7 Οκτωβρίου 2023: Η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ - Το χρονικό της σφαγής στο μουσικό φεστιβάλ Supernova, τα άγρια εγκλήματα, τα νέα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα
Η 7η Οκτωβρίου 2023 ξημέρωσε σαν μια συνηθισμένη ημέρα του φθινοπώρου στο νότιο Ισραήλ. Ήταν Σάββατο, ημέρα του Σαββάτ, όταν συνήθως επικρατεί απόλυτη ησυχία στις κοινότητες που βρίσκονται κοντά στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας. Κανείς δεν φανταζόταν ότι μέσα σε λίγα λεπτά θα ξεκινούσε η πιο αιματηρή επίθεση εναντίον του Ισραήλ από το 1948.
7 Οκτωβρίου 2023: Το χρονικό των επιθέσεων της Χαμάς στο Ισραήλ - Η σφαγή στο φεστιβάλ Supernova
Στους ευκαλύπτους γύρω από το κιμπούτς Ρεΐμ, στο Ισραήλ, κοντά στα σύνορα με τη Γάζα, χιλιάδες νέοι είχαν συγκεντρωθεί για ένα all-night trance πάρτι της σειράς «Tribe of Nova», με τρεις σκηνές, κάμπινγκ και bar. Λίγο μετά την ανατολή, στις 06:30 περίπου, εμφανίζονται στον ουρανό ρουκέτες από τη Γάζα. Στις 07:00 η σειρήνα «Κόκκινος Συναγερμός» ωθεί πλήθος να κινηθεί προς τις εξόδους και στον αυτοκινητόδρομο 232. Λίγα λεπτά αργότερα, ομάδες τρομοκρατών της Χαμάς και άλλων ένοπλων οργανώσεων εισβάλουν, φτάνοντας με φορτηγά, μοτοσικλέτες και αιωρόπτερα· αρχίζουν να πυροβολούν μαζικά εναντίον όσων τρέχουν να διαφύγουν, ενώ άλλοι στήνουν ενέδρες στα σημεία διαφυγής. Τα πρώτα βίντεο από κινητά και κάμερες ασφαλείας, που επαληθεύτηκαν δημοσιογραφικά, καταγράφουν τη μετατροπή της γιορτής σε πεδίο εκτέλεσης μέσα σε λίγα λεπτά. Πλάνα της επίθεσης που δημοσιεύτηκαν σε κανάλι στο Telegram περιλάμβαναν ωμές και απροκάλυπτες δολοφονίες και περιστατικά ομηρίας, με αποκεφαλισμένα πτώματα. Φωτογραφίες μετά την επίθεση δείχνουν δεκάδες πτώματα στους χώρους του φεστιβάλ, συμπεριλαμβανομένου ενός καμένου σώματος, δεμένο με καλώδια.
Οι επιθέσεις δεν περιορίστηκαν στις εγκαταστάσεις του φεστιβάλ. Καθώς χιλιάδες προσπαθούσαν να ξεφύγουν μέσω των χωματόδρομων και του 232, ένοπλοι έστησαν οδοφράγματα, έβαλλαν σε αυτοκίνητα και λεωφορεία, και κυνήγησαν όσους κρύβονταν στα χωράφια και στο δάσος. Η εικόνα που αντίκρισαν αργότερα οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας — δεκάδες καμένα ή διάτρητα από σφαίρες οχήματα, σκόρπια υπάρχοντα και σκηνές—έγινε εμβληματική του τρόμου της ημέρας.
Μέχρι το βράδυ της ίδιας μέρας, το μέγεθος της σφαγής γινόταν σταδιακά σαφές. Πρώτοι, οι εθελοντές της ΖΑΚΑ μίλησαν για τουλάχιστον 260 νεκρούς συλλεγμένους από τον χώρο. Τις επόμενες εβδομάδες, καθώς αναγνωρίζονταν σοροί και έκλειναν οι πρώτες έρευνες, ο απολογισμός ανέβαινε. Στις 17 Νοεμβρίου 2023 η αστυνομία έδωσε αριθμό 364 νεκρών, μεταξύ αυτών και αστυνομικοί που έπεσαν μαχόμενοι. Το 2025, έρευνα του Ισραηλινού Στρατού (IDF) αναθεώρησε τον τελικό αριθμό: 378 δολοφονημένοι, εκ των οποίων 344 άμαχοι και 34 στελέχη ασφαλείας, ενώ 44 άτομα απήχθησαν από τον χώρο ή τα πέριξ—στοιχεία που κοινοποιήθηκαν επίσημα την άνοιξη του 2025.
