi�dzy serwerami, z kt�rymi ma ��czno��.
Serwerami takimi s� przewa�nie du�e serwery news w sieciach
akademickich, a tak�e news.tpi.pl, news.onet.pl i kilka innych.
Wszystkie pozosta�e (w tym tak�e tw�j) jest li�ciem -- tzn.
powinien zajmowa� si� wy��cznie otrzymywaniem artyku��w,
obs�ugiwaniem swoich u�ytkownik�w oraz wysy�aniem list�w
pochodz�cych od tych u�ytkownik�w do swojego s�siada (lub
s�siad�w).
Je�li masz tylko jednego s�siada, sprawa jest prosta, je�li jednak
skonfigurowa�e� (lub masz zamiar w przysz�o�ci) uzyska� tak�e inne
��cze/feed, to po pierwsze musi to by� feed od innego huba (a nie
li�cia), po drugie - w pliku newsfeeds musisz zadba� o to, by nie
przesy�a� artyku��w pomi�dzy tymi hubami. Zajrzyj do przyk�ad�w
opisuj�cych plik newsfeeds, a tak�e informacje dotycz�ce list
wykluczeniowych w przypadku feed�w zagranicznych, bo to jest
praktycznie ta sama sytuacja.
W przypadku wykrycia li�ci, kt�re li��mi nie s�, bo przesy�aj�
artyku�y tak�e innym serwerom, s� one odcinane do czasu
wyja�nienia sytuacji i naprawienia problemu.
* Autoryzacja dost�pu Tw�j serwer news nie powinien dawa� dost�pu do
news "wszystkim", lecz tylko wybranej grupie u�ytkownik�w, kt�r�
mo�na zidentyfikowa� w razie problem�w. Mo�e to by� dost�p na
has�o wymagaj�cy wsze�niejszej rejestracji (i pozwalaj�cej na
uniemo�liwienie ponownej rejestracji osobom uporczywie
przeszkadzaj�cym innym przez wysy�anie spam�w lub inne nadu�ycia)
albo dost�p dla w�skiej klasy adres�w IP ograniczonej do w�asnej
firmy/sieci osiedlowej itp. Tak�e w tym drugim przypadku powinna
by� mo�liwo�� identyfikacji pojedynczego u�ytkownika -- je�li w
sieci lokalnej u�ywasz dynamicznych adres�w nadawanych np. przez
DHCP, powiniene� tak�e zadba� o archiwizowanie log�w serwera
pozwalaj�cych na identyfikacj� komputera/u�ytkownika, kt�ry ��czy�
si� z twoim serwerem news. Dane takie powinny umo�liwia�
znalezienie winnych w przypadku nadu�y� co najmniej 1-2 tygodnie
wstecz.
* Bramki www-news Obecnie nie jest dozwolone tworzenie �adnych
bramek www-news pozwalaj�cych na wysy�anie artyku��w do systemu
usenet news. Z regu�y bramki takie nie umo�liwiaj� �adnej
autoryzacji dost�pu, albo maj� j� zaimplementowan� w spos�b
trywialny do obej�cia, staj� si� wi�c szybko �r�d�em spam�w i
innych nadu�y�. S� te� �r�d�em mn�stwa innych problem�w, takich
jak niepoprawnie formatowane nag��wki, brak w nag��wkach
informacji pozwalaj�cych na identyfikacj� nadawcy (jego adresu IP,
nazwy konta, itp.), czy wr�cz p�tle wysy�aj�ce do news�w artyku�y
pochodz�ce z news�w, zwrot�w o niemo�no�ci dostarczenia jakich�
list�w, czy ca�ej masy innego �miecia. Aby uruchomi� tak� bramk�,
wymagane by�oby �mudne przetestowanie, czy spe�nia ona wszystkie
wymagania zwi�zane ze wsp�prac� z serwerami news, a nawet i wtedy
pod��czenie news�w do serwera WWW powoduje z regu�y zalew grup
dyskusyjnych nowymi "newbie", nie zdaj�cymi sobie sprawy z tego,
czym s� grupy dyskusyjne, jakie w nich obowi�zuj� zasady i �e
ka�da grupa ma swoj� �ci�le okre�lon� tematyk�, a nie jest kolejn�
ikonk� na pulpicie, s�u��c� za miejsce do gadania o wszystkim.
* Edukacja u�ytkownik�w U�ytkownicy twojego serwera news powinni
otrzymywaďż˝ informacje na temat systemu Usenet news - jak z niego
korzysta�, jakie w nim obowi�zuj� zasady, co jest dozwolone, a co
zabronione. Mo�esz w tym celu odsy�a� ich do dokumentacji
dost�pnej pod adresem http://www.usenet.pl/doc/ (w szczeg�lno�ci
do informacji o FAQ-bocie i regu�ach dotycz�cych wysy�ania
artyku��w w grupach pl.* oraz do artyku��w FAQ mo�liwych do
znalezienia w pl.answers, a tak�e do Netykiety wysy�anej
periodycznie do pl.answers i pl.news.nowe-grupy. Zajrzyj tak�e na
http://faq-bot.usenet.pl/ -- jest tam wiele informacji dotycz�cych
zasad obowi�zuj�cych w poszczeg�lnych grupach.
_________________________________________________________________

Konfigurowanie serwer�w
_________________________________________________________________

Og�lna uwaga dotycz�ca wszystkich konfiguracji -- BARDZO WA�NE!!!

Serwery news nie mogďż˝ pozwalaďż˝ na pisanie do grup hierarchii pl.*
ka�demu bez jakiejkolwiek autoryzacji. Je�li serwer ma by� z za�o�enia
otwarty dla wszystkich, to musi zawieraďż˝ system kont i
uwierzytelniania. Celem systemu musi by� unikni�cie sytuacji
niekontrolowanego anonimowego dost�pu do usenetu przez ten serwer,
gdy� takie sytuacje pr�dzej czy p�niej prowadz� do nadu�y�
odbijaj�cych si� echem po ca�ym usenecie.

Dotyczy to nie tylko samych serwer�w news, ale i wszelkiego rodzaju
bramek z innych us�ug, np. email, www, wap, itp.

Jak skonfigurowaďż˝ serwer news (w Polsce)

To zale�y od samego serwera... i najlepiej wyja�nione jest w
odpowiednich README lub FAQ towarzysz�cych serwerowi. Poni�ej jednak
par� uwag specyficznych dla w�a�ciwego skonfigurowania serwera w
Polsce. Z g�ry zastrzegam, �e dotyczy to praktycznie wy��cznie serwera
INN, gdy� tylko takie mia�em okazj� konfigurowa� i na tym si� znam ;-)

Poza tym wi�kszo�� zainstalowanych serwer�w (i w Polsce i na �wiecie)
to w�a�nie INN. Instalacja pozosta�ych (takich jak DNEWS na przyk�ad)
wymaga zdecydowanie wi�cej samozaparcia, a efektem bardzo cz�sto jest
serwer, kt�rego i tak nie mo�na pod��czy� do sieci Usenet News z
powodu wad w implementacji protoko�u NNTP i spustoszenia. jakie to
sieje w sieci (np. redystrybucja starych artyku��w z nowymi
Message-Id:) Przez $inn okre�la� b�d� katalog, w kt�rym znajduja si�
pliki serwera, a wi�c np. standardowym miejscem na 'active' jest
$inn/active lub $inn/lib/active, serwer news to $inn/bin/innd itp...

Plik active ($inn/active)

Plik ten zawiera spis wszystkich grup, kt�re serwer otrzymuje. Je�li
uruchamiamy nowy serwer, najlepiej jest �ci�gn�� aktualn� wersj�
takiego pliku z innego serwera news (kt�ry b�dzie nas w newsy zasila�)
za pomoc� protoko�u nntp, lub z ftp.uu.net poprzez ftp. Pierwsze
wyj�cie polega na wykonaniu '$inn/bin/getlist -h jaki�.serwer.news.pl
active', drugie - u�yciu 'anonymous ftp' ale uwaga... ftp.uu.net, mimo
�e od jakiego� czasu posiada tak�e grupy pl.*, to nie wszystkie
niestety zosta�y tam poprawnie za�o�one. Dlatego lepiej skorzysta� z
fragment�w pliku active, dotycz�cego grup pl, a znajduj�cego si� pod
adresem http://www.usenet.pl/doc/pl.active. Plik ten jest codziennie
automatycznie uaktualniany na podstawie pliku active serwera
news.ict.pwr.wroc.pl.

Po otrzymaniu takiego pliku 'active', najlepiej wyzerowaďż˝ w nim
numerki oznaczaj�ce numery artyku��w prost� instrukcj�:

mv active active.old
awk '{printf ("%s 0000000000 0000000001 %s\n", $1, $4)}' < active.old >
active

nie zapominaj�c o tym, �e je�li serwer news ju� dzia�a, to MUSI zosta�
wczesniej zatrzymany np. przez '$inn/bin/ctlinnd pause xx', a ponowne
uruchomienie powinno nast�pi� przez:

ctlinnd reload active ''
ctlinnd go ''

Je�li dopisa� trzeba pojedyncze nowe grupy w ju� dzia�ajacym serwerze,
nale�y do tego u�y� 'ctlinnd newgroup pl.nazwa.grupy y', bez
uprzedniego zatrzymywania serwera. Je�li grupa jest moderowana,
zamiast 'y' powinno oczywi�cie pojawi� si� 'm'.

Plik newsfeeds ($inn/newsfeeds lub $inn/site/newsfeeds)

Zale�y od tego, kto zasila nas w newsy i komu newsy s� dalej posy�ane.
Jest on naprawdďż˝ dobrze udokumentowany w INND FAQ oraz na stronie
manuala, wystarczy wi�c mo�e jedynie 2 ma�e przyk�ady...

'feed' dla komputera o adresie 'news.host.pl' dopisuj�cego w polu
'Path:' nazwďż˝ 'news.host.somewhere.in.pl' powinien w najprostszym
przypadku wygl�da� tak:

xxx/news.host.somewhere.in.pl\
:*/!local:Wnm:

gdzie xxx jest dowolnym (w miar� kr�tkim, bo pojawia si� wielokrotnie
w logach) akronimem reprezentuj�cym dany host, wystepuj�cym r�wnie� w
pliku 'nntpsend.ctl':

xxx:news.host.pl:::-T1720 -t300

gdzie nazwa 'xxx' zostaje zwi�zana z adresem internetowym
'news.host.pl'. Warto przy okazji zwrociďż˝ uwage na parametr -T1720
(lub podobny) zamiast 'standardowego' -T1800. Parametr -Tn oznacza, �e
jedna sesja nntpsend nie mo�e trwa� d�u�ej ni� n sekund. W przypadku
n=1800, oznacza�oby to dok�adnie 30 minut. Standardowo nntpsend jest
startowany z crontab-a co 10 minut, a wygl�da to mniej wi�cej tak:

0,10,20,30,40,50 * * * * /usr/lib/news/nntpsend

Gdy pojawia si� sytuacja, �e news�w jest na tyle du�o, �e nntpsend
jest w stanie pe�ne 30 minut wykorzysta�, to ko�czenie tu� po tym, jak
crontab wystartowa� nowego nntpsend, kt�ry si� sko�czy�, stwierdziwszy
�e poprzedni jeszcze dzia�a, jest marnotrawieniem kolejnych 10 minut,
czyli 25% przepustowo�ci ��cza. Dlatego czas dla -T powinien by�
wielokrotno�ci� 10 minut, pomniejszon� o 1-2 minuty, by da� programowi
nntpsend czas na 'posprz�tanie' w momencie ko�czenia dzia�ania. Drug�
spraw� pozwalaj�c� przyspieszy� docieranie news z jednego ko�ca Polski
w drugi jest to, by na s�siaduj�cych serwerach news czasy wysy�ania
batch�w by�y nieco poprzesuwane, np. je�li 'mapka' serwer�w wyglada
tak:

bilbo <---> okapi <---> sun1000

to je�li, przyk�adowo, na bilbo nntpsend startuje o pe�nej godzinie i
dalej co 10 minut, to na okapi powinno to by� np. 5 minut po pe�nej
godzinie i dalej co 10 minut (czyli 5,15,25,...), a na sun1000 znowu o
pe�nej godzinie. Natomiast je�li jeszcze istnieje dodatkowe po��czenie
bilbo <---> sun1000, to jeszcze lepiej jest, gdy bilbo ma 0,10,...,
okapi np. 3,13,23,33,... a sun1000 6,16,26,...

Drugi kr�tki i z �ycia wzi�ty przyk�ad (wg mapki z pierwszej cz�ci
FAQ). newsfeeds na okapi: uw dostaje wszystkie lokalne artyku�y (tzn.
takie, kt�re nie by�y w Warszawie ani w USA) oraz comp.security* kt�re
nadchodzďż˝ z USA lub lokalnie:

cocos!all/news.nask.pl,uw.edu.pl,plonk.apk.net\
:*,!pwr.*,/!local,!pwr,!wroc\
:Tm:cocos

cocos!sec/news.nask.pl,uw.edu.pl\
:!*,comp.security*,alt.security*/!local,!pwr,!wroc\
:Tm:cocos

cocos:!*:Tf,Wnm:

Pierwsze 2 linijki to 'wej�cie lejka' o wsp�lnym uj�ciu nazwanym
'cocos', przy czym 'cocos' nie ma tutaj NIC wsp�lnego z nazw�
komputera, na kt�ry zostanie to wys�ane. Pierwsza linijka odnosi si�
do wszystkich artyku��w, kt�re nie nadesz�y z Warszawy ani z USA
(przez serwer plonk.apk.net), druga - do wszystkich artyku��w z grup
'security', kt�re nie nadesz�y z Warszawy. WPisanie kilku nazw
(pochodz�cych z Path: tych serwer�w) zapobiega przesy�aniu artyku��w
pomi�dzy nimi. Ostatnia linia to 'uj�cie lejka' prowadz�ce do pliku
'cocos' w katalogu /var/news/out.going (lub odpowiednio innym), gdzie
zapisywane s� odsy�acze do artyku��w, wykorzystywane co 10 minut przez
innxmit. Symboliczna nazwa 'cocos' jest t�umaczona na rzeczywisty
adres komputera (kt�rym jest 'news.uw.edu.pl') w pliku 'nntpsend.ctl':

cocos:news.uw.edu.pl::-T1720 -t300

Uwagi dotycz�ce serwer�w maj�cych feedy zagraniczne

Newsy do Polski sp�ywaj� kilkoma drogami i poprzez sieci r�nych
operator�w (TPSA, NASK, POL-34), nie grozi nam wi�c sytuacja, �e
wskutek awarii pojedynczego serwera news (np. chwilowego zapchania
dysku na kt�rym� z serwer�w news) zostaniemy ca�kiem odci�ci od
dop�ywu nowych news�w ze �wiata lub zaczniemy otrzymywa� je ze
znacznym op�nieniem. Z drugiej strony jednak bez odpowiedniej
konfiguracji mo�e to prowadzi� do niepo��danego "tranzytu" news�w np.
z USA do USA przez kilka serwer�w w Polsce.

Mo�na tego unikn�� odpowiednio definiuj�c regu�y wykluczania w pliku
newsfeeds (po znaku "/" w nazwie feedu). Do tego potrzebna jest jednak
znajomo�� wszystkich po��cze� Polski ze �wiatem i tego, co zagraniczne
serwery news wpisujďż˝ w polu Path:

news.uoregon.edu,hammer.uoregon.edu,arclight.uoregon.edu,fu-berlin.de

news.nacamar.de,newsfeed.nacamar.de,news.apfel.de,news.maxwell.syr.edu
Serwery w USA i Niemczech, wymieniaj�ce BIG 8, pl.* i inne
grupy z serwerem w ICM.

news.apk.net (aka plonk.apk.net, ale to pierwsze wystarczy)
Serwer w USA (Cleveland, Ohio), wymieniaj�ce BIG 8 i pl.* z
serwerem news.uw.edu.pl, a tak�e comp, news i pl z serwerem
news.ict.pwr.wroc.pl (gzipowane batche UUCP).

newscore.univie.ac.at
Serwery w Austrii, znane poprzednio (przed 12.01.1998) jako
01-newsfeed.univie.ac.at i 02-newsfeed.univie.ac.at, a jeszcze
wcze�niej jako newsfeed.ACO.net, wymieniaj�ce BIG 8, de.*, pl.*
i inne grupy z serwerem NASK

newsfeed.sunet.se
Serwer w Szwecji wymieniaj�cy BIG 8, de.*, pl.* i inne grupy z
serwerem UW. Wcze�niej znany jako sunic

news.icmp.lviv.ua
Serwer na Ukrainie. Po��czenie przez NASK. Sam tak�e otrzymuje
newsy innymi drogami (z USA i Europy), dlatego dobrze jest
tak�e umie�ci� go na li�cie.

news.cistron.nl
Serwer w Holandii, wymieniaj�cy wy��cznie grupy linux.* z
serwerem news.uw.edu.pl.

news.miracle.net

nntp.uio.no
Serwery news w USA (Connecticut) i Norwegii (Oslo),
wymieniaj�ce z serwerem news.ict.pwr.wroc.pl niewielkie feedy
zawieraj�ce hierarchie pl.* i linux.*.

