http://www.deltaphoto.nl/Galerie/Beijum/33-024.jpg
http://www.deltaphoto.nl/Galerie/Beijum/10-042.jpg
http://www.deltaphoto.nl/Galerie/Beijum/10-042.jpg
http://www.beijum25.nl/website/images/artikelen/artikel3/wicher02.jpg
Dit was zo een beetje alles wat ik heb kunnen vinden, wie heeft er
meer......
--
Mvg Gerard
Verwijder NOSHIT voor een privémail... :-)))
Vr.gr. Berend
Weet er nog iets van. Geen winkel maar een grote 'bouwschuur' :-)
Zelfs dat weiland werd weer vooraf gegaan door wat anders, Berend: een
onontgonnen natte wildernis, een kwelder met strubben. Gerard kan dus
het beste een eindje gaan wadlopen en gaan kijken op het oosteind van
Schiermonnikoog.
Impressie op:
http://www.archeologienet.nl/archeo_regio/archeo_nzeeg.cfm
> In de dertiende of veertiende eeuw ontstaat het dorp Beijum
> doordat percelen langs de Beijumerweg in erfpacht worden
> gegeven door onder andere het Pelstergasthuis.
> Dit gasthuis krijgt ook de zeggenschap over de benoeming
> van de pastores van Beijum.
> Door de burgeroorlog tussen de Schieringers en de Vetkopers
> wordt het dorp in de vijftiende eeuw gedeeltelijk verwoest en
> ontvolkt. Dit leidt ertoe dat paus Sixtus IV na overleg met de
> bisschoppen van Utrecht (voor Groningen) en Münster (voor Beijum)
> besluit dat Beijum bij de eerstvolgende pastoorsvacature als
> zelfstandige parochie wordt opgeheven.
> De parochianen vallen voortaan onder Zuidwolde, de kerk van
> Beijum wordt kapel en het bezit vervalt aan het Pepergasthuis.
Bron: Beno Hofman op:
http://www.groningerarchieven.nl/content.php?hoofd_id=3&sub_id=45&subsub_id=49&hofman_id=31
"Gerard" <gerardenin...@home.nl> schreef in bericht
news:mn.da0d7d53b...@home.nl...
"Roegbainer" <in...@futurum.nl> schreef in bericht
news:41af6$4246f4ec$513a4102$24...@news.versatel.nl...
Ooit hebben op http://www.beijum.nl een aantal oude foto's van
boerderijen gestaan die op de plek stonden van waar nu beijum ligt. Je
zou eens contact op kunnen nemen met J. van Leeuwen. Zijn adres is zo te
achterhalen met een whois query.
Als je zelf geen whois op je pc hebt staan dan kan je je hier behelpen:
http://demon.nl/support/services/querytools.html
--
EeBie (Keep on rockin' in the free world).
Dank je...
Vandaar de verwarring bij Joske, laatst.
Toevoeging: in november 1984 kwam Aragog in Beijum wonen, al was het dan maar tijdelijk,
voor 1 jaar ;-)
--
Aragog.
In the course of an average life,
Second chances are a rare and precious commodity
Om je de waarheid te zeggen: ik kan jullie zo echt niet uit elkaar
houden. Gewoon niet de aandacht om ook nog eens de naam achter de
bijkans Chinese bijnaam te onthouden, sorry.
Geen ideetje om weer met de oude namen te gaan posten? :-)))
Joske
Nee. Ik post hier vanaf het begin als Mieghommel en ben dat blijven
doen, met uitzondering van een hele korte periode.
Misschien moet je het beestenspul voor je zien.
Dit is een mieghommel:
http://www.tuhep.phys.tohoku.ac.jp/~takaaki/pics/escher/ant.jpg
http://www.sintanthonis.nl/asp/Kunst/bestandsbeheer/Wk35KunstrouteWanroijFormiga.jpg
En dit een swieniegel:
http://www.mark-ju.net/images/hedgehog.jpg
http://www.kulak.ac.be/facult/wet/biologie/pb/kulakbiocampus/vertebraten/egel-04792.jpg
Wat ain roegbainder is zol ik eerlik gezegd nait weten.
>> Ik kan jullie zo echt niet uit elkaar houden.
>> Geen ideetje om weer met de oude namen te gaan posten? :-)))
> Nee.
Okay :-)
> Misschien moet je het beestenspul voor je zien.
> Dit is een mieghommel:
> http://www.tuhep.phys.tohoku.ac.jp/~takaaki/pics/escher/ant.jpg
>
http://www.sintanthonis.nl/asp/Kunst/bestandsbeheer/Wk35KunstrouteWanroijFormiga.jpg
> En dit een swieniegel:
> http://www.mark-ju.net/images/hedgehog.jpg
>
http://www.kulak.ac.be/facult/wet/biologie/pb/kulakbiocampus/vertebraten/egel-04792.jpg
> Wat ain roegbainder is zol ik eerlik gezegd nait weten.
Nou gewoon, een ruige vent die grote stappen neemt.
Joske
Hm, een soort Ellert of Brammert of grote (on-)vriendelijke reus met
zevenmijlslaarzen aan.
Ik zat zelf meer te denken aan een harige spin. Misschien kan
Swieniegel ons uit de nood helpen?
> Ter verklaring voor de Groningse term roegbainder kwam Joske op de
> proppen met een ruige vent die grote stappen neemt
> Hm, een soort Ellert of Brammert of grote (on-)vriendelijke reus
> met zevenmijlslaarzen aan.
