Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

m/v

70 views
Skip to first unread message

MarC

unread,
Jul 18, 2001, 4:20:56 AM7/18/01
to
Weet iemand waarom het nieuwe groene boekje lang niet altijd melding maakt
of een woord mannelijk of onzijdig is? Dit is de reden dat ik nog steeds
mijn oude groene boekje koester. Is toch niet normaal? Of wel?


Herman

unread,
Jul 18, 2001, 4:42:51 PM7/18/01
to
OP Wed, 18 Jul 2001 10:20:56 +0200 schreef "MarC"
<ma...@nieuwekoeien.nl>:

>Weet iemand waarom het nieuwe groene boekje lang niet altijd melding maakt
>of een woord mannelijk of onzijdig is? Dit is de reden dat ik nog steeds
>mijn oude groene boekje koester. Is toch niet normaal? Of wel?

Voor de GB´s vanaf 1995 is dat normaal.


Herman.

Mies Huibers

unread,
Jul 18, 2001, 4:49:29 PM7/18/01
to

"MarC" <ma...@nieuwekoeien.nl> schreef in bericht
news:995444507.8031....@news.demon.nl...

> Weet iemand waarom het nieuwe groene boekje lang niet altijd melding maakt
> of een woord mannelijk of onzijdig is? Dit is de reden dat ik nog steeds
> mijn oude groene boekje koester. Is toch niet normaal? Of wel?

Ik denk dat je je vergist. Met de aanduiding "de" of "het" wordt nog steeds
het geslacht aangegeven. Het onderscheid tussen mannelijk en vrouwelijk is
wat verder vervaagd. We hebben het tegenwoordig vaker over "de" en
"het"-woorden.
Of je het oude groene boekje daarom moet koesteren is maar de vraag. Ook
VD13 is die richting op gegaan.
Feitelijk is er niet zoveel veranderd ten opzichte van de oude versies.
Alleen waar voorheen "v.(m.)" of "m. en v." e.d. vermeld stond, moet je het
tegenwoordig met "de" doen. v.(m.) wilde zeggen dat het feitelijk
vrouwelijke woorden waren die ook van een hij-aanduiding voorzien mochten
worden. In het Zuiden "proeven" we de geslachten nog; hoger in het land al
een tijdlang niet meer. Dus v. (m.) was sowieso al een aflopende zaak.
Het verdwijnen van de aanduiding "m. en v." of "v. en m." gaat een stapje
verder. Het vooropgestelde genoot de voorkeur. En dat is tegenwoordig dus
allemaal één pot mannelijk nat.

En dan heb ik de ultieme uitdaging voor de taalvorser. Ik ben al een tijd op
zoek naar een woord in het "oude, lichtgroene" groene boekje met de
aanduiding "v. en m". Volgens de leidraad zouden die moeten bestaan. Twee
geslachten dus waarbij het vrouwelijke de voorkeur geniet. "m. en v." heb ik
wel verschillende malen aangetroffen.

Mies

K.J.A. ter Voorde

unread,
Jul 19, 2001, 6:37:21 AM7/19/01
to

"Mies Huibers" <Mies.Hu...@iae.nl> schreef in bericht
news:9j4urv$us$1...@news.IAEhv.nl...
> Een aadig ezelsbruggetje voor de-woorden:
woorden eindigend op "in de heid nis schap st ing te de ij" zijn vrouwelijk,
evenals vreemde woordeen eindigend op "ie is se teit se ee". De rest is
mannelijk. Hoewel niet manlijk... Gemeente en fase bijvoorbeeld zijn dus
vrouwelijk, maar gemeenteraad mannelijk.
Naar het-woorden wordt altijd met "zijn" verwezen.

