Iqra yazılımı ve imla farkları

67 views
Skip to first unread message

Akif Eyler

unread,
May 15, 2022, 3:55:31 PM5/15/22
to Iqra
Son üç günde Iqra ile ilgili üç olayı özetliyorum:

* Cuma'dan sonra, Garibce yazıların müellifi Prof Mehmet Erdoğan ve birkaç eski talebesine yazılımın tanıtımını yaptım. Ayetlere atıf verirken bazı akademik standartlar olduğunu söylediler, Kopyala menüsünü buna uyarlamak iyi olur.

Mısır'daki mushafların siyasi nedenlerle değiştirildiği gibi bir şey söylendi, ama bu tamamen yanlış. Elif ve hemzeler dışında bir fark bilmiyorum. Zaten bu farklar okumayı değiştirmiyor. Açık ve kapalı tâ farklarının bile korunduğunu örneklerle anlattım.


* Cumartesi sabah SEKAM'da Korunmuş Kitap sunumunu yaptım. Yapılan yorumlar çerçevesinde, sayfanın başına ve sonuna birer paragraf ekledim:

Kuran-ı Kerim'de benzeşen ayetler arasındaki farklar bazılarına göre tutarsızlık belirtisi sayılmış. Halbuki bu farklar kitabın korunmuş olduğunu açıkça gösteriyor. Çünkü yalanda ve tahrifte ittifak olmaz. Bütün milletlerin ve cemaatlerin üstünde anlaştığı bir metin var, o halde vahiyle gelen mesaj bu olmalı.


* Pazar öğleyin Prof Tayyar Altıkulaç TV net canlı yayınında tam dünkü soruların cevabını verdi. Mushaf metninde imla dışında bir farklılık olmadığını, dünyanın her yerinde aynı metnin okunduğunu vurgulayarak başladı. "Doğruya en yakın imla Arapların mushafında" diyerek konuyu noktaladı. Böylece, Iqra yazılımında Medine mushafını kullanmamızın doğru seçim olduğunu en yetkili ağızdan duymuş oldum.

Bunların ard arda gelmesi tesadüf değil elbette, ben dersimi aldım.


* Dünkü sunum sonunda bir de şu yorum yapıldı: "Yazılım güzel ve faydalı ama sadece akademik araştırmacıların işine yarar. Bunu geniş kitlelere yaymanız lazım..."  Gözlem doğru olabilir ama varılan sonuca katılmıyorum. Çünkü asıl ihtiyacın akademik alanda olduğuna inanıyorum.

__Akif Eyler__

Akif Eyler

unread,
Jun 8, 2022, 4:56:58 AM6/8/22
to Iqra
Önceki makaleyi biraz daha geliştirdim, yorumlarınıza açık:

Standart dışı mushaflar yok mudur? Var ama ancak müzelerde ve kütüphanelerde bulunabilir. Mushaflar üzerinde derinleşmiş bir uzman olan Prof Tayyar Altıkulaç, "Mushaf metinlerinde imla dışında bir farklılık olmadığını, dünyanın her yerinde aynı metnin okunduğunu" vurguluyor. Yani eski yazmalarda gözlenen farklar kıraati ve mânâyı değiştirmiyor. Bu yazmalara erişemiyorsanız, harf farkı şöyle dursun, (hemzeler dışında) farklı bir imla bile bulamazsınız. Tahrifte ittifak olmaz: Her konuda ihtilaf çıkartan bu kadar millet ve cemaat aynı metinde anlaştıysa elbette vahiyle gelen mesaj bu olmalı. Tahrifat olsaydı sayısız muhtelif metinler ortada dolaşıyor olurdu.
https://korunmuskitap.blogspot.com/2022/05/hakikaten-korunmus.html

Makalede anlatılan ikinci örneği dikkatle incelemenizi isterim: Çok ilginç bir ayrıntı.


On Sun, May 15, 2022 

* Cumartesi sabah SEKAM'da Korunmuş Kitap sunumunu yaptım. Yapılan yorumlar çerçevesinde, sayfanın başına ve sonuna birer paragraf ekledim:

Iqra

unread,
Jun 16, 2023, 12:33:28 AM6/16/23
to oku...@googlegroups.com
Kuran'ın Korunmuşluğu bende takıntı oldu, ama bu konuya "takılan" başkaları da varmış. Ahmet Gül kardeşimiz "Yedi harf ve on kıraat" konulu bir video göndermişti. YouTube (bunu beğendiğimi görünce) benzer konuları bana göstermeye başladı. Az önce şunu izledim:
https://youtube.com/watch?v=BwZ7S2C4Mtw&yt:cc=on

Yazılı/sözlü herşeye şüphe ile yaklaşmaya başladık ya, biraz arayınca şu sayfa çıktı:
https://universiteitleiden.nl/en/news/2022/04/erc-consolidator-grant-for-marijn-van-putten-how-many-ways-are-there-to-read-the-quran



Akif Eyler, 8 Haz 2022  Bir sene önce
--

Akif Eyler

unread,
Aug 15, 2023, 2:34:31 PM8/15/23
to oku...@googlegroups.com
Noktasız ve harekesiz en eski mushaflar hakkında bir haber daha geldi.

Bir ay önce baktığım bu site çok ilginç ama Iqra içinde nasıl kullanılır bilemedim.

Belki ilgilenen çıkar diyerek, Selçuk Bey Kardeşimize teşekkürlerle iletiyorum.

