Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

wasmachine in doucheruimte

418 views
Skip to first unread message

marko

unread,
Jan 10, 2012, 1:35:46 PM1/10/12
to
In een al wat ouder huurhuis zit in de doucheruimte een trekschakelaar
voor de wasmachine.Deze schakelaar zit niet achter een
aardlekschakelaar. Volgens voorschrift moet dit volgens mij wel. Moet de
verhuurder hiervoor zorgen of kan ik een nieuwe machine zonder meer op
deze trekschakelaar aansluiten na het afknippen van de stekker? Of zijn
er andere mogelijkheden? Bedankt alvast. marko.

Ano

unread,
Jan 10, 2012, 2:12:12 PM1/10/12
to
Dacht niet dat dit verplicht was voor de ouderwetse 'natte groep', in elk
geval niet in oud huis in NL. Bij nieuwbouw tegenwoordig wel misschien?
Ik zou wel zorgen voor een aardlekschakelaar/automaat, ook in een huurhuis
zou ik daar wel wat privégeld voor over hebben,


joop g

unread,
Jan 10, 2012, 2:29:42 PM1/10/12
to
In ons vorige huis zat nog een aparte aardlekschakelaar voor de natte groep
(hogere afschakel-lekstroom). Bij moderne wasmachines is dat kennelijk niet
meer nodig; daar zit de natte groep op de gewone aardlekschakelaar.
Ik denk eigenlijk dat je de nieuwe machine gewoon op een stopcontact (via de
aardlekschakelaar) kunt aansluiten. Het kan iig geen kwaad, als de
wasmachine teveel lekt zal de schakelaar wel afslaan (en dan kun je ws beter
een nieuwe wasmachine kopen). Die trekschakelaars voor de wasautomaat heb ik
ook al in geen tijden meer gezien, er zit gewoon een stekker aan.

joop g

unread,
Jan 10, 2012, 2:34:35 PM1/10/12
to
Correctie: onze wasmachine staat nu niet in een doucheruimte. Ik kan me
voorstellen dat een wasmachine in een doucheruimte nog steeds een
trekschakelaar nodig heeft.Aan de andere kant is elke wasmachine wel geaard;
het lijkt me moeilijk voorstelbaar dat je via de wasmachine onder spanning
kunt komen te staan. Maar ik zou toch eigenlijk liever een wasmachine op de
aardlekschakelaar hebben.

ben doedens

unread,
Jan 10, 2012, 3:33:35 PM1/10/12
to
GAMMA zegt er dit over:

Elektra in de badkamer
Geen aardlekschakelaar
Als uw huis niet beveiligd is met een aardlekschakelaar, dan gelden voor de
badkamer de volgende eisen:

a.. Alle waterleidingen en metalen delen van de vloer (Lewis platen),
badkuip, douche, CV en dergelijke moeten afzonderlijk geaard zijn (blanke
aardedraad).
b.. In de badkamer mag zich geen stopcontact bevinden, behalve een
speciaal beveiligd 'scheerstopcontact', op minimaal 60 cm afstand
(hemelsbreed) van een kraan.
c.. Gewone schakelaars en dimmers moeten zich buiten de badkamer bevinden.
Een hooggeplaatste trekschakelaar (voor de wasmachine) is toegestaan, mits
deze op 2,5 m hoogte zit en minimaal 60 cm verwijderd is van badkuip, douche
en wastafel.
d.. Alle lampen moeten waterdicht en geaard of dubbel geļsoleerd zijn.
e.. Zwakstroom (12, 24 volt) halogeenspotjes zijn toegestaan, mits de
transformator zich buiten de badkamer bevindt. 220V-apparaten (föhn,
elektrische kachel, radio of tv, enz.) mogen niet in de badkamer worden
gebruikt.
Let er dus op dat ook middels de aansluiting op de trekschakelaar de
wasmachine geaard is.

Voorzover ik me herinner hadden wij in 1973 een dubbelpolige trekschakelaar
en 2 aarddraden in het aansluitsnoer, waarvan er een rechtstreeks aan de
mantel van de wasmachine werd gelegd en eentje gewoon.