Ja, en hij zeult bij voorkeur met strobalen? :-)
> Ik zat zelf meer te denken aan een harige spin. Misschien kan
> Swieniegel ons uit de nood helpen?
He, wacht eens:
Ruw persoon, scheldnaam voor de inwonders van de Pekela's
http://www.sillius.nl/groningana/plat_wrd.html
Zat ik er als allochtoon niet eens zo ver naast. Nu het woord
'bainder' nog.
Joske
Hest goud doan heur wicht. Dat mout 'm wezen. Kiek ook eefkes hier:
http://www.futurum.nl/
"Mieghommel" <harry...@isdit.nl> schreef in bericht
news:1112207064.5...@l41g2000cwc.googlegroups.com...
Niks te danken mien jong. Ik stuur nog wel een reken. :)
ook wel roegpoter, ofwel iemand die nogal ruw op de wereld rondstapt.
--
Met vriendelijke groeten,
Ben Doedens
> Joske:
>
>
> Dit is een mieghommel:
> http://www.tuhep.phys.tohoku.ac.jp/~takaaki/pics/escher/ant.jpg
>
http://www.sintanthonis.nl/asp/Kunst/bestandsbeheer/Wk35KunstrouteWanroijFormiga.jpg
>
> En dit een swieniegel:
> http://www.mark-ju.net/images/hedgehog.jpg
>
http://www.kulak.ac.be/facult/wet/biologie/pb/kulakbiocampus/vertebraten/egel-04792.jpg
>
Bienoam van Ol' Pekelders. Stonden altied bekend as roege luu.
De officiële geschiedschrijving van Oude Pekela luidt dan ook:
1599 Feiko Allens Clock sticht Oude Pekela
1601 De jenever wordt volksdrank in Oude Pekela
Daarna is 't nooit meer helemaal goed gekomen met de Pekelders.
Maar goed, er zijn veel meer dorpen met een bijnaam voor de plaats of hun
inwoners.
Van Dideldom.com
Bienoamen.
Ook wel schimpnoamen.
Inwoners van mennege ploats in pervìnzie Grunnen hebben n bienoam (dat ken n
geuzennoam wezen, mor ook n scheldnoam), op dizze bladziede n overzicht.
a.. Adorp Oadörp Bierzoepers, Janneverzoepers
b.. Aduard Auwerd Peerdevillers
c.. Appingedam n Daam Peerdekopers, Vlinthippers
d.. Harma van Nieuwpoort oet Delfziel schreef: "De damsters oet Daam
nuimen wie damster knollen. Ik wait nait woarom."
e.. Baflo Bavvelt Koarkroders, Koarschoevers
f.. Bedum Beem Geutslikkers, Kreuskraben
g.. Ina Lenting-Blok schreef ons: "Beemermelkzoepers, vanwege
melkfabriek."
h.. Beerta Beerte Knollentrekkers, Baarvekoppen Marten F. Grupstra schreef
ons: "n Beester wordt ook wel n Beesterboekou nuimd."
i.. Bellingwolde Bennewolle Knollentrekkers
j.. Bierum Baaierm Biertunnen, Goldpaanzen, Gortpinzen, Gortkorrels
k.. Blijham Blijham Brijpinzen
l.. Bourtange Boertang Haaideschoapen
m.. Delfzijl Delfziel Klokkedaiven, Strandjutters Harma van Nieuwpoort oet
Delfziel schreef: "Veur zover ik wait haiten wie in Delfziel, Delfzielster
kraabers. Waarom precies wait ik nait, moar t zal wel met het daaiertje te
moaken hebben dei hier in t woater zwemt."
n.. Den Andel Naandel Törken, Poepen Klaas Bol schreef ons: "Poepen, dat
wazzen n stelletje roege en raauwe mensen dij op ain van de Deense aailanden
woonden (900 na Christus). Zai wazzen in dainst van de Oostzeevoarders mor
ook van de V.O.C.". Martinus Kloosterman schreef ons: "Törken komt van n
eerappelsoort dei doar vrouger n bult verbouwt wer. Zo heb ik t heurd."
o.. Den Ham n Ham Zoepenbrijpinsen
p.. Doezum Doezum Doppers
q.. Eenrum Ainrom Doodstekers, Witkoppen
r.. Ekamp Aikamp Knollentrekkers
s.. Enumatil IJmentil Schaifdokken
t.. Eppenhuizen Eppenhoezen Blaauwhozen
u.. Euvelgunne Euvelgun Katten
v.. Ezinge Aizing Kouketers, Kouvreters
w.. Farmsum Faarmsom Katten
x.. Feerwerd Fiwwerd Kattevreters, Egyptenoaren
y.. Finsterwolde Finnerwol Törken
z.. Foxhol Foxhol Bosduvels
aa.. Garmerwolde Gaarmwol Röskammers
ab.. Garnwerd Garwerd Görtvreters
ac.. Garsthuizen Garsthoezen Roegkoppen
ad.. Glimmen Glimmen Tuten
ae.. Godlinze Glìnse Schoapedaarms
af.. Grijpskerk Gruupskerk Smaalruggen
ag.. Groningen Stad Molbonen, Booneters, Kloarepruivers, Kouketers,
Klokkedaiven Doede Bruinsma schreef: "Luu oet Stad wórren ook wel
"Tellerlikkers" nuimd. Op 't platteland wörren nog gain borden broekt, doar
wör zo oet pot eten." Ferdinand Oosterheert schreef: "Zo'n 4 of 5 honderd
joar leden stolen de Grunnegers de klokken van Daam. Ze namen ze mit op slee
over t ies en zakten de deur in Winneweer. Mit veul muite kregen ze slee
weer op t ies en doarom nuimen ze t nouw 'Wie winnen weer'. k Wait nait of t
woar is."