Αυτή ήταν η μεγαλύτερη τρομοκρατική επίθεση στην ιστορία του Κράτους του Ισραήλ, η χειρότερη ισραηλινή σφαγή αμάχων πολιτών που έγινε ποτέ και η πιο θανατηφόρα επίθεση σε μουσική συναυλία στην ιστορία. Ήταν μέρος αυτού που η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς ονόμασε «Επιχείρηση Πλημμύρα του Άλ-Άκσα», μια δολοφονική επιχείρηση που περιελάμβανε σφαγές εκατοντάδων άλλων Ισραηλινών και άλλων εθνικοτήτων σε κοντινές κοινότητες όπως στις Νετίβ Χαασάρα, Μπέερι, Κφαρ Αζά, Νιρ Οζ, την ίδια ημέρα πυροδοτώντας τον πόλεμο.
Η σφαγή στο Supernova ήταν μέρος της ευρύτερης επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, που στο σύνολό της στοίχισε τη ζωή σε περίπου 1.200 ανθρώπους στο νότιο Ισραήλ και οδήγησε στην απαγωγή πάνω από 250 ομήρων στη Γάζα — ένα συμβάν που άλλαξε καθοριστικά την πορεία της σύρραξης και πυροδότησε τον πόλεμο που ακολούθησε.
Πώς ξεδιπλώθηκε η επίθεση
Οι περισσότερες έρευνες συνθέτουν παρόμοια αλληλουχία: πρώτα ο καταιγισμός ρουκετών, έπειτα η σύγχυση του πλήθους, μετά η αιφνιδιαστική εμφάνιση των ενόπλων μέσα και γύρω από τον χώρο. Χάρτες και βίντεο που επαληθεύτηκαν ανεξάρτητα καταγράφουν την ταυτόχρονη δράση σε πολλαπλά σημεία: εισχώρηση από πύλες, κατάληψη των οδών διαφυγής, σφαγές σε χώρους στάθμευσης και ενέδρες σε γειτονικά χωράφια. Απόπειρες διαφυγής με αυτοκίνητα κατέληγαν συχνά σε στοχευμένα πυρά σε κοντινή απόσταση. Ορισμένοι από τους επιζώντες μίλησαν για «κυνηγητό» που διήρκεσε ώρες, μέχρι να φτάσουν πρώτες δυνάμεις της αστυνομίας και του στρατού.
Τα εγκλήματα της Χαμάς στην πράξη - Μαζικές εκτελέσεις αμάχων και σεξουαλική βία
Η σφαγή χαρακτηρίζεται από μια σειρά πράξεων που συνιστούν εγκλήματα πολέμου και ενδέχεται να συνιστούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας: μαζικές εκτελέσεις αμάχων, στοχευμένα πυρά σε όσους εγκατέλειπαν τον χώρο, βίαιες απαγωγές και κακομεταχείριση ομήρων. Τεκμηριωμένες αναφορές κάνουν λόγο για «εκ προθέσεως επιθέσεις εναντίον αμάχων» και λήψη ομήρων ως τακτική τρομοκράτησης και διαπραγμάτευσης.
Ιδιαίτερα σοβαρό σκέλος αφορά τις σεξουαλικές και έμφυλες μορφές βίας. Η Ειδική Αντιπρόσωπος του ΓΓ/ΟΗΕ για τη Σεξουαλική Βία σε Συγκρούσεις, Πραμίλα Πάτεν, μετά από αποστολή στην περιοχή (Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2024), κατέληξε σε «εύλογες βάσεις» ότι διαπράχθηκαν πράξεις σεξουαλικής βίας στις 7 Οκτωβρίου και κατά την αιχμαλωσία, με θύματα γυναίκες και άνδρες — αν και τόνισε τα εμπόδια πλήρους τεκμηρίωσης λόγω φόβου, θανάτων θυμάτων/μαρτύρων και συνεχιζόμενων εχθροπραξιών. Η ίδια έκθεση ζητεί περαιτέρω ανεξάρτητη διερεύνηση και υποστήριξη επιζώντων.
