"Huilen met de pet op"
Kamillus
pet...?
Alvast dank!
Kamillus.
Peter Elderson
> Wie kan mij uitleggen waarom huilen met de pet op zo vervelend is? Waarom
> pet...?
Geen idee, maar huilen de klep dicht is volgens mij veel erger.
Martien
>
>En hoezo baalt een stekker?
Mogelijk is die stekker niet het eind van een snoer, maar iemand die
stekt en is het balen niet bedoelt als iets vervelend vinden, maar als
het maken van balen.
--
Raffinement 'n gave
Jos Horikx
wrote:
>En hoezo baalt een stekker?
Dat is een soort overtreffende trap.
Vroeger had men eerst ergens tabak van. Mensen die vreselijk veel
ergens de P in hadden, hadden er dus wel (de) balen tabak van.
(Lieden die niks met Indonesie te maken hadden, baalden alleen maar
ergens van zonder tabak). Op schepen worden heel grote balen (oftewel
containers) aan elkaar vastgezet met stek(k)ers. Als je dus ergens
gigantisch van baalt dan baal je dus als een stekker.
JH
Jan van Hoek
>met datum: Mon, 22 Sep 2003 00:56:15 +0200
>van de hand van: Jos Horikx
>konden wij lezen:
>> Op schepen worden heel grote balen (oftewel containers)
>> aan elkaar vastgezet met stek(k)ers. Als je dus ergens
>> gigantisch van baalt dan baal je dus als een stekker.
Complimenten voor deze originele verklaring, maar ik ben toch bang
dat dit uit jouw grote duim is ontsproten.
Is er enige (min of meer gezaghebbende) bron die deze betekenis van
stek(k)er kan bevestigen??
In goed Nederlands heet dat: Curious minds want to know);-))
--
-- Jan van Hoek
-- Ma 22 Sep 2003 01:24 uur
Jos Horikx
<janvan...@xs4allDOT.nl> wrote:
>>> Op schepen worden heel grote balen (oftewel containers)
>>> aan elkaar vastgezet met stek(k)ers. Als je dus ergens
>>> gigantisch van baalt dan baal je dus als een stekker.
>Complimenten voor deze originele verklaring, maar ik ben toch bang
>dat dit uit jouw grote duim is ontsproten.
>Is er enige (min of meer gezaghebbende) bron die deze betekenis van
>stek(k)er kan bevestigen??
Ik werkte vroeger wel eens in de haven (slechts als vakantiewerker
overigens, er ben nooit erg fanatiek geweest) en toen vertelden die
lui die daar werkten dat die dingen stekkers heetten. Ik moet
overigens toegeven dat ik de rest er inderdaad bij verzonnen heb ;-)
>In goed Nederlands heet dat: Curious minds want to know);-))
Okee, mij hoor je niet...
JH
Jos Horikx
<janvan...@xs4allDOT.nl> wrote:
>>> Op schepen worden heel grote balen (oftewel containers)
>>> aan elkaar vastgezet met stek(k)ers. Als je dus ergens
>>> gigantisch van baalt dan baal je dus als een stekker.
>Complimenten voor deze originele verklaring, maar ik ben toch bang
>dat dit uit jouw grote duim is ontsproten.
>Is er enige (min of meer gezaghebbende) bron die deze betekenis van
>stek(k)er kan bevestigen??
Ik werkte vroeger wel eens in de haven (slechts als vakantiewerker
overigens, ik ben nooit erg fanatiek geweest) en toen vertelden die
lui die daar werkten dat die dingen stekkers heetten. Ik moet ove-
rigens toegeven dat ik de rest er inderdaad bij verzonnen heb :-)
>In goed Nederlands heet dat: Curious minds want to know);-))
Okee, mij hoor je niet...
JH
Herman Elderson
> Als ik ongelijk heb, dan moet iemand me nu maar eens (eindelijk!)
> vertellen op welke wijze "kut" zich verhoudt tot "peren".
Kwa sap?