ah.. Grootegast Grodegast Woldjeprikkers
ai.. Haren Hoaren Knollen Joh. E. G. Ruiter oet hoaren schreef: "De
knollen (koolroapen) oet Hoaren wazzen beroemd. Zai wuiren oetvoerd noar
Hamburg, Bremen en veul meer aander Duutse steden." Henry Medendorp schreef:
Ik heb aaltied heurd, 'knollebieters'.
aj.. Harkstede Haarstee Katten, Raitvinken
ak.. Hellum Helm Zaandkroepers
al.. Holwierde Holwier Doofpotten, Teertunnen
am.. Hoogezand Hogezaand Aangebraaide hozen, Boeskoolstronken
an.. Hoogkerk Hoogkerk Mouskoolstronken
ao.. Hornhuizen Hörnhoezen Törken, Hounder
ap.. Houwerzijl Houwerziel Nazareners
aq.. Kantens Kannes Vlinthippers
ar.. Kloosterburen Kloosterboeren Stiefkoppen
as.. Kommerzijl Kommerziel Spierens
at.. Krewerd Kraiwerd Katten
au.. Kropswolde Wolle Katten
av.. Leek Leek Katten, Poerem
aw.. Leens Lains Boeskoolkoppen Martinus Kloosterman schreef ons: "Dou ik
noar ULO ging neumen wie Lainsters altied Lainster kuutschieters. Ik wai
nait woarom."
ax.. Leermens Leerms Krombekken
ay.. Loppersum Loppersom Boeskolen Limmy Oosterheert schreef ons: "Lopster
Aalbeerns, Mien moeke hed heur haile leven leeft in Loppersum. Van heur heb
ik t. Zai is geboren in 1914 en overleden in 1998."
az.. Losdorp Lösdörp Doddels, Katten
ba.. Lutjegast Lutjegast Bekkesnieders
bb.. Lutjesaaksum Lutjesoaksem Nachtegoalen
bc.. Martenshoek Houk Katten
bd.. Marum Moarum Prikkeboenders
be.. Meeden Maiden Aierleggers, Aierzuikers
bf.. Mensingeweer Menskeweer Gloazetikkers
bg.. Middelstum Middelsom Zweepboksems
bh.. Midwolda Midwolle Neuzebieters, Kraaikoppen
bi.. Muntendam Muntendam Kouvreters, Bezzembinders Udo schreef ons:
"Kouvreters, In de Franse tied zol der in Tussenklappen n kou veur de
Patriotten slacht worden. De Muntendammers kregen der lucht van en veur de
Patriotten aan de beurt waren, hadden lu oet Muntendam t baist al stolen.
(oet Muntendam en de Muntendammers 1948)" H. Venema-Kreps schreef ons: "Bie
mien veurolders in Börkomnij is in 1870 in de ossenschure brand uutbroken.
Veul ossen binnen verbraand en de reuk trok noar muntendam. Dij kwammen over
de velden mit schaarpe messen en sneden stokken vlais uut de kedoavers.
Volgens mien fam. Kreps, woar dat gebeurde, binnen ze zo aan heur noam
kouvreters kommen." n Ôl zegswieze; t Is n Muntendammer: hai het honger òf
hai krigt honger. (red.)
bj.. Niebert Nijbert Prikkebuurders
bk.. Niehove Nijhoof Poepen
bl.. Nieuwe Pekela Nij Pekel Roegbainders, Pekelheerns Doede Bruinsma
schreef: "De Pekelders nuimen ze ook 'Bosberen'. Wie haren 't op de HBS op
Knoal aaltied over 'Pekelbaisten'."
bm.. Nieuwolda t Hammerk Blauwgortvreters
bn.. Niezijl Nijziel Poepen, Katten
bo.. Noordbroek Noordbrouk Woddels, Woddelkoppen, Woddelboeren
bp.. Noordhorn Noordhörn Talholten, Kakkerlakken
bq.. Noordlaren Noordloaren Õzzen
br.. Noordwijk Noordwiek Rötten
bs.. Nuis Nuus Prikjes, Prikkebuurders
bt.. Obergum Obergum Roodborstjes Dizze bienoam wuir ons toustuurd deur
Fokke Hop.
bu.. Oldehove Olhoof Kannewaskers
bv.. Onderdendam Onderndaam Peerdevillers
bw.. Onnen Onnen Sompen, (Sompen = natte törven)
bx.. Onstwedde Onstwedde Diksteerten, Dikkoppen Doede Bruinsma schreef:
"Onstwedders haiten ook wel 'Bobbekoppen'."
by.. Oosterhogebrug Oosterhogebrug Poepen Piet Knollema schreef ons: "Als
old-Roeskerbrugger herinner ik mie nog het volgende riemke:
Oosterhogerbrugger poepen lussen gain soepen lussen gain melk god, wat ben
dei Ooosterhogebruggers lelk."
