Świat Kolei nr. 4 z 1999 roku "Modernizacja taboru PKP"

[zeus04]

kolej w Polsce
Modernizacja taboru PKP
W poprzednim numerze ŚK przedstawiliśmy informacje o bieżących i planowanych zakupach nowego taboru dla PKP. Dzisiaj - w oparciu o materiały otrzymane z Dyrekcji Trakcji i Zaplecza Warsztatowego - publikujemy więcej szczegółów na temat polityki zakupowej i modernizacyjnej w zakresie taboru w perspektywie najbliższych 10 lat.
Jak wspomniano poprzednio, zakupy nowego taboru trakcyjnego są przewidziane tylko dla kwalifikowanych przewozów pasażerskich. Wymaganych w tych przewozach parametrów technicznych m. in. w zakresie prędkości maksymalnych i niezawodności oraz kosztów eksploatacji nie da się osiągnąć przez modernizację istniejących lokomotyw i zespołów trakcyjnych. Do roku 2000 planowany jest zakup 8 lokomotyw EU43, 24 EU11 i jednego pociągu Pendolino. Pozostałe 18 lokomotyw EU11 i 15 zespołów Pendolino miałoby być dostarczone w latach 2001-2005. Na lata 2006-2010 przewidziany jest zakup 10 klasycznych zespołów trakcyjnych dla ruchu ekspresowego. Niewiadoma pozostaje sprawa zakupu 200 autobusów szynowych. Wprawdzie plany perspektywiczne przewidują dostawę 40 szt. do roku 2000, 80 w latach 2001-2005 (w tym 20 do ruchu InterRegio) i 80 w latach 2006-2010, ale prawdopodobnie PKP nie będą już zainteresowane finansowaniem tego przedsięwzięcia ze względu na planowane przekazanie linii lokalnych w gestię samorządów. Przetarg na zakup autobusów został unieważniony. Pozostały ruch pasażerski w zakresie przewidzianym do utrzymania przez PKP (jak będzie się przedstawiać sytuacja po udzieleniu koncesji obcym operatorom - jeszcze nie wiadomo) wymagać będzie 447 lokomotyw elektrycznych i 190 spalinowych. W najbliższej przyszłości podstawowym pojazdem trakcji elektrycznej pozostaną zatem lokomotywy EU/EP07. Zakres modernizacji obejmowałby, oprócz zmiany przełożenia przekładni głównej na 76:21 i zabudowy urządzeń sygnalizacji poślizgu (standard obecnych EP07), również unowocześnienie aparatury elektrycznej: zastosowanie tranzystorowego układu rozruchu impulsowego zamiast oporów rozruchowych, przetwornicy statycznej i silników prądu przemiennego do napędu maszyn pomocniczych, śrubowej sprężarki powietrza, montaż wentylatorów silników trakcyjnych, mikroprocesorowego układu sterowania i diagnostyki pokładowej. Zestawy kołowe powinny otrzymać układ smarowania obrzeży. Planuje się zabudowę nowej, ergonomicznej i klimatyzowanej kabiny maszynisty. Do ruchu InterRegio miałyby być przesunięte również wszystkie lokomotywy EP09 (47 szt.). Do roku 2005 wszystkie maszyny tej serii winny być ujednolicone: oparcie pudła na wózkach za pośrednictwem sprężyn FLEXICOIL, zabudowa wzdłużnych tłumików wężykowania, układu podhamowywania przeciwpoślizgowego, smarowania obrzeży, jednostronnego układu przeniesienia sił pociągowych, prowadników maźnic konstrukcji CBK, unifikacja układów hamulcowych i sygnalizacji hamulca postojowego, zastosowanie odbieraków połówkowych 55ZW, zabezpieczeń