AV
>Met de uitdrukking 'niets is minder waar' wordt bedoeld dat je er naast zit.
>Wat is 'minder waar' en wat als 'niets' dat is? Wie 't weet mag 't
>zeggen...
't Is maar een zegswijze die ooit door iemand is bedacht, en die tot
cliché is geworden. Logisch gezien is het onzinnig.
========================
Feico "Oncreatief" Nater
Logisch gezien is het onzinnig? Niets is minder waar.
Eerst strikt beschouwd: x is waar, of x is niet waar.
Als x niet waar is, is er niets minder waar dan x.
Logisch gezien volledig duidelijk.
Maar verder: in het dagelijks gebruik blijkt er een glijdende schaal van
waar naar onwaar. Wij zien bijvoorbeeld verschil tussen een uitspraak
met kleine onrechtmatigheden en een uitspraak met een keiharde leugen.
Bijvoorbeeld:
Ik rijd nooit te hard.
Wanneer dit wordt uitgesproken door iemand die in zijn leven slechts
*een* keer te hard reed (in 1972 moest zijn vader heel snel naar het
ziekenhuis gebracht worden) erkennen wij meer waarheidsgehalte als
wanneer het wordt gezegd door iemand die altijd als hij rijdt 150 km/u
rijdt.
In het laatste geval is de uitspraak minder waar dan in het eerste
geval.
> ========================
> Feico "Oncreatief" Nater
--
met vriendelijke groet,
H. van Boven
zend reacties aub ook naar
vanb...@digiface.nl
Het kan inderdaad niet, maar het is wel vergezocht.
Om te beginnen is je conclusie dat 'ze' zich in 'hem' vergist hebben
niet juist. Ze hebben alleen maar verkeerd gegokt en zich in hun aanname
vergist.
In je voorbeeld is de gedachte ze hem konden vertrouwen de hoogste
waarheid. Niet het vertrouwen zelf, want dat moet nog bewezen worden.
De stelling is dus, ze nemen voor waar aan dat de veronderstelling dat
ze hem kunnen vertrouwen juist is.
Vervolgens blijkt achteraf dat hun vertrouwen gelogenstraft wordt. Hij
is helemaal niet te vertrouwen.
Waar ligt nu de moeilijkheid?
Niet bij dat vertrouwen in die ander, want het was nog onbekend of hij
dat vertrouwen al dan niet zou beschamen. Op grond van een hypothese (we
denken dat we hem kunnen vertrouwen) wordt besloten: vooruit, we hopen
er maar het beste van- we gaan denken dat we hem kunnen vertrouwen.
Zo gauw het tegendeel blijkt krijgt hij ook nog eens de schuld in de
schoenen geschoven. Alsof hij er wat aan kan doen dat ie niet te
vertrouwen is. Zo werkt het niet natuurlijk. Die anderen hadden niet
moeten denken dat hij te vertrouwen is, zonder daaromtrent zekerheid te
hebben.
Het maakt niet uit voor de al dan niet betrouwbaarheid van die ander wat
je er over denkt, die verandert daar niet door.
Het probleem ligt bij de gedachte. Die is geldig of niet geldig.
Geldig wanneer je denkt dat iemand betrouwbaar is en als naderhand
blijkt dat dat ook zo is.
Ongeldig wanneer je weet dat iemand niet te vertrouwen is en desondanks
vertrouwen in hem stelt.
In beide gevallen is het karakter van de ander waar en onveranderd.
Op het moment van denken echter is ook de gedachte waar. Ongeacht of die
achteraf juist blijkt of niet.
Wat is nu waar in de zin 'we dachten dat we hem konden vertrouwen'?
Dat is de gedachte -die is gedacht en dus waar.
Het bewijs van al dan niet betrouwbaar zijn van de ander ligt nog in de
toekomst en daar kan geen uitspraak over gedaan worden. Immers, iets dat
nog gebeuren moet kan niet van te voren al waar zijn.
Wanneer je nu achteraf zegt: 'niets is minder waar' staat 'minder'
gelijk aan 'niet'. Immers, iets is waar of niet waar. Een beetje niet
waar bestaat niet.
We zeggen dus: We dachten dat we hem konden vertrouwen, maar niets (van
ons denken) was niet waar.
Daar zitten we dan met de dubbele ontkenning, anders gezegd wordt dat:
We dachten dat we hem konden vertrouwen en ons denken was waar.
En dat klopt precies, want dat was inderdaad wat we deden: denken!
Dat 'ie uiteindelijk niet te vertrouwen was is vers twee, en heeft met
die gedachte niets te maken.