bz.. Oosternieland Nijlaand Klontjepikkers
ca.. Oostwold (Old.) Oostwol Kraaikoppen
cb.. Opende De Penne Peenjemannen
cc.. Oude Pekela Ol Pekel Roegbainers, Pekelheerns Doede Bruinsma schreef:
"De Pekelers nuimen ze ook 'Bosberen'. Wie haren 't op de HBS op Knoal
aaltied over 'Pekelbaisten'." Inwoners van 't streekje "Bronsveen" worren
"Brommelboeren" nuimt
cd.. Pieterburen Paiterboeren Klep-in-nekken
ce.. Pieterzijl Pieterziel Potjebulen, Paddestoulen
cf.. Potjebulen binnen lu dij jeuzeln en joanen.
cg.. Raskwerd Raskerd Striekstokken, Katten t Schient dat der vrouger in
Raskerd nogal wat aan de striekstok hangen bleef.
ch.. Rottum Röppen Nunnen, Steernkiekers Anne Aalders schreef ons:
"Vrouger ston doar naost n Benedictijner mannenklooster ook n
nonnenklooster, Bethlehem." Steernkiekers binnen lu dij mit kop in de nek
lopen (aigenwies dus).
ci.. Ruischerbrug Roeskerbrug Melkbekken Piet Knollema schreef ons: "In
Engelbert zong wie 65 joar leden: Roeskerbrugger katten, lopen op latten,
lopen op spek, roeskerbrugger katten bennen gek."
cj.. Saaksum Soaksum Spekvreters
ck.. Saaksumhuizen Soaksumhoezen Gloazekiekers
cl.. Sauwerd Saauwerd Kouketers
cm.. Sappemeer Sapmeer Aanbraide hozen Doede Bruinsma schreef: "Wedemannen
en -vraauwen dij weer traauwen worden ook 'aanbraaide hozen' nuimd."
cn.. Scharmer Schaarmer Raaitvinken
co.. Scheemda Scheemde Winhonden
cp.. Schildwolde Schewòl Kezekoppen
cq.. Sebaldeburen Seballeburen Oapedrillers
cr.. Sellingen Zèlng Zèlngersukerslikkers Alie Peper oet Zèlng(?) schreef:
"Gimmestieskverainen haitte SSS, zodounde."
cs.. Siddeburen Sibboeren Geelbainen Sibboeren ligt op n zaandrug, bienoam
zol t moaken hebben kinnen mit de dikke loage geel zaand dij dicht aan
oppervlakte ligt (oet t "Schimpnamenboek van Nederland", schreven deur Dirk
van der Heide en oetgeven deur Profiel in Beem).
ct.. Sint Annen Sint Annen Potjebulen, Paddestoulen Mit paddestoulen
worden lu beduild dij nait veul in de reken binnen.
cu.. Slochteren Slochter Gaanzeroppers Willem Wollinga schreef: "Ik bin in
Slochtern geboren, en door zeiden ze altied Slochterozevörrels."
cv.. Spijk Spiek Blaauwboksems Piet Knollema oet Amsterdam schreef ons: Ik
heb tiedens n bezuik aan Spiek bie t veur de zoveulste moal t carillon
speulen heuren t volgende "gedicht" bedocht: Klokkenspul speult elk ketaaier
Veur mens en daaier geliek Tied vlugt in Spiek.
cw.. Stadskanaal Knoal Veentrappers
cx.. Stedum Steem Vlaigers, Stiefkoppen
cy.. Stitswerd Stivverd Brageltrappers
cz.. Ten Boer Ten Boer Dikkoppen
da.. Ter Apel Troapel Kloosterwiekers Reinder Meijer oet Troapel schreef
ons: "Ik heb van mien schoonvoa en nog van andere mensen op leeftied heurt,
dat zij eerder noar de 'Wieke' gingen en van aandern weer dat ze noar
'Klooster' gingen om lekker uut te goan. Vandoar misschien ook wel dat de
Karnevalsverainen 'De Kloosterwiekers' haiten."
db.. Ter Apelkanaal Troapelknoal Klontjebuurters Helen Hofman,
(coördinator Streekhistorisch Centrum op t Knoal), schreef ons:
"Klontjebuurt komt van t faait dat men hier veul biemekoar op de koffie ging
en der dan n klontje (=kandij) in kreeg."
dc.. Termunten Termunten Koudaiven, Panheerns
dd.. Thesinge Taisn Kouketers
de.. Tinallinge Tinaalngn Klokluders
df.. Tjuchem Tjuggem Torenmeters
dg.. Uithuizen Oethoezen Peerdevillers
dh.. Uithuizermeeden Mij Kedelschieters
di.. Ulrum Ollerom Vlintboksems
dj.. Usquert Oskerd Metworsten, Bekkesnieders
dk.. Veendam Veendam Woapendaiven, Klokkedaiven Tooms Mulder oet Zuudbrouk
schreef: "Veendammer Wind, Dat betaikent: Veendammers mainen dat ze beder
binnen, as dat ze in waarkelkhaid binnen." Doede Bruinsma schreef: "De
Veendammers haiten ook wel 'Stobbendrieters' (drieten=schaiten) of
'Windhappers'. De noamen 'preekstouldaiven' en 'woapendaiven' kommen hier
vot: Dou snikke oet Stad kwam mit preekstoulen en gemaintewoapens veur
Veendam en Wildervank, hebben Veendammers dij van Wildervank inpikt omreden
dij mooier waren as dij zai zölf besteld haren." Greeth den Bak-Suk schreef
ons: "Veendammer Bonke Vreters, Mien Pa vertelde mie 50 joar leden dat
Veendammers bonken zöchtn in t veld in omlegen ploatsen om n ekstroa sìnt te
verdainen bie de knopenfebriek."