Karel
www.chroom.net/kilian


>


Wimjan

unread,
Jul 19, 2001, 11:44:51 AM7/19/01
to
Mies Huibers schreef (Wed, 18 Jul 2001 22:49:29 +0200):

>
> "MarC" <ma...@nieuwekoeien.nl> schreef in bericht
> news:995444507.8031....@news.demon.nl...
>
[in de nieuwe GB's ontbreekt de geslachtsaanduiding]

> Feitelijk is er niet zoveel veranderd ten opzichte van de oude versies.
> Alleen waar voorheen "v.(m.)" of "m. en v." e.d. vermeld stond, moet je het
> tegenwoordig met "de" doen. v.(m.) wilde zeggen dat het feitelijk
> vrouwelijke woorden waren die ook van een hij-aanduiding voorzien mochten
> worden. In het Zuiden "proeven" we de geslachten nog; hoger in het land al
> een tijdlang niet meer. Dus v. (m.) was sowieso al een aflopende zaak.
> Het verdwijnen van de aanduiding "m. en v." of "v. en m." gaat een stapje
> verder. Het vooropgestelde genoot de voorkeur. En dat is tegenwoordig dus
> allemaal één pot mannelijk nat.
>

In deze draad mis ik een beetje de toepassing van dat woordgeslacht. Het
gaat niet zozeer om het kiezen van het juiste lidwoord (dat doen
Nederlandse moedertalers lijkt me vanzelf goed), maar om het gebruik in
verwijzingen: 'de kat wast haar/zijn poten', 'de kerk en haar/zijn
volgelingen', 'Waar is m'n fiets? Ik heb hem/haar op het station laten
staan'. Het lijkt me dat juist (of alleen?) hier het onderscheid tussen
mannelijk en vrouwelijke woorden van belang is.

Of kun je bij niet-menselijke (of niet-levende?) woorden überhaupt geen
bezittelijk voornaamwoord gebruiken anders dan 'zijn' (of hun
natuurlijk)? En kun je nog wel zeggen dat je 'haar' in de wei hebt zien
staan als je het over een koe hebt?

> En dan heb ik de ultieme uitdaging voor de taalvorser. Ik ben al een tijd op
> zoek naar een woord in het "oude, lichtgroene" groene boekje met de
> aanduiding "v. en m". Volgens de leidraad zouden die moeten bestaan. Twee
> geslachten dus waarbij het vrouwelijke de voorkeur geniet. "m. en v." heb ik
> wel verschillende malen aangetroffen.
>

Ik heb geen lichtgroen boekje (LB :-), maar wellicht moet je waarde
hechten aan de toelichting bij de woordenlijst (uit GB '54) op
<ftp://ftp.tue.nl/pub/tex/GB54/>

<citaat daaruit>
De organisatie van de data is nu als volgt:
[...]

GESLACHT: pos 4-5; alleen bij WOORDSOORT 83, 84 en sommige 85, anders 00.
00: mv.
01: m.
02: v.
03: o.
04: v.(m.)
05: m.-v.
06: m. en o.
07: m. en v.
08: v. en m. (komt niet voor)
09: o. en v.
10: v. en o.
11: o. en m.
12: m. of o.
13: m. of v. (komt niet voor)
14: v. of o. (komt 1 maal voor: alliage)
</citaat>

> Mies

Groet,

Wimjan

--
Loop je telkens vast bij het oplossen van cryptogrammen? Zie voor een on
line puzzelwoordenvinder http://fluweelblad.leidenuniv.nl/wimjan/crypto/

wugi

unread,
Jul 19, 2001, 1:07:52 PM7/19/01
to
"K.J.A. ter Voorde" schreef:


> > Een aadig ezelsbruggetje voor de-woorden:
> woorden eindigend op "in de heid nis schap st ing te de ij" zijn vrouwelijk,

het moederschap, de jongeling :)
de onderhandeling (net door pa onder handen genomen jongeling :)

> evenals vreemde woordeen eindigend op "ie is se teit se ee". De rest is
> mannelijk. Hoewel niet manlijk... Gemeente en fase bijvoorbeeld zijn dus
> vrouwelijk, maar gemeenteraad mannelijk.
> Naar het-woorden wordt altijd met "zijn" verwezen.