Powy�sza lista nie jest pe�na, jako �e po raz pierwszy powsta�a w roku
1995, a feedy potrafiďż˝ siďż˝ zmieniaďż˝ i co 2-3 tygodnie. W miarďż˝
aktualna, pe�na lista "excludes" powinna wygl�da� nast�puj�co:

jakiďż˝-feed/news.apk.net,newsfeed.sunet.se,\
news.icmp.lviv.ua,news.cistron.nl,news.micro-net.net,\
news.uoregon.edu,hammer.uoregon.edu,arclight.uoregon.edu,\
newsfeed.nacamar.de,news.nacamar.de,news.apfel.de,\
news-spur1.maxwell.syr.edu,\
www.nntp.primenet.com,nntp.primenet.com,\
fu-berlin.de,fci-se,newscore.univie.ac.at\
: ......

Plik moderators

Standardowy plik przychodz�cy z dystrybucj� INND, uzupe�niony na
pocz�tku o lini�: nowo��!

pl.*:%s...@usenet.pl

co powoduje wysy�anie artyku��w w moderowanych grupach pl.* na adres
typu nazwa-grupy-z-kropkami...@usenet.pl. Linia
taka znajduje siďż˝ juďż˝ w standardowej (tzn. rozprowadzanej wraz ze
�r�d�ami serwera) dystrybucji INND pocz�wszy od wersji 1.5.

usenet.pl jest adresem klasy MX wskazuj�cym na hosty utrzymuj�ce pe�n�
list� wszystkich 'moderator�w' grup pl (obecnie s� to
galaxy.uci.agh.edu.pl i okapi.ict.pwr.wroc.pl). Domena ta powsta�a na
pocz�tku sierpnia 1995, zast�puj�c stosowan� uprzednio domen�
moderators.fuw.edu.pl.

Plik distrib.pats

Plik ten nale�y uzupe�ni� o lokalne dystrybucje, tam gdzie one
wyst�puj�, np.:

10:pwr.*:pwr - We Wroc�awiu
10:umk.*:umk - W Toruniu

a tak�e ew. niekt�re grupy, kt�re maj� inn� dystrybucj�, ni� wynika to
z ich nazwy, np. we Wroc�awiu:

30:pl.listserv.email-d:pwr

gdy� pl.listserv.email-d jest lokaln� grup� wroc�awsk� mimo nazwy
'pl.' i artyku�y pos�ane do tej grupy otrzymuj� standardowo
dystrybucj� 'pwr'. Specjalne definiowanie domy�lnej dystrybucji pl dla
grup pl.* jest b��dem, gdy� powinno to by� 'world' (a w og�le, to
najlepiej zamiast 'world' pozostawiďż˝ wtedy "pustďż˝" dystrybucjďż˝,
oznaczaj�c� ca�y �wiat) - a dystrybucja pl ma rzeczywi�cie oznacza�
rozsy�anie artyku��w wy��cznie do serwer�w w Polsce.

Plik distributions

Zawiera opisy poszczeg�lnych dystrybucji. To, co dla Polski
najwa�niejsze, poni�ej:

pl Polska
pl-news Polska, wy��cznie news, bez list dyskusyjnych
krakow Krak�w
cyfronet Krak�w
torun Toruďż˝
warszawa Warszawa
umk UMK w Toruniu
pwr Politechnika Wroc�awska
wroc Wroc�aw
world Ca�y �wiat
inet Internet
mimuw Wydz. Matematyki Informatyki i Mech. Uniw. Warszawskiego
local lokalny serwer news

Plik newsgroups

Plik z jednolinijkowymi opisami poszczeg�lnych grup. Opis grup pl.*
wysy�any jest regularnie w trzeciej cz�ci tego FAQ w grupach
pl.news.admin i pl.answers, a regularnie raz na dwa miesi�ce tak�e w
postaci tzw. "checkgroups message". Dost�pny jest tak�e poprzez WWW
pod adresem: http://www.usenet.pl/doc/pl.newsgroups. Lista grup, wraz
z aktualnym plikiem active, dost�pna jest w 3. cz�ci tego FAQ.

Plik�w tego mo�na u�y� do sprawdzenia, czy lista grup na serwerze jest
aktualna w nast�puj�cy spos�b:

lynx -source http://www.usenet.pl/doc/pl.newsgroups | \
$inn/control/checkgroups

lub:
lynx -source http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.3 | \
sed -e '1,/^=== /d' -e '/^--- /d' | \
$inn/control/checkgroups

Plik control.ctl

Plik u�atwiaj�cy 'centralne' i zautomatyzowane tworzenie nowych grup.
Polega ono na tym, �e w pewnej hierarchii news (np. w grupach pl.*)
pewna osoba zostaje uznana za autorytatywn�, je�li chodzi o tworzenie
nowych grup i kasowanie starych, czego dokonuje przez wys�anie
odpwiednio sformatowanych artyku��w news, zawieraj�cych pewne magiczne
zakl�cia. Aby zakl�cia te by�y zrozumia�e dla serwer�w news, w ich
pliku control.ctl musz� si� oczywi�cie pojawi� odpowiednie linie
konfiguracji. Obecnie, aby zabezpieczy� si� przed "podr�bkami" list�w,
w wielu hierarchiach news stosowana jest metoda podpisywania tych
specjalnych artyku��w kluczem PGP. Tak jest w hierarchii "BIG 8"
(comp, news, rec, talk, itd.), jak i w niekt�rych hierarchiach
narodowych (de, fr, uk), a od pa�dziernika 1996, tak�e w hierarchii
pl.

Aby by� sprawdzany podpis PGP, potrzebne jest oczywi�cie odpowiednie
oprogramowanie na serwerze - sam program pgp oraz skrypty 'pgpverify'
i poprawiony 'parsecontrol' serwera news. Znajdujďż˝ siďż˝ one w
dytrybucji INN pocz�wszy od wersji 1.5, a dla poprzednich wersji (a
tak�e serwer�w CNEWS) mo�na �ci�gn�� z sieci odpowiednie poprawki.
Wi�cej informacji na ten temat mo�na przeczyta� pod adresem
ftp://ftp.pwr.wroc.pl/pub/networking/news/misc/pgpcontrol/ (mirror
strony z ftp.uu.net). Tam mo�na tak�e znale�� klucz PGP u�ywany w
hierarchii pl.

Je�li jednak na serwerze nie jest dokonywana weryfikacja PGP, musi
w�wczas wystarczy� metoda "tradycyjna", jako �e artyku�y specjalne
podpisane przez PGP sďż˝ teďż˝ poprawnie rozpoznawane, gdy PGP nie ma na
serwerze (ale oczywi�cie nie da si� wtedy zweryfikowa� ich
autentyczno�ci).

Trzeba pami�ta�, �e OSTATNI pasuj�cy opis zostaje u�yty, tak wi�c w
okolicach ko�ca pliku nale�y dopisa� dla grup pl.*:

## PL newsgroups - bez weryfikacji kluczem PGP
newgroup:michalj@*fuw.edu.pl:pl.*:doit=newgroup
rmgroup:michalj@*fuw.edu.pl:pl.*:doit=rmgroup
newgroup:newg...@usenet.pl:pl.*:doit=newgroup
rmgroup:newg...@usenet.pl:pl.*:doit=rmgroup

Je�eli natomiast serwer zosta� skonfigurowany do weryfikacji artyku��w
specjalnych przez PGP, to zamiast powy�szych linii nale�y wpisa� linie
nast�puj�ce:

## PL newsgroups - weryfikacja kluczem PGP
newgroup:newg...@usenet.pl|michalj@*fuw.edu.pl:pl.*:verify-pl.announce.new
groups
rmgroup:newg...@usenet.pl|michalj@*fuw.edu.pl:pl.*:verify-pl.announce.newg
roups
checkgroups:newg...@usenet.pl|michalj@*fuw.edu.pl:pl.*:verify-pl.announce.
newgroups

UWAGA! - W obu przypadkach mi�dzy '*' a 'fuw' nie ma kropki!

Poza tym dobrze jest przy okazji sprawdzi� spos�b reakcji serwera na
'sendsys'. Poni�ej znajduje si� 'preferowany' spos�b dla standardowych
zapyta� - automatyczna odpowied�, je�li podany zosta� argument (czyli
je�li np. komputer okapi otrzyma 'cmsg sendsys icm' - to ode�le
fragment pliku newsfeeds dotycz�cy icm), oraz brak odpowiedzi, je�li
argumentu nie ma (by unikn�� potencjalnych bomb-maili)

## SENDSYS
sendsys:*@uunet.uu.net:*:doit=miscctl
sendsys:*:*:doifarg

Na serwerach w Polsce dobrze jest tak�e dopisa� nast�puj�ce linie:
sendsys:*@adm.usenet.pl:*:doit=miscctl
version:*@adm.usenet.pl:*:doit=miscctl

spowoduj� one wys�anie pliku newsfeeds lub listu zawieraj�cego w
tre�ci numer wersji serwera, je�eli odpowiednio sformatowany artyku�
specjalny nadejdzie z adresu znajduj�cego si� w domenie adm.usenet.pl.
Pozwala to na uaktualnianie informacji o serwerach news w Polsce i ich
wzajemnych po��czeniach (np. w celu uaktualnienia mapki zamieszczonej
w cz�ci pierwszej tego FAQ), bez konieczno�ci ci�g�ego zawracania
g�owy poszczeg�lnym administratorom serwer�w news (bo serwer sam
wysy�a odpowied�, a administratora jedynie informuje w kr�tkim li�cie,
�e odpowied� zosta�a wys�ana).
_________________________________________________________________

Co robiďż˝ z listami typu "checkgroups"?

Od czasu do czasu wysy�any jest tzw. "checkgroups message" dla grup
pl.*, tzn. specjalny artyku� naws zawieraj�cy list� wszystkich
aktywnych grup. Artyku� taki wyr�niony jest odpowiedni� lini�
"Control:", dzi�ki czemu ka�dy serwer news, kt�ry taki artyku�
otrzyma, zale�nie od konfiguracji - przesy�a go swojemu
administratorowi pocztďż˝ elektronicznďż˝, lub automatycznie go wykonuje i
je�li wykryje jakie� rozbie�no�ci pomi�dzy przes�an� list� grup, a
lokalnie istniej�cymi grupami w tej hierarchii, to informuje o tym
administratora. W pierwszym z tych dw�ch przypadk�w, w li�cie tym
serwer do��cza na pocz�tku komentarz m�wi�cy w jaki spos�b nale�y z
tym artyku�em post�pi�. Jest to zwykle polecenie postaci
$inn/control/docheckgroups < PLIK.

Nie nale�y si� obawia�, �e uruchomienie docheckgroups cokolwiek zmieni
lub co� "zepsuje". Program ten por�wnuje jedynie list� grup w
dostarczonym mu na wej�ciu pliku z list� grup znajduj�c� si� w plikach
active i newsgroups. W przypadku niezgodno�ci informacje o tym
drukowane s� na standardowym wyj�ciu w formacie skryptu sh. Tak wi�c
mo�na program docheckgroups uruchomi� raz dla sprawdzenia, czy
wszystko jest ok, a nast�pnie w przypadku wykrycia niezgodno�ci i
zaakceptowania zmian wykona� program ponownie, jego wynik skierowuj�c
do programu sh (albo do pliku, a nast�pnie do sh):

$inn/control/docheckgroups < PLIK | sh -

Artyku� "checkgroups" wysy�any jest 2 miesi�ce (1 dnia miesi�ca w
miesi�ce nieparzyste) z adresu newg...@usenet.pl. Je�li artyku� taki
potrzebny jest "od zaraz" (np. przy konfigurowaniu nowego serwera
news), mo�na sobie poradzi� inaczej:

* Spod adresu http://www.usenet.pl/doc/pl.newsgroups �ci�gn��
aktualnďż˝ listďż˝ grup pl.* w formacie pliku newsgroups.
* Uruchomi� program docheckgroups podaj�c mu plik pl.newsgroups na
wej�cie.
* To, co z niego wyjdzie zapami�ta� w pliku i uruchomi� jako skrypt.

Opr�cz tego, co jaki� czas (ale niezbyt cz�sto) wysy�ane s� na nowo
specjalne artyku�y "tworz�ce" grupy, kt�re ju� dawno istniej�. Np.
pl.test, pl.news.admin i inne. Je�li 'zak�adana' grupa ju� istnieje na
serwerze, to serwer ignoruje taki artyku� specjalny, je�li nie
istnieje - tworzy grup�. Nie wymaga to �adnej dodatkowej konfiguracji
ponad t�, opisan� przy okazji opisu zawarto�ci pliku "control.ctl".
_________________________________________________________________

Jak skonfigurowaďż˝ mail2news i news2mail

mail2news i news2mail to dwa programy odpowiedzialne za spinanie ze
sob� (jak sama nazwa wskazuje) news�w i maila, tzn. list dyskusyjnych.
Wydawa� by si� mog�o, �e w zasadzie s� one niepotrzebne, no bo c�...
- wystarczy�oby pewnie z jednej strony skonfigurowa� serwer news tak,
by artyku�y przychodz�ce do pewnej grupy by�y przekazywane
bezpo�rednio jednemu z program�w typu mail, mailx, mh lub sendmail, w
drugďż˝ stronďż˝ natomiast - utworzyďż˝ odpowiedni "alias" pocztowy typu np.

"|/usr/lib/news/sendnews"

gdzie sendnews jest prostym skryptem dopisuj�cym na pocz�tku nazw�
grupy i posy�aj�cym dalej ca�o�� do programu 'inews', kt�ry przeka�e
artykuďż˝ serwerowi.

Tak prosto jednak nie da siďż˝ tego zrobiďż˝. Problem polega na tym, ze
ka�dy artyku� wys�any na list� dyskusyjn� trafi�by do news, po czym z
news zosta�by odes�any ponownie na list� dyskusyjn�, tak wi�c na
li�cie ka�dy artyku� pojawia�by si� dwukrotnie. Je�li na dodatek
listserwer nie przekazuje (tzn. gubi) 'Message-ID', mo�e si� okaza�,
�e artyku� ponownie wraca do news, sk�d dalej zostaje zakolejkowany do
listserwera i zaczyna si� robi� (nie)weso�o... Je�li 'Message-ID' jest
przez listserwer przekazywany jak nale�y, sytuacja taka nie b�dzie
miala miejsca, gdy� artyku� pos�any ponownie do news (z tym samym
Message-ID) zostanie przez serwer news odrzucony jako duplikat (i
zwykle wygeneruje list do Postmastera), mo�e to jednak powodowa�
zamieszanie na li�cie dyskusyjnej.

Wa�ne jest wi�c po pierwsze zagwarantowanie, by artyku� trafiaj�cy z
listserwera do news nie zostawa� wys�any z powrotem na list�, a tak�e
by listserwer nie gubi� ani nie modyfikowa� Message-ID:, a tak�e by
generowaďż˝ Message-ID: w momencie przekazywania listu z e-maila do
news, je�li list go nie zawiera. W miar� mo�liwo�ci nale�y tak�e
ustawi� na listserwerze opcje 'NOACK', oznaczaj�c� �e listy wys�ane z
adresu serwera news nie s� do niego ponownie odsy�ane.

Do tego w�a�nie s�u�� oba wspomniane programy. mail2news dokonuje
przefiltrowania nag��wka maila, usuwaj�c niepotrzebne lub niezgodne z
RFC822 pola (np. 'Received:' jest w newsach w og�le bez znaczenia).
Je�eli list nie posiada 'Message-ID:', to jest on generowany, ponadto
tworzone jest pole 'Path:' z wpisanym odpowiednim tekstem, np. 'Path:
gateway', dzi�ki czemu w serwerze news mo�liwe jest wysy�anie na list�
dyskusyjn� wy��cznie artyku��w, kt�re serwer news otrzyma� od innych
serwerow, a nie od mail2news (a wi�c nie majacych 'gateway' w polu
'Path:'). Opcjonalnie, mail2news potrafi tak�e odfiltrowa� cz�sto
posy�ane na adres listy (zamiast listserwera) artyku�y typu 'unsub
nazwa-listy'.