__Akif Eyler__

On Fri, Jul 7, 2023  Selçuk İdrisoğlu 
Uzun süredir IQRA yazılımınızı ve grupla paylaştığınız veciz sohbetleri takip ediyorum. 
Sosyal medyada dolaşırken ilk Kur'an metinlerini dijital ortama aktaran bir hesapla karşılaştım. Kahire, Sana'a, Tubingen, Birmingham vs gibi bir çok noktasız harekesiz mushafı dijitale aktarmışlar. IQRA yazılım içinde faydalı olabilir mi diye aklıma gelince size yazmak istedim. Belki görmüş ve takibe almış yada ilginizi çekmemiş olabilir ama bunu bilemediğim için paylaşmakta fayda gördüm.
 


On Fri, Jun 16, 2023  Iqra 

Akif Eyler

unread,
Jan 30, 2024, 1:51:03 AM1/30/24
to oku...@googlegroups.com
Noktasız ve harekesiz en eski mushaflar hakkında yaz başında konuşmuştuk.

"Iqra içinde nasıl kullanılır bilemedim" demişim ama üç ay sonra harekesiz göstermek mümkün oldu (ekteki ilk resim)

Bugünkü fontlarla noktasız Arapça yazamıyoruz, yeni bir font lazım. Deneme için yarım sayfadaki noktaları tek tek sildim, resmi ekte. Bu amaç için yapılmış bir font biliyor musunuz?

__Akif Eyler__

On Fri, Jul 7, 2023  Selçuk İdrisoğlu 
Uzun süredir IQRA yazılımınızı ve grupla paylaştığınız veciz sohbetleri takip ediyorum. 
Sosyal medyada dolaşırken ilk Kur'an metinlerini dijital ortama aktaran bir hesapla karşılaştım. Kahire, Sana'a, Tubingen, Birmingham vs gibi bir çok noktasız harekesiz mushafı dijitale aktarmışlar. IQRA yazılım içinde faydalı olabilir mi diye aklıma gelince size yazmak istedim. Belki görmüş ve takibe almış yada ilginizi çekmemiş olabilir ama bunu bilemediğim için paylaşmakta fayda gördüm.
 

On Fri, Jun 16, 2023  Iqra 
Kuran'ın Korunmuşluğu bende takıntı oldu, ama bu konuya "takılan" başkaları da varmış. Ahmet Gül kardeşimiz "Yedi harf ve on kıraat" konulu bir video göndermişti. YouTube (bunu beğendiğimi görünce) benzer konuları bana göstermeye başladı. Az önce şunu izledim:
https://youtube.com/watch?v=BwZ7S2C4Mtw&yt:cc=on
..
Harekesiz.png
Noktasız.png

Selçuk İdrisoğlu

unread,
Jan 30, 2024, 4:51:19 AM1/30/24
to oku...@googlegroups.com
İlgili web sitesi: https://www.elktb.net/home/Index
Fontun doğrudan linki: https://www.elktb.net/Asets/files/MushafFontu-Regular.ttf

Kufi font olarak yüklenmiş üstadım. Denenebilir sanırım.


image.png


Akif Eyler <akif....@gmail.com>, 30 Oca 2024 Sal, 09:51 tarihinde şunu yazdı:
--
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.
Bu tartışmayı web'de görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/CAC5h89wfCWDTjQ2p_P-J-bWg0Qd4CWw-ifb2L6ua4iFEguSaow%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

Akif Eyler

unread,
Jan 31, 2024, 10:11:12 AM1/31/24
to oku...@googlegroups.com
On Tue, Jan 30, 2024 Selçuk İdrisoğlu 
İlgili web sitesi: https://www.elktb.net/home/Index
Fontun doğrudan linki: https://www.elktb.net/Asets/files/MushafFontu-Regular.ttf

Kufi font olarak yüklenmiş 

ilk deneme ekte -- hakikaten hemen oldu
fakat bunun ne işe yarayacağını anlamıyorum

harekesiz metin mesela ezberi kuvvetlendirmek için faydalı olabilir

Harekesiz.png
Kufi font.png

selçuk İdrisoğlu

unread,
Jan 31, 2024, 1:01:59 PM1/31/24
to oku...@googlegroups.com
Her şeyin orjinali makbul değil midir?
Tükettiğimiz/kullandığımız her üründe orjinali aramıyor muyuz?
Söz konusu Allah’ın kelamı olunca orjinaline sadakat çok daha elzem değil midir?
Bu da Kur’an metninin orjinali işte…
Noktalama, harekelendirme ve secaventler sonradan eklendi biliyorsunuz. Dolayısıyla çok çok önemli ve değerli bir çalışma bu bence.

Akif Eyler <akif....@gmail.com> şunları yazdı (31 Oca 2024 18:11):


--
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.
Bu tartışmayı web'de görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/CAC5h89yRnZatsi5fMjb_Q-v3qOMdWkpUWNaMZbkfFp4sGpRHWQ%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.
<Harekesiz.png>
<Kufi font.png>

Akif Eyler

unread,
Jul 8, 2024, 4:59:33 PM7/8/24
to oku...@googlegroups.com
On Tue, Jan 30, 2024  Selçuk İdrisoğlu 
Kufi font olarak yüklenmiş üstadım. Denenebilir sanırım.