zoals
Het comité heeft haar jaarlijks witboek uitgegeven.
?
De haarziekte (of verharing?) dus.

http://www.ping.be/wugi/taalbaal.htm (#De teloorgang van een geslacht 1)

Maar de ver'het'ting (a la engels) is ook in opmars:
De Russische federatie zegt dat het de Serven steunt.
(#De teloorgang van een geslacht 2)

Guido

Michel Martens

unread,
Jul 19, 2001, 4:39:46 PM7/19/01
to
"Mies Huibers" <Mies.Hu...@iae.nl> schreef op Wed, 18 Jul 2001
22:49:29 +0200 in nieuwsgroep nl.taal :

>

>En dan heb ik de ultieme uitdaging voor de taalvorser. Ik ben al een tijd op
>zoek naar een woord in het "oude, lichtgroene" groene boekje met de
>aanduiding "v. en m". Volgens de leidraad zouden die moeten bestaan. Twee
>geslachten dus waarbij het vrouwelijke de voorkeur geniet. "m. en v." heb ik
>wel verschillende malen aangetroffen.
>
>Mies
>
>

Ik heb hier nog een oud Gek Boekje en daar staan toch heel wat woorden
in met de geslachtsaanduiding v. (m.). Is het dat wat je bedoelt?
Het GB zegt hierover zelf:

<citaat>
In deze lijst treft men echter zeer vaak een nieuw teken aan, nl.
v.(m.). Dit teken staat achter de-woorden waarbij de voornaamwoorden
'ze' 'zij' 'haar' passen, maar ook 'hij' 'hem' 'zijn' mogen worden
gebruikt.
Een woord met het teken v. (m.) is dus een de-woord, dat als een
zij-woord, maar ook als een hij-woord mag worden behandeld.
Het veel zeldzamere teken m.-v. staat alleen achter en aantal
persoonsnamen zoals 'zieke', 'gewonde', die zowel vrouwelijke als
mannelijke personen kunnen aanduiden en al naar het verband hij- of
zij-woorden kunnen zijn.
</citaat>

Groeten,
Michel.

Mies Huibers

unread,
Jul 19, 2001, 5:19:03 PM7/19/01
to

"K.J.A. ter Voorde" <t.vo...@ps.nl> schreef in bericht
news:9j6dnh$b1l$1...@news.pcmnet.nl...

> > Een aadig ezelsbruggetje voor de-woorden:
> woorden eindigend op "in de heid nis schap st ing te de ij" zijn
vrouwelijk,
> evenals vreemde woordeen eindigend op "ie is se teit se ee".

Gesteld dat dat zo zou zijn (ik meen te weten dat er her en der wel wat
uitzonderingen op zijn) dan denk ik niet dat ik jouw aardige ezelbruggetje
als zodanig zou betitelen. Ik geloof met de beste wil van de wereld niet dat
ik een paar hersencellen van me zover krijg om "in de heid nis schap st ing
te de ij" en ook nog eens "ie is se teit se ee" voor langer dan twaalf
minuten vast te laten houden.

Mies


Mies Huibers

unread,
Jul 19, 2001, 5:41:38 PM7/19/01
to

"Wimjan" <ne...@spambait.virtualave.net> schreef in bericht
news:MPG.15c11edb7...@news.cis.dfn.de...

> In deze draad mis ik een beetje de toepassing van dat woordgeslacht. Het
> gaat niet zozeer om het kiezen van het juiste lidwoord (dat doen
> Nederlandse moedertalers lijkt me vanzelf goed), maar om het gebruik in
> verwijzingen: 'de kat wast haar/zijn poten', 'de kerk en haar/zijn
> volgelingen', 'Waar is m'n fiets? Ik heb hem/haar op het station laten
> staan'. Het lijkt me dat juist (of alleen?) hier het onderscheid tussen
> mannelijk en vrouwelijke woorden van belang is.