W drug� stron� - news2mail usuwa z nag��wka pola nieistniej�ce w
e-mailu (typu 'Path:', 'Supersedes:', itd.), ignoruje wszystkie listy
typu 'control', tzn. np. kasuj�ce poprzedni artyku�, martwi si� o
w�a�ciwe 'From:' i 'Sender:', by by�a mo�liwa odpowied� do autora, a
nie tylko na list�, oraz par� innych rzeczy. No i to co najwa�niejsze
- przy w�a�ciwej konfiguracji ka�dy artyku� pojawia si� dok�adnie raz
na li�cie i raz w newsach.

Pakiet mail2news nie jest na razie dost�pny na �adnym anonymous ftp
(podobno mia� zosta� w��czony do INN v1.5, ale tak si� nie sta�o),
jest bowiem na razie w wersji 'beta' (cho� trwa to ju� od ko�ca 1993
roku), nale�y si� wi�c skontaktowa� z autorem (Rich Salz -
rs...@uunet.uu.net), by otrzyma� jego kopi�. Dobrze jest tak�e
skontaktowaďż˝ siďż˝ ze mnďż˝ (pod adresem tsur...@ict.pwr.wroc.pl), aby
uzyska� poprawki do tego programu, zapewniaj�ce w�a�ciwe traktowanie
nag��wk�w "Content-Type:" i innych, kt�re wyst�puj� w
listach/artyku�ach zawieraj�cych polskie znaki diakrytyczne. Istnieje
tak�e (na razie w fazie zaawansowanych test�w) wersja w PERLu napisana
przez Piotra Pi�tkowskiego, kt�ra dodatkowo potrafi dokonywa�
przekodowania z Quoted Printable na 8bit artyku��w wysy�anych do
news�w z poczty i odwrotnie w drug� stron�. W dalszej cz�ci opisany
jest pakiet mail2news Richa Salza.

Przed kompilacj� nale�y sprawdzi� kilka parametr�w - jakiego typu
program u�ywany jest do wysy�ania poczty (sendmail czy mh), co
dopisywane ma byďż˝ w polu 'Path:' (standardowe 'gateway' czy np.
'gateway.pwr.wroc.pl'), czy adresy 'From:' news2mail ma generowaďż˝ z
'Path:', czy bezpo�rednio z 'From:' w artykule (w czasach, gdy
stosowanie adres�w uucp staje si� przesz�o�ci�, nale�y u�ywa� tego
drugiego), oraz gdzie znajduje si� serwer news (a je�li na tej samej
maszynie - gdzie sa jego biblioteki - a dok�adniej: program inews lub
rnews). Ro�nica pomi�dzy inews a rnews mo�e okaza� si� istotna, bowiem
inews jest tak naprawdďż˝ programem przewidzianym do "interaktywnego"
przyjmowania news�w od u�ytkownikow, kontroluje wi�c m.in. format
daty, a czasem tak�e np. czy ilo�� cytowanego tekstu nie jest wi�ksza
od nowego tekstu (je�li tak zostal skompilowany). inews informuje
tak�e o b��dach na stdout lub stderr, co w przypadku mail2news ko�czy
si� przekazaniem b��du dalej, czyli do sendmaila i co za tym idzie,
zwr�cenie listu do nadawcy (Sender:), czyli zwykle w�a�ciciela listy
oraz lokalnego postmastera.

W 80% list dyskusyjnych wszystko dziala jednak jak nale�y, a w�wczas
inews jest o tyle lepszy, �e poprzez zwracanie b��d�w w spos�b
natychmiastowy zwraca uwag� administratora news na to, �e cos jest nie
tak. Natomiast b��dy wyst�pujace przy dostarczaniu artyku��w za pomoc�
rnews sa zwykle przez ten program po cichu ignorowane, a odbicie
znajduj� jedynie w logach z pracy serwera. Istotne jest jednak to, �e
mail2news umo�liwia podanie 'agenta news' jako parametr przy
uruchomieniu, tak wi�c bez konieczno�ci rekompilacji, mo�na w dowolnym
momencie inews zmieniďż˝ na rnews lub odwrotnie.

Po skompilowaniu mail2news pozostaje juz w�a�ciwie tylko skonfigurowa�
serwer news i listserwer, by przesy�a�y sobie nawzajem artyku�y.
Najpierw o tym, jak to zrobi� z mail2news, bo z tym jest zwykle wi�cej
problem�w...

Rozpatrzmy taki przyk�ad - tworzymy grup� "pl.nowa.grupa", kt�r�
��czymy z list� "nowa-lista" obs�ugiwan� przez list...@plearn.edu.pl.
Serwerem news, na kt�rym tego dokonujemy jest "serwer.news.pl". Musimy
serwer news 'zapisaďż˝ na tďż˝ listďż˝', tzn. np. stworzyďż˝ w /etc/aliases
serwera (lub innego koputera w pobli�u) alias:

pl-nowa-grupa: "|/usr/local/news/bin/mail2news -npl.nowa.grupa -dlocal"

Teraz wypada�oby grup� 'pl.nowa.grupa' utworzy� za pomoc� 'ctlinnd
newgroup pl.nowa.grupa y' (lub zgodnie ze sk�adni� serwera news --
powy�szy przyk�ad jest dla serwera INN) i przetestowa�, czy poczta
wysy�ana na adres pl-now...@serwer.news.pl trafia do newsow. Po
pierwsze - wysy�aj�c email-a na ten adres, a je�li cos nie dzia�a -
testuj�c r�cznie:

% cat > test.posting
From: u�ytko...@serwer.news.pl
To: pl-nowa-grupa
Message-ID: tes...@serwer.news.pl
Date: Mon, 1 Aug 1994, 12:00 MET

test
^D
% cat test.posting | /usr/local/news/bin/mail2news -npl.nowa.grupa -dlo
cal

(albo nagra� jakis list wys�any samemu sobie do pliku i probowa� go
przekazaďż˝ do mail2news).

Jesli w tym momencie chcemy przetestowac, jak z dostarczaniem news�w
poradzi sobie rnews zamias inews, wystarczy wpisac:

% cat test.posting | \
/usr/local/news/bin/mail2news -=/usr/local/news/bin/rnews -npl.nowa.gru
pa -dlocal test

s�owo 'test' (lub dowolne inne) na ko�cu jest konieczne z tego
wzgl�du, �e mail2news przekazuje 'agentowi news' parametr '-h' oraz
wszystkie inne, kt�rych sam nie interpretuje (czyli '-h test') - inews
wymaga '-h' bez parametr�w, dla rnews po '-h' musi wyst�pi� nazwa
'hosta' kt�ra zostanie zapisana w logach serwera. Pami�ta� nale�y te�
o tym, �e o ile mail2news wykorzystuj�cy inews mo�e by� uruchomiony
"niedaleko" serwera, to rnews da si� uruchomi� wy��cznie na serwerze,
albo na komputerze, kt�ry z serwerem news ma po��czenie via UUCP.
Je�li wszystko dzia�a tak jak trzeba, pozostaje zapisa� serwer news
jako subskrybenta listy dyskusyjnej: albo poprosi� w�a�ciciela listy
by dopisaďż˝ do niej adres pl-now...@serwer.news.pl, albo zrobiďż˝ to
samemu, posy�aj�c e-mail z adresu pl-nowa-grupa do listserwera. Jak
pos�a� maila z takiego adresu? O tym chyba wszyscy wiedz�, ale jakby
nie, to jako root (albo jeden z 'trusted users' sendmaila - np.
'news') nale�y wykona�:

# cat | /usr/lib/sendmail -fpl-now...@serwer.news.pl listserv@plear
n.edu.pl
From: pl-now...@serwer.news.pl
To: list...@plearn.edu.pl

sub nowa-lista "mail to news gateway at serwer.news.pl"
^D

W ci�gu kilku lub kilkudziesi�ciu minut powinien si� w newsach pojawi�
pierwszy artykuďż˝ - z odpowiedziďż˝ serwera i informacjďż˝ "You have now
subscribed to list nowa-lista" itd. Je�li tak, to wszystko na
najlepszej drodze. Aby poustawiaďż˝ wszystkie opcje dystrybucji jak
nale�y, po�lij listserwerowi (ponownie z adresu
pl-now...@serwer.news.pl) list o tre�ci:

set nowa-lista full
set nowa-lista noack

Pierwsza linia oznacza, �e listserwer ma posy�a� pe�ne nag��wki (a
wi�c w��cznie z Message-ID), druga - �e artyku�y przes�ane z serwera
news nie b�d� do niego ponownie wysy�ane. Opcje powy�sze dzia�aj�
poprawnie w przypadku listserwer�w bitnetowych oraz 'listproc-a', inne
listserwery mog� wymaga� nieco innych komend, na przyk�ad 'set
nowa-lista norepro' itp.

Je�li wszystko dzia�a jak nale�y, pora na wysy�anie news�w na list�. W
pliku newsfeeds nale�y dopisa� lini� mniej wi�cej nast�puj�cej tre�ci:

nowa-lista/gateway\
:pl.nowa.lista,/!local,!pl-news\
:Tp:/usr/local/news/bin/news2mail nowa-lista nowa-lista \
pl-now...@serwer.news.pl plearn.edu.pl

(ostatnie 2 linijki w zasadzie powinny zmie�ci� si� w jednej, ale dla
czytelno�ci podzieli�em ja na dwie - TS). Argumenty podane dla
news2mail oznaczaj� �e:

* (1 i 4) - poczta zostanie dostarczona na adres
nowa-...@plearn.edu.pl,
* (2 i 4) - w polu 'To:' b�dzie wpisane nowa-...@plearn.edu.pl,
* (3) - w polu 'Sender:' b�dzie wpisane pl-now...@serwer.news.pl
- 4. argument jest tutaj ignorowany, bo w adresie juďż˝ jest '@'

Poza tym 'From:' zawsze zawiera adres z pola 'From:' w artykule news
(chyba �e w trakcie kompilacji wybrano opcje generowania 'From:' na
podstawie 'Path:')

'Sender:' - powinien by� adresem, jakiego u�yli�my zapisuj�c mail2news
na list�, wi�kszo�� z list bowiem nie akceptuje list�w wysy�anych
przez osoby nie b�d�ce subskrybentami listy. Aby wi�c listy wys�ane w
newsach trafia�y w spos�b pewny na list�, u�ytkownik wyst�puj�cy w
polu 'Sender' lub 'From' musi by� na list� zapisany - co �atwo
osi�gn�� definiuj�c w�a�ciwie pole 'Sender'. Ponadto, aby 'Sender:'
wpisane przez news2mail by�o respektowane przez sendmail-a (lub innego
agenta :-) pocztowego), trzeba jeszcze upewni� si�, �e u�ytkownik
'news' (z tym id dzia�a serwer news, a wi�c i news2mail przez niego
uruchamiany) jest wpisany w sendmail.cf jako 'trusted user', (opcja
'Trusted' jest bez znaczenia w sendmail 8.6.x, ale pocz�wszy od wersji
8.7.1 ponownie jest respektowana), np:

DT root uucp news

Najlepiej oczywi�cie na pocz�tek zamiast adres�w listserwera wpisa�
w�asny i przetestowa�, czy artyku� wys�any w news trafia do e-maila
jak nale�y. Po wykonaniu 'ctlinnd reload newsfeeds' i wys�aniu
artyku�u do news, albo od razu powinien on zosta� dostarczony
email-em, albo zakolejkowany. W�wczas '/usr/lib/sendmail -q'
przyspieszy jego dostarczenie. No a gdy ju� oka�e si�, �e artyku�
dotar� i wygl�da� mniej wi�cej tak:

From news...@cyber.ict.pwr.wroc.pl Sat Aug 6 18:05:02 1994
Return-Path: <news...@cyber.ict.pwr.wroc.pl>
Received: from cyber by asic.ict.pwr.wroc.pl (4.1/SMI-4.1)
id AA14199; Sat, 6 Aug 94 18:05:01 +0200
Received: from NEWS GATEWAY by cyber with netnews
for ts@asic (ts@asic)
From: tsur...@sprocket.ict.pwr.wroc.pl (Tomasz Surmacz)
Message-Id: <320c32$e...@cyber.ict.pwr.wroc.pl>
Sender: news...@cyber.ict.pwr.wroc.pl
Subject: test news2mail

test news2mail - wys�any przez tin-a uruchomionego na komputerze
'sprocket', po��czonego z serwerem news 'cyber', gdzie grupa
pwr.nowa.lista w newsfeeds opisana jest jako:

list-test/gateway\
:!*:pwr.nowa.lista:Tp:\
/bin/news2mail ts ts news...@cyber.ict.pwr.wroc.pl asic

(tzn. mia� w�a�ciwy adres From: oraz Sender:), to mo�emy zmieni�
w�asny adres na adres listserwera, jeszcze raz wykona� 'ctlinnd reload
newsfeeds' i mie� nadziej�, �e wszystko dzia�a jak trzeba. Gdy ju�
grupa zostanie tak�e utworzona na innych serwerach news, wystarczy
tylko przestawiďż˝ dystrybucjďż˝ w aliasie:

pl-nowa-grupa: /usr/local/news/bin/mail2news -npl.nowa.grupa -dlocal

na:
pl-nowa-grupa: /usr/local/news/bin/mail2news -npl.nowa.grupa -dworld

(lub w og�le zlikwidowa� '-d' zak�adaj�c, �e serwer nie dopisze
�adnej, a wi�c b�dzie sz�o w �wiat, ale lepiej to w�wczas sprawdzi�).
To wszystko...

Ostatnia uwaga, dotycz�ca uruchamiania r�nych bramek -- powy�szy opis
ma za zadanie pom�c w konfiguracji bramek uruchamianych dla w�asnych
lokalnych potrzeb, niedost�pnych z zewn�trz i dla "wszystkich".
Pojawiaj�ce si� ostatnio (2001-2003) jak grzyby po deszczu bramki
wrzucane do r�norakich serwis�w www i nie wymagaj�ce �adnej
autoryzacji dost�pu (przez co szybko staj� si� �r�d�em spam�w, trolli
i innych abuser�w), b�d� t�pione z ca�� surowo�ci�.
_________________________________________________________________

mail2news z u�yciem procmaila

Problemem pojawiaj�cym si� po skonfigurowaniu mail2news w spos�b
opisany w powy�szym punkcie jest to, �e wszelkiego rodzaju b��dy w
dostarczaniu poczty trafiaj�cej z news�w na list� dyskusyjn� s�
przesy�ane z powrotem do bramki mail2news, a wi�c trafiaj� do grup
news. Aby tego unikn�� warto skorzysta� z programu procmail i
odfiltrowa� takie listy wyrzucaj�c je do /dev/null lub zapisuj�c do
odpowiedniego pliku, ale nie wysy�aj�c do news.

Je�li na serwerze news zainstalowanych jest kilka bramek mail2news,
mo�na je wszystkie obs�ugiwa� za pomoc� jednego pliku z regu�kami
procmaila, separuj�c odpowiednie listy na grupy news po nag��wkach To:
lub innych, mo�na te� dla ka�dej grupy stworzy� osobny alias z osobnym
plikiem .rc, zak�adaj�c, �e plik ten obs�uguje wy��cznie jedn� list�
dyskusyjn�, po��czon� z jedn� bramk� mail2news. Jako �e r�nica polega
jedynie na wpisaniu odpowiednich regu�ek, w dalszej cz�ci opisu nie
ma znaczenia, kt�ry z tych sposob�w zosta� wybrany.

