Kitabı Bahriye Pdf

[Violette Ransone]

Kitbı Bahriye (Osmanlıca: كتاب بحرية), Osmanlı Kaptan-ı Deryası (amirali) Piri Reis'in hazırladığı Akdeniz kıyılarına ait ayrıntılı bir harita-kılavuzdur. Kitap, denizcilere Akdeniz kıyıları, adaları, geitleri, boğazları, krfezleri, fırtına halinde nereye sığınılacağı, limanlara nasıl yaklaşılacağı hakkında bilgiler, ayrıca limanlar arasında gitmek iin kesin rotalar verir.

Kitab-ı Bahriye'nin iki versiyonu vardır. Birincisi 1521 tarihlidir ve denizcilerin kullanımı iin yapılmıştır. İkincisi 1526'da Kanuni Sultan Sleyman'a sunulmak zere hazırlanmış daha ayrıntılı ve ssl bir eserdir.

Byk bir denizci olduğu kadar byk bir haritacı da olan Piri Reis, gezip grdğ yerler hakkında bilgileri kaydetmiş ve onların haritalarını izmiştir. 1511-13 yılları arasında birinci dnya haritasını izerken seyir notlarını da bir kitap olarak dzenlemeye başlamıştır. Sonunda, yabancı kaynaklardan da yararlanarak bu yerlerin tarih ve coğrafi zelliklerini 1521 tarihinde tamamladığı Kitab-ı Bahriye'de toplamıştır.

1524 yılında Kanuni Sultan Sleyman'ın damadı ve sadrazamı Pargalı İbrahim Paşa, Mısır'a sefer yaparken, Piri Reis'i de yanına kılavuz kaptan olarak alır. Piri Reis'in sefer sırasında kendi hazırladığı kılavuzdan yararlandığını fark eden Sadrazam, Piri Reis'ten eserin temize ekilerek Kanuni Sultan Sleyman'a sunulmasını ister. Piri Reis, usta hattatlar ve izimcilere yaptırılan yeni Kitab-ı Bahriye'sini 1526'da Kanuni'ye armağan eder.

Ancak 15 Kasım 2005 tarihinde hattat Fuat Başar tarafından haritanın orijinali zerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda, Piri Reis Haritası zerinde oynama yapıldığı sonucuna varılmıştır. Gerek haritadaki yazılar gerekse Kitab-ı Bahriye adlı eserin tm ciltlerinde inceleme yapılmış, kitabın tm ciltlerindeki yazıların aynı kalemden ıktığı ve yazıların talik kırması tarzında yazıldığı ortaya konmuştur. Yine Piri Reis'in 1513 tarihli Dnya Haritası zerindeki Osmanlıca yazılar da aynı tarzda, yani talik kırması ve aynı kalemden ıkmadır. Ancak ilgin olan nokta ise sol tarafta, Gney Amerika hattı zerindeki yazılar nesih kırmasıdır ve farklı bir kişi tarafından yazılmıştır. Usta bir hattat bu farkı grebilir. Ayrıca bu yazılar alelade ktip yazılarıdır. Ayrıca Kanuni Sultan Sleyman'a hediye edilmesi gereken Kitab-ı Bahriye'nin hattat yazısı ile zel işlenmeli olması gerekliyken, bu zelliğe rastlanmaması da dikkat ekicidir.

Kitab-ı Bahriye'nin 1526 srmnde Akdeniz ve Ege'nin 290 haritası vardır. Bunu izleyen yzyıl boyunca Kitab-ı Bahriye'nin ilk nshasından daha da gsterişli eşitli kopyaları yapılır. İşlevselliği artsın diye sonraki yıllarda yapılan kopyalarına Marmara Denizi kıyı ve adaları ile İstanbul da ilave edilir.

Gzelliği bir yana, bu ikinci srm denizcilikle ilgili pek ok bilgi ierir: Birinci blmn konuları fırtınalar, pusula, portolan (bir limanın ya da kıyının bir blmnn, byk lekte yapılmış haritası) haritaları, yıldızlarla yn bulma, okyanuslar ve onları evreleyen kara paralarıdır. Ayrıca Avrupalı kşiflerin seyahatleri hakkında da bilgiler vardır, bunların arasında Kristof Kolomb'un Yeni Dnya'yı keşfine ve Portekizlilerin Hint Okyanusu'na seferlerine değinilir.

İkinci kısım, portolan tarzı harita ve seyir kılavuzlarından oluşur. Her blm sz konusu ada veya kıyının bir haritasını ierir. Bu blmlerden birinci kitapta 132, ikincisinde 210 tane vardır. Kitab-ı Bahriye'nin ikinci blm, anakkale Boğazı ile Sultaniye ve Kilitbahir kalelerinin anlatımı ile başlar. Ege Denizi adaları ve kıyıları, Yunanistan kıyıları, Mora Yarımadası, Adriyatik kıyıları, İtalya kıyıları, Sicilya, Sardinya, Korsika adaları, Fransa kıyıları, İspanya kıyı ve limanları, Kanarya Adaları, Kuzey Afrika kıyıları, Mısır ve Nil nehri, Doğu Akdeniz kıyıları, Girit ve Kıbrıs, Anadolu'nun gney ve Ege kıyıları ve adaları, Gelibolu ile Saros Krfezi anlatılır. Kentlerdeki nemli anıt ve binaların izimlerinin de yer aldığı kitapta ayrıca Piri Reis'e ait biyografik bilgiler de bulunur.