Is dat nou Wittgensteinse logika of dreunen de drie kanonnen van Grolsch
gistermiddag toch nog een beetje na?
Huub
> Met de uitdrukking 'niets is minder waar' wordt bedoeld dat je er naast zit.
> Vb. "We dachten dat we hem konden vertrouwen, maar niets is minder waar",
> betekent dat zij zich in hem vergist hebben. Maar, hoe kun je nu het gezegde
> logisch uitleggen zodat er een uitkenning uit volgt? Iets is waar of niet
> waar. Wat is 'minder waar' en wat als 'niets' dat is? Wie 't weet mag 't
> zeggen...
>
Strikt genomen heb je gelijk: iets is waar of niet waar. Toch worden er vaak gradaties aangebracht,
zoals "Dat is wel een beetje waar", "Dat is absoluut niet waar".
In uitdrukkingen als "Niets is minder waar" moet je "niets" niet al te letterlijk opvatten. Als je erover
gaat nadenken kan je altijd wel iets verzinnen dat nóg minder waar is (nóg verder bezijden de
waarheid dus).
groeten, ellen
> Date: Tue, 11 Mar 1997 11:40 MET
> From: "H. Jurjus" <jur...@kub.nl>
> Newsgroups: nl.taal
> Subject: Re: Logica van 'niets is minder waar'?
> > > Met de uitdrukking 'niets is minder waar' wordt bedoeld dat je er naast zit.
> > Strikt genomen heb je gelijk: iets is waar of niet waar.
> Nee. Strikt genomen heeft hij nou juist ge'e'n gelijk.
> De stelling 'elke bewering is waar of onwaar' is een simplificerende
> aanname uit de klassieke logica, die eigenlijk niet me'e'r inhoud dan een
> restrictie (van dat vak) tot die beweringen waarvoor geen gradaties van
> geldigheid bestaan. (Wiskundige beweringen, bijvoorbeeld.)
> Beweringen die 'tot op zekere hoogte' waar of onwaar kunnen zijn worden
> in deze discipline eenvoudigheidshalve *buiten beschouwing gelaten*.
> Maar ze bestaan wel. En ze zijn bepaald niet betekenisloos.
> Sterker nog: dagelijks taalgebruik is niet mogelijk zonder deze
> categorie beweringen.
> (Probeer maar eens een verhaal te vertellen met louter wiskundige beweringen...)
Nee, 'n bewering is dan waar en slechts dan als die bewering in zijn
geheel waar is. Dit geldt niet voor paradoxen en wat aanverwante
constructies. Maar die komen nu net in 't dagelijks taalgebruik zeer zeer
zelden voor!
vrgr&hgrr
On ordinary Followup don't both Followup and Reply, please
Bij typische posting geen e-mail, aub
http://www.xs4all.nl/~rox
_______________
r...@xs4all.nl Het gewin is de hoeksteen van de samenleving.
~~~~~~~~~~~~~~~
>> Strikt genomen heb je gelijk: iets is waar of niet waar.
HJ> Nee. Strikt genomen heeft hij nou juist ge'e'n gelijk.
HJ> De stelling 'elke bewering is waar of onwaar' is een simplificerende
HJ> aanname uit de klassieke logica, die eigenlijk niet me'e'r inhoud dan een
HJ> restrictie (van dat vak) tot die beweringen waarvoor geen gradaties van
HJ> geldigheid bestaan. (Wiskundige beweringen, bijvoorbeeld.) Beweringen
HJ> die 'tot op zekere hoogte' waar of onwaar kunnen zijn worden in deze
HJ> discipline eenvoudigheidshalve *buiten beschouwing gelaten*.
Alles is waarder ! ;)
Fuzzy ("vage") logica bestudeert uitspraken waarvan het "waarheidsgehalte" een
continue waarde tussen 0 (onzin) en 1 (hoogste waarheid) vertegenwoordigt.
Dit is bijvoorbeeld handig wanner je met vuistregels werkt: sommige vuistregels
zijn "waarder" dan andere; in dit geval betekent het dat die regel vaker waar is
dan een andere regel.
--
<tsb>Zorba
> Nee, 'n bewering is dan waar en slechts dan als die bewering in zijn
> geheel waar is.
In de klassieke tweewaardige logica. Er bestaan echter nog vele andere soorten
logica's waarin jouw uitspraak niet altijd geldig is. De logica die men al
pratend/schrijvend gebruikt lijkt me geen klassieke logica.
--
<tsb>Zorba