przeciwprzepięciowych układów niskiego napięcia, przebudowa drzwi wejściowych, a także wyposażenie napędu maszyn pomocniczych w silniki prądu przemiennego i przetwornicę statyczną jak dla modernizowanych EP07. Przekonstruowania będzie też wymagać węzeł przeniesienia momentu obrotowego z silnika trakcyjnego na oś. Trakcja spalinowa dla ruchu pasażerskiego docelowo będzie reprezentowana przez 100 lokomotyw SP32, 60 szt. SU45 i 30 szt. SU46. Maszyny SP32 wymagają pilnej wymiany silnika spalinowego na jednostkę napędową nowej generacji. Do roku 2000 takiej kuracji zamierza się poddać 20 lokomotyw, a dalszych 80 w latach 2001-2005. Pierwsze przebudowy będą wykonane jeszcze w tym roku. Lokomotywy SU45 i SU46, których modernizacja jest przewidziana na lata 2001-2010, miałyby otrzymać również nowe silniki spalinowe, a ponadto m.in. sprzęgi międzywózkowe i poprawione kabiny maszynisty. Ruch lokalny i aglomeracyjny na liniach zelektryfikowanych obsługiwać mają nadal ezt serii EN57/71. Do roku 2010 przewiduje się modernizację co najmniej 500 szt. tych pojazdów (do 2000 r. - 40 szt., do 2005 r. - 230, do 2010 - kolejnych 230 szt.), a w przypadku wzrostu tych przewozów - dalsze partie z opcją częściowej przebudowy na jednostki jedno- i dwuwagonowe. Zakres zmian w tym przestarzałym konstrukcyjnie taborze jest bardzo duży. Przede wszystkim muszą być zastosowane nowe wózki, gwarantujące spokojny bieg. Do napędu byłyby użyte dotychczas stosowane silniki LK450 z rozruchem impulsowym i hamowaniem oporowym bądź nawet nowe silniki asynchroniczne prądu przemiennego. Ponadto przewidziana jest zabudowa nowych sprzęgów czołowych i międzywagonowych, sprężarki śrubowej napędzanej silnikiem prądu przemiennego, głównej przetwornicy statycznej, sekcjonowanego ogrzewania, automatyki drzwi wejściowych i międzyprzedziałowych, nowej, ergonomicznej kabiny maszynisty z szybami elektrogrzewczymi i ogrzewaniem nawiewnym, reflektorów-halogenowych. Przedziały pasażerskie otrzymalyby nowe okna z podwójnymi szybami, fotele i oświetlenie, ogrzewanie nawiewne, wyświetlacze stacji i instalację rozgłoszeniową, przyciski alarmowe i otwierania drzwi, toalety w układzie zamkniętym i in. Taka kuracja odmładzająca powinna dostosować te pojazdy do minimum współczesnych wymagań. Dla ruchu towarowego nie przewiduje się żadnych zakupów. W założonej perspektywie ma on być obsługiwany zmodernizowanymi lokomotywami serii ET22 oraz ET41. Te drugie, w liczbie ok. 150 szt., przeszłyby w latach 2001-2010 podobną przebudowę jak EU07 (z wyjątkiem zmiany przekładni głównej). Natomiast maszyny ET22 planuje się wyposażyć w asynchroniczne silniki prądu przemiennego w zmodernizowanych wózkach (m.in. oparcie pudła na sprężynach FLEXICOIL), mikroprocesorowe układy smarowania obrzeży, hamowanie elektrodynamiczne z odzyskiem energii, przetwornicę statyczną i napęd maszyn pomocniczych silnikami prądu przemiennego, klimatyzację kabiny maszynisty. Do 2000 r. planuje się przebudować w ten sposób 50 pierwszych maszyn, kolejnych 