Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

mooi of mooie

285 views
Skip to first unread message

Hari Seldon

unread,
Mar 26, 2003, 3:18:09 PM3/26/03
to
NT2 leerling vroeg vandaag (waarom bij de geschiedenisles weet ik niet, maar
goed). Wanneer je nu precies mooi en wanneer mooie moet zeggen.

Mooie fiets,
mooi schilderij,

etc.
Ik wist het niet, enkel dat Nederlands geen vastomlijnde taal is.

Iemand suggesties?

Alvast bedankt


Brengsek!

unread,
Mar 26, 2003, 3:24:27 PM3/26/03
to
"Hari Seldon" <joeperd.GE...@wanadooreclame.nl> wrote:

>Mooie fiets,
>mooi schilderij,

>Ik wist het niet, enkel dat Nederlands geen vastomlijnde taal is.

>Iemand suggesties?

De fiets - mooie fiets
Het schilderij - mooi schilderij


--
Nobody expects the Spanish Inquisition!

Annieke

unread,
Mar 26, 2003, 4:18:39 PM3/26/03
to

Brengsek! <verwijder-d...@dit-ook.fastmail.fm> schreef in
berichtnieuws v8433vt...@corp.supernews.com...

> "Hari Seldon" <joeperd.GE...@wanadooreclame.nl> wrote:
>
> >Mooie fiets,
> >mooi schilderij,
>
> >Ik wist het niet, enkel dat Nederlands geen vastomlijnde taal is.
>
> >Iemand suggesties?
>
> De fiets - mooie fiets
> Het schilderij - mooi schilderij

Zo zou ik het niet zo snel uitleggen/opschrijven. Je zegt nl. niet "het mooi
schilderij". Dat bedoel je ook niet, dat snap ik, maar zo maak je de
verwarring eerder groter dan kleiner ;-)

--
Annieke


Brengsek!

unread,
Mar 26, 2003, 5:01:53 PM3/26/03
to
"Annieke" <fg5a...@sneakemail.com> wrote:

>> >Mooie fiets,
>> >mooi schilderij,
>>
>> >Ik wist het niet, enkel dat Nederlands geen vastomlijnde taal is.
>>
>> >Iemand suggesties?
>>
>> De fiets - mooie fiets
>> Het schilderij - mooi schilderij
>
>Zo zou ik het niet zo snel uitleggen/opschrijven. Je zegt nl. niet "het mooi
>schilderij". Dat bedoel je ook niet, dat snap ik, maar zo maak je de
>verwarring eerder groter dan kleiner ;-)

Nou, leg jij het dan even 'goed' uit...

Patrick Vanhoucke

unread,
Mar 26, 2003, 5:14:15 PM3/26/03
to
Contra principia negantem disputari non potest.
Dixit Christa Jonkergouw <chr...@forumt.nl>
in news:55948vshe1dvb02s6...@4ax.com

> Het is een van de meest gemaakte fouten door nieuwe
> Nederlanders. Ik zie bijvoorbeeld vaak 'Turkse brood'
> aangekondigd, terwijl dat Turks brood zou moeten zijn.

Nieuwe Nederlanders?


--
Met vriendelijke groet

Patrick VANHOUCKE
_____________________________________________________________

"Mijn naam is Hsiang. Ik houd de wacht bij de boeken, die
wellicht de laatste zijn..." uit 'De bewaker van de boeken'
van Jorge Luis Borges (1899-1986).
_____________________________________________________________


Patrick Vanhoucke

unread,
Mar 26, 2003, 5:30:38 PM3/26/03
to
Contra principia negantem disputari non potest.
Dixit Christa Jonkergouw <chr...@forumt.nl>
in news:up948vsvmufhv6upq...@4ax.com

> Een zoveelste eufemistische vergaarnaam

Dat was precies de reden voor mijn vraag. Bedankt voor de
openhartigheid.

Dirk T. Verbeek

unread,
Mar 26, 2003, 6:32:49 PM3/26/03
to
Christa Jonkergouw wrote:
> Wed, 26 Mar 2003 23:14:15 +0100 tikte dan wel citeerde Patrick
> Vanhoucke:

>
>>> Het is een van de meest gemaakte fouten door nieuwe
>>> Nederlanders. Ik zie bijvoorbeeld vaak 'Turkse brood'
>>> aangekondigd, terwijl dat Turks brood zou moeten zijn.
>>
>> Nieuwe Nederlanders?
>
> KNIP <

Dat is in Denemarken het woord wat gebruikt wordt zoals in Nederland
allochtoon.