Υπάρχει υλικό που δείχνει φρικιαστικά πράγματα, μαρτυρίες για ομαδικούς βιασμούς και εν ψυχρώ εκτελέσεις. Το Ισραήλ ως δυτική χώρα, σε πρώτη φάση προστάτευσε τα θύματα και τις οικογένειες των θυμάτων. Μετά καθώς η Χαμός και η προπαγάνδα της στη Δύση αρνιόταν τους βιασμούς, τα βασανιστήρια και τις δολοφονίες μωρών παιδιών, αναγκάστηκε να παρουσιάσει το φριχτό υλικό σε κλειστές δημοσιογραφικές συναντήσεις σε όλο τον κόσμο, από τις οποίες όσοι είδαν με τα μάτια τους τη φρίκη δεν μπορούσαν να συνέλθουν.
Στο πεδίο υπήρξαν και απαγωγές: 44 άνθρωποι που σχετίζονταν με το Supernova ταυτοποιήθηκαν ως όμηροι. Μέρος τους αφέθηκε ελεύθερο σε ανταλλαγές του Νοεμβρίου 2023, άλλοι διασώθηκαν ή εντοπίστηκαν αργότερα — ενώ ορισμένοι δολοφονήθηκαν στην αιχμαλωσία, με τις οικογένειες να λαμβάνουν σορούς πολλούς μήνες μετά. Το 2025, ακόμα μνημονεύονται όσοι παραμένουν αγνοούμενοι ή κρατούμενοι.
Τα άγρια εγκλήματα που τεκμηριώνονται:
Μαζικές εκτελέσεις αμάχων με στοχευμένα πυρά, σε χώρο ψυχαγωγίας και σε οδούς διαφυγής.
Λήψη ομήρων και μεταφορά τους στη Γάζα.
Σεξουαλική βία και βασανιστήρια σε ορισμένα περιστατικά, με «εύλογες βάσεις» κατά τον ΟΗΕ και ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης.
Δύο χρόνια αργότερα, η εικόνα που συγκροτείται από επίσημες ανακοινώσεις και έρευνες είναι η εξής: νεκροί συνδεόμενοι με το Supernova (344 άμαχοι, 34 ένστολοι), 44 όμηροι, και εκατοντάδες τραυματίες. Σε εθνικό επίπεδο για την 7η Οκτωβρίου, περίπου 1.200 νεκροί και 251 απαχθέντες. Η 7η Οκτωβρίου 2025 βρίσκει το Ισραήλ σε τελετές μνήμης, με οικογένειες θυμάτων και ομήρων να απαιτούν απαντήσεις και λύσεις.
Στο ίδιο το σημείο του φεστιβάλ έχει στηθεί μνημειακός χώρος· εκθέσεις μνήμης, όπως η «Nova Exhibition», προσπαθούν να αποτυπώσουν τη βίαιη τομή ενός φεστιβάλ «ειρήνης και αγάπης» που μετατράπηκε σε συλλογικό τραύμα. Για πολλούς επιζώντες, η επιστροφή στον τόπο, τα κεριά και οι φωτογραφίες των αγαπημένων είναι μια προσπάθεια να ανακτηθεί κάποιο νόημα μέσα από την απώλεια.
Γιατί το Supernova έγινε σύμβολο
Η σφαγή στο Supernova έγινε σύμβολο για τρεις λόγους. Πρώτον, επειδή κατέγραψε τον μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων μέσα σε ένα και μόνο πολιτιστικό γεγονός—μια δολοφονία νέων ανθρώπων που είχαν πάει να χορέψουν. Δεύτερον, γιατί έδειξε τον τρόπο: μια συνδυαστική επιχείρηση με ρουκέτες, διείσδυση με μηχανοκίνητα μέσα και κυνήγι αμάχων στους δρόμους διαφυγής, με στόχο το σοκ. Και τρίτον, λόγω της αλληλουχίας που ακολούθησε: ομηρίες, διαπραγματεύσεις, συλλογική θλίψη και οργή που σφράγισαν την ισραηλινή κοινωνία και αναδιαμόρφωσαν την πορεία του πολέμου.