300 w latach 2001-2005 i 200 do 2010 r. W zakresie trakcji spalinowej szykuje się renesans "rumunów". W latach 2006-2010 miałoby być zmodernizowanych 250 lokomotyw serii ST43 (m.in. zabudowa silnika spalinowego nowej generacji). Natomiast seria ST44 pozostałaby tylko na torze szerokim: 40 szt. tych maszyn otrzymałoby w latach 2001-2005 nowe, ekonomiczne silniki. Konieczne też będzie wyeliminowanie izolacji azbestowych. W pracy manewrowej pozostaną docelowo lokomotywy SM31, SM48 i SM42. Doraźne unowocześnienie maszyn SM31 i SM48, mające na celu poprawę warunków pracy drużyn i zwiększenie bezpieczeństwa ruchu, przewiduje zabudowę ergonomicznych stanowisk maszynisty, czuwaka aktywnego, modernizację SHP i radiostopu, eliminację azbestu z maszyn SM48. Natomiast wszystkie eksploatowane lokomotywy SM42 miałyby otrzymać nowe silniki spalinowe sprzężone z prądnicą prądu przemiennego z zespołem prostownikowym, śrubowe sprężarki powietrza z silnikiem prądu przemiennego, ergonomiczne kabiny maszynisty. Modernizacja odbywałaby się początkowo przy pierwszych naprawach głównych (ok. 50 szt. rocznie).
Tabor wagonowy W ostatnich latach PKP nabywały - co prawda w niewystarczającej liczbie - nowe wagony typu Z do obsługi pociągów kwalifikowanych (IC, EC).
Od osiągniętego standardu wyraźnie zaczęty odbiegać wagony restauracyjne, sypialne i z miejscami do leżenia, toteż od roku 2001 przewiduje się znaczące zwiększenie ich zakupu, jak pokazano w tabeli. Przewidywany wzrost oferty w przewozach kwalifikowanych będzie wymagać również zakupu nowych wagonów 1 i 2 klasy. Zamieszczone w tabeli liczby mogą ulec modyfikacji w zależności od realizacji kontraktu na dostawę pociągów zespolonych Pendolino, które w znacznym stopniu umożliwią przesunięcie posiadanych wagonów z ciągu E65 do innych relacji. Wobec trudności finansowych PKP priorytet będzie przyznany zakupom wagonów serii WL i WR. Brakujący tabor powinien być uzupełniany poprzez modernizację przestarzałych i stosunkowo mało komfortowych wagonów przedziałowych typu 111A i 112A na wersję "lux". Niedobór wagonów bagażowych planuje się uzupełnić przez przebudowę wagonów 104Af, 120A, 111A i 112A. Planowane ilości wagonów przedstawia tabela. W chwili obecnej PKP posiadają znaczną nadwyżkę wagonów towarowych budowy normalnej (z wyjątkiem węglarek) o niskim standardzie, przestarzałych i w złym stanie technicznym. Brakuje natomiast wagonów specjalistycznych, nadających się do przewozu ładunków wrażliwych na warunki atmosferyczne oraz umożliwiających zmechanizowanie czynności ładunkowych. Posiadanie wagonów odpowiadających oczekiwaniom klientów i kwalifikujących się do ruchu międzynarodowego może zdecydować o pozycji rynkowej przewoźnika kolejowego. Potrzeby w zakresie pozyskania nowych wagonów towarowych ocenia się na 20 tys. szt., z czego niespełna połowę PKP zamierzają zakupić u producentów. Pozostała część powinna powstać przez przebudowę będących w nadmiarze wagonów krytych i platform budowy normalnej, jako że zabieg taki jest 