Wszystkie pliki .rc bramek najlepiej umie�ci� w jednym katalogu, np.
~news/mail2news. Program procmail, wywo�ywany po�rednio przez plik
/etc/aliases uruchamiany b�dzie z opcj� -m, oznaczaj�c�, �e ma dzia�a�
jako filtr poczty, czytaj�c konfiguracj� z jawnie podanego pliku
konfiguracyjnego z regu�ami filtrowania poczty. W tym trybie procmail
zachowuje si� jednak r�nie, zale�nie od tego, w jakim katalogu
znajduje si� ten plik. Je�li jest to plik, kt�rego pe�na �cie�ka
rozpoczyna si� od /etc/procmailrcs/ i nie zawiera w nazwie odwo�a�
po�rednich w g�r� (czyli do katalog�w `..'), to poczta b�dzie
dostarczana z prawami u�ytkownika, kt�ry jest w�a�cicielem tego pliku.
Dopuszczalne s� dowi�zania symboliczne, ale nie zawieraj�ce w �cie�ce
katalog�w `..'. Je�eli te warunki nie s� spe�nione, albo program
procmail nie ma ustawionego bitu suid, poczta b�dzie dostarczana w
standardowy spos�b, tzn. z takimi prawami u�ytkownika, jakie zostan�
ustawione przez agenta pocztowego wywo�uj�cego procmail (czyli zwykle
program sendmail), b�dzie to wi�c zazwyczaj u�ytkownik daemon i grupa
mail (tak naprawd� zale�y to jednak od tego, co jest wpisane w
konfiguracji sendmail.cf).

W�a�ciwe prawa dost�pu do katalogu, zawieraj�cego pliki z regu�ami
filtrowania poczty, do samych plik�w z tymi regu�ami oraz wszystkich
innych plik�w, potrzebnych procmailowi do zapisywania log�w itp., s�
kluczowe dla prawid�owego dzia�ania ca�o�ci. Je�li wyst�puj�
jakiekolwiek b��dy, najprawdopodobniej s� one spowodowane w�a�nie tym,
�e procmail wykonywany jesy jako inny u�ytkownik i nie ma prawa
odczytu konfiguracji lub zapisu log�w.

Najlepiej, aby procmail wykonywany by� jako u�ytkownik news, dlatego z
katalogu /etc/procmailrcs dobrze jest utworzy� dowi�zanie symboliczne
do odpowiedniego katalogu posiadanego przez u�ytkownika news lub
tworzy� pliki konfiguracyjne jako u�ytkownik newss bezpo�rednio w
podkatalogu /etc/procmailrcs.

Nale�y wi�c wykona� jedn� z dw�ch rzeczy:

mkdir /etc/procmailrcs
cd /etc/procmailrcs
ln -s ~news/mail2news mail2news
lub:
mkdir /etc/procmailrcs
cd /etc/procmailrcs
mkdir mail2news
chown news mail2news
chgrp news mail2news
chmod 2755 mail2news

W katalogu tym tworzymy plik xxx.rc, maj�cy za zadanie obs�ugiwa�
bramk� grupy pl.xxx. Plik ten powinien by� posiadany przez u�ytkownika
news:

PATH=/bin:/usr/bin:/usr/local/bin
HOME=/home/news
MAILDIR=$HOME/mail2news
DEFAULT=$MAILDIR/Default #completely optional
LOGFILE=$MAILDIR/from #recommended

:0:
* From.*MAILER-DAEMON
warning

:0
*
|/usr/local/news/bin/mail2news -o'Lista xxx' -npl.xxx xxx

Plik ten ma za zadanie odfiltrowywa� ca�� poczt� pochodz�c� od
u�ytkownika MAILER-DAEMON do pliku warning, a pozosta�� poczt�
przekazywa� do programu mail2news, wywo�ywanego z odpowiednimi
parametrami (zosta�y one om�wione w poprzednim punkcie). Informacja o
ka�dym li�cie zostaje zapisana w pliku from. Taka konfiguracja
przydatna jest do testowania dzia�ania bramki. Po sprawdzeniu
dzia�ania lepiej jest skierowa� listy od demona do /dev/null, wpisuj�c
tak� w�a�nie nazw� zamiast `warning', podobnie mo�na tak�e post�pi� z
logiem z pracy procmaila, czyli plikiem from. Alternatywne wyj�cie, to
uruchomienie wykonywanego raz dziennie lub raz na tydzieďż˝ z cron-a
skryptu, kt�ry b�dzie kasowa� zawarto�� tych plik�w, jako �e
pozostawione ca�kiem bez nadzoru ros�yby ci�gle, zajmuj�c coraz wi�cej
miejsca na dysku.

Ostatniďż˝ rzeczďż˝ do zrobienia jest wpisanie lub modyfikacja
odpowiedniego aliasu w pliku /etc/aliases, a powinien on wygl�da�
nast�puj�co:

news.xxx: "|/usr/local/bin/procmail -m /etc/procmailrcs/mail2news/xxx.r
c"
_________________________________________________________________

Newsfeed przez uucp

0. Dlaczego?

Internetowy protok� transferu news NNTP, opr�cz wielu zalet, ma te�
wady.

Przes�anie jednego artyku�u odbywa si� w nast�pujacy spos�b:

Nadawca: mam artykuďż˝
Obiorca: sprawdza, odpowiada: nie mam, dawaj go.
N: nadaje, czeka.
O: potwierdza odbi�r.
N: mam artykuďż˝
...

Taki synchroniczny spos�b przesy�ania artyku��w po jednym oznacza, �e
szybko�� transferu news mo�e by� znacznie mniejsza od pasma linii
��cz�cej nadawc� z odbiorc�, zw�aszcza je�li komputery po��czone s�
lini� satelitarn� lub je�li komputer-odbiorca jest na tyle wolny, �e
du�o czasu zajmuje mu sprawdzenie, czy dany artyku� ju� ma. W bardzo
powa�ny spos�b mo�na to poprawi� stosuj�c tzw. "streaming nntp", co
oznacza, �e nadawca pcha strumie� news�w nie czekaj�c na
natychmiastowe potwierdzenia, lecz uzyskuj�c je nieco p�niej. Do tego
trzeba jednak nowszej wersji INND (innd1.4unoff2 juďż˝ to ma).

Op�nienie wprowadzane przez lini� satelitarn� wynosi ok. 800ms, co
oznacza, ze nawet najszybsza linia i najszybszy komputer nie sďż˝ w
stanie przes�a� po takiej linii wi�cej niz ok. 100000 artyku��w na
dobďż˝, przy obecnej 'dawce' rzedu 70000. W praktyce jest jeszcze
gorzej, bo pozosta�e etapy te� trwaj�.

Drug� wad� jest te� brak jakiejkolwiek kompresji przesy�anych danych,
a do�wiadczenie wykazuje, �e na zawarto�ci artyku��w newsowych mo�na
osiagn�� wsp�czynnik kompresji do ok. 50% pierwotnej wielko�ci. Ta
wada jest z kolei bardzo istotna w przypadku ��cz o ma�ej
przepustowo�ci.

Obu tych wad nie posiada spos�b przesy�ania za pomoc� tzw. 'compressed
batches over uucp'. Przesy�a si� w paczkach - a wi�c nie trzeba czeka�
na potwierdzenie ka�dego artyku�u. Kompresuje si� - a wi�c danych do
przes�ania jest mniej.

Oczywi�cie, ten spos�b te� ma wady:
* wymaga uruchomienia oprogramowania uucp.
* mo�e si� zdarzy�, �e w paczce przyjdzie niepotrzebnie co�, co ju�
mamy (to grozi tylko wtedy, kiedy mamy feedy z r�nych miejsc).
* przepe�nienie dysku grozi du�o powa�niejszymi konsekwencjami.

Wady te s� jednak w wielu przypadkach z nawi�zk� rekompensowane
zaletami.
_________________________________________________________________

I. Konfiguracja uucp

Standardowe UUCP

Poni�ej opisana jest konfiguracja standardowego UUCP w SunOS 4.1.x, na
innych powinno by� podobnie. Konfiguracja z u�yciem Taylor UUCP w
nast�pnym punkcie

Zak�adamy, �e ��czymy ze sob� komputery alfa.aaa.aaa (site name
AAA.aaa) i omega.zzz.zzz (site name ZZZ.zzz). Dalsze instrukcje
dotyczďż˝ alfy, na omedze wszystko tak samo, tylko odwrotnie.

1. Za�o�y� nowego u�ytkownika przez dopisanie do /etc/passwd

Uomega:ZZZZZZ:4:8::/var/spool/uucppublic:/usr/lib/uucp/uucico

gdzie ZZZZZZ jest oczywi�cie zakodowanym has�em. Numer
u�ytkownika i grupy powinien by� taki jak dla u�ytkownika
nuucp. 'Home directory' - w zasadzie dowolny, np.
/var/spool/uucp, itp. Wa�ne by nie by� to katalog z prawem
zapisu dla 'wszystkich' (czyli 777 lub 1777).

2. W��czy� uucpd
Dopisaďż˝ w /etc/inetd.conf liniďż˝:

uucp stream tcp nowait uucp /usr/etc/in.uucpd in.uucpd

lub je�li stosowany jest pakiet tcp_wrappers:

uucp stream tcp nowait uucp /usr/etc/tcpd in.uucpd

i pos�a� do inetd sygna� HUP.

W tym drugim przypadku warto te� pami�ta� o dopisanu komputera
omega.zzz.zzz do listy tych, kt�rym wolno ��czy� si� z demomem
"in.uucpd"

3. Pliki konfiguracyjne uucp.

Do /etc/Systems dopisaďż˝:

omega Any TCP - omega.zzz.zzz in:--in: Ualfa word: AAAAAA

gdzie AAAAAA jest niezakodowanym has�em u�ytkownika Ualfa na
komputerze omega. W Solarisie 2.x plikiem tym jest
/etc/uucp/Systems, natomiast w przypadku u�ywanego cz�sto
'Taylor uucp' jest to oczywi�cie 'sys'. (Podobnie z nast�pnymi
plikami). Przy okazji Taylor UUCP, warto wspomnie�, �e w pliku
sys zamiast has�a mo�na wpisa� '\P', a zamiast nazwy
u�ytkownika - '\L', dopisa� dwie opcje: 'called-login *' i
'called-password *', po czym te poufne dane umie�ci� w pliku
'call' w postaci tr�jki 'nazwa-uucp-systemu nazwa-konta has�o',
czyli np.:

omega Ualfa AAAAAA

Cz�sto wyst�puj�cym b��dem uniemo�liwiaj�cym poprawne
po��czenie dw�ch serwer�w przez UUCP jest to, �e komputer
nawi�zuj�cy po��czenie usi�uje ustawia� 7-bitowe wysy�anie
danych z kontrol� parzysto�ci, podczas gdy "serwer" spodziewa
si� danych 8-bitowych. Tak na przyk�ad jest na SUNach z SunOSem
i Solarisem. Mo�na temu jednak prosto zaradzi�, uzupe�niaj�c
powy�sz� lini� w pliku Systems w taki spos�b:

omega Any TCP - omega.zzz.zzz "" P_ZERO in:--in: Ualfa word: AAAAAA

Do /etc/Permissions lub odpowiednika dopisaďż˝:

LOGNAME=Uomega MACHINE=omega VALIDATE=omega COMMANDS=/usr/local/news/rn
ews

(Oczywi�cie, nale�y poda� prawdziw� �cie�k� do programu rnews).

4. Periodyczne przegl�danie kolejek uucp w��cza si� przez crontab:

su uucp
crontab </usr/lib/uucp/uudemon.crontab

I juz.

Uwaga: standardowo crontab ustawia uruchamianie programu
uudemon.hour co 30 minut. Warto - zw�aszcza do test�w na
pocz�tek - uruchamia� go cz�ciej.
_________________________________________________________________

Taylor UUCP

Zak�adamy, tak jak poprzednio, �e ��czymy ze sob� komputery
alfa.aaa.aaa (uuname - AAA.aaa) i omega.zzz.zzz (site name ZZZ.zzz).
Instrukcje dotyczďż˝ alfy, na omedze wszystko tak samo, tylko odwrotnie.

1. Tak jak i w "zwyk�ym" UUCP - za�o�y� nowego u�ytkownika przez
dopisanie do /etc/passwd

Uomega:ZZZZZZ:4:8::/var/spool/uucppublic:/usr/lib/uucp/uucico

(ZZZZZZ - zakodowane has�o. Numer u�ytkownika i grupy taki, jak
dla u�ytkownika nuucp). Zale�nie jednak od tego, jak
uruchamiamy demona uucico, ten krok mo�e okaza� si� zb�dny.
Przyjmijmy, �e uucico b�dzie dokonywa� autentykacji
u�ytkownik�w samodzielnie. W�wczas modyfikacja /etc/passwd nie
jest konieczna.

2. W��czamy demona uucp.
Dopisujemy w /etc/inetd.conf linie:

uucp stream tcp nowait uucp /usr/local/lib/uucp/uucico uuci
so -s -l

lub je�li stosowany jest pakiet tcp_wrappers:

uucp stream tcp nowait uucp /usr/etc/tcpd /usr/local/lib/uu
cp/uucico -s -l

i posy�amy do inetd sygna� HUP.

Uruchomienie uucico z opcjami '-s -l' powoduje, �e dokonywa�
ono b�dzie sprawdzenia nazwy i has�a u�ytkownika samodzielnie.
Mo�na oczywi�cie stosowa� wyj�cie z in.uucpd, pami�taj�c
jednak, �e in.uucpd ZAWSZE wo�a potem /usr/lib/uucp/uucico,
nale�y wi�c umie�ci� w tym miejscu uucico z pakietu Taylor
uucp. Has�a i loginy, jakie uucico akceptuje, znajduj� si� w
pliku passwd, ale nie w katalogu /etc, tylko w tym, w kt�rym
jest ca�a reszta plik�w konfiguracyjnych Taylor UUCP (za��my,
�e jest to katalog /etc/uucp, ale to zale�y od parametr�w
kompilacji Taylor UUCP oraz zawarto�ci "g��wnego" pliku
konfiguracyjnego).
I ponownie - je�li stosujemy tcpd, pami�tajmy o dopisanu
komputera omega.zzz.zzz do listy tych, kt�rym wolno ��czy� si�
z demomem "uucico"

3. Pliki konfiguracyjne uucp.

Do /etc/sys (A dok�adniej - do pliku 'sys' w katalogu z
konfiguracj� Taylor UUCP) nale�y dopisa�:

system omega
time Any
port TCP
address omega.zzz.zzz
called-login Uomega
call-login *
call-password *
chat ogin:--ogin:--ogin:--ogin: \L word: \P
protocol tfigGa
commands rmail rnews

a w pliku call:

omega Ualfa AAAAAA

gdzie AAAAAA jest niezakodowanym has�em u�ytkownika Ualfa na
komputerze omega. Has�o to na omedze znale�� si� musi w
/etc/uucp/password w takiej postaci:

Ualfa AAAAAA

To, czy w pliku passwd has�a s� zakodowane, czy nie, zale�y od opcji
kompilacji Taylor UUCP.

3. Dobrze jest sprawdziďż˝, czy w pliku port znajduje siďż˝ definicja
"portu" o nazwie TCP, z kt�rego mamy zamiar korzysta�:

port TCP
type tcp

4. Periodyczne przegl�danie kolejek uucp w��cza si� przez crontab:

su uucp
crontab </usr/lib/uucp/uudemon.crontab

Je�li brak nam natomiast "standardowego" uudemon.crontab,
wpisa� mo�emy sami:

0,15,30,45 * * * * /usr/lib/uucp/uucico -somega
0 7 * * * /usr/lib/uucp/uustat -Q -o 120 -y 144 -N -W "Still undelivered after
5 days"
5 7 * * * /usr/lib/uucp/uustat -Q -o 168 -N -K -W "Still undelivered after 7 da
ys, removed from the UUCP queue"

I ju�. Je�eli w przysz�o�ci opr�cz omegi pojawi� si� inne
systemy, to tak�e nale�y dla nich dopisa� odpowiednie linie z
'uucico', albo uruchamia� 'obdzwanianie' wszystkich system�w za
pomocďż˝ "uucico -sall".

Uwaga: 15 minut jest tu tylko orientacyjnym czasem, co jaki
mo�na przesy�a� kolejki uucp. Warto samemu zbada�, jaki czas
b�dzie najlepszy i dopasowa� to do potrzeb serwera news.
Ostatnie dwie linijki w powy�szym przyk�adzie oznaczaj�, �e
je�li batch siedzi w kolejce 120-144 godzin (czyli 5-6) dni, to
ostrzegamy "nadawcďż˝" zadania (czyli w tym przypadku "news") o
niemo�no�ci przes�ania batcha, po 7 dniach (168 godzin)
niedostarczone batche usuwamy.
_________________________________________________________________

II. Konfiguracja C News do wysy�ania batch�w

Wszystkie operacje jako user news.