Altı ay daha geçti ve Kufi fontunu bugün kullandım:
image.png

Bazı harfler % işareti olarak çıkıyor, fontla ilgili bir sorun var

 

Akif Eyler, 30 Oca 2024 Salı

Akif Eyler

unread,
Jul 11, 2024, 10:11:28 AM7/11/24
to Iqra
Selçuk Bey'in bulduğu noktasız Kufi fontun en önemli faydasını ezberi kuvvetlendirmek olarak gördüm. Yasin ya da Nebe gibi ezbere bildiğim sureleri bu fonta bakarak okuyabiliyorum. Lakin bilmediğim ayetleri okuyamıyorum. Daha önce yazdığım gibi, yazı sadece hafızalara yardım eden bir araç, tersi doğru değil. Yani bugün bütün mushaflar yok olsa, bir kaç gün içinde dünyanın her tarafında, mushaflar yeniden yazılabilir. Lakin hafızlar olmazsa, böyle bir mushafın nasıl okunacağı asla bilinemez.

Örnek olarak şu sayfaya bakalım:
image.png

Ezbere bildiğim halde bu yazıyı okuyamadım. Bu grupta okuyabilecek kişiler vardır sanıyorum... 
ipucu: Bakara suresinden

Ortadaki satır üstünde biraz uğraşınca şifre çözüldü. Hafta sonunda bulduklarımı paylaşırım inşallah.


---------
From: Akif Eyler
Date: Mon, Jul 8, 2024
Subject: Re: Iqra yazılımı ve imla farkları
To: <okuyun5>

On Tue, Jan 30, 2024  Selçuk İdrisoğlu 
İlgili web sitesi: https://www.elktb.net/home/Index
Kufi font olarak yüklenmiş üstadım. Denenebilir sanırım.

Altı ay daha geçti ve Kufi fontunu bugün kullandım:
image.png

Bazı harfler % işareti olarak çıkıyor, fontla ilgili bir sorun var

__Akif Eyler__

Akif Eyler

unread,
Jul 13, 2024, 5:05:44 AM7/13/24
to Iqra
Noktasız ve harekesiz yazı ilginç: ezbere bilmiyorsanız doğru okuyamazsınız.

Bildiğim sayfaları Kufi fonttan takip edince bu yazı ile aşina oldum ve ekteki parçayı okuyabildim. Mavi işaretli vallâhu kelimesinden başlayınca, satırın devamı serî'ul-hisâb olarak belirlendi. Bunu Iqra'da arayınca 9 ihtimal var:
https://okuyun.github.io/Kuran/#r=srE&r=Hsb
En baştaki Bakara 202 aranan ayet. Bildiğimiz rabbenâ âtinâ duasını takip ediyor. 

Ekte el yazması orijinal Kufi fotoğrafın yanına, meali ile birlikte, modern Kufi ve harekeli görünümleri ekledim. Orijinal yazmada kullanılan renkli noktalar, harfleri ayırmak için değil, hareke olarak eklenmiş.

Kur'an yazısının nasıl geliştiğini şu iki ayet açıkça gösteriyor:
image.png
Alttaki ayetin ilk kelimesi fesenuyessiruhû (Leyl 8)
https://previous.quran.com/92/7


Bazı harfler % işareti olarak çıkıyor, fontla ilgili bir sorun var
Bu font noktalı yâ harfini bazı durumlarda göstermiyor. Fontu tamir etmek yerine, sorunlu durumlarda noktasız yâ kullanmak yeterli oldu.


On Thu, Jul 11, 2024
Selçuk Bey'in bulduğu noktasız Kufi fontun en önemli faydasını ezberi kuvvetlendirmek olarak gördüm. Yasin ya da Nebe gibi ezbere bildiğim sureleri bu fonta bakarak okuyabiliyorum. Lakin bilmediğim ayetleri okuyamıyorum. Daha önce yazdığım gibi, yazı sadece hafızalara yardım eden bir araç, tersi doğru değil. Yani bugün bütün mushaflar yok olsa, bir kaç gün içinde dünyanın her tarafında, mushaflar yeniden yazılabilir. Lakin hafızlar olmazsa, böyle bir mushafın nasıl okunacağı asla bilinemez.

Örnek olarak şu sayfaya bakalım:

Ezbere bildiğim halde bu ayetleri tanıyamadım okuyamadım. Bu grupta okuyabilecek kişiler vardır sanıyorum... 
ipucu: Bakara suresinden

Ortadaki satır üstünde biraz uğraşınca şifre çözüldü. Hafta sonunda bulduklarımı paylaşırım inşallah.

__Akif Eyler__

Bakara 202.jpg

Akif Eyler

unread,
Jul 15, 2024, 4:59:01 AM7/15/24
to Iqra
Noktasız ve harekesiz Kufi yazının zorluğunu Türkçe bir örnekle anlatayım:
  • Hepimizin ezbere bildiği 4 satırlık kısa bir metinle başladım
  • Tek harf olmayan seslilerin hepsini sildim (hareke yok)
  • Kelimelerin yarısını sildim (farklı harfleri ayırmak zor)
Şu metin ortaya çıktı:
image.png
Türkçe olduğu halde okumak çok zor... Hafızadaki bir metni hatırlamak için güzel, bilmediğiniz bir metnin nasıl okunduğunu ancak tahmin edebilirsiniz.

Uzun yıllar boyunca, harfleri ayırmak ve seslerini belirtmek için muhtelif yöntemler denendi. Bugün kullandığımız nokta ve hareke sistemi, Hicretten yaklaşık 150 yıl sonra kesinleşti. Kuran'ın 150 yıl bozulmadan durması, hafızların geleneksel yöntemleri ile sağlandı. Yani Kuran kağıttan görerek değil, ustasından dinleyerek yayıldı ve korundu.