4-5-krotnie tańszy od zakupu nowego taboru i pozwoli wykorzystać możliwości produkcyjne krajowych zakładów zaplecza naprawczego. Stosowne prototypy zostały opracowane w ZNTK i wdrożone do produkcji już w pierwszej połowie lat 90. I tak planuje się przebudowę 760 czteroosiowych platform serii Res na wagony samowyładowcze z otwieranym dachem serii Tads i Tadgs, przystosowane do przewozu zboża, pasz i innych materiałów sypkich, wrażliwych na warunki atmosferyczne. Prototypowej przebudowy z platformy 424Z dokonano w ZNTK Bydgoszcz w 1996r. (wagon 430S). Ze względu na duże zapotrzebowanie na tego typu tabor ponad 500 podobnych wagonów (2- i 4-osiowych) należy zakupić w wytwórniach. Do przewozu towarów drobnicowych w paletach i pojemnikach do zmechanizowanego załadunku i rozładunku niezbędne jest szybkie pozyskanie nowoczesnych wagonów krytych z rozsuwanymi ścianami (4-osiowych Haiks i dwu-osiowych z ruchomymi ścianami działowymi Hbbillns). Przebudowy takie wykonują od 1996 r. ZNTK w Łapach (z wagonów krytych budowy normalnej typu 401Ka na wagony typu 412K serii Haiks); wagony Hbbillns typu 425Sb będą przebudowywane z platform 424Z. W najbliższej przyszłości nie przewiduje się zakupu nowych wagonów tego typu. Do ładunków wrażliwych na opady, o większej masie (również skupionej), wymagających za- i wyładunku urządzeniami dźwigowymi, przystosowane są platformy specjalne z przesuwanymi, teleskopowymi kołpakami. Umożliwiają one jednoczesny dostęp do 2/3 powierzchni ładunkowej. Wagony serii Simms i Shimms (te drugie z umocowanymi na stale w podłodze 5 siodłami do przewozu blach w kręgach) są wykonywane od 1993-94 r. z ZNTK Gniewczyna na bazie platform 426Za. Z przebudowy platform 4-osiowych 424Z zamierza się pozyskać platformy z rozsuwanymi kołpakami (4-członowimi) serii Sis i Siks. Modernizacje takie wykonuje również ZNTK Gniewczyna (typ-426S, prototyp w 1994r.). Rozwój przewozów kontenerowych wymaga przebudowy klasycznych platform z bocznymi ścianami i kłonicami na platformy 412Zgn serii Sgs do kontenerów 20-, 30-, 35- i 40-stopowych. Interesującym sposobem zastąpienia wyeksploatowanych dwuosiowych węglarek 9W jest planowana przebudowa zbędnych chłodni typu 202Lc, które dotychczas były w większości sprzedawane poza kolej jako pudła. Prototypową przebudowę na wagon typu 3L wykonały kilka lat temu ZNTK w Ostrowie Wlkp. Zakupy nowych wagonów będą się koncentrować na taborze specjalistycznym (platformy kieszeniowe do przewozu naczep samochodowych) oraz zwiększeniu parku wagonów samowyładowczych do węgla i kruszyw (popularnych talbotów). Tych ostatnich, ze względu na rosnące przewozy eksportowe, potrzeba w perspektywie roku 2010 aż 8000 szt. Nie wykluczone, że w budowę będzie zaangażowane konsorcjum "Tabor Polski", utworzone w marcu 1998 r. przez ZNTK Gniewczyna i Ostrów Wlkp. W najbliższym czasie zostaną ogłoszone wyniki przetargu na 4,5 tys. wagonów serii Falns. O szczegółach poinformujemy Czytelników ŚK w najbliższym numerze czasopisma.
OPR. MICHAŁ JERCZYŃSKI

