22. "qur-ânen 'arabiyyen" Arapça bir metin

[Akif Eyler]

Yarınki konuya hazırlık olarak üç soru:

Önceki konuda gördüğümüz (12:2)

qur-ânen 'arabiyyen ifadesini ararsanız

iki ya da dört ayet bulacaksınız!

1. Neden iki ya da dört? (nisbeten kolay)

2. Altısını birlikte bulan bir link var mı?

(olmasaydı sormazdım -- epeyce zor)

Bu "sorun" ancak Iqra'da kullandığım 

uluslar-üstü Medine mushafında çıkıyor

(bu minik fark bile muhafaza edilmiş!)

Diyanet mushaflarında "düzeltilmiş"

3. Neden "Arapça bir Kuran" demedim?

__Akif Eyler__

[Gürsu Gülcü]

Hocam Arapça klavye olmadan Arapça arama yapmak Iqra'nın Mu'cem modülüyle daha kolayıma gidiyor, 6 değil 7 ayet veren Mucem linki şu:

https://okuyun.github.io/Kuran/#r=qrA&r=Erb

Mucem sadece "var mı?" diye baktığından bu iki kelimenin art arda geçmediği 41:44'ü de dahil ediyor.

Hayırlı iftarlar,

Gürsu

[Celalettin Penbe]

Mobilde klavyeye Arapça eklemek çok kolay, çok kullanışlı bir klavye olan Gboard'u kullanırsanız alttaki boşluk tuşunda Türkçe yazan yere basılı tutarak ekleyebiliyorsunuz. Bilgisayarda ise ben https://www.isa-sari.com/arapca-klavye/ sayfasını kullanıyorum.

 

Gürsu Gülcü <gursu...@gmail.com>, 21 Mar 2025 Cum, 15:04 tarihinde şunu yazdı:

--
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.
Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/CAGGb3ekXXnu7mt5Y82QfpZi2fgL2UcaV9-v3A9E7Vv03qEYLWA%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[nuray özbay]

عَرَبِيًّا
olarak arayınca 8 ayet var ama linki paylaşmayı bilemedim

21 Mar 2025 Cum 15:52 tarihinde Celalettin Penbe <cpe...@gmail.com> şunu yazdı:

Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/CAJi-HFqcCiJr4B89XHiLtNSgZu6b4GJdUE-TvqEGc--R9UzrBg%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[Akif Eyler]

Kıymetli katkılarınız için teşekkürler...

Gürsu Gülcü, 21 Mar 2025 Cum, 15:04 

https://okuyun.github.io/Kuran/#r=qrA&r=Erb

Mucem sadece "var mı?" diye baktığından bu iki kelimenin art arda geçmediği 41:44'ü de dahil ediyor.

Güzel cevap, fazladan bulunan ayet de konuya uygun

21 Mar 2025 Cum 15:52 Celalettin Penbe 

Mobilde klavyeye Arapça eklemek çok kolay, çok kullanışlı bir klavye olan Gboard'u kullanırsanız alttaki boşluk tuşunda Türkçe yazan yere basılı tutarak ekleyebiliyorsunuz.

Beş yıldır Arapça klavye olmadan kullanıyorum, güzel bir eklenti ama şart değil

Birazdan yapacağım videoda, bu linkleri nasıl bulduğumu anlatmak istiyorum -- inşallah

ipucu: link bulmadan önce birinci sorudaki sorunu görmek lazım

On Fri, Mar 21, 2025 at 19:30  nuray özbay

عَرَبِيًّا
olarak arayınca 8 ayet var ama linki paylaşmayı bilemedim

https://okuyun.github.io/Kuran/#b=ErbyA

Böyle arayınca, fazladan hukmen ve lisânen tamlamalarını da buluyor

Öyle bir link istiyorum ki, aranan 6 ayeti ve sadece onları bulsun. Eski deyişle, "efradını câmi agyarını mâni" olsun.

On Fri, Mar 21, 2025 at 9:17  

[Mustafa Sozen]

Hocam harekesiz aramayı seçince 6 ayeti buluyor. Ancak Kufi de bulmuyor. Cep telefonunda yaptığım için link gönderemiyorum. Ekran görüntüsu ektedir.

22 Mar 2025 Cmt 07:17 tarihinde Akif Eyler <akif....@gmail.com> şunu yazdı:

--

Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.

Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/CAC5h89z%3Dbq69T8L%2Bn-T2w840BagDWqFPthmebdknEz0%2Bi3JL0g%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.