On Sat, Jul 13, 2024 
Noktasız ve harekesiz yazı ilginç: ezbere bilmiyorsanız doğru okuyamazsınız.

Bildiğim sayfaları Kufi fonttan takip edince bu yazı ile aşina oldum ve ekteki parçayı okuyabildim. Mavi işaretli vallâhu kelimesinden başlayınca, satırın devamı serî'ul-hisâb olarak belirlendi. Bunu Iqra'da arayınca 9 ihtimal var:
https://okuyun.github.io/Kuran/#r=srE&r=Hsb
En baştaki Bakara 202 aranan ayet. Bildiğimiz rabbenâ âtinâ duasını takip ediyor. 

Ekte el yazması orijinal Kufi fotoğrafın yanına, meali ile birlikte, modern Kufi ve harekeli görünümleri ekledim. Orijinal yazmada kullanılan renkli noktalar, harfleri ayırmak için değil, hareke olarak eklenmiş. 
  
__Akif Eyler__
 

selçuk İdrisoğlu

unread,
Jul 15, 2024, 6:51:00 AM7/15/24
to oku...@googlegroups.com
Yani hicri 150’ye kadar insanlar Kur’an’ı ve gönderildiği dili doğru dürüst okuyamıyorlar mıydı?
Dönemin kültür ortamı söylediklerinizi yanlışlıyor sanki. Resulullah’ın doğduğu ortamdan bahseden rivayetlerde Kabe’nin duvarlarında devrin önde gelen şairlerinin şiirlerinin asıldığından ve dönemin Arap yazınının inceliklerinden bahseder tarihi kaynaklar.
Hatta şehirdeki bu durum çölde, bedeviler arasında daha iyi durumdaydı.
İslam Ansiklopedisi “Bedevi” maddesinden okuyalım: Bedevîlerin Arap dilini en temiz ve doğru şekilde kullandıkları bilinmektedir. Güzel ve doğru Arapça öğrenmeleri için şehirli çocuklar çöle bedevîlerin yanına gönderilir, bazı Arap dil âlimleri de bu dilin kullanılışını en saf ve doğru şekliyle öğrenmek için onların yanına giderlerdi. Nitekim Yahyâ b. Hâlid el-Bermekî’nin huzurunda dil tartışması yapan Sîbeveyhi, Ali b. Hamza el-Kisâî ve Ahfeş el-Ekber gibi büyük dil âlimleri kendilerine bir bedevîyi hakem seçmişlerdi. Şiire büyük önem verilen kabile toplumunda şair aşkı, şarabı, savaşı, avcılığı, dağların ve çölün insanı ürperten manzaralarını, kabilesinin övülecek, rakip kabilelerin de yerilecek yanlarını dile getirirdi.

Şimdi tekrar başa dönelim. Kur’an’ın elimizdeki en eski nüshaları noktasız ve harekesiz. Sadece Topkapı Sarayı ve İslam Eserleri müzesinde on binlercesi var. Tubingen, Birmingham, Sana, Kahire, Londra, Paris, Leiden vs’de bulunan mushaflar da aynı şekilde noktasız ve harekesiz. Ve haliyle günümüz mushaflarında görülen noktalama ve harekelendirme farklarının hiçbiri bunlarda yok. Dünyanın farklı yerlerindeki tüm bu mushaflar birbirinin aynı.

İki bilgiyi birleştirdiğimizde insanların şakır şakır edebi eser ürettiği bir ortamda aynı dilde gönderilen bir kitabı okuyamaması yada zorlanması, bizim gibi ilk kez görüyormuş gibi davranması vs beklenemez zannediyorum…

Kaldı ki Resulullah’ın tebliğ için bir çok farklı ülkenin yöneticisine mektuplar yazdığı da biliniyor.

Eğer biz bugün bu harfleri okuyamıyor, zorlanıyorsak bu Kur’an’ın yada yazının sorunu değil bizim sorunumuzdur.

Rosetta taşı bulunmasaydı, Champollion hiyeroglifleri çözmeseydi o yazılarda bugün okunamıyordu ama yazanlara zor değildi öyle değil mi?

Noktasız ve harekesiz diye nitelendirilen yazım tarzı “fonetik” bir yazı değil, “piktografik” bir yazıdır. Fonetik yazıda harfler, piktografik yazıda işaretler bulunur.
Noktalama ve harekelendirme piktografik olan metni fonetiğe çevirmiştir.
Dolayısıyla noktalama ve işaretleme ile orjinal Kur’an metnine çok büyük bir müdahalede bulunulmuştur aslında.
Bizde bugün iki metni de aynı şekilde fonetik tarzda öğrenmeye çalışırsak hata olur sanırım.
Çivi yazısını yada Çin’ceyi fonetik üslupla öğrenmeye çalışmak gibi bir şey olur.

Son olarak hurufu mukatta olarak isimlendirilen harflerin Kur’an’daki yer alış şekli de noktasız ve harekesizdir. Yine çok sonradan eklenen secaventler kaldırıldığında da görülecektir ki, yanlış hatırlamıyorsam 8 yerde hurufu mukattadan hemen sonra “şunlar kitabın işaretleridir” diyerek, Kur’an kendi piktografik işaretlerini kendisi gösteriyor ve koruma altına alıyor.

