Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

Meervoudsvormen

38 views
Skip to first unread message

WillemF

unread,
Jul 4, 2005, 10:07:18 AM7/4/05
to
Hallo,

Kan iemand mij eens uitleggen, waarom het meervoud van graaf (adelijke
titel) = graven, maar het meervoud van fotograaf = fotografen? Wat
zijn de regels, als die er al zijn ...

Willem

Gerard van Wilgen

unread,
Jul 4, 2005, 10:40:04 AM7/4/05
to

"Fotograaf" is een uit Griekse elementen gevormd woord dat relatief
kortgeleden is ingevoerd, net als soortgelijke woorden als "geograaf",
"biograaf", enz. ("graaf" komt van het Griekse woord voor "schrijven").

Wellicht heeft men voor een meervoud zonder "v" gekozen om duidelijk aan
te geven dat er geen verband is tussen "graaf" in bijvoorbeeld
"fotograaf" en het Nederlandse woord "graaf" (Of er inderdaad geen
verband is, is overigens niet 100% zeker. Misschien betekent "graaf"
oorspronkelijk "schrijver" en komt het ook uit het Grieks).


Gerard van Wilgen

www.majstro.com: Multlingva tradukvortaro
www.erotikejo.com: Internacia seksportalo

feicore...@gmx.net

unread,
Jul 4, 2005, 1:11:23 PM7/4/05
to
On Mon, 04 Jul 2005 16:07:18 +0200, WillemF
<willem@fotografeert[ditniet].nl> wrote in nl.taal:

>Kan iemand mij eens uitleggen, waarom het meervoud van graaf (adelijke
>titel) = graven, maar het meervoud van fotograaf = fotografen? Wat
>zijn de regels, als die er al zijn ...

Zo zijn er meer:
poezen, lezen
kruisen, piesen

Ikzelf stel me de situatie zo voor.

In het Nederlands kan een woord niet op d, b v of z eindigen. De
eindletter wordt dan t, p, f of s. Om een of andere rare reden
schrijft men tóch b en d, maar niet v of z.

Het woord 'hoed' eindigt, zo te horen, op een T. Dat is echter geen
echte T, het is een D die als T wordt gehoord, omdat een D nu eenmaal
niet aan het einde van een woord mag vorkomen.

Het woord 'graaf' eindigt op een F. Dat is echter geen echte F, het is
een V die als F wordt gehoord, omdat een V nu eenmaal niet aan het
einde van een woord mag vorkomen. In het meervoud 'graven' toont de
letter zijn ware aard. Als we 'hoed' en 'rib' schrijven, zouden we
eigenlijk ook 'graav' moeten schrijven, maar de ontwerpers van de
spelling hebben het anders bedacht.

Het woord 'fotograaf' eindigt op een echte eerlijke F. Die blijft
altijd een F.

Een fotograaf is trouwens geen edelman. De woorden zijn niet verwant.

--
Feico

Peter Elderson

unread,
Jul 4, 2005, 1:32:07 PM7/4/05
to
feicore...@gmx.net schreef:

> On Mon, 04 Jul 2005 16:07:18 +0200, WillemF
> <willem@fotografeert[ditniet].nl> wrote in nl.taal:
>
>
>>Kan iemand mij eens uitleggen, waarom het meervoud van graaf (adelijke
>>titel) = graven, maar het meervoud van fotograaf = fotografen? Wat
>>zijn de regels, als die er al zijn ...
>
>
> Zo zijn er meer:
> poezen,

Ik heb hier nog boekjes waar het meervoud van poes, poesen is.

de lachende panda

unread,
Jul 4, 2005, 1:52:16 PM7/4/05
to
On Mon, 04 Jul 2005 19:11:23 +0200, feicore...@gmx.net wrote:

>Zo zijn er meer:
>poezen, lezen
>kruisen, piesen

Zoals in 1 lees, 2 lezen; 1 pies, 2 piesen? ;-)
--
Bauk/je

http://www.swpbook.com/677
http://struikelend.doorhet.net/
http://groups.yahoo.com/group/lijstbam/

Gerard van Wilgen

unread,
Jul 4, 2005, 2:43:48 PM7/4/05
to
feicore...@gmx.net wrote:
> On Mon, 04 Jul 2005 16:07:18 +0200, WillemF
> <willem@fotografeert[ditniet].nl> wrote in nl.taal:
>
>
>>Kan iemand mij eens uitleggen, waarom het meervoud van graaf (adelijke
>>titel) = graven, maar het meervoud van fotograaf = fotografen? Wat
>>zijn de regels, als die er al zijn ...
>
>
> Zo zijn er meer:
> poezen, lezen
> kruisen, piesen
>
> Ikzelf stel me de situatie zo voor.
>
> In het Nederlands kan een woord niet op d, b v of z eindigen. De
> eindletter wordt dan t, p, f of s. Om een of andere rare reden
> schrijft men tóch b en d, maar niet v of z.