[Akif Eyler]

Mustafa Sözen Abimizin cevabı en doğrusu:

Hocam harekesiz aramayı seçince 6 ayeti buluyor. Ancak Kufi de bulmuyor. Cep telefonunda yaptığım için link gönderemiyorum. Ekran görüntüsu ektedir.

https://okuyun.github.io/Kuran/#b=qrAnA%20ErbyA

Iqra Rehber yazılımı, iki farklı dosyada arama yapıyor:

1. Arama metni harekeli ise Osmani mushafta arıyor

2. Değilse, modern ve standartlaşmış mushafta arıyor

(Diyanet'in onayladığı Aliyyül-Qâri imlasına daha yakın)

3. Kufi (Osmani) metinden aratmayın, doğru çalışmaz!

Önce sorunu anlayalım: Osmani mushaf imlasında bazı kelimeler farklı ayetlerde farklı yazılıyor. Bu farklar keyfi değil, "bu ayet elifli yazılır, şu ayet elifsiz" şeklinde belirlenmiş ve (Türkiye hariç) bütün dünyada öyle yazılıyor. Okunuşu etkilemediği için, hiç kimse o eliflerin farkına varmıyor. 

Bu gözle ekteki resme bakarsanız, qur-ânen kelimesinin iki yerde elifsiz, dört yerde elifle yazıldığını göreceksiniz. (Diyanet mushaflarında hepsi elifle yazılır.) Ne fark eder? HİÇ! Lakin bu ayrıntı bile korunmuş. 

Tam beş sene önce, subhâne kelimesi için benzeri bir gözlem paylaşmıştım: Bir Elif Farkı

__MAE

[selçuk İdrisoğlu]

Bu farklar keyfi değil, "bu ayet elifli yazılır, şu ayet elifsiz" şeklinde belirlenmiş ve (Türkiye hariç) bütün dünyada öyle yazılıyor. Okunuşu etkilemediği için, hiç kimse o eliflerin farkına varmıyor. 

Bu gözle ekteki resme bakarsanız, qur-ânen kelimesinin iki yerde elifsiz, dört yerde elifle yazıldığını göreceksiniz. (Diyanet mushaflarında hepsi elifle yazılır.) Ne fark eder? HİÇ! Lakin bu ayrıntı bile korunmuş. 

Bu bölüme minik soru işaretleri bırakmak istedim müsade ederseniz. Herhangi bir araştırma yapmadım doğrudan sizin ifadeleriniz üzerinden oluştu bu soru işaretleri.

Yazdığınızdan şunu anlıyorum: “Eliflerin kullanımı keyfi değildir, hangi kelimenin elifli, hangisinin elifsiz kullanılacağı bellidir (kurala bağlıdır), ancak Türkiye hariç…”

Örnek de veriyorsunuz, iki yerde elifli iki yerde elifsiz kullanım var diye. Ama ekliyorsunuz yine “Diyanet mushaflarında hepsi elifle yazılır(!)”

En başta keyfi olmadığını belirttikten sonra bu cümlenizin devamının “diyanet keyfi davranmış” diye bitmesini beklerken, “ne farkeder? HİÇ!” diye bitirmenizle şaşırıyoruz ☺️ 

Soru işaretleri şunlar?

1) Keyfi uygulamalar nasıl “hiç” sorun oluşturmaz, hele de mevzu bahis Allah’ın kitabıysa?

2) Sizin ifadenizle tüm dünya bu elifleri belli kurallar doğrultusunda kullanıyor yada kullanmıyorsa, Türkiye’nin/Diyanetin durumu ciddi bir keyfilik oluşturmuyor mu ve ümmetten negatif ayrışması anlamına gelmiyor mu?

3) Esas bakılması ve doğru kabul edilmesi gereken en eski mushaflardaki heyet yapısı değil mi? Biliyoruz ki “Korunmuş Kitab”ın en korunmuş hali o heyetler, tüm eski mushaflarda aynı…

4) Elif’in tek başına bir sesi olmayışı onu “keyfi” olarak kullanabileceğimiz anlamına mı geliyor? Bir gramer kuralı doğrultusunda kullanılması gerekmiyor mu? Lam ile birlikte kullanıldığında örneğin marifelik/nekralık gibi çok önemli bir gramer kuralını işletiyor elif harfi… Bahsi geçen kullanımı araştırmadan bu yorumları yapıyorum ama esas olanın gramer yapısına sadakat olması gerekmiyor mu? “Benzeşen ayetler”deki benzeşmeyen unsurlar bu eliflerin kullanımıyla ortaya çıkıyordur belki de… “Keyfilik” buna mani değil mi?