Selamlar, hürmetler…



Akif Eyler <akif....@gmail.com> şunları yazdı (15 Tem 2024 11:59):


Noktasız ve harekesiz Kufi yazının zorluğunu Türkçe bir örnekle anlatayım:
  • Hepimizin ezbere bildiği 4 satırlık kısa bir metinle başladım
  • Tek harf olmayan seslilerin hepsini sildim (hareke yok)
  • Kelimelerin yarısını sildim (farklı harfleri ayırmak zor)
Şu metin ortaya çıktı:
<image.png>

Türkçe olduğu halde okumak çok zor... Hafızadaki bir metni hatırlamak için güzel, bilmediğiniz bir metnin nasıl okunduğunu ancak tahmin edebilirsiniz.

Uzun yıllar boyunca, harfleri ayırmak ve seslerini belirtmek için muhtelif yöntemler denendi. Bugün kullandığımız nokta ve hareke sistemi, Hicretten yaklaşık 150 yıl sonra kesinleşti. Kuran'ın 150 yıl bozulmadan durması, hafızların geleneksel yöntemleri ile sağlandı. Yani Kuran kağıttan görerek değil, ustasından dinleyerek yayıldı ve korundu.


On Sat, Jul 13, 2024 
Noktasız ve harekesiz yazı ilginç: ezbere bilmiyorsanız doğru okuyamazsınız.

Bildiğim sayfaları Kufi fonttan takip edince bu yazı ile aşina oldum ve ekteki parçayı okuyabildim. Mavi işaretli vallâhu kelimesinden başlayınca, satırın devamı serî'ul-hisâb olarak belirlendi. Bunu Iqra'da arayınca 9 ihtimal var:
https://okuyun.github.io/Kuran/#r=srE&r=Hsb
En baştaki Bakara 202 aranan ayet. Bildiğimiz rabbenâ âtinâ duasını takip ediyor. 

Ekte el yazması orijinal Kufi fotoğrafın yanına, meali ile birlikte, modern Kufi ve harekeli görünümleri ekledim. Orijinal yazmada kullanılan renkli noktalar, harfleri ayırmak için değil, hareke olarak eklenmiş. 
  
__Akif Eyler__
 

--
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.

Gürsu Gülcü

unread,
Jul 15, 2024, 12:22:09 PM7/15/24
to oku...@googlegroups.com
Aktarılan bilgilerle Akif Hoca'mızın yazdıkları arasında bir çelişki göremediğim gibi bazı çıkarımlara katılmakta zorlanıyorum:

On Mon, Jul 15, 2024 at 1:51 PM selçuk İdrisoğlu <selcuk.i...@gmail.com> wrote:
Yani hicri 150’ye kadar insanlar Kur’an’ı ve gönderildiği dili doğru dürüst okuyamıyorlar mıydı?
Resulullah’ın doğduğu ortamdan bahseden rivayetlerde Kabe’nin duvarlarında devrin önde gelen şairlerinin şiirlerinin asıldığından ve dönemin Arap yazınının inceliklerinden bahseder tarihi kaynaklar.
Kur’an’ın elimizdeki en eski nüshaları noktasız ve harekesiz. 
Ve haliyle günümüz mushaflarında görülen noktalama ve harekelendirme farklarının hiçbiri bunlarda yok. 
İki bilgiyi birleştirdiğimizde insanların şakır şakır edebi eser ürettiği bir ortamda aynı dilde gönderilen bir kitabı okuyamaması yada zorlanması, bizim gibi ilk kez görüyormuş gibi davranması vs beklenemez zannediyorum…
Noktasız ve harekesiz diye nitelendirilen yazım tarzı “fonetik” bir yazı değil, “piktografik” bir yazıdır. Fonetik yazıda harfler, piktografik yazıda işaretler bulunur.
Noktalama ve harekelendirme piktografik olan metni fonetiğe çevirmiştir.
Dolayısıyla noktalama ve işaretleme ile orjinal Kur’an metnine çok büyük bir müdahalede bulunulmuştur aslında.
Bizde bugün iki metni de aynı şekilde fonetik tarzda öğrenmeye çalışırsak hata olur sanırım.
Çivi yazısını yada Çin’ceyi fonetik üslupla öğrenmeye çalışmak gibi bir şey olur.
 
Verdiğiniz bilgilerle çelişmeksizin, Çinliler nasıl Çinceyi kelimelere bire bir eşlenemeyen bir yazıdan okumayı başarıyorlarsa, ilk dönem Müslümanlar ya Kur'an'ın okunuşunu duydukarından ya da Arap dilini iyi bildiklerinden; Kur'an'ı okuyamadıklarının iddia edildiği sonucuna varmak mümkün değil. Yani ben size "Mrb, nber? İi msn?" türü bir mesaj göndersem, dili ve bağlamı bildiğiniz için ne söylediğimi kolayca tahmin edebilirsiniz. Ama elinde sözlük olan bir yabancı "mrb" kelimesini sözlükte bulmak zorlanır, ilk 3 harfi "mar.." şeklinde mi arayacak, ne yapacak? İslamiyet Arapça bilmeyen topluluklara yayıldıkça, Allah'ın vahyinin bu tür tahminlere gerekmeyecek şekilde "gösterilmesi"nin zararını göremiyorum ama faydaları çok açık! Neticede "Kuran'ın ilk ayeti" desek de "بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَـٰنِ ٱلرَّحِيمِ " anlayacağız, Kufi fontla yazsak da, ayetin resmini koysak da.
 