--
Met vriendelijke groeten,
Ben Doedens


BOFH

unread,
Jan 10, 2012, 3:44:39 PM1/10/12
to
"ben doedens" <doe...@hetnet.nl> schreef in bericht
news:jei7b5$1eqn$1...@nl-news.euro.net...
Aanvulling, toen zat er ook geen stekker aan de wasmachine, deze was dmv een
lasdoos aangesloten.


Rob

unread,
Jan 10, 2012, 3:48:29 PM1/10/12
to
ben doedens <doe...@hetnet.nl> wrote:
> Voorzover ik me herinner hadden wij in 1973 een dubbelpolige trekschakelaar
> en 2 aarddraden in het aansluitsnoer, waarvan er een rechtstreeks aan de
> mantel van de wasmachine werd gelegd en eentje gewoon.

Dat wordt al jaaaaren niet meer gedaan. Toen ik in 1995 verhuisde
en ook de wasmachine in de badkamer kreeg ben ik stad en land (nouja
bouwmarkt en bouwmarkt) af geweest voor zo'n 4-aderig netsnoer voor een
wasmachine, overtuigd dat die moesten bestaan, maar dit was nergens
meer te krijgen. Toen heb ik tenslotte maar een 3-aderig snoer genomen.

De trekschakelaar zit hier overigens ook op een aparte groep buiten
de aardlekschakelaar om (dit staat er zelfs bij).

Ano

unread,
Jan 10, 2012, 3:51:00 PM1/10/12
to
Ok, maar het veiligste lijkt me toch om alles achter de aardlek te zetten,
ook de badkamer. Het schijnt dat het bij oude wasmachines als 'normaal' werd
beschouwd dat er wat lekstroom optrad. Bij moderne wasmachines is dat
helemaal geen probleem meer.


ben doedens

unread,
Jan 10, 2012, 7:47:34 PM1/10/12
to
>>> d.. Alle lampen moeten waterdicht en geaard of dubbel ge�soleerd
>>> zijn. e.. Zwakstroom (12, 24 volt) halogeenspotjes zijn toegestaan,
>>> mits de transformator zich buiten de badkamer bevindt.
>>> 220V-apparaten (f�hn, elektrische kachel, radio of tv, enz.) mogen
>>> niet in de badkamer worden gebruikt.
>>> Let er dus op dat ook middels de aansluiting op de trekschakelaar de
>>> wasmachine geaard is.
>>>
>>> Voorzover ik me herinner hadden wij in 1973 een dubbelpolige
>>> trekschakelaar en 2 aarddraden in het aansluitsnoer, waarvan er een
>>> rechtstreeks aan de mantel van de wasmachine werd gelegd en eentje
>>> gewoon.
>>
>> Aanvulling, toen zat er ook geen stekker aan de wasmachine, deze was
>> dmv een lasdoos aangesloten.
>
> Ok, maar het veiligste lijkt me toch om alles achter de aardlek te
> zetten, ook de badkamer. Het schijnt dat het bij oude wasmachines als
> 'normaal' werd beschouwd dat er wat lekstroom optrad. Bij moderne
> wasmachines is dat helemaal geen probleem meer.

Het was 1973, net gereedgekomen sociale woningbouw. 4 groepen, geen aardlek.
Die verplichting kwam pas medio 1976 voor de toen nieuw te bouwen woningen.
Ik verhuisde in 1976 naar een nieuwbouw twee onder ��n kapper met garage.
Vier groepen, geen aardlek. In 1985 kocht ik een rijtjeshuis, premie A uit
1974. 4 groepen, geen aardlek. In 2009 is i.v.m. een nieuwe keuken, de
installatie uitgebreid met aparte leidingen en groepen voor wassen, drogen,
vaat en oven en is de groepenkast vernieuwd met automaten en 2
aardlekschakelaars.

