1. Theo Công văn 686/NHNN-CNH, NHNN yêu cầu các NHTM phải tiến hành
thủ tục bổ sung Giấy phép hoạt động mới được tiến hành các hoạt động
kinh doanh trái phiếu:
a) Thủ tục đề nghị NHNN chấp thuận thay đổi nội dung Giấy phép hoạt
động;
b) Thủ tục đề nghị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép hoạt động kinh
doanh chứng khoán (theo điểm a, khoản 1, Điều 8 Luật Chứng khoán: Uỷ
ban Chứng khoán Nhà nước là cơ quan thuộc Bộ Tài chính, có các nhiệm
vụ, quyền hạn cấp, gia hạn, thu hồi giấy phép, giấy chứng nhận liên
quan đến hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khoán; chấp thuận
những thay đổi liên quan đến hoạt động chứng khoán và thị trường chứng
khoán).
2. Theo quy định của Pháp luật về chứng khoán, “Kinh doanh Trái phiếu”
đối với NHTM, thông thường bao gồm các hoạt động chủ yếu sau:
a) Mua, bán trái phiếu hay còn gọi là tự doanh chứng khoán (ngoại trừ
việc thực hiện nghiệp vụ chiết khấu, tái chiết khấu giấy tờ có giá
theo Quy chế Chiết khấu, tái chiết khấu giấy tờ có giá của TCTD đối
với Khách hàng ban hành kèm theo Quyết định số 1325/2004/QĐ-NHNN ngày
15-10-2004 đã được sửa đổi, bổ sung theo Quyết định số 17/2006/QĐ-NHNN
ngày 20 tháng 4 năm 2006 của Thống đốc NHNN);
b) Bảo lãnh phát hành; Tư vấn, Đại lý phát hành và các dịch vụ liên
quan khác.
4. Một số vướng mắc:
a) Hiện tại chưa có hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục, hồ sơ xin
cấp phép thực hiện kinh doanh trái phiếu đối với NHTM. NHTM cũng chưa
biết phải nộp hồ sơ lên NHNN trước hay lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước
trước. Về vấn đề này, có lẽ NHNN, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Bộ
Tài chính sẽ phải có những hướng dẫn chung để NHTM thực hiện.
b) Về hoạt động “Mua, bán trái phiếu”, trên thực tế, các NHTM vẫn thực
hiện bình thường cho tới ngày 04-02-2009 (Ngày NHNN ban hành Công văn
số 686/NHNN-CNH). Trước đó, chưa có văn bản của bất kỳ Cơ quan thẩm
quyền nào yêu cầu NHTM phải có ngành nghề ghi cụ thể trong Giấy phép
hoạt động: Việc mua, bán trái phiếu của NHTM được thực hiện dựa trên
cơ sở nghiệp vụ chiết khấu, tái chiết khấu giấy tờ có giá (phương thức
Mua hẳn) theo Quy chế Chiết khấu, tái chiết khấu giấy tờ có giá của
TCTD đối với Khách hàng ban hành kèm theo Quyết định số 1325/2004/QĐ-
NHNN ngày 15-10-2004 đã được sửa đổi, bổ sung theo Quyết định số
17/2006/QĐ-NHNN ngày 20 tháng 4 năm 2006 của Thống đốc NHNN.
c) Về hoạt động “bảo lãnh phát hành trái phiếu”, khoản 14, Điều 6 Luật
Chứng khoán quy định: NHTM phải được UBCK Nhà nước chấp thuận cho thực
hiện bảo lãnh phát hành trái phiếu theo điều kiện do Bộ Tài chính quy
định. Tuy nhiên, Bộ tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng chưa
có hướng dẫn cụ thể về điều kiện, thủ tục cấp phép thực hiện “bảo lãnh
phát hành trái phiếu” đối với NHTM.