Son olarak hurufu mukatta olarak isimlendirilen harflerin Kur’an’daki yer alış şekli de noktasız ve harekesizdir. Yine çok sonradan eklenen secaventler kaldırıldığında da görülecektir ki, yanlış hatırlamıyorsam 8 yerde hurufu mukattadan hemen sonra “şunlar kitabın işaretleridir” diyerek, Kur’an kendi piktografik işaretlerini kendisi gösteriyor ve koruma altına alıyor.
 
"Piktografik" kelimesine takılmayacaksak, katılıyorum. İlk hafızlar kitaptan değil duyarak ezberlediğine göre aslında korunması gereken şey ayetlerin resmedilmesi değil, okunuşları. Zaten Allah o görevi üzerine almış ve korumuş da (Hicr/9), insanlara kalsa kim bilir nelerle uğraşıyor olurduk! Biliyorsunuz bazı ülkelerde otel odalarının çekmecelerinden "The Holy Bible" (mukaddes kitap) çıkar. Açıp okumaya kalkarsanız metin ya İngilizcedir, ya Fransızca, ya Yunanca v.s. Yani, İngilizce metni sizin-benim gibi bir insan yazdığına ve Allah'ın kelamı olmadığına göre, bu kitabın neresi mukaddestir, neresi değildir, İngilizceye hangi kaynaktan ne şekilde ve ne niyetle tercüme etmiştir? Huruf-u mukattaa'nı birçok anlamı ve hikmeti olabilir, ama bana söylediği ilk şey, "Sakın Kuran'ın insan eliyle yapılmış tercümelerini ve yorumlarını Allah'ın orijinal Arapça ifadelerinin yerine koymayın, orijinal mesajımı bir kısım insancıkların kısıtlı kavrayış seviyesine indirgemeden hikmetlerini anlamaya çalışın!" oluyor çünkü Allah'ın hiçbir kulu "Elif Lam Mim"i tercüme edemez! Metnin harekelendirilmesi, Allah'ın kullandığı kelimelere değişiklik getirmeden dili bilmeyenlerin yanlış okumasını engellediği ve anlamasını kolaylaştırdığı için sevinçle karşılanacak bir durum değil midir?

Allah'a emanet,

Gürsu
-o-o-
Akif Eyler <akif....@gmail.com> şunları yazdı (15 Tem 2024 11:59):


Noktasız ve harekesiz Kufi yazının zorluğunu Türkçe bir örnekle anlatayım:
  • Hepimizin ezbere bildiği 4 satırlık kısa bir metinle başladım
  • Tek harf olmayan seslilerin hepsini sildim (hareke yok)
  • Kelimelerin yarısını sildim (farklı harfleri ayırmak zor)
Şu metin ortaya çıktı:
<image.png>

Türkçe olduğu halde okumak çok zor... Hafızadaki bir metni hatırlamak için güzel, bilmediğiniz bir metnin nasıl okunduğunu ancak tahmin edebilirsiniz.

Uzun yıllar boyunca, harfleri ayırmak ve seslerini belirtmek için muhtelif yöntemler denendi. Bugün kullandığımız nokta ve hareke sistemi, Hicretten yaklaşık 150 yıl sonra kesinleşti. Kuran'ın 150 yıl bozulmadan durması, hafızların geleneksel yöntemleri ile sağlandı. Yani Kuran kağıttan görerek değil, ustasından dinleyerek yayıldı ve korundu.


On Sat, Jul 13, 2024 
Noktasız ve harekesiz yazı ilginç: ezbere bilmiyorsanız doğru okuyamazsınız.

Bildiğim sayfaları Kufi fonttan takip edince bu yazı ile aşina oldum ve ekteki parçayı okuyabildim. Mavi işaretli vallâhu kelimesinden başlayınca, satırın devamı serî'ul-hisâb olarak belirlendi. Bunu Iqra'da arayınca 9 ihtimal var:
https://okuyun.github.io/Kuran/#r=srE&r=Hsb
En baştaki Bakara 202 aranan ayet. Bildiğimiz rabbenâ âtinâ duasını takip ediyor. 

Ekte el yazması orijinal Kufi fotoğrafın yanına, meali ile birlikte, modern Kufi ve harekeli görünümleri ekledim. Orijinal yazmada kullanılan renkli noktalar, harfleri ayırmak için değil, hareke olarak eklenmiş. 
  
__Akif Eyler__
 

--
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.
Bu tartışmayı web'de görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/CAC5h89xZD5uTjyMU0Wj7G7OVGBOENWL5jr95SPZp2QMMDjXE4A%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

--
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.
Bu tartışmayı web'de görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/8AF29EEB-6313-48A8-AE80-022D341B0FF2%40gmail.com adresini ziyaret edin.

selçuk İdrisoğlu

unread,
Jul 15, 2024, 3:03:11 PM7/15/24
to oku...@googlegroups.com
Çelişki kelimesini özellikle kullanmadım. Dönemin kültür ortamı sizi “yanlışlıyor” demiştim. Biraz daha değiştirip “Doğrulamıyor” demiş olayım. Yazı yoluyla değil hafızlar yoluyla günümüze ulaştı dedi o yüzden öyle yazdım. Zira evet hafızımız çok ama orjinal noktasız harekesiz metnimiz de bol bol mevcut elimizde. Allah muhafaza tüm hafızlar ölse elimizde orjinal mushaflar var. Ama Allah muhafaza (ki korunmaktadır) noktasız harekesiz metinler tamamen kaybolsa en az 20 ünlü çeşidi olan noktalı harekeli mushafla ümmet kaosu yaşar, ki yaşıyorda…