Dat onderscheid komt op korte termijn te vervallen. Wat ik je brom. In het
Zuiden voelen we, zoals gezegd, de geslachten nog feilloos aan; in de rest
van Nederland is die "feeling" er niet (meer). Het is voor die "rest" dus
een kwestie van in het woordenboek opzoeken. En geslachten opzoeken is een
tamelijk nutteloze bezigheid. Het vrouwelijk geslacht (hoewel ik dat als
zuiderling herken en ook gebruik) mag voor mij gerust uit het Nederlands
verdwijnen. Van de vrouwelijk dieren moeten ze nog even afblijven. Maar ook
dat verlies ik. De koe is in grote delen van ons land (zoals uit eerdere
draden in nl.taal bleek) al op en top mannelijk.

> Of kun je bij niet-menselijke (of niet-levende?) woorden überhaupt geen
> bezittelijk voornaamwoord gebruiken anders dan 'zijn' (of hun
> natuurlijk)? En kun je nog wel zeggen dat je 'haar' in de wei hebt zien
> staan als je het over een koe hebt?

Hé, dit zag ik nu pas staan. Afblijven voorlopig van die koe dus. De koe en
hįįr uiers. Hier weiger ik een concessie te doen :-)

> Ik heb geen lichtgroen boekje (LB :-), maar wellicht moet je waarde
> hechten aan de toelichting bij de woordenlijst (uit GB '54) op
> <ftp://ftp.tue.nl/pub/tex/GB54/>
> <citaat daaruit>
> De organisatie van de data is nu als volgt:

> 07: m. en v.
> 08: v. en m. (komt niet voor)

En dat wilde ik dus weten. Komt niet voor!!! Grote goedheid, wat een afgang.
In de leidraad stellen dat bij de aanduiding "m. en v." het vooropgeplaatse
de voorkeur geniet en dan geen enkel woord opnemen met "v. en m."
Strikt logisch gezien kan dat natuurlijk. Er waren in het LGB dus woorden
die zowel mannelijk als vrouwelijk waren, en dan genoot de mannelijke vorm
de voorkeur. Het omgekeerde kwam niet voor. Dat ze dat dan gewoon gezegd
hadden.

Mies


Mies Huibers

unread,
Jul 19, 2001, 5:55:30 PM7/19/01
to

"Michel Martens" <michel....@skynet.be> schreef in bericht
news:fageltcq0l2q1dsh3...@4ax.com...

> Ik heb hier nog een oud Gek Boekje en daar staan toch heel wat woorden
> in met de geslachtsaanduiding v. (m.). Is het dat wat je bedoelt?
> Het GB zegt hierover zelf:

Nee, ik ging me echt over de aanduiding "m. en v."

> Een woord met het teken v. (m.) is dus een de-woord, dat als een
> zij-woord, maar ook als een hij-woord mag worden behandeld.

Waaruit maar weer eens moge blijken dat de ene leidraad van het groene
boekje het andere niet is. In die "oude" van mij staat: "het teken 'v.(m.)'
staat achter een de-woord met zij-aanduiding, dat echter ook van een
hij-aanduiding mag worden voorzien.

Uit jouw citaat concludeer ik dat 'v.(m.)' dus eigenlijk 'v. en m.' is. Uit
dat van mij dat 'v.(m.)' aangeeft dat het feitelijk een vrouwelijk woord is.

Te moeilijk allemaal voor de doorsnee taalgebruiker en dus in een
sneltreintempo aan het verdwijnen. "Het meisje die" begint al gemeengoed te
worden. Nog anderhalve generatie en we hebben nog één geslacht over.