Ny-Dansker


Ruud Harmsen

unread,
Mar 26, 2003, 7:05:07 PM3/26/03
to
Wed, 26 Mar 2003 22:18:39 +0100: "Annieke" <fg5a...@sneakemail.com>:
in nl.taal:

>> De fiets - mooie fiets
>> Het schilderij - mooi schilderij
>
>Zo zou ik het niet zo snel uitleggen/opschrijven. Je zegt nl. niet "het mooi
>schilderij". Dat bedoel je ook niet, dat snap ik, maar zo maak je de
>verwarring eerder groter dan kleiner ;-)

In Balzjieka is dat heel gewoon, getuige Teletekst. Alweer een
verschilletje.
--
Ruud Harmsen http://rudhar.com/ - update 15 maart 2003


Chris R

unread,
Mar 27, 2003, 4:26:22 AM3/27/03
to
In article <55948vshe1dvb02s6...@4ax.com>, doe....@niet.nl.invalid wrote:
>Wed, 26 Mar 2003 21:18:09 +0100 tikte dan wel citeerde Hari Seldon:
>
>
>>Mooie fiets,
>>mooi schilderij,
>
>Brengsek! zit op het goede spoor.
>
>De fiets. De mooie fiets, een mooie fiets.
>Het schilderij. Het mooie schilderij, een mooi schilderij.
>
>Als je de of het zegt, zal het bijvoeglijke naamwoord vrijwel altijd verbogen
>worden. Bij een wordt het wel verbogen als het een de-woord is, maar niet als
>het een een-woord is. Als je het lidwoord weglaat, wordt het ook niet verbogen
>bij de een-vorm.

Als het lidwoord weglaat, hoe kan er dan sprake zijn van de "een-vorm"?

In de ANS staat het vast wel heel precies geformuleerd, maar ik heb het
geleerd met de volgende vuistregel(s).
In het Ndl krijgt het bijvoeglijk naamwoord een verbuigings-e, met de volgende
uitzonderingen:
1)-een bijv. nmw. eindigend op "en" wordt nooit verbogen (vaak gaat het dan om
een voltooid deelwoord of een stofnaam)
2)-bij een onzijdig zelfstandig naamwoord krijgt het bijv.nmw. alléén een
verbuigings-e na een bepaald lidwoord ("het"), maar dus niet
a) na een onbepaald lidwoord ("een") en
b) bij het geheel ontbreken van een lidwoord

Chris

Annieke

unread,
Mar 27, 2003, 12:21:57 PM3/27/03
to

Brengsek! <verwijder-d...@dit-ook.fastmail.fm> schreef in
berichtnieuws v848ql8...@corp.supernews.com...

Hmm.. je hebt m'n bericht anders opgevat dan ik 't bedoeld had, 't was in
elk geval niet betweterig bedoeld... Sorry, waarschijnlijk verkeerde
formulering van mijn kant.

--
Annieke


Hari Seldon

unread,
Mar 27, 2003, 1:51:31 PM3/27/03
to

"Chris R" <cren...@hotmail.com> schreef in bericht
news:b5ufv1$q6h$1...@info.service.rug.nl...

Allen hartelijk dank voor de bijdragen!


Kees Wolfgans

unread,
Mar 27, 2003, 1:57:50 PM3/27/03
to

"Hari Seldon" <joeperd.GE...@wanadooreclame.nl> schreef in bericht
news:3e820b04$0$137$1b62...@news.euronet.nl...

> NT2 leerling vroeg vandaag (waarom bij de geschiedenisles weet ik niet,
maar
> goed). Wanneer je nu precies mooi en wanneer mooie moet zeggen.
>
> Mooie fiets,
> mooi schilderij,
>
> etc.
> Ik wist het niet, enkel dat Nederlands geen vastomlijnde taal is.
>

De-woorden is verlengde woordvorm, zoals de mooie fiets, de mooie meid.