Neyse;
Eğer Kur’an-ı noktalayıp harekelendirenler Arapça bilmeyen “yabancı” topluluklar olsaydı bir nebze katılabilirdim size. Lakin öyle olmamış. Ebul Esveded Düeli ve talimatı veren Emeviler Arap’tı… Çıkış noktası ise hiç öyle yabancılar için vs değil çocuklar daha kolay okusun diyedir rivayetlere göre. Bildiğim kadarıyla da tüm mezhep imamları noktalama ve harekelemeye karşı çıkmış, bir tek İmam Şafii çocuklar öğrendikten sonra SİLİNMESİ koşuluyla müsade etmiştir.
Bugün biri çıksa “ben Hegel’i orjinalinden okumak için fasih Almanca öğreneceğim” dese övgüye mazhar olur büyük ihtimalle.
Ama burada, bu entelektüel ortamda bile hemde Allah’ın kitabının orjinaline sadık kalmalıyız dediğim için yadırganıyorum ☺️
Bize ne Amerika’dan :)
Yabancılar öğrenmek istiyorsa çivi yazısını pekala öğreniyor, Çin’ce’yi öğreniyor da Kur’an-ı mı öğrenemeyecek?
Bırakalım yabancıları biz ne kadar biliyoruz bu “kolaylaştırılmış” haliyle bile…
Hatasız, %100 güvenilir tek 1 tane meal var mı? Öyle olsa ikincisine gerek kalmazdı zannediyorum ama yüzlercesi var… Üstelik gramer hatalarıyla dolu hemen hepsi… Özneyi yüklem, geçmiş zamanı gelecek zaman, müteaddi fiili lazım, lazımı müteaddi yapanlar yok mu?
Halbuki Allah “Allemehül beyan” demiyor mu? Beyanı yani lisanı ve kurallarını öğreten O değil mi? İnsanı başı boş bırakmamış olan Allah, lisanlarını ve gramerlerini alelusül yaratmış olabilir mi?

Temel İngiltere’den dönmüş, kahvede otururken orda seni en çok şaşırtan ne oldu diye sormuşlar. Temel demişki: “El kadar bebeler bile şakır şakır İngilizce konuşuyordu” :)
Bize her dil zor :) Dil öğrenmekle ilgili sorunumuz olduğu artık herkesçe kabul edilmiş durumda.
Dilin zorluğu diye bi şey olmaz ya, olsa bile değiştirmek mi gerekir yahu? Hele söz konusu Kur’an’ın diliyse…
Bu Arap alfabesini “eciş bücüş” olduğu gerekçesiyle kaldırıp Latin alfabesini dayatanların söylemi değil mi?
Kime göre zor? Kime göre eciş bücüş?

Kötü bir yüksek lisans tezi yazıyoruz da 50 kere intihal yazılımlarına sokuluyor. Akademik yazılar, sanat eserleri (haklı olarak) çok ciddi koruma altında. Tek satırını değiştiremez, anlamıyla oynayamazsınız.
Peki ya Allah’ın kitabı?
Elimizde orjinal metinlerden yüzbinlercesi var ama duvarımızda asılı mushafa hiç benzemiyorlar…
Bu durum nasıl normalleştirilebiliyor, ben öğrendiğimden beri aklım hafsalam almıyor…

Selamlar, hürmetler…



Gürsu Gülcü <gursu...@gmail.com> şunları yazdı (15 Tem 2024 19:22):



Akif Eyler

unread,
Jul 15, 2024, 4:53:33 PM7/15/24
to Iqra
Selçuk Bey bu konuyu başlattı, teşekkür ederim, lakin kendisi daha sonra yazılanları hiç okumamış gibi aynı noktada duruyor:

On Mon, Jul 15, 2024 at 10:03 PM selçuk İdrisoğlu 
Zira evet hafızımız çok ama orjinal noktasız harekesiz metnimiz de bol bol mevcut elimizde. Allah muhafaza tüm hafızlar ölse elimizde orjinal mushaflar var. 

Sadece bu iki cümledeki ciddi hataları göstermek yeterli, aşağıya inmeye gerek yok:

1. orjinal noktasız harekesiz metnin nerede olduğunu merak ettim, böyle bir metin YOK
(olmadığı için Iqra yazılımına ekledim ve bu yaklaşımın eksiklerini bizzat gördüm)

2. böyle bir metin bulunsa bile, fonetik olmadığı için oradan "Kitab'ı okumak" mümkün değil
(noktasız harekesiz bir tek satır okusaydınız kırmızı işaretli satırları yazamazdınız)

Bu konu altında daha önce yazdığım birkaç mail, sebeplerini ayrıntılı anlatıyor. Gürsu Kardeşimiz de aynı sebepleri farklı örneklerle açıkladı, teşekkür ederim.

__MAE
 

Gürsu Gülcü

unread,
Jul 21, 2024, 4:53:53 AM7/21/24
to oku...@googlegroups.com
On Mon, Jul 15, 2024 at 11:59 AM Akif Eyler <akif....@gmail.com> wrote:
...
Uzun yıllar boyunca, harfleri ayırmak ve seslerini belirtmek için muhtelif yöntemler denendi. Bugün kullandığımız nokta ve hareke sistemi, Hicretten yaklaşık 150 yıl sonra kesinleşti. Kuran'ın 150 yıl bozulmadan durması, hafızların geleneksel yöntemleri ile sağlandı. Yani Kuran kağıttan görerek değil, ustasından dinleyerek yayıldı ve korundu.