Mies


Guido Reijnders

unread,
Jul 19, 2001, 6:24:39 PM7/19/01
to

Mies Huibers <Mies.Hu...@iae.nl> schreef >


[discussie over woordgeslachten]

> In het Zuiden voelen we, zoals gezegd, de geslachten nog feilloos
aan
>

Aan de andere kant hebben we hier in ons Valkenswaardse dialect
(alwéér Valkenswaard!) de eigenaardige gewoonte om vrouwspersonen
met 'hij' aan te duiden.
- Vrouw bewondert dochtertje van buurvrouw in de wieg: 'Wa is ie
toch schôn!'
- 'Is Maaike naar de turnles?' 'Nee, hij is nog op school.'

Mijn schoonzus (onder anderen) praat zo en ik verbaas me er nog
steeds over als ik het hoor.
Dan val ik op een feestje in een gesprek:
Schoonzus tegen vriendin: '...Hij krijgt nou bijles in vier vakken.'
Ik: 'Hoezo? Mark doet het toch goed op school?'
Schoonzus: 'Nee, Maaike.'
Ik: 'Oja.'

Guido


M Ivon M

unread,
Jul 20, 2001, 3:11:25 AM7/20/01
to

Mee eens.
Terwijl het Duitse -heit -keit -schaft -ung -ei -ie -ion er bij mij al
jaaaaaren muurvast inzit.

M Ivon M

Frits Zandveld

unread,
Jul 20, 2001, 5:57:59 AM7/20/01
to

Mies Huibers <Mies.Hu...@iae.nl> schreef in berichtnieuws
9j7l85$jbb$1...@news.IAEhv.nl...
En dan nog!
Je gaat toch niet in iedere zin met "zijn" of "haar" er in een rijtje
opdreunen?
Ik ben wel een ezel in dezen, maar ik ga niet over een brug die ik zelf
iedere keer uit het bijna-niets moet opbouwen.

Frits


Frits Zandveld

unread,
Jul 20, 2001, 5:58:43 AM7/20/01
to

M Ivon M <iv...@domblontje.nl> schreef in berichtnieuws
qlmfltgtirm3bi1qa...@4ax.com...
En gebruik je dat nou in praktisch gesproken Duits op die manier?

Frits


M Ivon M

unread,
Jul 20, 2001, 8:35:22 AM7/20/01
to
On Fri, 20 Jul 2001 11:58:43 +0200, "Frits Zandveld"
<frits.z...@consunet.nl> wrote:

>
>M Ivon M <iv...@domblontje.nl> schreef in berichtnieuws
>qlmfltgtirm3bi1qa...@4ax.com...

[vrouwelijke woorden]

>> Terwijl het Duitse -heit -keit -schaft -ung -ei -ie -ion er bij mij al
>> jaaaaaren muurvast inzit.
>>
>En gebruik je dat nou in praktisch gesproken Duits op die manier?

Nee, het is als de tafel van negen (bijvoorbeeld). Op een
gegevenmoment weet je dat een woord dat eindigt op -schaft vrouwelijk
is; daar hoef je het rijtje niet meer voor op te zeggen. Net zoals je
weet dat 6x9 = 54; dat hoef je ook niet uit te rekenen.

M Ivon M (aus, bei, mit, nach, etc.)

Frits Zandveld

unread,
Jul 20, 2001, 8:58:24 AM7/20/01
to

M Ivon M <iv...@domblontje.nl> schreef in berichtnieuws
2i9gltkn63krn9o1r...@4ax.com...
Tja, ik denk dat het wel klopt wat je zegt........
Maar of ik dat rijtje er in krijg en of ik het ooit zal toepassen en daarna
weten.... Ik denk toch van niet.
6x9 heb ik echt nodig, en het interesseert me.
Er zijn nog tig dingen die me ook interesseren.
Vrouwelijke schappen en heiden en zo zijn daar niet bij.
Eigenlijk zou ik me misschien als actief nl.taler moeten schamen, maar nee,
dat lukt me ook niet.