dl.. Vlagtwedde Vlagtwedde Diksteerten
dm.. Vriescheloo Vraiskelo Eerappeldobben, Eendekukens Doede Bruinsma
schreef: "De Vraiskeloërs worren ook 'Gaanzekukens' nuimd."
dn.. Wagenborgen Woagenbörgen Bremsters, Witmulen
do.. Warffum Waarvum Bloklichters
dp.. Wedde Wedde Katten Doede Bruinsma schreef: "Ik zag ook 'n
scheldverske over Wedde: Wedder katten Lopen op latten, Vangen moezen In
aandermans hoezen."
dq.. Wehe-DenHoorn Wij Peerdekoppen
dr.. Westeremden Westeremmen Vraauwlustelers
ds.. Westerlee Westerlij Klokkeluders
dt.. Westernieland Nijlaand Klaaikloeten
du.. Wetsinge Wetsen Katten
dv.. Winschoten Winschoot Tellerlikkers, Sodemers Doede Bruinsma schreef:
"Luu oet Winschoot wörren "Tellerlikkers" nuimd omreden op 't platteland
wörren nog gain borden broekt, doar wör zo oet pot eten."
dw.. Winsum Winzum Gladhakken, Ledderdroagers
dx.. Wirdum Wirdum Kouketers
dy.. Woldendorp Woldendörp Woldmannen
dz.. Wolfsbarge Baarge Motten
ea.. Woltersum Woltersom Egyptenoaren
eb.. Zandeweer Zanneweer Eerappelruders
ec.. t Zandt t Zaand Handstokken
ed.. Zevenhuizen Zeuvenhuzen Turfstekers, Bageltrappers
ee.. Zijldijk Zieldiek Peperkoppen, Duvels
ef.. Zoutkamp Zoltkamp Schelleviskoppen, Vlintboksems
eg.. Zuidhorn Zuudhörn Katten, Wiendhappers
eh.. Zuidwolde Zuudwòl Zuurkoolvreters, Boeskoolvreters Ginus Kruize
schreef ons: "Boeskoolvreters, omdat der in de omgeving van Zuudwól veul
witte kool wer verbaauwd wuir de bienoam 'Boeskoolvreters' veul broekt."
nait weten.
> n.. Den Andel Naandel Törken, Poepen Klaas Bol schreef ons: "Poepen, dat
> wazzen n stelletje roege en raauwe mensen dij op ain van de Deense aailanden
> woonden (900 na Christus). Zai wazzen in dainst van de Oostzeevoarders mor
> ook van de V.O.C.". Martinus Kloosterman schreef ons: "Törken komt van n
> eerappelsoort dei doar vrouger n bult verbouwt wer. Zo heb ik t heurd."
Een politiek correct antwoord maar volgens mij is het toch echt turken.
Dat is ook de reden dat er altijd een turkse vlag voor het dorpshuis
stond, tenminste toen ik er nog woonde.
>> Joske vond haar weg zelf wel en stuitte op:
>>> Ruw persoon, scheldnaam voor de inwonders van de Pekela's
>> Hest goud doan heur wicht. Dat mout 'm wezen. Kiek ook eefkes
>> hier: http://www.futurum.nl/
> Bedankt veur alle rekloame, mieghommel.
Sucht er schier uut, kirrels.
Joske
Zo!
>>> Ter verklaring voor de Groningse term roegbainder kwam Joske op
>>> de proppen met een ruige vent die grote stappen neemt
>>> Ik zat zelf meer te denken aan een harige spin. Misschien kan
>>> Swieniegel ons uit de nood helpen?
>> He, wacht eens:
>> Ruw persoon, scheldnaam voor de inwonders van de Pekela's
>> http://www.sillius.nl/groningana/plat_wrd.html
>> Zat ik er als allochtoon niet eens zo ver naast. Nu het woord
>> 'bainder' nog.
> ook wel roegpoter, ofwel iemand die nogal ruw op de wereld
> rondstapt.
Mooi, woorden waarvan de klank tenminste nog weergeeft wat ze
betekenen. Anders had ik het zeker nooit kunnen raden.
Joske
>> Wat ain roegbainder is zol ik eerlik gezegd nait weten.
> Bienoam van Ol' Pekelders. Stonden altied bekend as roege luu.
> De officiële geschiedschrijving van Oude Pekela luidt dan ook:
> 1599 Feiko Allens Clock sticht Oude Pekela
> 1601 De jenever wordt volksdrank in Oude Pekela
> Daarna is 't nooit meer helemaal goed gekomen met de Pekelders.
Ha ha. Ben blij dat mijn afkomst slechts bekend staat als 'harde
werkers'. Maar zo leer je nog eens wat.
> Maar goed, er zijn veel meer dorpen met een bijnaam voor de
> plaats of hun inwoners.
Prachtig. Maar ik hoop niet dat je verwacht dat we die uit ons hoofd
gaan leren? Zoals ik al schreef, ik heb al moeite de namen alhier
uit elkaar te houden.
Joske
> Van Dideldom.com
> Bienoamen.
> Ook wel schimpnoamen.
> Inwoners van mennege ploats in pervìnzie Grunnen hebben n bienoam
> (dat ken n geuzennoam wezen, mor ook n scheldnoam), op dizze
> bladziede n overzicht.