Ένας από τους νεκρούς ήταν ένας Βρετανός που υπηρετούσε στον ισραηλινό στρατό. Ο Λίορ Ασούλιν, παλαίμαχος επιθετικός ποδοσφαιριστής που είχε παίξει για τη Hapoel Tel Aviv Football Club, ήταν επίσης μεταξύ εκείνων που σκοτώθηκαν στη σφαγή. Οι δημοσιογράφοι Σάι Ρέγκεβ και Αγιέλετ Αρμίν, οι οποίοι εργάζονταν για την εφημερίδα Ma'ariv και το KAN αντίστοιχα, σκοτώθηκαν επίσης στην επίθεση. Ο διοργανωτής της εκδήλωσης, Οσέρ Βάκνιν, σκοτώθηκε στην επίθεση, ενώ ο δίδυμος αδερφός του και συνδιοργανωτής του Μάικλ αγνοείται.
Η πλατφόρμα και οι «φάκελοι» για τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου
Με αφορμή τη συμπλήρωση δύο ετών από την επίθεση, η ισραηλινή κυβέρνηση εγκαινίασε μια νέα διαδικτυακή πλατφόρμα τεκμηρίωσης των γεγονότων της 7ης Οκτωβρίου. Σύμφωνα με δημοσίευμα του The Times of Israel, ο ιστότοπος «The October 7 Files: Organized Evil» δημιουργήθηκε για να «εκθέσει την οργανωμένη κακία της Χαμάς» και να συγκεντρώσει όλα τα διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τη σφαγή, τις επιθέσεις και τις συνέπειές τους.
Η πρωτοβουλία αυτή στοχεύει να καταγράψει με τρόπο ανεξίτηλο και τεκμηριωμένο τα γεγονότα της ημέρας που συγκλόνισε το Ισραήλ και τον κόσμο. Όπως τόνισε η κυβέρνηση, πρόκειται για ένα «κέντρο μνήμης και αποδείξεων» — μια ψηφιακή βάση δεδομένων που θα συγκεντρώνει μαρτυρίες, βίντεο, φωτογραφίες, έγγραφα και ερευνητικά στοιχεία.
Πέρα από τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, η πλατφόρμα έχει και νομικό χαρακτήρα. Τα στοιχεία που θα περιλαμβάνονται προορίζονται να χρησιμοποιηθούν σε διεθνή φόρα, επιτροπές και δικαστήρια για την τεκμηρίωση εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας που αποδίδονται στη Χαμάς και σε συνεργαζόμενες οργανώσεις.
Η πλατφόρμα χωρίζεται σε βασικές θεματικές ενότητες:
Μαρτυρίες επιζώντων και μαρτύρων — προσωπικές αφηγήσεις, ηχογραφήσεις και συνεντεύξεις ανθρώπων που επέζησαν από τις επιθέσεις ή έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα.
Οπτικοακουστικό υλικό — βίντεο, φωτογραφίες, αποσπάσματα από κάμερες ασφαλείας ή κινητά τηλέφωνα που αποτυπώνουν τα γεγονότα.
Χρονολόγιο και χαρτογράφηση — διαδραστικοί χάρτες που δείχνουν πού και πώς εξελίχθηκαν οι επιθέσεις, τις πορείες των επιτιθέμενων και τις τοποθεσίες των ομηριών.
Νομική τεκμηρίωση — έγγραφα, αναφορές και πορίσματα που συνδέουν τα στοιχεία με διεθνή νομικά πρότυπα, όπως το Καταστατικό της Ρώμης.
Αρχειακή διατήρηση — ασφαλής αποθήκευση όλων των δεδομένων, ώστε να είναι διαθέσιμα για μελλοντική έρευνα και χρήση.
Η πλατφόρμα επιτρέπει επίσης υποβολή υλικού από πολίτες. Οποιοσδήποτε διαθέτει σχετικό τεκμήριο μπορεί να το καταθέσει για επαλήθευση, συμβάλλοντας έτσι στη συλλογική προσπάθεια τεκμηρίωσης. Παράλληλα, προβλέπονται διαδικασίες ελέγχου για την αποφυγή παραποιημένων ή μη επαληθεύσιμων στοιχείων.
Η ισραηλινή κυβέρνηση βλέπει την πλατφόρμα ως πολλαπλό εργαλείο:
για να υπενθυμίσει τη φύση των εγκλημάτων της Χαμάς,
να αποκρούσει κατηγορίες περί δυσανάλογης ισραηλινής αντίδρασης,
και να ενισχύσει τη θέση της χώρας σε διεθνείς συζητήσεις για τη λογοδοσία και το δικαίωμα αυτοάμυνας.