Bu süreçle ilgili bir miktar ayrıntı duymak isteyenlere, daha önce Akif Hoca'mızın da bahsettiği bir kanal olduğu için güvenilir olduğu varsayımıyla, kısa bir video linki paylaşmak istiyorum (içerik maalesef İngilizce):
 



 

Mustafa Sozen

unread,
Jul 22, 2024, 12:51:56 AM7/22/24
to oku...@googlegroups.com
21 Tem 2024 Paz 11:53 tarihinde Gürsu Gülcü <gursu...@gmail.com> şunu yazdı:

Bu süreçle ilgili bir miktar ayrıntı duymak isteyenlere, daha önce Akif Hoca'mızın da bahsettiği bir kanal olduğu için güvenilir olduğu varsayımıyla, kısa bir video linki paylaşmak istiyorum (içerik maalesef İngilizce):
 
Bahsedilen kanalın tecvid öğreten birinci videosunda(@3.47) https://youtube.com/@arabic101?si=1Y1Ha0pp3gnOGBFd 
İqra'nin reader kısmında tecvidde eksikleri olduğu için okuma zorluğu çekenlere önemli bir kolaylık izah ediliyor. 

Bu gruptaki tartışmalardan çok istifade ediyorum. Soru soranlardan, açıklamalarda bulunanlardan Allah razı olsun. 

Mühim bir istifadem de, Kur'an-i Kerim'in başlangıçta "lafzen"  nesilden nesile aktarıldığını iyice anlamam oldu. Allah razı olsun.





21 Tem 2024 Paz 11:53 tarihinde Gürsu Gülcü <gursu...@gmail.com> şunu yazdı:
--
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.

Mustafa Sozen

unread,
Jul 22, 2024, 3:05:06 AM7/22/24
to oku...@googlegroups.com

22 Tem 2024 Pzt 07:51 tarihinde Mustafa Sozen <sozenm...@gmail.com> şunu yazdı:

Akif Eyler

unread,
Jul 22, 2024, 4:36:05 AM7/22/24
to oku...@googlegroups.com
Tek başıma asla erişemiyeceğim bir seviyeye ulaştık, grubun ürettiği sinerji sayesinde. Katkı sahiplerine gönülden teşekkür ederim.

21 Tem 2024 Paz 11:53 Gürsu Gülcü 
Bu süreçle ilgili bir miktar ayrıntı duymak isteyenlere, daha önce Akif Hoca'mızın da bahsettiği bir kanal olduğu için güvenilir olduğu varsayımıyla, kısa bir video linki paylaşmak istiyorum (içerik maalesef İngilizce):
https://www.youtube.com/watch?v=yxZIcqozSpg
Söz konusu kanaldaki birkaç videoyu Iqra yazılımına eklemeyi planlıyordum, bu da onlardan biri oldu...


On Mon, Jul 22, 2024 at 7:51  Mustafa Sozen 
Bu gruptaki tartışmalardan çok istifade ediyorum. Soru soranlardan, açıklamalarda bulunanlardan Allah razı olsun. 

Mühim bir istifadem de, Kur'an-i Kerim'in başlangıçta "lafzen"  nesilden nesile aktarıldığını iyice anlamam oldu. Allah razı olsun.
Ben de aynı düşünceleri içimden geçirmiştim...

Az önce Mustafa Sözen kardeşimizin gönderdiği medd örneği yeni bir başlangıç oldu, ilk sürümü ekte. Daha ileri bir halini birazdan ilk sizinle paylaşmak istiyorum.

__MAE

uzatma harfleri.jpg

Akif Eyler

unread,
Nov 1, 2024, 1:15:52 AM11/1/24
to Iqra
Bu grupta sık sık adı geçen van Putten, X sayfasında ilginç bir "düzeltme" örneği vermiş:
The rasm of this manuscript follows the Kufan/Basran rasm at Q43:71 تشتهى, but the scribe tried to mark the Medinan/Syrian-rasm-based reading taštahīhi in Green.
Bu yazmanın imlası, 43:71 ayetinde Kufe/Basra mushafına uygun: teştehî. Fakat kâtip Medine/Şam mushafına  [ve Hafs kıraatine] göre düzelterek yeşil bir harf eklemiş: teştehîhi
https://x.com/PhDniX/status/1850834664115618023

Önceki bilgimle olsaydı, ben de "bu yanlış" deyip düzeltirdim. Şimdi her iki okuyuşun geçerli (sahih) olduğunu biliyoruz. Hafs (Kûfe'li olduğu halde) Medine/Şam kurrâsına uymuş:
image.png
https://corpuscoranicum.de/en/verse-navigator/sura/43/verse/71/variants

İmla farklarının açıklaması için link:
https://okuyun.github.io/Kuran/#d=mesahif


On Mon, Jul 22, 2024 
Tek başıma asla erişemiyeceğim bir seviyeye ulaştık, grubun ürettiği sinerji sayesinde. Katkı sahiplerine gönülden teşekkür ederim.
...
__MAE

Zuhruf 71.jpg
Reply all
Reply to author
Forward
0 new messages