[are...@wp.pl]

Piękne bzdoory. :)

1) Do roku 2000 planowany jest zakup 8 lokomotyw EU43, 24 EU11
Mieli kupić i miały jeździć już w lutym. Tylko że czajnik był po niewłaściwej stronie pulpitu i nie kupili. :)

2) Do ruchu InterRegio miałyby być przesunięte również wszystkie lokomotywy EP09 (47 szt.)
Ale nie przesunęli i nadal jeżdżą z IC i TLK.

3) Trakcja spalinowa dla ruchu pasażerskiego docelowo będzie reprezentowana przez 100 lokomotyw SP32, 60 szt. SU45 i 30 szt. SU46.
SP32 - jak to się stało, że trafiły do jakiejś firemki, która je wszystkie zezłomowała?
SU45 - wszystkie rozyebali a teraz muszą wynajmować jakieś syfne Nurki od CD.
SU46 - kto w ogóle dopuścił do tego, że trafiły do PKP Cargo, które miało pełno ST43 i ST44?

4) Ruch lokalny i aglomeracyjny na liniach zelektryfikowanych obsługiwać mają nadal ezt serii EN57/71. Do roku 2010 przewiduje się modernizację co najmniej 500 szt. tych pojazdów (do 2000 r. - 40 szt., do 2005 r. - 230, do 2010 - kolejnych 230 szt.).
Nooo - kibel wiecznie żywy. Jak Lenin. :)

4a), a w przypadku wzrostu tych przewozów - dalsze partie z opcją częściowej przebudowy na jednostki jedno- i dwuwagonowe.
Niezłe zioło ktoś przypalił. :) Jednowagonowy kibel. Znaczy sam silnikowy z kabinami maszynisty???

5) Dla ruchu towarowego nie przewiduje się żadnych zakupów. W założonej perspektywie ma on być obsługiwany zmodernizowanymi lokomotywami serii ET22 oraz ET41. Natomiast maszyny ET22 planuje się wyposażyć w asynchroniczne silniki prądu przemiennego, mikroprocesorowe układy smarowania obrzeży, hamowanie elektrodynamiczne z odzyskiem energii, przetwornicę statyczną i napęd maszyn pomocniczych silnikami prądu przemiennego.
Taaa, byk i jamnik asynchroniczny. :)

6) W latach 2006-2010 miałoby być zmodernizowanych 250 lokomotyw serii ST43 (m.in. zabudowa silnika spalinowego nowej generacji).
Wszystkie rozyebali.

7) Natomiast seria ST44 pozostałaby tylko na torze szerokim: 40 szt. tych maszyn otrzymałoby w latach 2001-2005 nowe, ekonomiczne silniki.
Trochę ich ubyło, ale nadal smrodzą tymi dwusuwami. :)

8) W pracy manewrowej pozostaną docelowo lokomotywy SM31, SM48 i SM42.
Stonki i tamary mają się dobrze i o dziwo niektóre są w nowych wcieleniach. A co się stało z trumnami? Rozyebali? :)

Wagonów nie chcę mi się komentować. :) Natomiast nadal pozostaje aktualne moje stwierdzenie sprzed chyba 18 lat, gdzie po kolejnej wyprawie kolejowej stwierdziłem, że PKP pięknie wchodzi w XXI wiek: 1000 stonek, 1000 kibli i 1000 byków - jest czym jeździć. :)

[zeus04]

wtorek, 9 sierpnia 2022 o 08:06:29 UTC+2 are...@wp.pl napisał(a):

> 1) Do roku 2000 planowany jest zakup 8 lokomotyw EU43, 24 EU11
> Mieli kupić i miały jeździć już w lutym. Tylko że czajnik był po niewłaściwej stronie pulpitu i nie kupili. :)

Nie udało się zmontować finansowania. PKP było "przymuszane" do zakupu na "dzień dobry" 50 nowoczesnych lokomotyw w celu utrzymania zatrudnienia dawnego Pafawagu. Szczytny cel, ale światowe ceny nowego taboru były nie do udźwignięcia.

>
> 2) Do ruchu InterRegio miałyby być przesunięte również wszystkie lokomotywy EP09 (47 szt.)
> Ale nie przesunęli i nadal jeżdżą z IC i TLK.
>

IC i TLK wpisują się tamtejszą kategorię InterRegio.

> 3) Trakcja spalinowa dla ruchu pasażerskiego docelowo będzie reprezentowana przez 100 lokomotyw SP32, 60 szt. SU45 i 30 szt. SU46.
> SP32 - jak to się stało, że trafiły do jakiejś firemki, która je wszystkie zezłomowała?

Były publikacje na ten temat. Pewnie jeszcze gdzieś jakieś ślady pozostały. Szczegółów nie pamiętam.

> SU45 - wszystkie rozyebali a teraz muszą wynajmować jakieś syfne Nurki od CD.

PKP-IC przyglądało się wynikom modernizacji SU45 do wersji ST45. Moim zdaniem była to jedna z najlepszych modernizacji tamtych lat, a jeździłem tym na co dzień od wiosny 2010 do wiosny 2016. Później sporadycznie.