Saygılar, hürmetler…

[Mustafa Sozen]

Bir kısmı kendi çabamla çok kısıtlı arapça bilgisi edindim. Benim anladığım bu elif ve hemze meselesi çok uzun bir mesele :)

Ikinci bir husus, AliyyulKari hattı konusu daha önce bu grupta geçmişti sanki diye hatırlıyorum.
Diyanet şimdiye kadar AliyyulKari hattına göre mushaf cogaltiyordu. Ancak ülkemizden Afrika ülkelerine Kur'an i Kerim gönderilmeye başlandığında Iqra da kullanılan hat ile de basıldı diye duydum. Hatta Muhammed Abay hocamiz hazırlanmışti yanılmıyorsam.
Envar neşriyat da benzeri hat ile bir kaç sene önce mushaf basıyor diye bir fuarda bilgilendirilmiştim.
Baki selamlar

22 Mar 2025 Cmt 16:38 tarihinde selçuk İdrisoğlu <selcuk.i...@gmail.com> şunu yazdı:

--

Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Iqra -- Okuyun" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için okuyun5+u...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.

Bu tartışmayı görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/okuyun5/E7395683-2ED4-4BBB-AD9B-2BD321FFFD0C%40gmail.com adresini ziyaret edin.

[Mustafa Sozen]

Duzetlme: Envar neşriyat değil de Hizmet vakfı mezkûr mushafı basan.

22 Mar 2025 Cmt 17:03 tarihinde Mustafa Sozen <sozenm...@gmail.com> şunu yazdı:

[selçuk İdrisoğlu]

“Bir Elif Farkı” yazısında kullanılan görsellerdeki İngilizce çeviriler, durumdan oluşan farkı net olarak ortaya koyuyor sanırım. Subhane ve subhâne kelimelerindeki tek fark şapka değil demek ki İngilizce çevirilere göre. Biri “exalted” yani YÜCE, diğeri “glorified” yani YÜCELTİLMİŞ (Google translate) anlamlarına geliyormuş.

Aynı şekilde İbrahim kelimesinin farklı yazılışlarının İngilizce çevirilerinde de fark bulunuyor. Birinde “İbrahim” diğerinde “(of) İbrahim” yazıyor. Diğeri kadar sarih değil ama bir fark var mutlaka anlam olarak…

selçuk İdrisoğlu <selcuk.i...@gmail.com> şunları yazdı (22 Mar 2025 16:38):



[Akif Eyler]

On Sat, Mar 22, 2025 at 6:18 PM selçuk İdrisoğlu 

“Bir Elif Farkı” yazısında kullanılan görsellerdeki İngilizce çeviriler, durumdan oluşan farkı net olarak ortaya koyuyor sanırım. Subhane ve subhâne kelimelerindeki tek fark şapka değil demek ki İngilizce çevirilere göre. Biri “exalted” yani YÜCE, diğeri “glorified” yani YÜCELTİLMİŞ (Google translate) anlamlarına geliyormuş.

Selçuk Bey, tercümelere o kadar güvenmeyin, kelime seçimleri keyfidir. Metnin aslına ve tefsirlere bakmak lazım -- bu örnekteki iki imlâ tamamen aynı anlamdadır. Meal yazarının farklı kelime kullanmış olmasının hiç önemi yok. Kelimeler “exalted” ve “glorified” ikisi de doğru, ikisi de eksik!

Önceki mail içinde yazdığınız soruların hepsine Altıkulaç cevap vermiş, geçen sene bugünlerde duyurmuştum:

Grubumuzun sessiz üyesi Selçuk Bey bana ilginç bir yol açtı, Allah razı olsun. Altıkulaç'ın bu konuda uzman olduğunu biliyordum, lakin yazılarına ulaşamıyordum. Mushaflarda İmlâ Problemi deyince kıymetli iki adet makale buldum, ilkini arşive ekliyorum.
(Amasya, Kasım 2013) 10 sayfa, çok net ve anlaşılır bir konuşma metni

https://groups.google.com/g/okuyun5/c/-SU_9q-l4wM/m/dlQQPJNEAgAJ

Bildiri bu linkte ve bütün cevaplar orada -- Hocamızın eserleri dururken benim konuşmam abes olur

__MAE

[Akif Eyler]

https://groups.google.com/g/okuyun5/c/-SU_9q-l4wM/m/dlQQPJNEAgAJ

(Amasya, Kasım 2013) 10 sayfa, çok net ve anlaşılır bir konuşma metni

Bildiri bu linkte ve bütün cevaplar orada -- Hocamızın eserleri dururken benim konuşmam abes olur

Dün akşam böyle dedim ama sorular arşivde cevapsız kalmasın

Belki 50 yıl sonra başka birisine ışık tutar, kime bile?