Option
news:VA.0000009...@xs4alldot.nl...
Een geheel niet gezaghebbende bron (ikzelf) met zomaar een idee: Volgens mij
was het originele gezegde "balen als een stier". Zou de STekker niet zijn
ontstaan als een toevallige grappig bedoelde verbastering die zowaar is
blijven hangen en breed onder de bevolking verspreid is geraakt?
Gr.
Option.
Martien
het feit dat
><janvan...@xs4allDOT.nl> wrote:
>
>>>> Op schepen worden heel grote balen (oftewel containers)
>>>> aan elkaar vastgezet met stek(k)ers. Als je dus ergens
>>>> gigantisch van baalt dan baal je dus als een stekker.
>
>>Complimenten voor deze originele verklaring, maar ik ben toch bang
>>dat dit uit jouw grote duim is ontsproten.
>
>>Is er enige (min of meer gezaghebbende) bron die deze betekenis van
>>stek(k)er kan bevestigen??
>
>Ik werkte vroeger wel eens in de haven (slechts als vakantiewerker
>overigens, ik ben nooit erg fanatiek geweest) en toen vertelden die
>lui die daar werkten dat die dingen stekkers heetten. Ik moet ove-
>rigens toegeven dat ik de rest er inderdaad bij verzonnen heb :-)
Goed verzonnen dan. Ik citeer even Woordenboek van populaire
uitdrukkingen, cliches, kreten en slogans", van Marc De Koster, pag
42.
...
"Balen, ergens meer dan genoeg van hebben; vreselijk het land hebben.
Vaak in de vorm van een vergelijking: balen als een
paard/rund/stekker/stier/tijger enz. De uitdr. balen van (iets iemand)
ontstond in de naoorlogse jaren in militaire kringen in Nederlands
Indie De Vries en de Tollenaere (1991) plakken er zelfs een datum
tegenaan: 1951. Wellicht was de oorspronkelijke zegswijze ergens
(balen) tabac van hebben. Zie ook tabak*. Zo kunnen we in 'Onder
professoren' (1975) van Willen Frederik Hermans nog lezen: 'Maar zoals
het nu gaat heb ik er balen tabac van. Balen.' Waarschijnlijk is het
woord balen hier ter versterking opgenomen. Een baal is een
dichtgenaaid pak met handelswaar. Naderhand heeft men het woord tabak
gewoon weggelaten. Of de tabak er in de oorsp. zegswijze willekeurig
bijgevoegd werd of gewoon terwille van de scherts zullen we nooit met
zekerheid weten.
In de 17e en de 18e eeuw werd tabak nog geassocieerd met iets
heerlijks, voortreffelijks. In de uitdr, 'ergens tabac van hebben' kan
het woord dan ironisch zijn toegepast op iets onaangenaams. De
volksmond ziet er echter een verbastering in van ergens de bak van
hebben d.i. "ergens straf voor oplopen" (vgl. de bak
indonderen/indraaien). Stoett geeft nog een andere verklaring en
verwijst naar een verband met Frans argot tabac "elende": etre dans le
tabac "in de puree zitten".
...
Tot zover Marc De Koster
--
Raffinement 'n gave
Jos Horikx
>Ik citeer even Woordenboek van populaire
>uitdrukkingen, cliches, kreten en slogans", van Marc De Koster, pag
>42.
Van welk jaar is dat woordenboek?
JH
Bert L.am
"Herman Elderson" <m...@samweir.invalid> schreef in bericht
news:pan.2003.09.22....@samweir.invalid...
L.O.L.
Beiden dienen niet te lang na het oogsten, genomen te worden, anders
verdrogen zij en worden zij rimpelig, hetgeen de houdbaarheid niet ten goede
komt.
B
--
Posted by news://news.nb.nu
meTaal
m4dumvgjg6kv35ri4...@4ax.com...
[...]
> Stoett geeft nog een andere verklaring en
> verwijst naar een verband met Frans argot tabac "elende": etre dans le
> tabac "in de puree zitten".