1. Za�o�y� katalog:
mkdir /usr/spool/news/out.going/omega
2. W pliku /usr/lib/news/sys wpisaďż˝:

ZZZ.zzz:all,!control/all,!local:f:/usr/spool/news/out.going/omega/togo
Lista wysy�anych grup i dystrybucji oczywi�cie do indywidualnego
ustalenia.
3. W pliku /usr/lib/news/batchparms wpisaďż˝:

omega 200000 20 batcher compcun viauux
4. Uruchomi� wysy�anie batch�w przez dopisanie do crontaba linii:

05,15,25,35,45,55 * * * * /usr/lib/newsbin/batch/sendbatches omega
Uwaga: Mo�na co 10 minut, mo�na rzadziej. Dobrze jest, aby by�o to
skorelowane z godzinami, kiedy uruchamiany jest uudemon.hour -
tak, aby uudemon startowaďż˝ zaraz po przygotowaniu paczki do
wys�ania. Mo�na np. przygotowywa� paczki o 00 i 30, a demona
startowa� o 05 i 35. Im cz�ciej b�dziemy to robi�, tym mniejsze
b�d� op�nienia w rozchodzeniu si� news, ale nie nale�y
przesadza�, �eby nie przeci��y� komputera i nie zniweczy� zysk�w,
kt�re uzyskali�my dzi�ki paczkowaniu. Je�eli u�ywamy Taylor UUCP,
to nale�y pami�ta�, by zamiast uudemon.hour, odpowiednio cz�sto
uruchamia� z crontaba u�ytkownika uucp komendy uucico kontaktuj�ce
si� z innym systemem, tak jak to zosta�o opisane powy�ej, albo np:

7 8-16 * * * /usr/local/lib/uucp/uucico -somega
7,17,37 17-23,0-6 * * * /usr/local/lib/uucp/uucico -somega
_________________________________________________________________

III. Konfiguracja C News do odbierania batch�w

Uruchamiany przez uucp program rnews nagrywa nadchodz�ce paczki w
katalogu /usr/spool/news/in.coming. Aby zosta�y one skonsumowane przez
C News, nale�y dokona� - do wyboru - jednej z dw�ch operacji:

1. uruchamiaďż˝ co pewien czas program newsrun przez wpisanie do
crontaba:

09,19,29,39,49,49,59 * 1-31 * 0-6 /usr/lib/newsbin/input/newsrun
(Tak dobra�, �eby si� uruchamia� w par� minut po nadej�ciu ka�dej
paczki.)
albo
2. stworzy� plik /usr/lib/news/rnews.immed, co sprawi, �e rnews
b�dzie automatycznie uruchamia� newsrun.
Je�li feed jest du�y i wiemy, �e za ka�dym obiegiem sendbatches
maszyna omega posy�a nam �rednio wi�cej ni� jeden batch, polecam
spos�b pierwszy. Je�li dostajemy tylko niewielkie batche,
pojedyncze i nie za ka�dym obiegiem sendbatches, polecam spos�b
drugi.
_________________________________________________________________

IV. Konfiguracja INN do wysy�ania batch�w.

1. Utworzenie feedu w pliku newsfeeds, przyk�adowo:

cocos/fuw.edu.pl\
:*,!torun.*,!umk.*,!mat.*,/!torun,!umk,!mat\
:Tf,Wnb:

Zwyk�y feed u�ywa na og� parametr�w "Tf,Wnm". Feed UUCP -
"Tf,Wnb" - co powoduje tworzenie w /var/spool/news/out.going
pliku o innym formacie ni� dla NNTP, zawieraj�cego �cie�ki do
artyku��w i ich wielko�ci. 'cocos' to tutaj zar�wno nazwa pliku
w katalogu out.going jak i adres UUCP adresata. Adres nie musi
byc zarejestrowany w mapach UUCP. Identyfikatory do Path:_ sďż˝
te same, co dla feedu nntp. Dla por�wnania, ten sam feed w
wersji nntp:

uw/uw.edu.pl\
:*,!torun.*,!umk.*,!mat.*,/!torun,!umk,!mat\
:Tf,Wnm:

2. Poprawienie skryptu /usr/local/news/bin/sendbatch.

W systemie Solaris 2.3, przy korzystaniu ze "standardowego"
UUCP nale�y zwr�ci� uwag� na parametr _PATH_COMPRESS w pliku
config.data serwera, a je�li jest ju� na to za p�no, w pliku
sendbatch poprawiďż˝ liniďż˝:

COMPRESS=/usr/ucb/compress

i

UUXFLAGS="- -r -n -gd"

na

COMPRESS=/usr/bin/compress
UUXFLAGS="- -r -n"

poniewa� �cie�ka do compress jest inna (w Solarisie 2.4
ponownie jest juďż˝ w /usr/bin). Liniďż˝ z parametrami programu uux
nale�y poprawi� zawsze, gdy� uux w systemie Solaris nie rozumie
grade 'd'.

Aby temu zaradzi�, mo�na skompilowa� (na Solarisie, Linuxie i
innych systemach) "Taylor UUCP" - kompiluje si� bez problem�w,
poza jednym ma�ym - je�li planujemy u�ywa� UUCP tak�e przez
modem, trzeba KONIECZNIE w pliku "policy.h" zdefiniowaďż˝
'HAVE_POSIX_TERMIOS', zamiast liczy� na to, �e system sam
zgadnie (wed�ug opisu), bo w Solarisie zgaduje
'HAVE_SYSV_TERMIO' i �le dzia�a z szybkimi (potrzebuj�cymi
sprz�towej kontroli przep�ywu) modemami, a na Linuxach
kompilator zgaduje HAVE_BSD_TERMIO, zamiast stosowaďż˝
HAVE_POSIX_TERMIOS.

INN FAQ zaleca, aby rozmiar pojedynczego batcha zwi�kszy� z

DEFBYTES=50000

do 200000 bajt�w, zar�wno dla po��cze� TCP jak i telefonicznych. Mo�na
to zrobi� przez zmian� warto�ci tej zmiennej w skrypcie lub
podanie opcji -s200000 przy wywo�aniu sendbatch w cronie.

3. Periodyczne wywo�ywanie sendbatch.

Do crontab u�ytkownika news nale�y dopisa�:

9,19,29,39,49,59 * * * * /usr/local/news/bin/sendbatch -c cocos >/dev/n
ull 2>&1

gdzie cocos to adres UUCP adresata. Cz�stotliwo�� nie musi by�
tak du�a. Opcja -c mo�e byc zast�piona opcj� -cg wg propozycji
Micha�a (p. III. Konfiguracja INN do nadawania z kompresj� gzip
poni�ej). Warto te� wpisa� pewne ograniczenia, aby w przypadku
jakiejďż˝ awarii po drugiej stronie nie zapchaďż˝ dysku
narastaj�cymi kolejkami batch�w. Mo�na to zrobi� za pomoc�
opcji -m przy wywo�aniu skryptu sendbatch z crontaba, jak
poni�ej:

9,19,29,39,49,59 * * * * /usr/local/news/bin/sendbatch -m12000000 -s100
000 -c cocos >/dev/null 2>&1

W powy�szym przyk�adzie batche s� kompresowane (opcja -c), ka�dy z
nich nie d�u�szy ni� 100kB (opcja -s), a na dodatek je�eli
wielko�� zgromadzonych na dysku batch�w przekroczy 12 tys.
blok�w (czyli zale�nie od standardowej wielko�ci bloku
dyskowego - 6 lub 12 MB), to generowanie batch�w zostaje
wstrzymane - identyfikatory "wychodz�cych" news�w s� nadal
gromadzone w /var/news/out.going/cocos i
/var/news/out.going/cocos.uucp, ale plik 'cocos.uucp' zostanie
u�yty do wygenerowania nast�pnego batcha, dopiero wtedy, gdy
nieco ub�dzie batch�w ju� znajduj�cych si� w kolejce do
wys�ania.

Wielko�� podana jako argument opcji '-m' to ilo�� bajt�w na
dysku, kt�re mog� zaj�� batche, ale tak jest tylko w wypadku
1024-bajtowych blok�w na dysku (BSD, Linux, SunOS). W SysV
(AIX, Solaris, IRIX) komenda 'df' i pokrewne podajďż˝ dane
zak�adaj�c 512-bajtowe bloki, a wi�c je�li batche maj� zajmowa�
nie wi�cej ni� 10 MB, to nale�y poda� liczb� 20.000.000.

Warto te� od razu zauwa�y�, �e metoda ograniczania batch�w nie
zadzia�a, gdy transmitujemy batche uucp w spos�b po�redni, co
zosta�o opisane w dalszej cz�ci.
_________________________________________________________________

V. Konfiguracja INN do odbierania batch�w.

Nic nie trzeba robi� - wszystko jest "wbudowane" standardowo. Nale�y
jedynie zadbaďż˝, by w /bin/rnews znalazďż˝ siďż˝ program rnews z
dystrybucji innd, oraz mimo wszystko do crontab-a u�ytkownika news
dopisa� jednak nast�puj�c� linijk�:

7 0,6,12,18 * * * /bin/rnews -U

a wi�c raz lub kilka razy dziennie uruchamia� program rnews z pakietu
INND. Opcja '-U' powoduje, �e rnews nie szuka batch�w na wej�ciu, lecz
przeszukuje katalog /usr/spool/news/in.coming . W normalnych warunkach
nie jest to konieczne, natomiast przydaje siďż˝ w sytuacjach awaryjnych,
gdy z jakiegoďż˝ powodu serwer przestaje przyjmowaďż˝ newsy (np. padďż˝,
albo siďż˝ zapchaďż˝), wtedy batche UUCP (oraz newsy dostarczane przez
mail2news) trafiaj� w�a�nie do /usr/spool/news/in.coming. Serwer sam
przeszukuje ten katalog podczas uruchamiania, ale nie podczas
odblokowywania (ctlinnd go ''), je�li by� zapchany. Dlatego dobrze
jest rnews uruchamia� tak�e z crontab-a.
_________________________________________________________________

Kompresowanie batch�w przy pomocy gzip

Standardowy spos�b kompresji programem 'compress' nie jest zbyt
wydajny. Dlatego, je�li ju� mamy dzia�aj�cy feed batchowy, proponuj�
uruchomienie kompresjii za pomoc� programu 'gzip'. Oczywi�cie, obie
strony musz� si� umowi�, �e bed� tego programu u�ywa�y, dlatego nie
radz� tego zmienia� globalnie, a tylko osobno dla ka�dego feedu. Mo�na
najpierw skonfigurowa� dekompresj� po stronie odbieraj�cej bez zmian u
nadawcy, gdyďż˝ gzip rozumie formaty .gz (gzip - ale nie zip!), .Z
(stary compress) i .z (jeszcze starszy pack).
_________________________________________________________________

I. Konfiguracja C News do nadawania z kompresjďż˝ gzip

1. Stworzy� nowy skrypt kompresuj�cy batche, pod nazw�
/news/lib/newsbin/batch/gzipcun

#! /bin/sh
# Invoke gzip, adding silly 2.11-compatible header.
echo "#! cunbatch"
gzip

(pami�ta�, �eby zrobi� 'chmod +x /news/lib/newsbin/batch/gzipcun')

2. W pliku batchparms zmieniďż˝ compcun na gzipcun
_________________________________________________________________

II. Konfiguracja C News do odbierania z dekompresjďż˝ gzip

1. Poprawiďż˝ program ../input/newsspool.c
_________________________________________________________________

*** newsspool.c.orig Tue Nov 26 16:52:21 1991
--- newsspool.c Mon Oct 17 19:05:03 1994
***************
*** 31,36 ****
--- 31,37 ----
char *progname;

extern void error(), exit();
+
#ifdef UTZOOERR
extern char *mkprogname();
#else
***************
*** 237,246 ****
# define GOOP7LEN (sizeof(goop7)-1) /* strlen(goop7) */
static char suf7[] = ".7";
static char comp[2] = { 037, 0235 }; /* compress's magic no. */
register char *p;
register int nleft;
# define MINCBATCH 5 /* one character, compressed */
!
nleft = count;
p = bufp;

--- 238,249 ----
# define GOOP7LEN (sizeof(goop7)-1) /* strlen(goop7) */
static char suf7[] = ".7";
static char comp[2] = { 037, 0235 }; /* compress's magic no. */
+ static char gzip[2] = { 037, 0213 }; /* gzip's magic no. */
+ static char sufg[] = ".gz";
register char *p;
register int nleft;
# define MINCBATCH 5 /* one character, compressed */
! # define MINCGZIP 21 /* one character, gzipped */
nleft = count;
p = bufp;

***************
*** 254,259 ****
--- 257,269 ----
return(0);
}

+ if (p[0] == gzip[0] && p[1] == gzip[1]) { /* gzipped */
+ if (nleft < MINCGZIP)
+ return(count);
+ suffix = sufg;
+ return(0);
+ }
+
if (*p++ != '#' || *p++ != '!') /* doesn't start with #! */
return(0);
nleft -= 2;
***************
*** 268,274 ****
if (nleft >= GOOPLEN+1 && STREQN(p, goop, GOOPLEN)) {
p += GOOPLEN;
nleft -= GOOPLEN;
! suffix = suf;
} else if (nleft >= GOOP7LEN+1 && STREQN(p, goop7, GOOP7LEN)) {
p += GOOP7LEN;
nleft -= GOOP7LEN;
--- 278,287 ----
if (nleft >= GOOPLEN+1 && STREQN(p, goop, GOOPLEN)) {
p += GOOPLEN;
nleft -= GOOPLEN;
! if (p[1] == gzip[0] && p[2] == gzip[1]) /* gzipped */
! suffix = sufg;
! else
! suffix = suf;
} else if (nleft >= GOOP7LEN+1 && STREQN(p, goop7, GOOP7LEN)) {
p += GOOP7LEN;
nleft -= GOOP7LEN;
_________________________________________________________________

Skompilowaďż˝ i zainstalowaďż˝ jako /news/lib/newsbin/input/newsspool

W zasadzie mo�na si� bez tej zmiany obej��, wtedy newsspool b��dnie
nadaje typ plikom rozszerzenie .Z zamiast .gz, ale programowi gunzip
(patrz ni�ej) to nie szkodzi.

2. W skrypcie /news/lib/newsbin/input/newsrun zmieni� nastepuj�co:
_________________________________________________________________

*** newsrun.orig Thu Oct 27 23:14:45 1994
--- newsrun Mon Oct 17 15:41:39 1994
***************
*** 121,127 ****
# Decompress if necessary.
text=$tmp
case $f in
! *.Z) uncompress <$f >$text ;;
*.7) c7decode <$f | uncompress >$text ;;
*.t) >$tmp # in case compress left trash
text=$f
--- 121,128 ----
# Decompress if necessary.
text=$tmp
case $f in
! *.gz) gunzip <$f >$text ;;
! *.Z) gunzip <$f >$text ;;
*.7) c7decode <$f | uncompress >$text ;;
*.t) >$tmp # in case compress left trash
text=$f
_________________________________________________________________

W zasadzie wystarczy doda� linijk� z .gz, ale traktowanie plik�w .Z
programem gunzip nie zaszkodzi, za to umo�liwia poprawne dzia�anie
nawet, je�li nie chcia�o nam si� przerabia� programu newsspool.
_________________________________________________________________

III. Konfiguracja INN do nadawania z kompresjďż˝ gzip

Proponujďż˝ dodaďż˝ nowďż˝ opcjďż˝ do skryptu /usr/local/news/bin/sendbatch
_________________________________________________________________

*** sendbatch.orig Thu Oct 27 23:29:30 1994
--- sendbatch Thu Oct 27 23:31:54 1994
***************
*** 14,19 ****
--- 14,21 ----
COMP=
COMPFLAGS=
COMPRESS=/usr/ucb/compress
+ GZIP=/usr/local/bin/gzip
+ GZIPFLAGS=
ECHO=
## Not a config param since this is the remote rnews.
RNEWS=rnews
***************
*** 75,80 ****
--- 77,87 ----
-c)
COMP="; exec ${COMPRESS} ${COMPFLAGS}"
ECHO="echo '#! cunbatch'"
+ continue
+ ;;
+ -cg)
+ COMP="; exec ${GZIP} ${GZIPFLAGS}"
+ ECHO="echo '#! cunbatch'"
continue
;;
+c)
_________________________________________________________________

W wywo�aniu sendbatch (cron) zmieni� -c na -cg
_________________________________________________________________

IV. Konfiguracja INN do odbierania z dekompresjďż˝ gzip

Trzeba zmieni� w pliku config/config.data w �r�d�ach INN
_PATH_COMPRESS /usr/ucb/compress
_PATH_COMPRESSEXT .Z

na
_PATH_COMPRESS /usr/local/bin/gzip
_PATH_COMPRESSEXT .gz

lub podobnie. Potem niestety trzeba przekompilowaďż˝ (make update) i na
nowo nagra� programy INN. Je�li nagramy wszystkie z t� poprawk�, to
ca�e INN bedzie odt�d u�ywalo gzip do kompresji log-files itp.
(Gdzieniegdzie jest to tak w�a�nie zrobione "standardowo"). Je�li
chodzi nam tylko o to, �eby rnews rozumia�o batche kompresowane przez
gzip, to wystarczy zainstalowaďż˝ na nowo tylko program rnews.
_________________________________________________________________

UUCP 'po�rednie' (czyli jak wykona� cyber!papaja!rnews)

Spotykanym czasem problemem zwi�zanym z rozsy�aniem news jest jak
wys�a� newsy z serwera za pomoc� UUCP do systemu, z kt�rym serwer nie
ma bezpo�redniego ��cza UUCP (np. na serwerze news nie ma modemu, a
newsy trzeba przesy�a� przez telefon). Przyk�adowa sytuacja
zilustrowana jest poni�ej.

uucp/tcpip uucp/modem
news <------------> cyber <----- - - - - -----> papaja
serwer news

'papaja' oznacza system, na kt�rym chcemy odbiera� newsy, a kt�ry
��czy si� z systemem 'cyber' przez modem, u�ywaj�c protoko��w UUCP.
cyber i news te� maj� po��czenie UUCP, ale oparte o TCP/IP, gdy� oba
znajdujďż˝ siďż˝ w sieci lokalnej. Problem polega na takim ustawieniu
system�w, by na serwerze news generowa� batche dla komputera papaja, i
aby dociera�y one poprawnie na miejsce.