> SU46 - kto w ogóle dopuścił do tego, że trafiły do PKP Cargo, które miało pełno ST43 i ST44?
>

ZTCW to strona niemiecka nie chciała wpuszczać na swe torowiska ST43, więc zatrudniono w ruchu towarowym SU46. Modernizacja tejże do wariantu ST46 była jeszcze lepsza od ST45. Dwie służby było mi dane spędzić na ST46.

> 4) Ruch lokalny i aglomeracyjny na liniach zelektryfikowanych obsługiwać mają nadal ezt serii EN57/71. Do roku 2010 przewiduje się modernizację co najmniej 500 szt. tych pojazdów (do 2000 r. - 40 szt., do 2005 r. - 230, do 2010 - kolejnych 230 szt.).
> Nooo - kibel wiecznie żywy. Jak Lenin. :)
>

Wiele sztuk doczekało zaawansowanych modernizacji.

> 4a), a w przypadku wzrostu tych przewozów - dalsze partie z opcją częściowej przebudowy na jednostki jedno- i dwuwagonowe.
> Niezłe zioło ktoś przypalił. :) Jednowagonowy kibel. Znaczy sam silnikowy z kabinami maszynisty???
>

Tak. Wagon silnikowy, bo jaki inny? ;-) Było to możliwe przy ówczesnym stanie techniki.

> 5) Dla ruchu towarowego nie przewiduje się żadnych zakupów. W założonej perspektywie ma on być obsługiwany zmodernizowanymi lokomotywami serii ET22 oraz ET41. Natomiast maszyny ET22 planuje się wyposażyć w asynchroniczne silniki prądu przemiennego, mikroprocesorowe układy smarowania obrzeży, hamowanie elektrodynamiczne z odzyskiem energii, przetwornicę statyczną i napęd maszyn pomocniczych silnikami prądu przemiennego.
> Taaa, byk i jamnik asynchroniczny. :)
>

EU07 doczekał wersji EU07A.

> 6) W latach 2006-2010 miałoby być zmodernizowanych 250 lokomotyw serii ST43 (m.in. zabudowa silnika spalinowego nowej generacji).
> Wszystkie rozyebali.
>

Nowy 4-suwowy silnik z rosyjskiej wytwórni wydał się bardziej obiecujący i ostatecznie modernizacja ST44 wygrała.

> 7) Natomiast seria ST44 pozostałaby tylko na torze szerokim: 40 szt. tych maszyn otrzymałoby w latach 2001-2005 nowe, ekonomiczne silniki.
> Trochę ich ubyło, ale nadal smrodzą tymi dwusuwami. :)
>

Dawno nie widziałem i nie słyszałem dwusuwa w wersji 14D40. Kolejowy stan posiadania w Polsce powiększył się natomiast o amerykańskie silniki z dwusuwowym cyklem pracy.

> 8) W pracy manewrowej pozostaną docelowo lokomotywy SM31, SM48 i SM42.
> Stonki i tamary mają się dobrze i o dziwo niektóre są w nowych wcieleniach. A co się stało z trumnami? Rozyebali? :)
>

SM31 zostało bardzo mało, gdyż nie doczekały żadnego programu modernizacyjnego. Wszystkie na jakich jeżdżę/jeździłem były w 100% oryginałami. Szkoda, bo mają/miały najlepsze podwozie 6-osiowe ze wszystkich znanych mi diesli.

> Wagonów nie chcę mi się komentować. :) Natomiast nadal pozostaje aktualne moje stwierdzenie sprzed chyba 18 lat, gdzie po kolejnej wyprawie kolejowej stwierdziłem, że PKP pięknie wchodzi w XXI wiek: 1000 stonek, 1000 kibli i 1000 byków - jest czym jeździć. :)

Już nieaktualne. Tory coraz bardziej przypominają nasze drogi, więc jest kolorowo i niezliczona liczba marek pojazdów oraz ich mutacji, modernizacji. Co raz więcej nowych pojazdów i nowych przewoźników.