Ακης Σακελλαρίου στο «ΒΗΜΑ»: «Με συγκίνησε ο ρόλος της τυφλότητας» - ΤΟ ΒΗΜΑ
Ο Ακης Σακελλαρίου ετοιμάζεται για την επάνοδό του στο σανίδι, μετά την περιπέτεια υγείας που είχε πέρυσι και του στέρησε το θέατρο για όλη τη σεζόν. Πριν καλά-καλά ξεκινήσουμε την κουβέντα μας με προλαβαίνει με μια καθοριστική επεξήγηση: «Αυτό που ετοιμάζουμε στο Βρετάνια δεν έχει να κάνει με την ταινία και τον Αλ Πατσίνο». Αλλά; «Εχει να κάνει με το ιταλικό μυθιστόρημα, το οποίο κατά τη γνώμη μου έχει πολύ μεγαλύτερό ενδιαφέρον, γιατί διαθέτει θεατρικότητα».
Πράγματι, πίσω από την ταινία της δεκαετίας του ’90, που χάρισε το Οσκαρ στον Αλ Πατσίνο, κρύβεται μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Στην αφετηρία συναντάμε το μυθιστόρημα «Το σκοτάδι και το μέλι» του Τζιοβάνι Αρπίνο, γραμμένο το 1969. Αυτό είναι που έδωσε και την πρώτη ύλη στη θεατρική διασκευή του Πίνο Τιέρνο, όπου στηρίζεται η παράσταση που σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης. Ωστόσο, πριν από την αμερικανική κινηματογραφική παραγωγή του 1992, ο Βιτόριο Γκάσμαν είχε υποδυθεί στη μεγάλη οθόνη τον τυφλό λοχαγό Φάουστο, στο (πρώτο) «Αρωμα γυναίκας» (1974) στη μεγάλη οθόνη, ερμηνεία που του χάρισε το βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών (1975).
Από τον Πολυμήστορα στον λοχαγό Φάουστο
Με αυτά τα δεδομένα, αναρωτιέμαι ποιο είναι το στοιχείο που συγκίνησε τον Ακη Σακελλαρίου. «Η τυφλότητα» απαντά. «Ολος ο ρόλος της τυφλότητας, του σκοταδιού, όταν δεν λειτουργεί μια αίσθηση και βρίσκεσαι στο απόλυτο σκοτάδι. Και πώς οι υπόλοιπες αισθήσεις προσπαθούν να υπερκαλύψουν αυτή την τυφλότητα. Εχει τεράστιο ενδιαφέρον». Και συμπληρώνει: «Πάντα με απασχολούσε η σωματικότητα ενός ρόλου. Είχα κάνει στην “Εκάβη” τον Πολυμήστορα, τον οποίο τον τυφλώνανε οι κόρες της Εκάβης και είχα κάπως αντιληφθεί το ζήτημα. Το να είσαι σε μια αίσθηση σκοταδιού και να κινείσαι μέσα σε έναν τέτοιον χώρο έχει τεράστιο ενδιαφέρον. Κι όλο αυτό συνδέθηκε τώρα με το έργο. Από πέρυσι είχα αρχίσει να το σκέφτομαι και να το συζητάμε».
Τώρα που βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο προβών, μπορεί να μιλήσει περισσότερο για τον τρόπο που δουλεύει τον ρόλο του τυφλού λοχαγού Φάουστο. «Το βασικό είναι πώς λειτουργούν οι υπόλοιπες αισθήσεις. Τι πιο απλό από το να ξεκινάς δουλεύοντας με κλειστά τα μάτια σου. Σιγά-σιγά όμως αυτό το οποίο υπερλειτουργεί είναι, κατ’ αρχάς, η ακοή. Μετά είναι η γεύση και φυσικά η μυρωδιά. Κι αυτό είναι το κομμάτι στο οποίο αφήνεσαι για να σε οδηγήσει. Σίγουρα είναι πολύ επώδυνο. Γιατί είναι δύσκολο να μην κοιτάζεις τον παρτενέρ σου όταν παίζεις. Τα μάτια είναι ανοιχτά, αλλά το βλέμμα φεύγει αλλού. Αυτό είναι που θα με κουράσει». Γιατί δεν θα φοράει μαύρα γυαλιά στην παράσταση, θα έχει τα μάτια του ανοιχτά.
«Οπότε πρέπει να μένεις συγκεντρωμένος σε αυτό που ακούς και όχι σε αυτό που βλέπεις, σε αυτό που μυρίζεις ή γεύεσαι, σε αυτό που ψηλαφείς. Το να μείνει το βλέμμα εκτός κέντρου είναι σχετικά απλό, αλλά πρέπει και οι υπόλοιπες αισθήσεις να ενεργοποιούνται για να το υπερκαλύψουν».