Je�li jest mo�liwe ��czenie si� komputera papaja z sieci� za pomoc�
protoko��w SLIP lub PPP, to problem mo�na rozwi�za� definiuj�c na
serwerze news system papaja i ka��c im ��czy� si� bezpo�rednio, za
pomoc� UUCP/tcpip. Inne wyj�cie to skorzysta� z komputera cyber
wy��cznie jako "przeka�nika" po��cze�, tzn. zamiast 'login-shell-a'
typu uucico wykona� "rlogin news" z odpowiednim username, kt�rego
shellem oczywi�cie b�dzie uucico, ale ju� na docelowym systemie.
Gorzej, gdy to cyber ma dzwoniďż˝ przez telefon do systemu papaja.

Najbardziej "klasyczne" i uniwersalne rozwi�zanie to taka generacja
batch�w na serwerze, by trafia�y one na miejsce przeznaczenia
ca�kowicie za pomoc� protoko��w UUCP. W tym celu nale�y zmieni�
komend� 'uux', kt�rej u�ywa skrypt 'sendbatch', a najpro�ciej zrobi�
to, definiuj�c odpowiedni plik w katalogu /var/news/out.going.

W "normalnym" przypadku (i w tym teďż˝) w pliku newsfeeds serwera news
znale�� si� powinna definicja 'feedu' papaja (jako feedu UUCP!), co
powoduje utworzenie w /var/news/out.going pliku o takiej samej nazwie,
u�ywanego do zapami�tywania, kt�re artyku�y trzeba do tego komputera
wys�a�. Standardow� komend� wysy�aj�c� newsy jest "uux - -gd -n
${SITE}!rnews", gdzie '${SITE}' zostaje zast�pione nazw� uucp hosta
odbieraj�cego batch. W przypadku braku bezpo�redniego po��czenia musi
tu jeszcze wej�� host po�redni, a wi�c komenda powinna wygl�da� tak:

uux - -r -gd -n ${INTERMEDIATE_SITE}!${SITE}!rnews

a wi�c np. "uux - -gd -n cyber!papaja!rnews". Aby tak� komend�
zdefiniowaďż˝, wystarczy utworzyďż˝ plik o nazwie
'/var/news/out.going/${SITE}.cmd', a wi�c np.
/var/news/out.going/papaja.cmd, a w nim wpisaďż˝ odpowiedniďż˝ komendďż˝
'uux' (podan� wy�ej). Tworzone w ten spos�b batche przeznaczone b�d�
(ostatecznie) dla systemu papaja, ale ich transfer nast�pi na system
cyber i dopiero stamt�d trafi� we w�a�ciwe miejsce.

niestety, kolejnym problemem pojawiaj�cym si� po utworzeniu pliku
${SITE}.cmd jest to, �e sendbatch przestaje uwzgl�dnia� opcje -c i -cg
umo�liwiaj�ce kompresj� batch�w, traktuj�c zawarto�� pliku ${SITE}.cmd
dos�ownie, bez najmniejszych modyfikacji. Je�eli wysy�ane batche maj�
by� kompresowane, przedstawion� powy�ej komend� nale�y zosat�pi� inn�:

(echo '#! cunbatch' ; exec /usr/bin/compress) | uux - - -r -n -gd ${INTERMEDIA
TE_SITE}!${SITE}!rnews

Zamiast /usr/bin/compress mo�na oczywi�cie u�y� programu gzip, o ile
tylko system docelowy potrafi� b�dzie takie batche rozpakowa�.

Zale�nie od tego, jak w systemie uucp zdefiniowane s� dozwolone czasy
��czenia si� z innymi systemami, po��dane jest zwykle u�ywanie w
powy�szych poleceniach 'uux' opcji '-r, sprawiaj�cej, �e wykonanie uux
nie b�dzie od razu wywo�ywa� programu uucico, aby natychmiast po��czy�
si� z drugim systemem. Cz�st� bowiem sytuacj� jest zdefiniowanie, �e
system "domowy" mo�e ��czy� si� ze swoim s�siadem uucp o dowolnej
porze, co oznacza, �e w dowolnym momencie mo�na stwierdzi�, �e
wystarczy pisania list�w i czas wykona� stosowne uucico. Brak opcji -r
powodowa�by natychmiastowe uruchomienie uucico po utworzeniu przez
sendbatch pierwszej paczki artyku��w, co mo�e by� przydatne na
serwerze news tworz�cym batche dla systemu "domowego", ale
najprawdopodobniej nie jest po��dane na serwerze "domowym",
powodowa�oby bowiem natychmiastow� pr�b� dzwonienia.

Pami�ta� te� trzeba o okresowym generowaniu batch�w za pomoc� skryptu
"sendbatch" (jak to zosta�o ju� wcze�niej opisane, oraz o tym, �e
opcja '-m' ograniczaj�ca wielko�� znajduj�cych si� w kolejce batch�w
jest tutaj bezu�yteczna. Batche te s� tutaj bowiem kolejkowane na
komputer 'cyber', a nie 'papaja', a wi�c sprawdzenie wielko�ci kolejki
na papajďż˝ nic nie da.
_________________________________________________________________

Inne mo�liwo�ci przyspieszenia transmisji News

Je�eli najwi�kszym problemem s� op�nienia, a nie przepustowo�� linii,
to prostym tymczasowym rozwi�zaniem mo�e byc podzia� feedu na dwa lub
wi�cej i wysy�anie ich jako osobnych, r�wnolegle dzia�aj�cych feed�w.
Inne zastosowanie feed�w r�wnoleg�ych, a w�a�ciwie drabinkowych, to
poprawienie niezawodno�ci. Jednak w przypadku zr�wnoleglenia feed�w w
uk�adzie dwa komputery po jednej stronie kabla wysy�aj�ce do dw�ch po
drugiej stronie, zwi�ksza si� nieco ilo�� duplikat�w. Warto te�
zwroci� uwag� na maksymalny czas przesy�ania news przez nntpsend
(opcja -T, om�wiona wcze�niej) oraz godziny startowania batch�w
wysy�aj�cych newsy.

Mo�na te� uruchomi� sta�e po��czenie mi�dzy serwerami - nntplink lub
innfeed, te� stosowany w uk�adzie drabinkowym.

Ale ten rozdzia� napisze ju� pewnie kto� inny w nast�pnej wersji...
_________________________________________________________________

Cz�� pierwsza FAQ - og�lne informacje o grupach pl.*
Cz�� druga FAQ - konfigurowanie serwer�w news
Cz�� trzecia FAQ - Lista istniej�cych grup pl.*
Cz�� czwarta FAQ - Formularz g�osowania nad nowymi grupami pl.*

FAQ po angielsku dla administrator�w serwer�w news poza Polsk�
_________________________________________________________________


22.12.2003

UUCP:
Michaďż˝ Jankowski (Michal.J...@fuw.edu.pl,
mic...@adm.usenet.pl)
Rafaďż˝ Maszkowski (r...@oso.chalmers.se,
http://www.mat.uni.torun.pl/~rzm)

Konfiguracja serwera, Taylor UUCP, wersja HTML ca�o�ci:
Tomasz Surmacz (tsur...@ict.pwr.wroc.pl,
tsur...@adm.usenet.pl)

RCS ID: $Id: news-pl-faq.2.htpl,v 2.21 2003/12/22 03:08:37 ts Exp ts $
_________________________________________________________________

[This site is vi powered!] (c) 1994-2004 Tomasz R. Surmacz, Michaďż˝
Jankowski, Rafaďż˝ Maszkowski

Kopirajt i disclajmer:

Powy�szy tekst mo�e by� w niezmienionej postaci i w ca�o�ci (wszystkie
cz�ci FAQ), bez ogranicze� kopiowany i drukowany *na w�asny u�ytek*,
przekazywany przez news, e-maila, umieszczany w sieci Internet na
serwerach WWW, FTP itp. itd.), pod warunkiem przechowywania aktualnej
wersji (nie starszej ni� 2-3 miesi�ce). Publikowanie tego tekstu w
inny spos�b lub dokonywanie w nim modyfikacji, skr�t�w, oraz
rozprowadzanie zmienionej wersji tego FAQ lub jego fragment�w wymaga
zgody autor�w.

Aktualna wersja znajduje siďż˝ zawsze pod adresem
http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.htpl i
http://www.ict.pwr.wroc.pl/doc/news-pl-faq.html

Autorzy niniejszego FAQ starajďż˝ siďż˝, by wszelkie przedstawione w nim
informacje by�y aktualne, ale gwarantowa� tego nie s� w stanie. Je�li
po przeczytaniu tego dalej nic nie rozumiesz, program tin czyta
konfiguracj� z jakiego� dziwnego pliku, albo tw�j ulubiony serwer news
w�a�nie si� na ciebie obrazi� -- sorry!, C'est la vie... Je�li b��d
jest w tek�cie - napisz na adres tsur...@adm.usenet.pl - mo�e
poprawiďż˝.

Tomasz R. Surmacz

unread,
Oct 23, 2010, 12:20:08 AM10/23/10
to
Posted-By: auto-faq 3.1.1.2
Archive-name: news-pl-faq/part3

W tej cz�ci FAQ zawarte s� opisy grup news znajduj�cych si� w hierarchii
pl.* oraz fragment pliku 'active' zawieraj�cy definicje wszystkich grup pl.* .

Zawsze aktualna (bo uaktualniana codziennie w nocy) wersja tej listy
znajduje siďż˝ pod adresem http://www.usenet.pl/doc/pl.newsgroups .
To, co znajduje si� w tym artykule, to przetworzona zawarto�� plik�w
pl.newsgroups i pl.active w dniu 23.10.2010.

Fragment z opisami grup (mi�dzy '^=== ' a '^--- ') nadaje sie wprost do
wpuszczenia na wejscie programu 'checkgroups'.

Artyku� ten ma tak�e swoj� wersj� HTML pod adresem
http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.3.html -- Zapraszam na tďż˝
stron� szczeg�lnie tych, kt�rzy lubi� newsy czyta� za pomoc� programu
netscape i podobnych - jest tam klikalna lista *WSZYSTKICH* grup pl.* -
i to lista ZAWSZE AKTUALNA, gdy� zar�wno wersja tekstowa dost�pna przez
FTP, jak i wersja HTML sďż˝ uaktualniane automatycznie co noc.

Wi�kszo�� pe�nych opis�w grup (w postaci artyku��w tworz�cych grup�,
zawieraj�cych jednocze�nie podsumowanie wynik�w g�osowania i opis tematyki
grupy) znajduje siďż˝ pod adresem http://www.usenet.pl/opisy/

Tomasz Surmacz (Poprawki i uwagi jak zwykle -> tsur...@adm.usenet,pl)