> a.. Adorp Oadörp Bierzoepers, Janneverzoepers
> b.. Aduard Auwerd Peerdevillers
> c.. Appingedam n Daam Peerdekopers, Vlinthippers
> knipje
Ik ben in Den Andel geboren en heb dat ook al lang geleden doorgegeven aan Dideldom, maar
het antwoord was dat zij die andere versie aanhielden.... idd politiek correct. Als wij
vroeger als kinderen smerig thuiskwamen was het: wat bis ook 'n vieze turk, en dat was
helemaal niet discriminerend bedoeld in die tijd, dat was gewoon een uitdrukking die je
nu niet meer gebruiken kunt :-(
Ik heb in de familie diverse ex-aardappelselecteurs uit omgeving Eenrum, Baflo e.d. en
geen van hen heeft ooit van een aardappel van die naam gehoord ook ;-)
Je kunt altijd even spieken op www.dideldom.com
D'er is veul meer voor Grunnegers en dei dat nait binnen moar d'er wel wat
van waiten willen.
--
Met vriendelijke groeten,
Ben Doedens
Geboren as Midwolmer Neuzebieter, al meer as datteg joar woonachtig in Ol'
Pekel, moar 'n Roegbainder, nee dat wor' je d'er nait van. Doar is moar ain
soort van!
Zeg dat nooit weer! Deze man is pas in 1604 geboren en kwam in 1629 voor het
eerst in Oude Pekela.
>
> 1601 De jenever wordt volksdrank in Oude Pekela
Dit is nieuw voor mij. Wat zijn de bronnen? Geen duimzuigerij aub.
>
> Daarna is 't nooit meer helemaal goed gekomen met de Pekelders.
Onzin. Ben en ik (swieniegel) wonen er of hebben er gewoond.
Het feit dat Ben er naartoe is gegaan te wonen zegt voldoende en dat ik er
ben vertrokken is omdat mij werd gevraagd in de stad ontwikkelingshulp te
komen doen.
Daar ruzieën de historici nog maar even verder over. De gemeente houdt de
lezing van 1599 aan.
>> 1601 De jenever wordt volksdrank in Oude Pekela
>
> Dit is nieuw voor mij. Wat zijn de bronnen? Geen duimzuigerij aub.
Uitspraken van enkele collega's, geboren en getogen roegbainders, maar het
waarheidsgehalte ligt er laag. Het was meer om te wijzen op de geweldige
problemen van het alcoholgebruik in het verleden.
>>
>> Daarna is 't nooit meer helemaal goed gekomen met de Pekelders.
>
> Onzin. Ben en ik (swieniegel) wonen er of hebben er gewoond.
>
> Het feit dat Ben er naartoe is gegaan te wonen zegt voldoende en dat
> ik er ben vertrokken is omdat mij werd gevraagd in de stad
> ontwikkelingshulp te komen doen.
Mijn werk was hier en wat is er mooier dan om binnen vijf minuten van je
werk thuis te kunnen zijn.
Vreemd, de naam Turk is tegenwoordig toch echt een bijnaam voor Den
Andelers. Het heeft wel een plaatsje op die site verdiend of het nu een
verbastering is of niet.
> Ik heb in de familie diverse ex-aardappelselecteurs uit omgeving Eenrum, Baflo e.d. en
> geen van hen heeft ooit van een aardappel van die naam gehoord ook ;-)
Het zijn daar toch allemaal bintjes voor Ras patat? ;-)
1. Toen ik geboren werd (1958) was je ook al een Naalnster Turk, dus dat is niet van nu
maar echt iets van vroeger. *Nu* is dat niet zo gewenst meer, vrees ik :-(
2. Yepz, aan de Oude Dijk zat, en zit nog altijd, Rixona, van de Ras patat ja, en ik heb
daar ook nog nooit gehoord van een Turk-aardappel (ex heeft er zelfs nog gewerkt!, mijn
opa (ook aardappelselecteur) had een echte originele Ras-patatmachine!).
Tja, door allerlei gedoe in de politiek, raken wij. oude Naalnsters, dus onze aloude
bijnaam kwijt, snik!
Aragog.
(een Ras-echte Naalnster Turk!)
Ik wait nait aans of Finnerwolmers binnen Turken. Tenminste, zo was
d'oetsproak. Of mien moe Törken bedoulde? Kin heur nait meer vroagen. En as
ik d'haile zoaterdagmiddag in't Midwolmer Bos speuld haar, din zag ik d'er
ook oet as 'n Turk, zee mien moe ! Mos din vot in tobbe !
Dei van Finnerwol haiten in 1828 aal zo ien 't schoulmaisterreport. En
dat is ook wel oet te leggen. 't Kaspel Finnerwol kreeg pas dikke
boeren tou eerst in 1769 en vervolgens ien 1819 Oostwolmer- en
Finnerwolmerpoller bediekt wörren. Doarveur woonden 'd'r veurnoamelik
gernoatviskers (zai ook Tegenwoordige Staat van Stad en Lande, ca.
1790). En as joe elke dag op slikken van Dollard mossen wezen om joen
geld te verdainen, joa dan zag je d'r maistentieds nait aal te schoon
oet. Vandoar dus dei bienoam van Turken. Die dus wel degelik oet ain
veuroordail jegens de echte Turken veurtkomt.
En Ben, waist doe wel wat ain "boesjeude" is?
Dat was nait zo'n beste. Doar wer kinder schrik mit aanproat.