Het woorden is enkel woordvorm, zoals het mooi gedicht, ach laat maar
zitten.

Dries


Frits Zandveld

unread,
Mar 28, 2003, 3:29:07 AM3/28/03
to

"Christa Jonkergouw" <chr...@forumt.nl> schreef in bericht
news:kir78voifp75el1hu...@4ax.com...
> Thu, 27 Mar 2003 09:26:22 GMT tikte dan wel citeerde Chris R:

>
> >>Als je de of het zegt, zal het bijvoeglijke naamwoord vrijwel altijd
verbogen
> >>worden. Bij een wordt het wel verbogen als het een de-woord is, maar
niet als
> >>het een een-woord is. Als je het lidwoord weglaat, wordt het ook niet
verbogen
> >>bij de een-vorm.
> >
> >Als het lidwoord weglaat, hoe kan er dan sprake zijn van de "een-vorm"?
>
> Het blijft een m/v-woord of een onzijdig woord. Het lidwoord weglaten
> verandert niets aan het soort woord. Een paard wordt niet de paard als
> je alleen paard gebruikt.

>
> >
> >In de ANS staat het vast wel heel precies geformuleerd, maar ik heb het
> >geleerd met de volgende vuistregel(s).
> >In het Ndl krijgt het bijvoeglijk naamwoord een verbuigings-e, met de
volgende
> >uitzonderingen:
> >1)-een bijv. nmw. eindigend op "en" wordt nooit verbogen (vaak gaat het
dan om
> >een voltooid deelwoord of een stofnaam)
> >2)-bij een onzijdig zelfstandig naamwoord krijgt het bijv.nmw. alléén een
> >verbuigings-e na een bepaald lidwoord ("het"), maar dus niet
> >a) na een onbepaald lidwoord ("een") en
> >b) bij het geheel ontbreken van een lidwoord
>
> Oneens.
> Een mooie boom is een voorbeeldwaarbij jou 2a niet klopt.
>
Christa, je laat je in de war brengen door de wijdlopige en dubbel
ontkennende formulering.

Er staat:

Altijd e, behalve:
- als bijv nw op 'en' eindigt
- bij onzijdig zelfst nw met 'een'
- bij onzijdig zelfst nw zonder lidwoord.

Frits


Chris R

unread,
Mar 28, 2003, 3:56:35 AM3/28/03
to
In article <kir78voifp75el1hu...@4ax.com>, doe....@niet.nl.invalid wrote:
>Thu, 27 Mar 2003 09:26:22 GMT tikte dan wel citeerde Chris R:
>
>>>Als je de of het zegt, zal het bijvoeglijke naamwoord vrijwel altijd verbogen
>>>worden. Bij een wordt het wel verbogen als het een de-woord is, maar niet als
>>>het een een-woord is. Als je het lidwoord weglaat, wordt het ook niet
>>> verbogen bij de een-vorm.
>>
>>Als het lidwoord weglaat, hoe kan er dan sprake zijn van de "een-vorm"?
>
>Het blijft een m/v-woord of een onzijdig woord. Het lidwoord weglaten
>verandert niets aan het soort woord. Een paard wordt niet de paard als
>je alleen paard gebruikt.

Dat beweer ik niet, en ik beweerde ook niet dat jij dat zou hebben beweerd ;)
Maar als jij spreekt over "de een-vorm" denk ik dat je bedoelt: een
constructie met een onbepaald lidwoord, en dan snap ik het verband met "als je
het lidwoord weglaat" niet.

Chris

Didier Leroi

unread,
Mar 28, 2003, 6:34:13 AM3/28/03
to
On Wed, 26 Mar 2003 23:11:07 +0100, Christa Jonkergouw
<chr...@forumt.nl> wrote:

>De fiets. De mooie fiets, een mooie fiets.
>Het schilderij. Het mooie schilderij, een mooi schilderij.

>Als je de of het zegt, zal het bijvoeglijke naamwoord vrijwel altijd verbogen


>worden. Bij een wordt het wel verbogen als het een de-woord is, maar niet als

>het een een-woord/

Zou je hier niet "een het-woord" bedoelen?