Frits

Ronald van Doorn

unread,
Jul 21, 2001, 3:48:47 AM7/21/01
to
wugi wrote:

> De haarziekte (of verharing?) dus.

> Maar de ver'het'ting (a la engels) is ook in opmars:

...ruinering, dus.

groet,

Ronald - die niet altijd de puntjes op de i zet


K.J.A. ter Voorde

unread,
Jul 21, 2001, 4:28:25 AM7/21/01
to
Tja Mies, als je niet kunt wat je wilt, moet je doen wat je kunt. Ik gebruik
die rijtjes al jaren en het bevalt uitstekend.

Karel
www.hetprieeltje.be
www.toneelfonds.be
www.chroom.net/kilian

"Mies Huibers" <Mies.Hu...@iae.nl> schreef in bericht

news:9j7l85$jbb$1...@news.IAEhv.nl...

Mies Huibers

unread,
Jul 21, 2001, 12:28:53 PM7/21/01
to

"Guido Reijnders" <g_rei...@chello.nl> schreef in bericht
news:H6J57.225679$XL1.4...@nlnews00.chello.com...

> Mies Huibers <Mies.Hu...@iae.nl> schreef >

> [discussie over woordgeslachten]

> > In het Zuiden voelen we, zoals gezegd, de geslachten nog feilloos
> > aan

> Aan de andere kant hebben we hier in ons Valkenswaardse dialect
> (alwéér Valkenswaard!) de eigenaardige gewoonte om vrouwspersonen
> met 'hij' aan te duiden.
> - Vrouw bewondert dochtertje van buurvrouw in de wieg: 'Wa is ie
> toch schôn!'
> - 'Is Maaike naar de turnles?' 'Nee, hij is nog op school.'

Inderdaad een frappant verschijnsel. Ik doe daar natuurlijk zonder enige
schroom aan mee. Ook als ik m'n best doe om wat algemener Nederlands uit m'n
mond te krijgen.
Eigenaardig is wel dat we bij het bezittelijk voornaamwoord weer wél keurig
onderscheid tussen mannelijk en vrouwelijk maken met zèèn en húr(re).
Het gebruik van dat bezittelijk voornaamwoord laat ook zien hoe het
"geslachtsgevoel" bij ons ingebakken zit.
Het is: húr dochter (v), húr kijnd (o) en húrre zoown (m).

Mies


Guido Reijnders

unread,
Jul 22, 2001, 5:17:47 AM7/22/01
to

Mies Huibers <Mies.Hu...@iae.nl> schreef in berichtnieuws
9jcamv$p8d$1...@news.IAEhv.nl...

>
> "Guido Reijnders" <g_rei...@chello.nl> schreef in bericht
> news:H6J57.225679$XL1.4...@nlnews00.chello.com...
>
> > Mies Huibers <Mies.Hu...@iae.nl> schreef >
>
> > [discussie over woordgeslachten]
>
> > > In het Zuiden voelen we, zoals gezegd, de geslachten nog
feilloos
> > > aan
>
> > Aan de andere kant hebben we hier in ons Valkenswaardse dialect
> > (alwéér Valkenswaard!) de eigenaardige gewoonte om
vrouwspersonen
> > met 'hij' aan te duiden.
> > - Vrouw bewondert dochtertje van buurvrouw in de wieg: 'Wa is ie
> > toch schôn!'
> > - 'Is Maaike naar de turnles?' 'Nee, hij is nog op school.'
>
> Inderdaad een frappant verschijnsel. Ik doe daar natuurlijk zonder
enige
> schroom aan mee. Ook als ik m'n best doe om wat algemener
Nederlands uit m'n
> mond te krijgen.
> Eigenaardig is wel dat we bij het bezittelijk voornaamwoord weer
wél keurig
> onderscheid tussen mannelijk en vrouwelijk maken met zèèn en
húr(re).