Even Goo(ch)gelen levert op:
boesjeude
- boeman; kinderschrik (zie: boeze)
Will Stevens > Bange
Bie der daipswoale en tussen het rait
Doar moggen joe nait kommen, want het deugde d'r nait
De boesjeude woon doar, dei pakt die bie't bain
Dat muik joe zo bange en d'r huilp joe gain ain
En 's oavends op bere, dan kregen je 't nebaauwd
Van aine dei stiekem deur het toenpadje sjaawd
Dan bonkte joe'n haart en waren nat van het zwait
Joen oadem ston stille, moar moeke kwam nait
Bange, wat muiken zie ons toch bange
Deur oal dat gespook juigen zie ons zo op stang
Oal dei nore dreumen, joa wat ain verdrait
En alle grode minsen dei begrepen ons nait
En ha'je wat uutvreten, dan kwam je in 't hok
Kregen je brood mit zaibe want doar hadden ze gain kok
En ha'je ooit logen, nou dan mos het er uut
Joen pinkie wui vuilt en de woarheid kwam uut
Tja, dit is een 'onschuldige' variant van het bijgeloof dat in Polen in
de achttiende eeuw - maar ook later nog wel denk ik - aanleiding tot de
gruwelijkste pogroms gaf. Daar bleef men namelijk graag geloven dat
joden het bloed van christelijke kinderen nodig hadden op hun
hoogtijdagen.
Tja, wij zijn dan ook niet zo misselijk streng katholiek gebleven als de
Polen.
Dezelfde Polen trouwens kon het in WO-2 dan ook geen moer schelen dat de
Duitsers de Joden onderbrachten in ghetto's en ze later afvoerden naar de
vernietigingskampen.
Merkwaardigerwijze komt de tekst van Will Stevens van een Poolse site !
> Dezelfde Polen trouwens kon het in WO-2 dan ook geen moer schelen dat
de
> Duitsers de Joden onderbrachten in ghetto's en ze later afvoerden
naar de
> vernietigingskampen.
Veel Nederlanders kon het ook weinig schelen. Eigen hachje eerst.
> Merkwaardigerwijze komt de tekst van Will Stevens van een Poolse
site!
De site gezien hebbende: Elke verklaring die op meer wijst dan toeval
berust op een misverstand.
Wanneer in vroegere jaren (1950-1960) het Pekelderdiep in Oude Pekela eens
opborrelde (een gasontlading in het vieze, stinkende drab waaruit het
Pekelderdiep toen bestond) werden wij, als kinderen, door volwassenen
gewaarschuwd weg te blijven van dit diep omdat daar een "boesjeude" in zat.
Het aanpraten van schrik dus.
Als je in het Pekelder Diep flink roerde in die tijd, dan kwam er een flinke
portie methaangas vrij (ontstaan door het rottingsproces van vooral in de
aardappelmeelcampagne eiwitten) die je dan met je aansteker in vuur en vlam
kon zetten. "Daip brandt" riep de schooljeugd dan.
Er was ook geen schilderen tegen aan bij de woningen aan het diep. De verf
sloeg na verloop van tijd altijd weer zwart uit zodat het net leek alsof het
houtwerk aan het verrotten was. Pas nadat aan het einde van de jaren 70 de
persleidingen naar de Dollard en de Waddenzee hun werk deden werd het water
in het diep schoner. Oude Pekela begon toen met een totale reconstructie van
het diep en zijn oevers. Het hele diep werd vanaf de grens met Nieuwe Pekela
tot de grens met Winschoten uitgebaggerd en alle walbeschoeiingen werden
vernieuwd. Oude bruggen verdwenen, nieuwe bruggen werden gebouwd. Aan beide
zijden van het diep werden de straten compleet nieuw aangelegd compleet met
nieuwe riolering en een totale herschikking van water-, gas-, telefoon- en
stroomleidingen. De werkzaamheden werden in Oude Pekela in 1985 afgesloten
met een daverende feestweek en voorzover ik weet de allereerste jaarmarkt
langs het diep.
Mooi verhaal Ben.
Het heeft al met al ruim een eeuw geduurd, die aardappelmeel-ellende.
Je kan er de Groninger Courant van die tijd op nalezen: rond 1870, bij
de allereerste aardappelmeelcampagnes traden ook de allereerste massale
vissterftes op, tot Garnwerd en Aduarderzijl aan toe. Mensen klaagden
wel over de stank, maar in feite ging het steeds maar door.
Op het internet lees ik:
==>
Vanaf de oprichting van de eerste aardappelmeelfabriek te Foxhol in 1841 tot
ver in de twintigste eeuw heeft de firma W.A. Scholten een belangrijke
bijdrage geleverd aan de industriële ontwikkeling van stad Groningen en de
Ommelanden. Haar producten - naast aardappelmeel onder meer siroop en sago -
werden in heel Nederland verkocht. Grondlegger Willem Albert Scholten
(1819-1892) beperkte zich echter niet tot het gebied binnen de onze
landsgrenzen. Reeds in 1866 richtte hij in Duitsland zijn eerste
buitenlandse aardappelmeelfabriek op. Later zouden er nog meer meer volgen
in Oostenrijk-Hongarije en Rusland. Daarmee is de firma Scholten de eerste
Nederlandse industriële multinational te noemen.
<==
(uit een proefschrift van Dorien Knaap)
De oude fabriek Tönden in Foxhol werd door Scholten dus al veel vroeger
opgericht. Toen al moet de vervuiling zijn begonnen. Tönden waterde
natuurlijk af via het Winschoterdiep en de vervuiling bereikte via het
Groninger kanalenstelsel het Reitdiep.