Met vriendelijke groeten,
Didier

Wugi

unread,
Mar 28, 2003, 9:10:16 AM3/28/03
to

Christa Jonkergouw :

> >Mooie fiets,
> >mooi schilderij,
>
> Brengsek! zit op het goede spoor.
>
> De fiets. De mooie fiets, een mooie fiets.
> Het schilderij. Het mooie schilderij, een mooi schilderij.
>
> Als je de of het zegt, zal het bijvoeglijke naamwoord vrijwel altijd
verbogen
> worden. Bij een wordt het wel verbogen als het een de-woord is, maar niet
als
> het een een-woord is. Als je het lidwoord weglaat, wordt het ook niet
verbogen
> bij de een-vorm.

Zoals
een goed mens, een groot man, een grote vent
de algemeen directeurs, de eerstaanwezend ingenieur
het Rood Klooster, het Groot Beschrijf, het kort geding
en zo? :-o)

Guido
http://www.ping.be/wugi/taalzaak.htm

Reinier Post

unread,
Mar 29, 2003, 12:08:17 PM3/29/03
to
"Hari Seldon" <joeperd.GE...@wanadooreclame.nl> schrijft:

>NT2 leerling vroeg vandaag (waarom bij de geschiedenisles weet ik niet, maar
>goed). Wanneer je nu precies mooi en wanneer mooie moet zeggen.
>
>Mooie fiets,
>mooi schilderij,
>
>etc.
>Ik wist het niet, enkel dat Nederlands geen vastomlijnde taal is.

Toch vastomlijnd genoeg om "mooi fiets" of "mooie schilderij"
niet toe te staan.

Maar een diepere reden achter het verschil tussen de- en het-woorden
is inderdaad niet aan te wijzen. Het verschil is historisch gegroeid
uit een nog wat ingewikkelder systeem.

--
Reinier

Frits Zandveld

unread,
Mar 29, 2003, 3:10:19 PM3/29/03
to

"Reinier Post" <r...@win.tue.nl> schreef in bericht
news:b64ju1$get$2...@news.tue.nl...

> "Hari Seldon" <joeperd.GE...@wanadooreclame.nl> schrijft:
>
> >NT2 leerling vroeg vandaag (waarom bij de geschiedenisles weet ik niet,
maar
> >goed). Wanneer je nu precies mooi en wanneer mooie moet zeggen.
> >
> >Mooie fiets,
> >mooi schilderij,
> >
> >etc.
> >Ik wist het niet, enkel dat Nederlands geen vastomlijnde taal is.
>
> Toch vastomlijnd genoeg om "mooi fiets" of "mooie schilderij"
> niet toe te staan.

Ronde ronde molen,
Sti, sta, stolen
Ik er bij en jij er bij
Is dat geen mooie schilderij

(weet niet waartop slaat, maar dat rijmpje leerde ik een jaar of 60 geleden)

<knip>

Frits

Michel Martens

unread,
Mar 29, 2003, 3:46:55 PM3/29/03
to
Frits Zandveld schreef op Sat, 29 Mar 2003 21:10:19 +0100 in de
nieuwsgroep nl.taal

Schilderij is dan ook een vrouwelijk (de-woord) en ook onzijdig
zelfstandig naamwoord. Mooi en mooie schilderij kan allebei.
--
Groeten,
Michel.

(e-mailadres = nep)

Pros Robaer

unread,
Mar 29, 2003, 1:55:50 PM3/29/03
to
Reinier Post <r...@win.tue.nl> schreef:

>>Mooie fiets,
>>mooi schilderij,
>>
>>etc.
>>Ik wist het niet, enkel dat Nederlands geen vastomlijnde taal is.

> Toch vastomlijnd genoeg om "mooi fiets" of "mooie schilderij"
> niet toe te staan.

> Maar een diepere reden achter het verschil tussen de- en het-woorden
> is inderdaad niet aan te wijzen. Het verschil is historisch gegroeid
> uit een nog wat ingewikkelder systeem.

Dat doet me denken aan het gebruik van "de" en "den", zoals dat
vroeger (en nu nog, in streektalen) het geval was.
Het lijkt me heel logisch, te spreken van
den boer
de zaaier
den dorpel
de deur

Maar vraag me niet, waarom dat zo logisch lijkt. Ik heb er niet
het flauwste benul van.


--
Vriendelijke GNUtjes,
Pros

0 new messages