Kitapta, Piri Reis, Akdeniz'le ilgili bunca bilginin byk bir parşmen zerine izmek yerine bir kitapta toplamasının nedenini aıklamış, elindeki bilgilerin tek bir haritaya sığdırılmasının kullanışsız olacağını belirtmiştir.

Kitab-ı Bahriye'nin kopyaları Avrupa'nın eşitli ktphanelerinde bulunur. Birinci kitabın suretleri İstanbul'da Topkapı Sarayı'nda, Nurosmaniye Ktphanesi'nde ve Sleymaniye Ktphanesi'nde, Bolonya'da Bibliotheque de l'Universite'de, Viyana'da Nationalbibliothek'te, Dresden'de Staatbibliotek'te, Paris'te Bibliotheque Nationale'de, Londra'da British Museum'da, Oxford'da Bodlein Library'de, Baltimore'da Walters Art Gallery'de bulunur. İkinci kitabın suretleri İstanbul'da Topkapı Sarayı'nda, Kprlzade Fazıl Ahmed Paşa Ktphanesi'nde, Sleymaniye Ktphanesi'nde ve Paris Ktphanesi'nde bulunur.

Asıl adı Muhyiddin Pr Bey'dir. Knyesi Ahmet ibn-i el-Hac Mehmet El Karamani'dir. Amerika'yı gsteren Dnya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır.

1470 yılında Karamanlı bir ailenin ocuğu olarak dnyaya gelen Ahmet Muhyiddin Pr'nin ailesi II. Mehmed devrinde padişahın emri ile Karaman'dan İstanbul'a g ettirilen ailelerdendir. Aile bir sre İstanbul'da yaşamış, sonra Gelibolu'ya g etmiştir. Pr Reis'in babası Karamanlı Hacı Mehmet, amcası ise nl denizci Kemal Reis'tir.

Pr denizciliğe amcası Kemal Reis'in yanında başladı; 1487-1493 yılları arasında birlikte Akdeniz'de korsanlık yaptılar; Sicilya, Korsika, Sardunya ve Fransa kıyılarına yapılan akınlara katıldılar. 1486'da Endls'te Mslmanların hakimiyetindeki son şehir olan Gırnata'da katliama uğrayan Mslmanlar Osmanlı Devleti'nden yardım isteyince o yıllarda deniz aşırı sefere ıkacak donanması bulunmayan Osmanlı Devleti, Kemal Reis'i Osmanlı Bayrağı altında İspanya'ya gnderdi. Bu sefere katılan Pr Reis, amcası ile birlikte Mslmanları İspanya'dan Kuzey Afrika'ya taşıdı.

Venedik zerine sefer hazırlığına girişen II. Beyazid'in Akdeniz'de korsanlık yapan denizcileri Osmanlı donanmasına katılmaya ağırması zerine 1494'te amcası ile birlikte İstanbul'da padişahın huzuruna ıktı ve birlikte donanmanın resmi hizmetine girdiler.

Pr Reis, Osmanlı Donanması'nın Venedik Donanması'na karşı sağlamaya alıştığı deniz kontrol mcadelesinde Osmanlı donanmasında gemi komutanı olarak yer aldı, bylece ilk kez savaş kaptanı oldu. Yaptığı başarılı savaşların sonucunda Venedikliler barış istediler ve iki devlet arasında bir barış anlaşması yapıldı. Pr Reis, 1495-1510 yıllarında İnebahtı, Moton, Koron, Navarin, Midilli, Rodos gibi deniz seferlerinde grev aldı. Akdeniz'de yaptığı seyirler sırasında grdğ yerleri ve yaşadığı olayları, daha sonra Kitab-ı Bahriye adıyla dnya denizciliğinin de ilk kılavuz kitabı olma zelliğini taşıyacak olan kitabının taslağı olarak kaydetti.

Pr Reis, 1511'de amcasının bir deniz kazasında lmnden sonra Gelibolu'ya yerleşti. Barbaros Kardeşler'in idaresi altındaki donanmada halaoğlu Muhiddin Reis ile Akdeniz'de bazı seferlere ıktıysa da daha ok Gelibolu'da kalıp haritaları ve kitabı zerinde alıştı. Bu haritalardan ve kendi gzlemlerinden yararlanarak 1513 tarihli ilk dnya haritasını izdi.

Barbaros Kardeşler, 1515 yılında dnyanın en byk deniz glerinden birisini oluşturmuş ve Kuzey Afrika'da fetihler yapmışlardı. Pr Reis, Oru Reis'in kaptanlarından birisi olarak hediye sunmak zere yardımını bekledikleri Yavuz Sultan Selim'e gnderildiğinde Yavuz'un yardım olarak verdiği iki savaş gemisi ile geri dnd. Pr Reis, 1516-1517 yıllarında İstanbul'a geldiğinde tekrar Osmanlı donanmasının hizmetine girdi; Derya Beyi (Deniz Albayı) rtbesini aldı ve Mısır seferine gemi komutanı olarak katıldı. Donanmanın bir kısmı ile Kahire'ye geip Nil ırmağını izme fırsatı buldu.

Pr Reis, İskenderiye'nin ele geirilmesinde gsterdiği başarılar ile padişahın vgsn kazandı ve sefer sırasında haritasını padişaha sundu.

Trkiye gndeminden son dakika haberleri, bugn yaşanan en son gelişmeler, siyaset gndeminden gncel haberler ve btn son dakika haberleri iin Hrriyet'in internet haber sitesi hurriyet.com.tr; Hurriyet.com.tr haber ierikleri kaynak gsterilmeden alıntı yapılamaz, Kanuna aykırı ve izinsiz olarak kopyalanamaz, başka yerde yayınlanamaz.

3a8082e126