Die Franse uitdrukking is niet meer gebruikelijk.
Vaker gebruikt zijn constructies als "être dans la mélasse, le pétrin".
meTaal
Jan van Hoek
later ingekomen dan die van jou). Daarin wordt het "Woordenboek
van populaire uitdrukkingen, cliches, kreten en slogans" van Marc
De Koster aangehaald:
[start citaat] "Vaak in de vorm van een vergelijking: balen als
een paard/rund/stekker/stier/tijger enz." [einde citaat]
Deze collectie is veel rijker dan mijn exemplaar van EGVD versie
1.0, waaarin alleen de stier en de stekker worden genoemd.
Het ziet ernaar uit dat het allemaal versterkende aanvullingen
zijn, met als enige doel om het kale "balen van" wat extra jus te
verschaffen.
--
-- Jan van Hoek
-- Ma 22 Sep 2003 21:01 uur
Herman Elderson
> Op Mon, 22 Sep 2003 21:01:44 +0200, schreef Bert L.am:
> En is het u nooit overkomen dat bij het nuttigen van zo'n sappige &
> rijpe vrucht, het sap u langs de kin liep? Jaja, het blijft een
> traktatie. Om je vingers bij af te likken.
Oei, ben ik die serie begonnen? In ieder geval heb ik een stevig zetje
gegeven.
Okee, de schoolbel gaat weer: terug naar de les!
Frits Zandveld
"Option" <Gee...@il.adres> schreef in bericht
news:bknbk6$qma$1...@reader08.wxs.nl...
Zo rond mijn studententijd, dus 1956-1962.
Eerst was het: ik heb er tabak van.
Toen (versterkend): Ik heb er tabak van. Bááálen!!
Toen (verkort) ik heb er (de) balen van.
Toen: ik baal ervan.
Omstreeks die tijd werd een onaangenaam persoon ook wel een baal genoemd.
Naar een baal tabak? Als een grote zak? :-) Ik weet het niet.
En die stekker is (naar mijn waarneming) van veel later, en hoe-die d'r in
gekomen is weet ik niet.
Frits
Joop Komen
'Balen' komt uit de militaire dienstplicht, waar het vullen van de
strozakken een van de ergste baantjes was. Werd er weer een zending
strobalen in de kazerne afgeleverd dan wisten de soldaten weer hoe laat het
was. Baaaaaalen dus. In 1951/1952 heb ik snuivend, niezend en proestend
heel wat strozakken gevuld.
Een jaar of drie/vier later (klopt precies Frits)deed de kraker 'Baaaaalen,
baaaaale, dat is het lied van Jan Soldaat' op de radio zijn intrede. Ik
weet niet meer wie de uirvoerende was noch de componist. (Joop de Knegt??)
Wel weet ik dat het lied een hulp is geweest in de afschaffing van het
gehate 'strozakken vullen' door dienstplichtigen.
We kregen in die tijd als dienstplichtige1 (één) gulden per dag salaris.
Tegenwoordig vul je voor dat geld niet eens 1 strozak.
--
Joop Komen
"Opa gaat literair"
Gedichten, verhalen, cursiefjes, anekdotes.
http://www.geocities.com/opagl/
Jan van Hoek
>met datum: Tue, 23 Sep 2003 11:39:45 +0200
>van de hand van: Frits Zandveld
>konden wij lezen:
>> Ik heb de verandering gewoon méégemaakt.
Ik ben iets jonger);-)) en mijn studententijd begon in 1967.
Jouw reactie zette mij aan tot ietwat onwetenschappelijk speurwerk,
door diverse jaargangen woordenboeken te raadplegen:
-1- Koenen Nederlands, 26e druk (1966): het werkwoord "balen" komt er
nog niet in voor. Daarentegen vond ik bij "baal" de zegswijze: "Ik
heb er balen van", of als alternatief: "Ik heb er balen tabak van."
Hier is dus "tabak" een versterkend tussenwerpsel.