Behalve dan toch in zinnen waarin in het onderwerp de vrouwspersoon
al met hij wordt aangeduid: 'Is Maaike al nor de turnles? Hettie zun
gymspulle wel bij?'

> Het gebruik van dat bezittelijk voornaamwoord laat ook zien hoe
het
> "geslachtsgevoel" bij ons ingebakken zit.
> Het is: húr dochter (v), húr kijnd (o) en húrre zoown (m).
>

Mooi is dat hè. Mun vrouw en munne mens. Ik probeer het wel eens als
ik een geslacht moet weten en te lui ben om het woordenboek erbij te
pakken, maar ik vertrouw mijn eigen dialectgevoel niet.
Eigenlijk zou ik eens een stuk of 25 gewone m/v-woorden moeten
opschrijven, op het gevoel daar mun of munne voor zetten en daarna
opzoeken op ik het goed had. Meer dan 50% zal ik wel scoren, maar
100%? Ik denk warempel dat ik het eens ga proberen.

Guido


Message has been deleted

Henk Veldman

unread,
Jul 23, 2001, 8:52:21 AM7/23/01
to
Maurice Vandebroek schreef:

> De koe die blijkbaar steeds mannelijker wordt boven de Moerdijk is
> hier al ter sprake gekomen. Mijn dochtertje van vijf probeert de
> voornaamwoorden en het geslacht van woorden onder de knie te krijgen
> en heeft er ook de nodige problemen mee. Ik probeer 'koe - vrouwelijk'
> uit te leggen door haar de hele 'diergroep' aan te leren, die, dat
> valt me op, vaak op een gelijkaardige manier is opgebouwd, namelijk de
> diergroep zelf (onzijdig), de mannelijke vorm (en eventueel de
> gecastreerde vorm - beiden mannelijk), de vrouwelijke vorm
> (vrouwelijk) en de 'jonge' vorm (onzijdig). Dat lukt voor een paar
> 'diergroepen':
>
> Het paard (o) - de hengst + de ruin (m) - de merrie (v) - het veulen
> (o)
> Het rund (o) - de stier + de os (m) - de koe (v) - het kalf (o)
> Het hoen (o) - de haan + de kapoen (m) - de kip (v) - het kuiken (o)
> Het schaap (o) - de ram + ? (m) - de ooi (v) - het lam (o)
>
>
> Maar daar houdt het op. In andere diergroepen zijn er hiaten ofwel
> weet ik de juist woorden niet.
>
> Het konijn (o) - de rammelaar (m) - de moer (v) - ? (o)
> ? (o) - de bok + ? (m) - de geit (v) - het geitelam? (o)
> De vos (m i.p.v. o) - de rekel (m) - de moervos - het welp (o, maar
> ook m+v, cfr. GB)
> ? (o) - de woerd (m) - de eend (v) - het eendekuiken (o)
> De hond (m i.p.v. o) - de reu (m) - de teef (v) - de pup (m) of het
> puppy (o)
> De kat (m i.p.v. o) - de kater (m) - de kattin (v) - het kitten (in
> het Engels, maar in het Nederlands zal dat woord niet bestaan -
> hoewel, je hoort het wel eens, in kattenliefhebbersmilieus)
>
> Kent er iemand nog dergelijke diergroepen? En vinden jullie het ook
> jammer dat die niet voldoen aan de regel diergroep (o), mannelijke
> vorm (m), vrouwelijke vorm (v) en jonge versie (o)?

Vaak wordt de vrouwelijke vorm door een achtervoegsel van de algemene
(mannelijke) naam gevormd: wolv(in), leeuw(in) etc. Ook wel door
verbinding van de algemene diersoortnaam met een typische mannetjes- of
vrouwtjesnaam: olifantenbul/olifantenkoe, mannetjesmus/vrouwtjesmus. Soms
bestaat er alleen een aparte mannelijke vorm: eend/woerd, gans/ganzerik.
Ook: de mens (m), het mens (o, v), de man (m), de vrouw (v), het kind (o,
m, v), de jongen (m), het meisje (o, v).
Het mens, het kind, het meisje zijn als zefstandig naamwoord weliswaar
onzijdig, maar er wordt doorgaans wel met hij/zij, hem/haar naar verwezen.
Dat geldt ook voor de verkleinwoorden van dergelijke woorden.