### Plik newsgroups - opisy grup:
=== =--------------------------------------------------------------------
pl.announce.newgroups Ogloszenia o nowych grupach. (Moderated)
pl.answers Odpowiedzi na pytania, o ktorych wam sie nie snilo. (Moderated)
pl.biznes Jak zarobic, jak nie stracic.
pl.biznes.banki Funkcjonowanie bankow w Polsce i za granica.
pl.biznes.wgpw Warszawska Gielda Papierow Wartosciowych, rynek kapitalowy w Polsce.
pl.comp.bazy-danych Wszystko o bazach danych.
pl.comp.bazy-danych.msaccess Visual Basic i MS Access.
pl.comp.cad Komputerowe wspomaganie projektowania.
pl.comp.demoscena Polska scena komputerowa.
pl.comp.dtp Szeroko rozumiana poligrafia.
pl.comp.dtp.tex Jezyk TeX - zastosowania i porady.
pl.comp.dtp.tex.gust Jezyk TeX - zastosowania i porady - lista GUST-L. (Moderated)
pl.comp.gis Wymiana informacji na temat Systemow Informacji.
pl.comp.grafika Forum dyskusji milosnikow grafiki komputerowej.
pl.comp.grafika.grafika3d Grafika 3d, modelowanie i animacja komputerowa.
pl.comp.lang.asm Programowanie w asemblerze i kodzie maszynowym.
pl.comp.lang.c C i C++ - kruczki, sztuczki, programowanie.
pl.comp.lang.delphi Delphi i Pascal - kruczki, sztuczki, programowanie.
pl.comp.lang.delphi.bazy-danych Programowanie baz danych w Delphi.
pl.comp.lang.funkcyjne Programowanie w jezykach funkcyjnych.
pl.comp.lang.java Programowanie w jezyku Java.
pl.comp.lang.javascript Stosowanie JavaScript.
pl.comp.lang.pascal Programowanie w jezyku Pascal.
pl.comp.lang.perl Perl - zastosowania, porady.
pl.comp.lang.php Programowanie w jezyku PHP.
pl.comp.lang.python Programowanie w jezyku Python.
pl.comp.lang.ruby Programowanie w jezyku Ruby.
pl.comp.lang.tcl Jezyk Tcl/Tk i zwiazane z nim aplikacje.
pl.comp.lang.vbasic Programowanie w Visual Basic.
pl.comp.mail Poczta elektroniczna na co dzien.
pl.comp.mail.mta Mail Transfer Agents - konfigurowanie i administracja.
pl.comp.multimedia Tworzenie prezentacji multimedialnych.
pl.comp.nowe-programy Tutaj pochwal sie nowym programem.
pl.comp.objects Obiektowa technologia tworzenia oprogramowania i C++.
pl.comp.ogonki O polskich literkach w komputerach.
pl.comp.os.advocacy Dyskusje o wyzszosci jednych systemow nad innymi.
pl.comp.os.bsd Systemy spod znaku Daemona.
pl.comp.os.linux Linux - system operacyjny dla kazdego.
pl.comp.os.linux.debian System Operacyjny Debian GNU/*.
pl.comp.os.linux.programowanie Programowanie w systemie Linux.
pl.comp.os.linux.sieci Sieci - konfiguracja i uzytkowanie w systemie Linux.
pl.comp.os.linux.sprzet Sprzet dzialajacy pod Linuxem.
pl.comp.os.ms-windows.vista Windows Vista.
pl.comp.os.ms-windows.win3 Microsoft Windows 3.xx - radosci i smutki.
pl.comp.os.ms-windows.win9x Microsoft Windows 95 i 98 - blaski i cienie.
pl.comp.os.ms-windows.winnt MS Windows NT na wszelkich platfomach sprzetowych.
pl.comp.os.ms-windows.xp Windows XP.
pl.comp.os.os2 OS/2 z zewnatrz i od srodka.
pl.comp.os.unix Unix w bardzo roznych systemach.
pl.comp.pecet Pecety, czyli sprzet komputerowy klasy PC.
pl.comp.programming Programowanie w jezykach wszelkich.
pl.comp.security Bezpieczenstwo systemow i sieci komputerowych. (Moderated)
pl.comp.sieci Sieci w Polsce dla poczatkujacych i zaawansowanych.
pl.comp.sieci.bezprzewodowe Nie kabluj.
pl.comp.sys.amiga Grupa dyskusyjna uzytkownikow komputera Amiga.
pl.comp.sys.atari Grupa dyskusyjna uzytkownikow komputerow atari.
pl.comp.sys.macintosh Komputery Macintosh i dyskusje na ich temat.
pl.comp.sys.novell Wszystko o Novellu.
pl.comp.sys.palmtop Komputery kieszonkowe.
pl.comp.sys.palmtop.palmos Komputery kieszonkowe - PalmOS.
pl.comp.sys.sun.admin Administrowanie komputerami Sun.
pl.comp.sys.x11 X Window System - system otwarty i rozproszony.
pl.comp.tlumaczenia Tlumaczenie literatury komputerowej. (Moderated)
pl.comp.www World Wide Web w Polsce i po polsku.
pl.comp.www.nowe-strony Nowe strony www - info, dyskusje, opinie.
pl.comp.www.server-side Skrypty CGI, PHP, ASP, SSI itp.
pl.comp.xml XML, SGML i tematy pokrewne.
pl.fidonet.bramka Fido widziane z Internetu.
pl.gazety.donosy Donosy z Warszawy :-) (Moderated)
pl.hum.pisarstwo Jak nie pisac do szuflady.
pl.hum.poezja O poezji i poetach, pisaniu i czytaniu wierszy.
pl.hum.polszczyzna Aby jezyk gietki powiedzial wszystko, co pomysli glowa.
pl.hum.teatr Teatr. Polski i swiatowy. Repertuarowy i alternatywny.
pl.hum.tlumaczenia Z polskiego i na polski.
pl.hum.x-muza Dla tych, ktorzy nad MegaHit przedkladaja Mistrzow Kina.
pl.internet.komunikaty Komunikaty o problemach z lacznoscia, "trouble tickets" itp. (Moderated)
pl.internet.mordplik Nie bedzie spamer plul nam w twarz!
pl.internet.polip Problemy Internetu polskiego i swiatowego.
pl.internet.pomoc Jestem tu nowy - pomozcie!
pl.irc Dyskusje polskich uzytkownikow IRC.
pl.listserv.chomor-l Polski humor, Lista chom...@archimedes.pol.lublin.pl
pl.listserv.dziennikarz Lista dyskusyjna Dziennikarz.
pl.listserv.plotki Lista polskich plotkarzy. (plo...@ia.pw.edu.pl)
pl.listserv.polwro Lista ludzi zwiazanych z Politechnika Wroclawska.
pl.misc.budowanie Budowanie i remontowanie domow i mieszkan.
pl.misc.dieta Co, ile i kiedy jesc, zeby sie najesc a nie przejesc.
pl.misc.elektronika Urzadzenia elektroniczne od srodka.
pl.misc.kolej Od drezyny do TGV.
pl.misc.konsumenci Problemy polskich konsumentow.
pl.misc.meteorologia Meteorologia na co dzien.
pl.misc.militaria Wojskowosc, strategia, technika wojskowa, etc.
pl.misc.paranauki Psychotronika, UFO, astrologia, magia...
pl.misc.ratownictwo Ratownictwo drogowe, pomoc przedmedyczna, drogi w Polsce.
pl.misc.samochody Samochod nie tylko zza kolka.
pl.misc.samochody.garbusy Uzytkownicy i milosnicy VW Garbusa.
pl.misc.telefonia Telefonia, telefony - uslugi, przepisy, urzadzenia.
pl.misc.telefonia.gsm Dyskusja o telefonii komorkowej GSM i pochodnych.
pl.misc.telefonia.gsm.gielda Ogloszenia o kupnie/sprzedazy telefonow GSM.
pl.misc.telefonia.gsm.sms Tekstowy serwis informacyjny.
pl.misc.telefonia.isdn Cyfrowa Siec z Integracja Uslug - pytania, dyskusje.
pl.misc.telefonia.wap Sluchawka on-line.
pl.misc.transport O transporcie i logistyce.
pl.misc.transport.miejski Komunikacja miejska dla fanow i uzytkownikow.
pl.news.admin Administratorzy polskich news - laczcie sie! (Moderated) (Moderated)
pl.news.czytniki Czytniki news - konfiguracja, uzytkowanie.
pl.news.nowe-grupy Zakladanie nowych grup w hierarchii pl.*. (Moderated) (Moderated)
pl.ogloszenia.kupie Ogloszenia o kupnie roznych rzeczy.
pl.ogloszenia.rozne Ogloszenia rozne.
pl.ogloszenia.sprzedam Ogloszenia o sprzedazy roznych rzeczy.
pl.praca.dyskusje Dyskusje na temat pracy.
pl.praca.oferowana Ogloszenia o pracy. (Moderated)
pl.praca.szukana Ogloszenia o poszukiwaniu pracy.
pl.pregierz Usenetowy pregierz publiczny.
pl.rec.akwarium Akwarystyka.
pl.rec.anime Grupa milosnikow anime, mangi i jezyka japonskiego.
pl.rec.ascii-art Rysowanie znakami ASCII.
pl.rec.audio Audio i Hi-Fi dla kazdego.
pl.rec.dom Dom - budynek i miejsce w ktorym sie zyje.
pl.rec.fantastyka.advocacy O wyzszosci jednych dziel fantastycznych nad innymi.
pl.rec.fantastyka.babylon5 Pozdrowienia z Babylonu 5.
pl.rec.fantastyka.film Fantastyka na malym i duzym ekranie.
pl.rec.fantastyka.sf-f Science Fiction & Fantasy, lista sf...@uci.agh.edu.pl.
pl.rec.fantastyka.startrek Wszystko dla fanow - filmy, seriale, ksiazki.
pl.rec.fantastyka.starwars Gwiezdne Wojny: filmy, ksiazki, komiksy, gry w swiecie GW.
pl.rec.fantastyka.x-files ONI nie pozwalaja na krotki opis.
pl.rec.film Filmy w kinie, tv i na wideo.
pl.rec.film.animowany Wszelkie filmy animowane - z wyjatkiem mangi.
pl.rec.foto Fotografia - co, jak i czym.
pl.rec.foto.art Fotografia jako Sztuka.
pl.rec.foto.cyfrowa Sprzet, technika fotografowania i obrobki obrazu.
pl.rec.gory Dyskusje o gorach i kwalifikowanej turystyce gorskiej.
pl.rec.gps Satelitarny drogowskaz w sieci.
pl.rec.gry.brydz Brydzysci po polsku o brydzu.
pl.rec.gry.go Go, weiqi, baduk, czyli sztuka otaczania.
pl.rec.gry.karciane Gry karciane oraz pasjanse.
pl.rec.gry.komputerowe Rozkosze lamania glowy i joysticka.
pl.rec.gry.komputerowe.klasyka Klasyka gier komputerowych.
pl.rec.gry.komputerowe.roguelike Grimoiry tamtego swiata.
pl.rec.gry.komputerowe.rpg Gry komputerowe z elementami RPG.
pl.rec.gry.komputerowe.sprzet Sprzet przydatny graczom.
pl.rec.gry.konsole Konsole do gier i gry na nie.
pl.rec.gry.mud Dla graczy w MUDy.
pl.rec.gry.rpg Gry RPG (Role Playing) bez komputera.
pl.rec.gry.scrabble Dyskusje na temat gry Scrabble po polsku.
pl.rec.gry.strategiczne Triumf umyslu nad slepa furia.
pl.rec.gry.szachy Gimnastyka umyslu dla kazdego. (Moderated)
pl.rec.harcerstwo Ogolnoswiatowa grupa dyskusyjna harcerstwa polskiego.
pl.rec.hihot Wszystko do smiechu.
pl.rec.humor.kabaret Scena kabaretowa - wczoraj i dzis.
pl.rec.humor.monty-python A teraz cos z zupelnie innej beczki.
pl.rec.humor.najlepsze Usenet na wesolo - znalezione w grupach pl.* (Moderated)
pl.rec.kajaki Wiosla, kontry, pagaje.
pl.rec.kino-domowe Po prostu kino w domu.
pl.rec.komiks Grupa dla entuzjastow komiksu (i nie tylko).
pl.rec.ksiazki Ksiazki, ktore warto (lub nie) przeczytac.
pl.rec.kuchnia Uroki kuchni i rozkosze podniebienia.
pl.rec.lotnictwo Ptakom podobni...
pl.rec.mineraly Kolorowy swiat mineralow.
pl.rec.modelarstwo Modele kartonowe, drewniane, plastikowe i inne.
pl.rec.motocykle Motocykle - technika, rozrywka, turystyka.
pl.rec.muzyka Wszystko o muzyce.
pl.rec.muzyka.bin Muzyka w postaci binarnej.
pl.rec.muzyka.folk Muzyka folkowa roznych kultur.
pl.rec.muzyka.gitara Techniki gry na gitarze, tabulatury, rady, akordy, gitarzysci.
pl.rec.muzyka.gotyk Muzyka gotycka i towarzyszaca jej otoczka.
pl.rec.muzyka.jazz JAZZ we wszystkich kolorach teczy.
pl.rec.muzyka.klasyczna Kameralnie i symfonicznie.
pl.rec.muzyka.koncerty Ogloszenia i dyskusje o koncertach.
pl.rec.muzyka.metal Artykuly metalowe.
pl.rec.muzyka.rock Muzyka rockowa polska i zagraniczna.
pl.rec.muzyka.techno Muzyka techno oraz informacje o imprezach.
pl.rec.nurkowanie Nurkuj bracie pokis mlody!!!
pl.rec.ogrody Ogrody ozdobne, warzywne, rekreacyjne, wodne, dydaktyczne.
pl.rec.paralotnie Paralotnie, lotnie, szybowce i inne rozrywki latajace.
pl.rec.paranoja Oni (i ONI) sa wszedzie.
pl.rec.radio Radio, krotkofalarstwo itp.
pl.rec.radio.amatorskie Krotkofalarstwo, packet radio, sport DX-owy.
pl.rec.radio.cb CB-Radio - dyskusje techniczne, sprzet, ogloszenia.
pl.rec.robotki-reczne Na drutach, szydelkiem, igla i nie tylko.
pl.rec.rowery Rowery: sprzet, wyprawy, jazda w miescie.
pl.rec.sport Dla kibicow i dla tych ktorzy sami uprawiaja sport.
pl.rec.sport.koszykowka Koszykowka polska, europejska i NBA.
pl.rec.sport.kulturystyka Trening, dieta, suplementacja.
pl.rec.sport.motorowe Sporty motorowe.
pl.rec.sport.pilka-nozna Grupa dla kibicow i sympatykow pilki noznej.
pl.rec.sport.siatkowka Strefa siatkowki.
pl.rec.sport.tenis Tenis na swiecie.
pl.rec.sport.zimowe Snowboard, narty i inne zabawy na sniegu.
pl.rec.szaradziarstwo Zadania diagramowe, graficzne, logiczne, wierszowane.
pl.rec.telewizja Rozmowy milosnikow malego ekranu.
pl.rec.turystyka.tramping Podrozowanie z plecakiem.
pl.rec.turystyka.zorganizowana Wczasy z biurem podrozy.
pl.rec.uroda Pielegnacja urody - teoria i praktyka.
pl.rec.wedkarstwo Techniki polowu, przynety, sprzet, lowiska.
pl.rec.windsurfing Windsurgfing i wszystko z nim zwiazane.
pl.rec.wspinaczka Wspinaczka - przygoda, pasja, sport, sens zycia.
pl.rec.zbieractwo Monety, karty telefoniczne, znaczki i inne kolekcje.
pl.rec.zeglarstwo Zeglarze wod slonych i slodkich.
pl.rec.zeglarstwo.szanty Szanty i piosenka zeglarska.
pl.rec.zwierzaki Zwierzeta bedace naszymi przyjaciolmi.
pl.rec.zwierzaki.koty KOTY. KOTY SA MILE.
pl.rec.zwierzaki.terrarium Zwierzeta terraryjne i to co z nimi zwiazane.
pl.regionalne.gorny-slask Gorny Slask, Zaglebie - pytania, komentarze, propozycje.
pl.regionalne.krakow Krakowiaczek ci ja!
pl.regionalne.lodz Forum mieszkancow miasta Lodzi i okolic.
pl.regionalne.lublin Grupa mieszkancow i przyjaciol Lublina.
pl.regionalne.poznan Poznan i okolice: Pyrlandia.
pl.regionalne.szczecin Forum wymiany informacji o Szczecinie.
pl.regionalne.szczecin.ogloszenia Ogloszenia dotyczace Szczecina i okolic.
pl.regionalne.trojmiasto My, mieszkancy Trojmiasta!
pl.regionalne.warszawa Wirtualna Warszawa - rozmowy, informacje.
pl.regionalne.warszawa.ogloszenia Ogloszenia dotyczace Warszawy i okolic.
pl.regionalne.wroclaw O Wroclawiu, nie tylko dla Wroclawian.
pl.sci.ai Problematyka sztucznej inteligencji.
pl.sci.biologia O rozlicznych genow manifestacjach.
pl.sci.chemia Chemia czysta, technologia i inzynieria.
pl.sci.ekonomiczne Nieznajomosc ekonomii szkodzi.
pl.sci.farmacja Aptekarstwo, ziololecznictwo, analityka i chemia lekow.
pl.sci.filozofia Miejsce spotkan filozofow (nie chlopskich).
pl.sci.fizyka Forum fizykow polskich.
pl.sci.geodezja Geodezja i kartografia.
pl.sci.historia Ludzie i zdarzenia na przestrzeni wiekow. (Moderated) (Moderated)
pl.sci.inzynieria Rozwiazujemy wszelkie inzynierskie zadania.
pl.sci.kosmos Ogromny i pelen zagadek.
pl.sci.kosmos.seti Poszukiwanie zycia poza Ziemia.
pl.sci.lesnictwo O lesie i lesnikach, przyrodzie i ekologach.
pl.sci.matematyka Zagadnienia krolowej nauk. (Moderated)
pl.sci.medycyna Od pediatrii do patologii.
pl.sci.psychologia Psychologia w zyciu codziennym.
pl.sci.socjologia Socjologia i nauki pokrewne.
pl.sci.weterynaria Leczenie zwierzat.
pl.soc.dekadentyzm Antyspoleczne poglady, poezja, swirunki, kreacja.
pl.soc.dzieci Jak miec dzieci i to przezyc.
pl.soc.dzieci.starsze Do matury od przedszkola, ciezka jest rodzica dola.
pl.soc.edukacja Edukacja i wychowanie od niemowlaka do umarlaka.
pl.soc.edukacja.szkola Szkola i jej uzytkownicy - uczniowie.
pl.soc.genealogia Poszukiwanie przodkow, historia rodow.
pl.soc.inwalidzi Sieciowe forum osob niepelnosprawnych.
pl.soc.polityka Dyskusje o polityce (lista poli...@mimuw.edu.pl).
pl.soc.polityka.wybory Wybory i referenda w Polsce.
pl.soc.prawo Prawo na co dzien - dyskusje, porady, opinie.
pl.soc.prawo.podatki Podatki w Polsce.
pl.soc.religia Dyskusje religijne (lista rel...@uci.agh.edu.pl).
pl.soc.rodzina Jak zyc w rodzinie i przetrwac.
pl.soc.savoir-vivre Zasady kultury osobistej i ich zasadnosc.
pl.soc.seks Wszystko o seksie (ale nie obrazki).
pl.soc.seks.moderowana Kulturalnie o seksie i milosci. (Moderated)
pl.soc.seks.towarzyskie "Biuro" ogloszen towarzyskich i matrymonialnych.
pl.soc.uroczystosci Jak dobrze organizowac uroczystosci.
pl.soc.uzaleznienia Uzaleznienia - jak zapobiegac, leczyc i walczyc. (Moderated)
pl.soc.wegetarianizm Ideologia, a NIE przepisy.
pl.soc.zieloni Polski ruch ekologiczny.
pl.test Tu mozna wysylac wszelkie testy.
--- =--------------------------------------------------------------------

Plik active przedstawiony poni�ej zawiera definicje wszystkich grup news
z hierarchii pl.*, kt�re s� aktywne na serwerze news.ict.pwr.wroc.pl,
co odzwierciedla dok�adnie stan wszystkich grup pl.*, jakie istniej�.
Istotne sďż˝ tak naprawdďż˝ dwie rzeczy -- nazwa grupy i jej 'stan': "m" lub
"y". Literka "m" na ko�cu opisu oznacza, �e grupa jest moderowana, a wi�c
artyku�y do niej wysy�ane powinny trafia� e-mailem na adres moderatora
(jest to zawsze nazwa...@usenet.pl, gdzie kropki w nazwie grupy
zamienione s� na znaki '-'). Liczby pomi�dzy nazw� grupy a 'm' lub 'y',
to najwy�szy i najni�szy numer artyku�u na serwerze news.ict.pwr.wroc.pl
-- na innych serwerach b�dzie oczywi�cie inny, ale przy okazji daje to
poj�cie, jak du�o artyku��w pojawia si� w poszczeg�lnych grupach.