-2- Dezelfde uitgever had ook een Nederlands-Engels woordenboek. In
de 17e druk (1974) stond het werkwoord "balen" ook niet vermeld.
Evenals onder -1- vond ik onder het trefwoord "baal" weer de
zegswijze: "Ik heb er balen [tabak] van."
-3- Van Dale GWNT, 10e uitgave (1976). Hier komt "balen" voor als
werkwoord, met daarbij weekbladen aangewezen als bron voor de tekst
"De grens tussen het balen, het kankeren en fundamentele kritiek".
Er wordt verwezen naar "baal". Aldaar wordt een mogelijke relatie
gelegd met het Maleise Bala =pest. En er worden wat variaties
genoemd: ergens de balen van hebben, balen van iets.
-4- Van Dale Groot woordenboek van Hedendaags Nederlands (1984). Ook
hier wordt het werkwoord "balen" vermeld met als voorbeeld: "zij
baalt van haar werk." Versterking: balen als een stier = heel erg
balen. Bij het enkelvoudige "baal" wordt deze betekenis wel genoemd
maar met veel minder nadruk als in vorige uitgaven. Kortom, het
werkwoord krijgt meer en meer eigen bestaansrecht.
-5- Van Dale CD-versie van GWNT, gebaseerd op 13e uitgave (2000).
Hier verschijnt voor het eerst de stekker op het toneel, broederlijk
naast de stier. Verder zoals beschreven onder -4-.
Ik realiseer me dat woordenboeken achterlopen op het dagelijks
spraakgebruik. Dus de jaartallen die ik hierboven noem, moet je
wellicht verminderen om te komen tot het jaar van introductie "in het
veld". Echter, de tijdsafstand tussen jouw observatie (rond 1960) en
het verschijnen in genoemde woordenboeken is dan wel erg groot. Ik
kan me niet voorstellen dat woordenboeken zo veel jaren achterlopen
(wie weet daar meer over??), tenzij studenten inderdaad mensen zijn
die heel erg ver voor de muziek uitlopen, ook in hun taalgebruik.
--
-- Jan van Hoek
-- Di 23 Sep 2003 12:22 uur
Jan van Hoek
>met datum: Tue, 23 Sep 2003 12:30:18 +0200
>van de hand van: Joop Komen
>konden wij lezen:
>> (...) deed de kraker 'Baaaaalen, baaaaale,
>> dat is het lied van Jan Soldaat' op de radio zijn intrede
Inderdaad, onderschat nooit de invloed van tophits op onze
woordenschat. Dit kan heel goed de acceptatie van "balen" als
werkwoord hebben versneld.
--
-- Jan van Hoek
-- Di 23 Sep 2003 13:23 uur
Peter Smulders
> Ik realiseer me dat woordenboeken achterlopen op het dagelijks
> spraakgebruik. Dus de jaartallen die ik hierboven noem, moet je
> wellicht verminderen om te komen tot het jaar van introductie "in
> het veld". Echter, de tijdsafstand tussen jouw observatie (rond
> 1960) en het verschijnen in genoemde woordenboeken is dan wel erg
> groot. Ik kan me niet voorstellen dat woordenboeken zo veel jaren
> achterlopen (wie weet daar meer over??), tenzij studenten
> inderdaad mensen zijn die heel erg ver voor de muziek uitlopen,
> ook in hun taalgebruik.
Zo'n jaar of 15 is niet geweldig lang. Op de eerste plaats zit er
tussen verschillende drukken van een woordenboek al gauw een jaar of
10. Tussen de tijd dat een uitdrukking in zwang komt en het moment dat
hij door een woordenboekenmaker gesignaleerd wordt kunnen ook jaren
verlopen. Zo kwam de uitdrukking "bommetje" voor een sprong in het
water met veel gespat al voor in een bekroonde tv-commercial voor dat
hij in de Van Dale stond.