Misschien omdat de opvatting dat "v" en "z" afzonderlijke fonemen
verschillend van "f" respectievelijk "s" zijn, niet zo heel sterk
geworteld is in het taalgevoel van Nederlandssprekenden. Dat ligt voor
"b" en "d" ten opzichte van "p" respectievelijk "t" natuurlijk anders.

Wat wellicht ook een rol heeft gespeeld is dat in het Latijn een woord
ook nooit op "v" of "z" eindigt.

> Het woord 'hoed' eindigt, zo te horen, op een T. Dat is echter geen
> echte T, het is een D die als T wordt gehoord, omdat een D nu eenmaal
> niet aan het einde van een woord mag vorkomen.
>
> Het woord 'graaf' eindigt op een F. Dat is echter geen echte F, het is
> een V die als F wordt gehoord, omdat een V nu eenmaal niet aan het
> einde van een woord mag vorkomen.

Dat is een mogelijke zienswijze. Je kunt natuurlijk even goed zeggen dat
de "v" geen echte "v" is maar een "f" die als "v" wordt gehoord. Het
hangt er maar vanaf of je de stam in het enkel- of het meervoud als de
"ware vorm" beschouwt.

In het meervoud 'graven' toont de
> letter zijn ware aard. Als we 'hoed' en 'rib' schrijven, zouden we
> eigenlijk ook 'graav' moeten schrijven, maar de ontwerpers van de
> spelling hebben het anders bedacht.
>
> Het woord 'fotograaf' eindigt op een echte eerlijke F. Die blijft
> altijd een F.
>
> Een fotograaf is trouwens geen edelman. De woorden zijn niet verwant.

J. de Vries sluit in zijn etymologische woordenboek niet geheel uit dat
het woord "graaf" van het Griekse "grapheús" (schrijver) zou kunnen
komen, en dan zouden de woorden "graaf" en "fotograaf" dus wel verwant zijn.

Dr.Ruud

unread,
Jul 4, 2005, 6:15:11 PM7/4/05
to
Gerard van Wilgen:

> J. de Vries sluit in zijn etymologische woordenboek niet geheel uit

> dat [...] de woorden "graaf" en "fotograaf" dus wel
> verwant zijn.

Zal wel door zijn achternaam komen.

--
Affijn, Ruud


feicore...@gmx.net

unread,
Jul 5, 2005, 5:12:40 AM7/5/05
to
On Mon, 04 Jul 2005 20:43:48 +0200, Gerard van Wilgen
<gvanw...@planet.nl> wrote in nl.taal:

>> Het woord 'graaf' eindigt op een F. Dat is echter geen echte F, het is
>> een V die als F wordt gehoord, omdat een V nu eenmaal niet aan het
>> einde van een woord mag vorkomen.
>
>Dat is een mogelijke zienswijze. Je kunt natuurlijk even goed zeggen dat
>de "v" geen echte "v" is maar een "f" die als "v" wordt gehoord.

Nee, niet mee eens. Een V kan niet aan het einde van een woord
voorkomen en verandert in een F. Andersom is geen probleem.

>Het hangt er maar vanaf of je de stam in het enkel- of het meervoud als de
>"ware vorm" beschouwt.

Daar gaat het niet om. Natuurlijk is het enkelvoud de basisvorm van
het woord. In die basisvorm toont de slotklank zijn ware aard niet.

Het zou trouwens een misvatting zijn om te veronderstellen dat een
infinitief de basisvorm van een werkwoord is. "loop" is de basisvorm,
en "lopen" is daarvan een verbuiging. In de woordenboeken staat steeds
de infinitief alsof dat de basisvorm is, en eigenlijk ten onrechte.

--
Feico

feicore...@gmx.net

unread,
Jul 5, 2005, 5:13:25 AM7/5/05
to
On Mon, 04 Jul 2005 19:52:16 +0200, de lachende panda
<bjvanh...@castel.ditweghalen.nl> wrote in nl.taal:

>>Zo zijn er meer:
>>poezen, lezen
>>kruisen, piesen
>
>Zoals in 1 lees, 2 lezen; 1 pies, 2 piesen? ;-)

Het doet er niet toe of het werkwoorden zijn of zelfstandige
naamwoorden.

--
Feico

0 new messages