Henk
--
H. Veldman
Laboratory for Experimental Neurology (NMZ)
University Medical Center Utrecht (AZU)


Mies Huibers

unread,
Jul 23, 2001, 6:02:52 PM7/23/01
to

"Guido Reijnders" <g_rei...@chello.nl> schreef in bericht
news:%Sw67.242531$XL1.4...@nlnews00.chello.com...

> Behalve dan toch in zinnen waarin in het onderwerp de vrouwspersoon
> al met hij wordt aangeduid: 'Is Maaike al nor de turnles? Hettie zun
> gymspulle wel bij?'

Even dan nog in dit Brabants dialectonderonsje: het ligt er maar heel erg
aan wie die Maaike dan wel mag zijn. Het aanduiden van vrouwelijke personen
met "hij" gebeurt bijna uitsluitend wanneer er sprake is van een
vertrouwelijke sfeer. Bij ons moeder en bij öllie sjaan.

Tip: probeer als je het geslacht wilt weten eens te werken met öllie en
öllieje. Werkt als een speer. Öllie Sjaan en öllie kachel (v) tegenover
öllieje Sjarel en öllieje auto (m).

Mies

Message has been deleted

Kees de Graaf

unread,
Jul 24, 2001, 2:35:51 AM7/24/01
to
"Mies Huibers" <Mies.Hu...@iae.nl> writes:

| "Guido Reijnders" <g_rei...@chello.nl> schreef in bericht
| news:%Sw67.242531$XL1.4...@nlnews00.chello.com...
|
| > Behalve dan toch in zinnen waarin in het onderwerp de vrouwspersoon
| > al met hij wordt aangeduid: 'Is Maaike al nor de turnles? Hettie zun
| > gymspulle wel bij?'
|
| Even dan nog in dit Brabants dialectonderonsje: het ligt er maar heel erg
| aan wie die Maaike dan wel mag zijn. Het aanduiden van vrouwelijke personen
| met "hij" gebeurt bijna uitsluitend wanneer er sprake is van een

| vertrouwelijke sfeer. Bij ons moeder en bij \366llie sjaan.

In het Limburgs net weer iets anders, daar worden (informeel) vrouwelijke
personen met een onzijdige vorm aangeduid. B.v. over een meisje: "Het heeft
zijn nieuwe jurk aangetrokken" (waarin ik de dialectwoorden even in
Nederlandse vorm heb weergegeven). Ik kan me nog goed herinneren dat ik aan
schoonfamilie en kennissen werd voorgesteld als "Josee ziene miens" (Josee
zijn man).

-- Kees de Graaf, AZU Utrecht, C.N.de...@SPAMazu.nl, +31-30-2506079

sig.Z

Michel Martens

unread,
Jul 25, 2001, 4:04:44 PM7/25/01
to
"Mies Huibers" <Mies.Hu...@iae.nl> schreef op Tue, 24 Jul 2001
00:02:52 +0200 in nieuwsgroep nl.taal :


In Brabantse dialecten bestaan meerdere trucjes om het geslacnt te
weten te komen, gesteld dat je het niet weet. Ik heb er zelf als eens
een paar vermeld en ook een inhaker uit de regio Tienen (zijn naam
ontsnapt mij) heeft er een aangereikt. Maar het zijn natuurlijk
slechts middeltjes die de dialectspreker zélf kunnen helpen, omdat die
bijna feilloos aanvoelt wanneer je (in jouw geval) öllie of öllieje
moet zeggen. Voor een AN-spreker blijft het koeterwaals.

Michel.
>
>
>
>

0 new messages