Peter Elderson
Na de invoering van de voorgebaalde strozakken werd de vrijkomende tijd
bij de hospikken doeltreffend gevuld met het nazien van de
hospitaaltenten en ander dergelijk materieel (pakken geheel uit elkaar
halen, onderdelen tellen, vaststellen dat het klopt met de telling van
het kwartaal daarvoor, en weer netjes inpakken) en met het pijnstekend
de-vernissuleren van de houten handvatten van de velddraagbaren, door
middel van zelf uit afgekeurde ruiten te produceren glasscherven,
gevolgd door het aanbrengen van een nieuwe streeploos glanzende
superharde buitenlaklaag ten behoeve van de volgende lichting verse bollen.
<Sergeant>
!!!!! Kop dicht en schrapen dames, of anders morgen tijgeren tot
iedereen drie keer klaargekomen is !!!!!
</Sergeant>
Peter Elderson
Wanneer was dat? Rond 1960 werd er in de Rotterdamse sportfondse baden
in ieder geval al algemeen bommetje gesprongen. Tevens leerde men
zwemmen met een ijzeren haak in de kindernek, wat dermate akelig was dat
je al snel leerde met welke bewegingen je zo snel mogelijk aan de andere
kant van het bad kwam.
Joop Komen
wrote:
>Joop Komen schreef:
>
Maar vergeleken met mijn piek per dag baadde jij met je wedde in rijkdom en
zul je met een lach de handvatten hebben gekrabd en gelakt, kapitalist!
Martien
1998
--
Raffinement 'n gave
Martien
feit dat
>>met datum: Tue, 23 Sep 2003 11:39:45 +0200
>>van de hand van: Frits Zandveld
>>konden wij lezen:
>>> Ik heb de verandering gewoon méégemaakt.
>>> (...) Zo rond mijn studententijd, dus 1956-1962
>
>Ik ben iets jonger);-)) en mijn studententijd begon in 1967.
>
>Jouw reactie zette mij aan tot ietwat onwetenschappelijk speurwerk,
>door diverse jaargangen woordenboeken te raadplegen:
>
>-1- Koenen Nederlands, 26e druk (1966): het werkwoord "balen" komt er
>nog niet in voor. Daarentegen vond ik bij "baal" de zegswijze: "Ik
>heb er balen van", of als alternatief: "Ik heb er balen tabak van."
>Hier is dus "tabak" een versterkend tussenwerpsel.
Eerder een wegvallen woord. Het versterkende element was balen. Het
heeft later de tabak verdrongen.
--
Raffinement 'n gave
Peter Elderson
230 gulden de maaand, pakweg. Ik vond het best wel veel, kwa zakgeld
gesproken dan, maar dat je zegt een inkomen is het niet.
Jos Horikx
>>>Ik citeer even Woordenboek van populaire
>>>uitdrukkingen, cliches, kreten en slogans", van Marc De Koster, pag
>>>42.
>>Van welk jaar is dat woordenboek?
>1998
Ik heb hetzelfde verhaal als ik eerder in deze draad vertelde al min-
stens tien jaar eerder eens afgestoken (rond of voor 1988 dus).
Vandaar dat ik naar de datum vroeg. Vandaar ook dat ik mezelf af-
vroeg of ik dat woordenboek van jou (het betreffende lemma tenminste)
onbewust tot het mijne had gemaakt. Voor dit specifieke woordenboek
kan dat dus niet het geval zijn maar ik zag elders in deze draad dat
de mogelijkheid tot dit soort vergissingen nog ruimschoots aanwezig
is met een hele rij andere woordenboeken.
JH
Jan van Hoek
>met datum: Wed, 24 Sep 2003 16:48:34 GMT
>van de hand van: Martien
>konden wij lezen:
>> Eerder een wegvallen woord.
>> Het versterkende element was balen.
>> Het heeft later de tabak verdrongen.
Dat is OOK een mogelijke verklaring, en niet eens onwaarschijnlijk
klinkend. Daar had ik niet aan gedacht (en de door mij aangehaalde
woordenboeken ook niet).