On Sat, Mar 22, 2025 at 17:03  Mustafa Sozen

Ikinci bir husus, AliyyulKari hattı konusu daha önce bu grupta geçmişti sanki diye hatırlıyorum.

Diyanet şimdiye kadar AliyyulKari hattına göre mushaf cogaltiyordu. Ancak ülkemizden Afrika ülkelerine Kur'an i Kerim gönderilmeye başlandığında Iqra da kullanılan hat ile de basıldı diye duydum. 

Yaptığım araştırmalar sonunda, bugün dünyada yaygın kullanılan sadece iki farklı imlâ buldum:

• Medine Mushafı: 1924'de Kahire'de basılan mushafın, dünyanın büyük çoğunluğunda kullanılan imlâsı
• Aliyyülkari (Alî el-Kārî) tarafından 1587'de yazılan mushafın, ülkemizde kullanılan imlâsı

İki imlâ arasındaki farklar, anlam şöyle dursun, okuyuşu bile etkilemiyor. Bilgisayarla yaptığım çalışmada sessiz harfleri tamamen aynı buldum. Elif, vav, yâ harflerinde okunuşu değiştirmeyen ufak farklar var. Aliyyülkari, bazı hemzeleri ve okunmayan elifleri kaldırarak okumayı kolaylaştırmış, lakin metnin uluslar üstü özelliğini göz ardı etmiş.

https://korunmuskitap.blogspot.com/2024/04/mushaf.html

22 Mar 2025 Cmt 16:38  selçuk İdrisoğlu 

En başta keyfi olmadığını belirttikten sonra bu cümlenizin devamının “diyanet keyfi davranmış” diye bitmesini beklerken, “ne farkeder? HİÇ!” diye bitirmenizle şaşırıyoruz ☺️ 
Soru işaretleri şunlar?
1) Keyfi uygulamalar nasıl “hiç” sorun oluşturmaz, hele de mevzu bahis Allah’ın kitabıysa?

Çünkü önemli olan sestir, nasıl okunduğudur. Aliyyülkari imlası ile Medine mushafı yaklaşık değil tam olarak %100.00 aynı şekilde okunur. Büyük bir dikkatle bakmayan okuyucular imla farkını göremez.

 

2) Sizin ifadenizle tüm dünya bu elifleri belli kurallar doğrultusunda kullanıyor yada kullanmıyorsa, Türkiye’nin/Diyanetin durumu ciddi bir keyfilik oluşturmuyor mu ve ümmetten negatif ayrışması anlamına gelmiyor mu?

Bu Diyanet'in yeni bir icadı değil, Osmanlı'dan gelen 500 yıllık bir uygulamadır, asla tahrif değildir.

 

3) Esas bakılması ve doğru kabul edilmesi gereken en eski mushaflardaki heyet yapısı değil mi? Biliyoruz ki “Korunmuş Kitab”ın en korunmuş hali o heyetler, tüm eski mushaflarda aynı…

İmlâya bu kadar değer vermeyin, hafızların nasıl okuduğu önemli!

 

Mesela Iqra'da Çeviriyazı diye bir meal var, harflerin doğru sesini verdiği için o da bir Kuran imlâsıdır, latin harfleriyle yazıldığı halde...

 

4) Elif’in tek başına bir sesi olmayışı onu “keyfi” olarak kullanabileceğimiz anlamına mı geliyor? Bir gramer kuralı doğrultusunda kullanılması gerekmiyor mu?

Şu hakikat çok açık: farklı imlâ kullanılması grameri, kıraati ve manayı değiştirmiyor, bunlarda en ufak bir ihtilaf yoktur.

 

"Benzeşen ayetler”deki benzeşmeyen unsurlar bu eliflerin kullanımıyla ortaya çıkıyordur belki de… “Keyfilik” buna mani değil mi?

Keyfi olmadığını bir daha vurgulamak isterim -- önemli olan, yazının aynı sesi vermesidir.

__MAE