Vanaf 1875 moesten de fabrieken een Hinderwetvergunning hebben:
Op de site over de parl. geschiedenis staat dit:
==>
1875 De Hinderwet komt tot stand. Deze bevat regels over inrichtingen
die gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken. Onder de wet vallen onder
meer inrichtingen (fabrieken) voor het vervaardigen of verwerken van
gevaarlijke stoffen (buskruid, chemicaliën, lood- en zink en fosfor), stoom-
en gasbedrijven, branderijen, brouwerijen, slachterijen, smelterijen en
timmerbedrijven, alsmede fabrieken voor kolen- en olieverwerking. De
gemeenteraad kan voor de oprichting van dergelijke inrichtingen een
vergunning verlangen of daarvoor een bepaalde plaats aanwijzen. Bij gevaar,
schade aan derden of ernstige hinder kan de vergunning worden geweigerd.
<==
Niet dat er veel gebeurde aan het zuiveren van oppervlaktewater. Daarvoor
moest een speciale wet de oplossing brengen, de wet Verontreiniging
Oppervlaktewater. Dat was ook de wet die de Veenkoloniën aangrepen om het
water schoon te krijgen. Juliana, die in de herfst van 1969 het vieze water
van het Pekelder Hoofddiep had aanschouwd (op haar verzoek werd van de
vastgestelde route afgeweken en liet H.M. de auto naast het diep stoppen om
samen met CdK mr. Fock het vieze kanaal, waar net "de Klai-bolle" het water
hevig omwoelde en even extra liet stinken) zal deze wet, die in november
1969 het Staatsblad haalde, met plezier hebben getekend. Er wordt
gefluisterd dat ze na het bezoek aan het rebelse Oost-Groningen
(kartonstakingen, Fré Meis) de minister-president heeft ingefluisterd dat er
in dat gebied maar eens wat moest gebeuren, want "mensen konden daar niet zo
leven!" En inderdaad, vanaf het begin van de jaren zeventig vinden
Oost-Groninger bestuurderen een willig oor in Den Haag. Er komt geld voor
grootschalige reconstructies, uitmondend zelfs in een "Herinrichtingswet
Groningse- en Drentse Veenkoloniën".
Daarna vielen de erbarmelijke omstandigheden van de werkers in de
industriële bedrijven rond de eeuwwisseling op. Dat leidde zelfs tot een
parlementaire enquete. De verslagen van deze commissie van verhoren van
werkgevers en werknemers van Pekelder bedrijven bevonden zich in het
gemeentearchief van Oude Pekela. Het was hard werken in die tijd. Kinderen
vanaf 12 jaar werkten van 's-morgens 6 uur tot 's-avonds 10 uur in de
fabrieken.
==>
Parlementaire enquête naar de toestand in fabrieken en werkplaatsen
Nadat een wetsvoorstel om overmatige arbeid en verwaarlozing van kinderen
door de regering was ingetrokken, namen Goeman Borgesius i en tien andere
Tweede-Kamerleden het initiatief voor een parlementaire enquête naar de
toestand in fabrieken en werkplaatsen. Deze 'Arbeidsenquête' kon wegens
ontbinding van de Kamer niet voltooid worden, maar door de verhoren werden
wel vele misstanden aan het licht gebracht. De enquête gaf mede de aanzet
tot de Arbeidswet 1890.
Vragen waren: - hoe werkte de wetten van 19 september 1874 (het kinderwetje
van Van Houten) ook in verband met art. 82 van de wet van 17 augustus 1878;
- in hoeverre geven bestaande toestanden aanleiding tot aanvulling en
uitbreiding van de wet;
- hoe is de toestand van fabrieken en werkplaatsen hier te lande, met
het oog op veiligheid, gezondheid en het welzijn der werklieden;
- in hoeverre worden overheidsmaatregelen ter verbetering geëist?
Voorzitter van de negen leden tellende enquêtecommissie was de liberaal
Verniers van der Loeff i. In de commissie zaten naast Goeman Borgesius
onder meer de meubelmaker Heldt , de Rotterdamse katholieke ondernemer
Bahlmann en Ruijs van Beerenbroek, die in 1890 de Arbeidswet tot stand zou
brengen.
Onder meer uit de verhoren van arbeiders van de tegelfabriek van Regout in
Maastricht bleek dat er allerlei wantoestanden bestonden in fabrieken, zoals
kinderarbeid, lange werktijden en slechte arbeidsomstandigheden.
Het werk van de enquêtecommissie werd later voortgezet door een
Staatscommissie. De Arbeidswet van 1890 beperkte kinder- en vrouwenarbeid en
stelde de Arbeidsinspectie in, die naleving van de wet kon controleren. In
1895 volgde onder meer de Veiligheidswet, die bepalingen bevatte over de
veiligheid in fabrieken.
<==
En nou? Nu is de kartonindustrie geconcentreerd in enkele grote bedrijven.
De aardappelmeelindustrie sluit steeds meer lokaties en is de stank vrijwel
uit de Veenkoloniën verdwenen. In Oude Pekela en Veendam varen 's-zomers
plezierjachten door de kanalen i.p.v. turf- en stroschepen en bij warm weer
spartelt ook de jeugd in het redelijke schone kanaalwater. Wie had dat
veertig jaar geleden durven denken.