Train movie από το Τορίνο στη Νάπολη
Η παράσταση είναι ένα road movie, ή μάλλον ένα train movie, ένα ταξίδι με τρένο από το Τορίνο έως τη Νάπολη, με ενδιάμεσους σταθμούς τη Γένοβα και τη Ρώμη. «Στο ταξίδι είναι ο λοχαγός κι ο φαντάρος, ο Τσίτσο, οι δυο τους. Ο λοχαγός έχει τυφλωθεί από χειροβομβίδα που έσκασε όταν ήταν στον στρατό. Ο φαντάρος έχει πάρει διαταγή από τον διοικητή του να συνοδεύσει τον λοχαγό. Μπαίνουν στο τρένο και στην πορεία τούς συμβαίνουν διάφορα: Στη Νάπολη θα συναντήσουν έναν παλιό φίλο, ο οποίος είναι επίσης τυφλός – είχε τυφλωθεί στο ίδιο ατύχημα. Θα συναντήσουν όμως και μια κοπέλα η οποία στην εφηβεία της είχε ερωτευθεί τον λοχαγό και τώρα, χρόνια μετά, τον ξαναβρίσκει. Εχει δηλαδή ένα ερωτικό κομμάτι και ένα κομμάτι φιλίας ανδρικής τρομερά έντονο. Από τη μια η σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στο λοχαγό και τον φαντάρο κι από την άλλη η σχέση ανάμεσα στον λοχαγό και την κοπέλα».
Κεφάλαιο ανδρική φιλία: «Την έχεις γνωρίσει;» τον ρωτάω. «Αυτό ήταν κάτι που θαύμαζα στον πατέρα μου. Ο πατέρας μου ήταν ένας πολύ κοινωνικός άνθρωπος, δραστήριος, όρθιος. Μόνο στα τελευταία του, που δεν μπορούσε πια να βγει, έβλεπα τους φίλους του να έρχονται στο σπίτι να τον δουν, να του κάνουν παρέα. Το είδα αυτό και το ‘βαλα σε έναν πήχη πολύ ψηλά, μια ιδιαίτερη αξία. Είναι κάτι τόσο δυνατό – ιδίως μέσα στη μοναξιά που αισθάνονται οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας. Από τότε, κατά κάποιον τρόπο, προσπαθώ. Γιατί δεν είναι τόσο εύκολο να το βάλω σε μια προτεραιότητα. Οι ερωτικές σχέσεις έρχονται και παρέρχονται, αλλά το κομμάτι της φιλίας είναι αυτό που σε συντροφεύει έως το τέλος. Είναι μια κατάσταση που τα έχει όλα: Ευχάριστη συντροφιά, χιούμορ, εκτόνωση, ένα κομμάτι ψυχανάλυσης – να μπορέσεις να πεις κάποια πράγματα».
Κάτι σαν συνενοχή; «Ναι, γιατί πολλά από αυτά που ζεις, περιμένεις πως θα τα μοιραστείς με τους φίλους σου. Εγώ, για παράδειγμα, έχω τρεις φίλους στη Θεσσαλονίκη και κάθε φορά που ανεβαίνω, βρισκόμαστε. Κι είναι πάντα σαν να πιάνεις τη βαλίτσα από εκεί που την άφησες – πόσο σημαντικό. Τέτοιες σχέσεις δεν αναπτύσσονται εύκολα, ούτε με αδέλφια. Και σίγουρα έχει να κάνει και με το φύλο».
Είναι καλός φίλος ο ίδιος; «Δεν ξέρω. Πολλές φορές αισθάνομαι ότι μένω πίσω και λόγω των υποχρεώσεων – τρέχω από δω κι από κει. Αυτό που ξέρω είναι ότι έχω κάποιους καλούς φίλους δίπλα μου, κι αυτό είναι το σημαντικό για μένα» καταλήγει.
Ενα ξεχωριστό αφιέρωμα
Ως πρόεδρος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ο Ακης Σακελλαρίου εισηγήθηκε και ετοιμάζει, πέρα από τις ταινίες, το πρόγραμμα και τους καλεσμένους, ένα ξεχωριστό αφιέρωμα: «Είναι μια προσπάθεια να τιμηθούν όλοι οι παλιοί ηθοποιοί που έχουν αντέξει μέσα στον χρόνο και είναι εδώ παρόντες. Ολοι αυτοί οι άνθρωποι με τους οποίους έχουμε μεγαλώσει μαζί. Σε αυτούς θέλουμε να σκύψουμε με σεβασμό».
INFO
«Αρωμα γυναίκας».
Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ, δραματουργική επεξεργασία – τελικό κείμενο παράστασης: Αλεξάνδρα Αϊδίνη – Κωνσταντίνος Ασπιώτης, συμπληρωματική μετάφραση από το μυθιστόρημα: Αλεξάνδρα Αϊδίνη, σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Ασπιώτης, μουσική: Γιώργος Χριστιανάκης, σκηνικά: Αθανασία Σμαραγδή, κοστούμια: Ελίνα Δράκου, φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας, χορογραφία-κίνηση: Δήμητρα Μερτζάνη.
Παίζουν: Ακης Σακελλαρίου, Προκόπης Αγαθοκλέους, Μαριάννα Πουρέγκα, Ξένια Καλογεροπούλου, Δημήτρης Διακοσάββας, Γιώργος Τζαβάρας, Θησέας Παπαπαναγιώτου, Γεωργία Σωτηριανάκου, Σταύρια Νικολάου, Μαρία Καραγκιοζίδου, Ριχάρδος Αρώνης.
Πρεμιέρα: 3 Οκτωβρίου στο θέατρο Βρετάνια.