Η πρωτοβουλία λειτουργεί επίσης ως απάντηση σε φαινόμενα παραπληροφόρησης και αρνητών των γεγονότων, που εμφανίστηκαν σε ορισμένες χώρες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η ψηφιακή τεκμηρίωση, σύμφωνα με το Ισραήλ, θα αποτελέσει «αντίδοτο στη διαστρέβλωση».
Η πλατφόρμα αξιοποιεί τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης και γεωεντοπισμού, ώστε να διασταυρώνει τα δεδομένα με χρονολογίες, τοποθεσίες και μεταδεδομένα αρχείων. Η ανάλυση εικόνας και ήχου επιτρέπει την ταυτοποίηση προσώπων, οχημάτων και περιστατικών. Τα δεδομένα φυλάσσονται σε ασφαλείς διακομιστές και υπόκεινται σε πρωτόκολλα κυβερνοασφάλειας και προστασίας προσωπικών πληροφοριών.
Παρά τον τεχνολογικό και επικοινωνιακό χαρακτήρα της, η πλατφόρμα δεν είναι άμοιρη προκλήσεων.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η επαλήθευση κάθε υλικού είναι κρίσιμη: φωτογραφίες ή βίντεο που προέρχονται από διαφορετικές πηγές πρέπει να επιβεβαιώνονται με αυστηρά κριτήρια για να μην καταρριφθεί η αξιοπιστία του αρχείου.
Επιπλέον, προκύπτουν ζητήματα προστασίας μαρτύρων και θυμάτων. Η δημόσια ανάρτηση τραυματικών μαρτυριών ενδέχεται να προκαλέσει δευτερογενή βλάβη στους επιζώντες ή στις οικογένειές τους. Οι διαχειριστές του ιστότοπου προβλέπουν δυνατότητα ανωνυμίας και ψυχολογική υποστήριξη για όσους επιθυμούν να καταθέσουν.
Η πρωτοβουλία έχει ήδη τραβήξει την προσοχή διεθνών οργανισμών, πανεπιστημίων και δημοσιογραφικών κέντρων που μελετούν τις ένοπλες συγκρούσεις. Η πλατφόρμα μπορεί να αποτελέσει μοντέλο τεκμηρίωσης για άλλα πεδία συγκρούσεων, συνδυάζοντας στοιχεία δημοσιογραφίας, δικαίου και ιστορικής μνήμης.
Παράλληλα, ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί ως αποδεικτικό υλικό σε διαδικασίες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ή άλλων επιτροπών που ερευνούν εγκλήματα πολέμου. Αντίστοιχα, κυβερνήσεις και οργανισμοί μπορούν να αξιοποιήσουν το υλικό για ενημερωτικές ή διπλωματικές εκθέσεις.
Η Σάνι Λουκ βιάστηκε και βασανίστηκε μέχρι θανάτου - Η σορός της σε ένα αγροτικό μπροστά από τρομοκράτες της Χαμάς που ζητωκραύγαζαν προκάλεσε παγκόσμιο αποτροπιασμό
Δύο χρόνια μετά την 7η Οκτωβρίου 2023, ο κόσμος συνεχίζει να μετρά τις συνέπειες μιας ημέρας που άλλαξε τη γεωπολιτική, την ασφάλεια και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον πόλεμο στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Η εικόνα παραμένει ζοφερή. Η Γάζα αντιμετωπίζει ανθρωπιστική καταστροφή με ανεπάρκεια τροφίμων, φαρμάκων και υποδομών. Οι διπλωματικές πρωτοβουλίες για ειρηνευτικό σχέδιο βρίσκονται σε εξέλιξη, με την αμερικανική πρόταση να προβλέπει σταδιακή αποχώρηση του Ισραήλ και διεθνή παρουσία ειρηνευτικών δυνάμεων.
Στο εσωτερικό του Ισραήλ, η κοινωνία παραμένει τραυματισμένη. Οι αναμνήσεις της 7ης Οκτωβρίου, η απώλεια τόσων ζωών και η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα καθιστούν την ημέρα αυτή σημείο ιστορικής τομής. Η 7η Οκτωβρίου δεν είναι πια μόνο ημερομηνία. Είναι σύμβολο: του πόνου, της σύγκρουσης, αλλά και της διαρκούς προσπάθειας των ανθρώπων να κατανοήσουν, να θυμούνται και —ίσως κάποτε— να συμφιλιωθούν.