### Plik active - aktualna lista grup news w hierarchii pl.*
=== ---------------------------------------------------------------------
pl.announce.newgroups 0000000829 0000000830 m
pl.answers 0000003297 0000003292 m
pl.biznes 0000178314 0000178193 y
pl.biznes.banki 0000538048 0000454273 y
pl.biznes.wgpw 0000482900 0000468639 y
pl.comp.bazy-danych 0000187133 0000186919 y
pl.comp.bazy-danych.msaccess 0000131921 0000131681 y
pl.comp.cad 0000053609 0000053600 y
pl.comp.demoscena 0000034105 0000034104 y
pl.comp.dtp 0000261707 0000240414 y
pl.comp.dtp.tex 0000016874 0000016855 y
pl.comp.dtp.tex.gust 0000025824 0000025750 m
pl.comp.gis 0000012410 0000012407 y
pl.comp.grafika 0000220758 0000220679 y
pl.comp.grafika.grafika3d 0000090568 0000090566 y
pl.comp.lang.asm 0000002400 0000002390 y
pl.comp.lang.c 0000289837 0000289298 y
pl.comp.lang.delphi 0000328195 0000327071 y
pl.comp.lang.delphi.bazy-danych 0000078238 0000077985 y
pl.comp.lang.funkcyjne 0000000946 0000000947 y
pl.comp.lang.java 0000150665 0000150477 y
pl.comp.lang.javascript 0000049688 0000049614 y
pl.comp.lang.pascal 0000092740 0000092714 y
pl.comp.lang.perl 0000051838 0000051816 y
pl.comp.lang.php 0000222999 0000211076 y
pl.comp.lang.python 0000027449 0000027377 y
pl.comp.lang.ruby 0000001297 0000001298 y
pl.comp.lang.tcl 0000000582 0000000583 y
pl.comp.lang.vbasic 0000103522 0000103511 y
pl.comp.mail 0000068680 0000068652 y
pl.comp.mail.mta 0000059388 0000058805 y
pl.comp.multimedia 0000033279 0000033272 y
pl.comp.nowe-programy 0000224061 0000223802 y
pl.comp.objects 0000018812 0000018807 y
pl.comp.ogonki 0000020563 0000020564 y
pl.comp.os.advocacy 0000479084 0000478438 y
pl.comp.os.bsd 0000021791 0000019410 y
pl.comp.os.linux 0000876260 0000875628 y
pl.comp.os.linux.debian 0000041176 0000041109 y
pl.comp.os.linux.programowanie 0000071662 0000071636 y
pl.comp.os.linux.sieci 0000240820 0000240671 y
pl.comp.os.linux.sprzet 0000073754 0000073704 y
pl.comp.os.ms-windows.vista 0000008104 0000008066 y
pl.comp.os.ms-windows.win3 0000005757 0000005758 y
pl.comp.os.ms-windows.win9x 0000160179 0000160179 y
pl.comp.os.ms-windows.winnt 0000226856 0000206230 y
pl.comp.os.ms-windows.xp 0000006927 0000006774 y
pl.comp.os.os2 0000033894 0000033889 y
pl.comp.os.unix 0000027166 0000027164 y
pl.comp.pecet 0001209413 0001153860 y
pl.comp.programming 0000189881 0000182422 y
pl.comp.security 0000064988 0000064967 m
pl.comp.sieci 0000046266 0000031151 y
pl.comp.sieci.bezprzewodowe 0000016865 0000016808 y
pl.comp.sys.amiga 0000066535 0000066531 y
pl.comp.sys.atari 0000037129 0000037111 y
pl.comp.sys.macintosh 0000131022 0000130939 y
pl.comp.sys.novell 0000130811 0000130780 y
pl.comp.sys.palmtop 0000011488 0000011489 y
pl.comp.sys.palmtop.palmos 0000009899 0000009900 y
pl.comp.sys.sun.admin 0000015912 0000015913 y
pl.comp.sys.x11 0000002212 0000002213 y
pl.comp.tlumaczenia 0000007340 0000007341 m
pl.comp.www 0000403037 0000393671 y
pl.comp.www.nowe-strony 0000217557 0000217506 y
pl.comp.www.server-side 0000061154 0000060641 y
pl.comp.xml 0000010160 0000010156 y
pl.fidonet.bramka 0000006768 0000006769 y
pl.gazety.donosy 0000003791 0000003772 m
pl.hum.pisarstwo 0000018636 0000018636 y
pl.hum.poezja 0000251156 0000242280 y
pl.hum.polszczyzna 0000120099 0000119850 y
pl.hum.teatr 0000005047 0000005048 y
pl.hum.tlumaczenia 0000252522 0000244918 y
pl.hum.x-muza 0000030283 0000030284 y
pl.internet.komunikaty 0000014306 0000014306 m
pl.internet.mordplik 0000040852 0000040061 y
pl.internet.polip 0000093064 0000092934 y
pl.internet.pomoc 0000019042 0000019034 y
pl.irc 0000145347 0000145348 y
pl.listserv.chomor-l 0000166602 0000166559 y
pl.listserv.dziennikarz 0000059357 0000059358 y
pl.listserv.plotki 0000186783 0000186747 y
pl.listserv.polwro 0000004025 0000004026 y
pl.misc.budowanie 0000406468 0000333245 y
pl.misc.dieta 0000060834 0000060801 y
pl.misc.elektronika 0000597748 0000545961 y
pl.misc.kolej 0000855171 0000718569 y
pl.misc.konsumenci 0000011060 0000011059 y
pl.misc.meteorologia 0000029008 0000028933 y
pl.misc.militaria 0000443891 0000404864 y
pl.misc.paranauki 0000208836 0000208400 y
pl.misc.ratownictwo 0000016010 0000016011 y
pl.misc.samochody 0002329170 0001979201 y
pl.misc.samochody.garbusy 0000193931 0000193588 y
pl.misc.telefonia 0000233332 0000226170 y
pl.misc.telefonia.gsm 0001002111 0000956660 y
pl.misc.telefonia.gsm.gielda 0000223556 0000223551 y
pl.misc.telefonia.gsm.sms 0000068894 0000068891 y
pl.misc.telefonia.isdn 0000038786 0000038787 y
pl.misc.telefonia.wap 0000001989 0000001990 y
pl.misc.transport 0000099005 0000099006 y
pl.misc.transport.miejski 0000227924 0000208198 y
pl.news.admin 0000029584 0000029570 m
pl.news.czytniki 0000100701 0000100691 y
pl.news.nowe-grupy 0000096790 0000096787 m
pl.ogloszenia.kupie 0000143126 0000143057 y
pl.ogloszenia.rozne 0000235781 0000235521 y
pl.ogloszenia.sprzedam 0000508205 0000507542 y
pl.praca.dyskusje 0000236858 0000236516 y
pl.praca.oferowana 0000075708 0000075484 m
pl.praca.szukana 0000135517 0000135325 y
pl.pregierz 0001862635 0001498807 y
pl.rec.akwarium 0000597730 0000597505 y
pl.rec.anime 0000131597 0000131597 y
pl.rec.ascii-art 0000036772 0000036767 y
pl.rec.audio 0000130922 0000130827 y
pl.rec.dom 0000124311 0000110135 y
pl.rec.fantastyka.advocacy 0000009594 0000009595 y
pl.rec.fantastyka.babylon5 0000027938 0000027939 y
pl.rec.fantastyka.film 0000000605 0000000606 y
pl.rec.fantastyka.sf-f 0000646818 0000603809 y
pl.rec.fantastyka.startrek 0000056584 0000056585 y
pl.rec.fantastyka.starwars 0000166752 0000166753 y
pl.rec.fantastyka.x-files 0000047616 0000047617 y
pl.rec.film 0000386727 0000374293 y
pl.rec.film.animowany 0000007664 0000007665 y
pl.rec.foto 0000806698 0000784144 y
pl.rec.foto.art 0000058957 0000058935 y
pl.rec.foto.cyfrowa 0000861486 0000748165 y
pl.rec.gory 0000292958 0000273388 y
pl.rec.gps 0000086953 0000074137 y
pl.rec.gry.brydz 0000066033 0000066034 y
pl.rec.gry.go 0000002190 0000002191 y
pl.rec.gry.karciane 0000084758 0000084759 y
pl.rec.gry.komputerowe 0000769859 0000730832 y
pl.rec.gry.komputerowe.klasyka 0000097302 0000097235 y
pl.rec.gry.komputerowe.roguelike 0000033304 0000033305 y
pl.rec.gry.komputerowe.rpg 0000110935 0000110932 y
pl.rec.gry.komputerowe.sprzet 0000305592 0000305590 y
pl.rec.gry.konsole 0000348728 0000324822 y
pl.rec.gry.mud 0000015320 0000015321 y
pl.rec.gry.rpg 0000153025 0000153026 y
pl.rec.gry.scrabble 0000023483 0000023484 y
pl.rec.gry.strategiczne 0000077895 0000077895 y
pl.rec.gry.szachy 0000025820 0000025819 m
pl.rec.harcerstwo 0000035732 0000035733 y
pl.rec.hihot 0000495427 0000495412 y
pl.rec.humor.kabaret 0000027360 0000027359 y
pl.rec.humor.monty-python 0000196159 0000194264 y
pl.rec.humor.najlepsze 0000037052 0000037037 m
pl.rec.kajaki 0000050414 0000050255 y
pl.rec.kino-domowe 0000218974 0000218823 y
pl.rec.komiks 0000037728 0000037729 y
pl.rec.ksiazki 0000142123 0000141919 y
pl.rec.kuchnia 0000329501 0000328444 y
pl.rec.lotnictwo 0000137225 0000128382 y
pl.rec.mineraly 0000006403 0000006402 y
pl.rec.modelarstwo 0000192908 0000192884 y
pl.rec.motocykle 0000633304 0000579184 y
pl.rec.muzyka 0000153302 0000153256 y
pl.rec.muzyka.bin 0000206299 0000206163 y
pl.rec.muzyka.folk 0000009762 0000009763 y
pl.rec.muzyka.gitara 0000389525 0000368201 y
pl.rec.muzyka.gotyk 0000020339 0000020340 y
pl.rec.muzyka.jazz 0000031357 0000031353 y
pl.rec.muzyka.klasyczna 0000006781 0000006731 y
pl.rec.muzyka.koncerty 0000010983 0000010984 y
pl.rec.muzyka.metal 0000160774 0000160756 y
pl.rec.muzyka.rock 0000180999 0000180977 y
pl.rec.muzyka.techno 0000180782 0000180782 y
pl.rec.nurkowanie 0000202988 0000201898 y
pl.rec.ogrody 0000228844 0000228614 y
pl.rec.paralotnie 0000318060 0000313922 y
pl.rec.paranoja 0000249621 0000249533 y
pl.rec.radio 0000049346 0000049347 y
pl.rec.radio.amatorskie 0000095854 0000095470 y
pl.rec.radio.cb 0000092006 0000086326 y
pl.rec.robotki-reczne 0000109043 0000109028 y
pl.rec.rowery 0001057147 0000967063 y
pl.rec.sport 0000033921 0000033914 y
pl.rec.sport.koszykowka 0000152319 0000152089 y
pl.rec.sport.kulturystyka 0000000479 0000000480 y
pl.rec.sport.motorowe 0000040592 0000040593 y
pl.rec.sport.pilka-nozna 0000543816 0000526108 y
pl.rec.sport.siatkowka 0000007001 0000007001 y
pl.rec.sport.tenis 0000020716 0000020716 y
pl.rec.sport.zimowe 0000151612 0000151560 y
pl.rec.szaradziarstwo 0000010323 0000010324 y
pl.rec.telewizja 0000263705 0000254580 y
pl.rec.turystyka.tramping 0000151914 0000140429 y
pl.rec.turystyka.zorganizowana 0000064694 0000064637 y
pl.rec.uroda 0000150970 0000150951 y
pl.rec.wedkarstwo 0000099542 0000099404 y
pl.rec.windsurfing 0000196303 0000196202 y
pl.rec.wspinaczka 0000013857 0000013855 y
pl.rec.zbieractwo 0000008428 0000008429 y
pl.rec.zeglarstwo 0000385519 0000348677 y
pl.rec.zeglarstwo.szanty 0000032188 0000032187 y
pl.rec.zwierzaki 0000245667 0000245548 y
pl.rec.zwierzaki.koty 0000044950 0000044861 y
pl.rec.zwierzaki.terrarium 0000016354 0000016354 y
pl.regionalne.gorny-slask 0000139140 0000139078 y
pl.regionalne.krakow 0000456678 0000421117 y
pl.regionalne.lodz 0000175676 0000175485 y
pl.regionalne.lublin 0000318675 0000318500 y
pl.regionalne.poznan 0000385791 0000380249 y
pl.regionalne.szczecin 0000222558 0000222060 y
pl.regionalne.szczecin.ogloszenia 0000126774 0000121452 y
pl.regionalne.trojmiasto 0000263166 0000263010 y
pl.regionalne.warszawa 0000558289 0000489848 y
pl.regionalne.warszawa.ogloszenia 0000192612 0000192455 y
pl.regionalne.wroclaw 0000613320 0000550310 y
pl.sci.ai 0000010861 0000010854 y
pl.sci.biologia 0000051772 0000042196 y
pl.sci.chemia 0000064141 0000064106 y
pl.sci.ekonomiczne 0000040145 0000040138 y
pl.sci.farmacja 0000007582 0000007583 y
pl.sci.filozofia 0000207113 0000193698 y
pl.sci.fizyka 0000223192 0000213315 y
pl.sci.geodezja 0000013458 0000013458 y
pl.sci.historia 0000103821 0000103721 m
pl.sci.inzynieria 0000026979 0000026776 y
pl.sci.kosmos 0000179000 0000178318 y
pl.sci.kosmos.seti 0000023257 0000023258 y
pl.sci.lesnictwo 0000003748 0000003749 y
pl.sci.matematyka 0000146593 0000146556 m
pl.sci.medycyna 0000264160 0000263852 y
pl.sci.psychologia 0000565313 0000417945 y
pl.sci.socjologia 0000017935 0000017930 y
pl.sci.weterynaria 0000021271 0000021271 y
pl.soc.dekadentyzm 0000067150 0000067084 y
pl.soc.dzieci 0000579204 0000571736 y
pl.soc.dzieci.starsze 0000067148 0000058836 y
pl.soc.edukacja 0000026763 0000026760 y
pl.soc.edukacja.szkola 0000057437 0000057425 y
pl.soc.genealogia 0000024946 0000024945 y
pl.soc.inwalidzi 0000055092 0000055086 y
pl.soc.polityka 0001670541 0001277969 y
pl.soc.polityka.wybory 0000031079 0000031072 y
pl.soc.prawo 0000657850 0000548931 y
pl.soc.prawo.podatki 0000225753 0000225136 y
pl.soc.religia 0000973903 0000892318 y
pl.soc.rodzina 0000095201 0000095200 y
pl.soc.savoir-vivre 0000049380 0000049379 y
pl.soc.seks 0000687833 0000687819 y
pl.soc.seks.moderowana 0000084311 0000084312 m
pl.soc.seks.towarzyskie 0000358891 0000358890 y
pl.soc.uroczystosci 0000000771 0000000770 y
pl.soc.uzaleznienia 0000005298 0000005299 m
pl.soc.wegetarianizm 0000124029 0000124030 y
pl.soc.zieloni 0000015418 0000015419 y
pl.test 0000671345 0000670841 y
--- ---------------------------------------------------------------------

0 new messages