Anderzijds is het wel in strijd met de mogelijke afkomst van "balen"
zoals genoemd in Van Dale GWNT, 10e uitgave (1976), waar een relatie
wordt gelegd met het Maleise woord "Bala" (=pest).
Kortom, twee verschillende theorieen. Helaas heb ik geen bron bij de
hand om op terug te vallen. Zo zullen we niet weten wat waarheid is
(dat laatste probleem is al 2000 jaar oud; zie Johannes 18:38).
--
-- Jan van Hoek
-- Do 25 Sep 2003 02:46 uur
Frits Zandveld
"Jan van Hoek" <janvan...@xs4allDOT.nl> schreef in bericht
news:VA.0000009...@xs4alldot.nl...
> >met datum: Wed, 24 Sep 2003 16:48:34 GMT
> >van de hand van: Martien
> >konden wij lezen:
> >> Eerder een wegvallen woord.
> >> Het versterkende element was balen.
> >> Het heeft later de tabak verdrongen.
>
> Dat is OOK een mogelijke verklaring, en niet eens onwaarschijnlijk
> klinkend. Daar had ik niet aan gedacht (en de door mij aangehaalde
> woordenboeken ook niet).
Maar ik wel, ik zei toch dat ik het gewoon zo heb meegemaakt?
Niks "ook". Waarneming.
Frits
Jan van Hoek
>met datum: Thu, 25 Sep 2003 08:56:12 +0200
>van de hand van: Frits Zandveld
>konden wij lezen:
>> Niks "ook". Waarneming.
Voorlopig ziet het ernaar uit dat er 2 wegen naar Rome leiden.
De afleiding die staat in Van Dale GWNT, 10e uitgave (1976), is
immers ook niet gek, gelet op het Maleise woord "Bala" voor pest.
Misschien een typisch voorbeeld van contaminatie??
--
-- Jan van Hoek
-- Do 25 Sep 2003 11:26 uur
Peter Smulders
>>In een bericht: <bku3it$gu6$1...@news4.tilbu1.nb.home.nl>
Ik wel hier toch wel ff Frits bijvallen. De uitdrukking "er tabak van
hebben" werd ergens in de jaren 50 opgeleukt tot "er balen tabak van
hebben" waarna de Frits geschetste ontwikkeling plaats vond. Als er
voor die tijd al uitdrukking met "balen" bestond was die zeker niet
algemeen gebruikelijk (misschien in Indonesische kringen??).
Martien
Dus dacht ik meteen: "Misschien is het een tweede druk of een
herdruk". En dat staat er dus niet in. Misschien heb je iets aan het
ISBN? 90-75566-20-4
--
Raffinement 'n gave
Jan van Hoek
>met datum: 25 Sep 2003 12:46:51 GMT
>van de hand van: Peter Smulders
>konden wij lezen:
>> Als er voor die tijd al uitdrukking met "balen" bestond
>> was die zeker niet algemeen gebruikelijk
>> (misschien in Indonesische kringen??).
De afleiding van het woord "balen" uit het Maleise "Bala" (=pest),
zoals aangetroffen in Van Dale GWNT van 1976, zegt toch op zijn minst
IETS over de gangbaarheid.
Voor opname in Van Dale is het niet voldoende dat slechts een beperkte
kring (bijv. ex-Indonesie gangers) het woord gebruikte in die
betekenis.
Voor de rest kan ik niet meer doen dan speculeren. Ik kan verder geen
andere bronnen vinden die ons wijzer kunnen maken.
Misschien leiden er inderdaad 2 wegen naar Rome.
--
-- Jan van Hoek
-- Vr 26 Sep 2003 09:53 uur
meTaal
bkp4di$36$1...@news4.tilbu1.nb.home.nl...
[...]
> Eerst was het: ik heb er tabak van.
Je vergeet de tussenstap 'Ik heb er balen tabak van'.
Ook VTG.
> Toen (versterkend): Ik heb er tabak van. Bááálen!!
> Toen (verkort) ik heb er (de) balen van.
> Toen: ik baal ervan.
[...]
meTaal