Ik zou iedere woningeigenaar die nog geen groepenkast met aardlekschakelaars
heeft aanraden de groepenkast te (laten) vernieuwen. Zo duur is het nu ook
weer niet. De kosten vielen me behoorlijk mee.

ben doedens

unread,
Jan 10, 2012, 7:49:48 PM1/10/12
to
Rob wrote:
> ben doedens <doe...@hetnet.nl> wrote:
>> Voorzover ik me herinner hadden wij in 1973 een dubbelpolige
>> trekschakelaar en 2 aarddraden in het aansluitsnoer, waarvan er een
>> rechtstreeks aan de mantel van de wasmachine werd gelegd en eentje
>> gewoon.
>
> Dat wordt al jaaaaren niet meer gedaan. Toen ik in 1995 verhuisde
> en ook de wasmachine in de badkamer kreeg ben ik stad en land (nouja
> bouwmarkt en bouwmarkt) af geweest voor zo'n 4-aderig netsnoer voor
> een wasmachine, overtuigd dat die moesten bestaan, maar dit was
> nergens meer te krijgen. Toen heb ik tenslotte maar een 3-aderig
> snoer genomen.

Klopt, ben ik later ook achter gekomen. Maar na een verhuizing in 1976 was
het niet meer nodig de wasmachine in een natte ruimte te plaatsen.

> De trekschakelaar zit hier overigens ook op een aparte groep buiten
> de aardlekschakelaar om (dit staat er zelfs bij).

Misschien toch veiliger om 'm na een aardlekschakelaar te zetten, of is er
te veel lekstroom waardoor zo'n schakelaar steeds afvalt ? Wellicht eentje
met een hogere lekstroom kiezen.

ben doedens

unread,
Jan 10, 2012, 7:51:00 PM1/10/12
to
BOFH wrote:
> "ben doedens" <doe...@hetnet.nl> schreef in bericht

>> Voorzover ik me herinner hadden wij in 1973 een dubbelpolige
>> trekschakelaar en 2 aarddraden in het aansluitsnoer, waarvan er een
>> rechtstreeks aan de mantel van de wasmachine werd gelegd en eentje
>> gewoon.
>
> Aanvulling, toen zat er ook geen stekker aan de wasmachine, deze was
> dmv een lasdoos aangesloten.

aansluitkabel direct aan de trekschakelaar. Die had een spatwaterdichte
doorvoer.

Ano

unread,
Jan 11, 2012, 1:30:25 AM1/11/12
to
Lijkt me inderdaad veiliger. Ik heb de wasmachine op een aparte groep met
een eigen aardlek (30 mA), is er nog nooit uitgegaan. Mijn vier 'droge'
groepen zitten gezamenlijk achter 1 x 30 mA.


Rob

unread,
Jan 11, 2012, 4:14:57 AM1/11/12
to
ben doedens <doe...@hetnet.nl> wrote:
>> De trekschakelaar zit hier overigens ook op een aparte groep buiten
>> de aardlekschakelaar om (dit staat er zelfs bij).
>
> Misschien toch veiliger om 'm na een aardlekschakelaar te zetten, of is er
> te veel lekstroom waardoor zo'n schakelaar steeds afvalt ? Wellicht eentje
> met een hogere lekstroom kiezen.

Ik ga niks aan de electrische installatie verbouwen, en zolang er geen
deskundig advies komt dat dit beter is zal ik de eigenaar er ook niet
op gaan aanspreken.

(dat er hier wat mensen ronddwarrelen die "aardlek dat moet wel veiliger
zijn" babbelen dat zie ik niet als zwaarwegend deskundig advies)

Pasq

unread,
Jan 11, 2012, 5:10:52 AM1/11/12
to
Inderdaad. Daarnaast zijn aardlekschakelaars ook niet heilig.
Hoe vaak komt het voor dat een aardlekschakelaar gewoon helemaal niets
meer doet bij een aardlek? Veel te vaak. Het is handig als het werkt,
maar vaak is het maar een schijnveiligheid.

Daarnaast. Een wasmachine bestaat grotendeels uit metaal.
Dat metaal hangt aan aarde. Op het moment dat een fase tegen aarde komt
valt de groep uit. De kans dat je aan de spanning hangt als je de
wasmachine aanraakt is te verwaarlozen.

--
Groet,

Pasq

ben doedens

unread,
Jan 11, 2012, 5:20:15 AM1/11/12
to
Aardlekschakelaars zijn niet voor niets in 1976 verplicht geworden.
Een verplichting tot verbouwen heb je als huurder natuurlijk helemaal niet.
Het was slechts een goed bedoeld advies. Mocht de aarding namelijk falen,
dan ben je met een aardlekschakelaar toch beter beveiligd.
Gezien de voorschriften is een aardlekschakelaar bij een wasmachine/droger
achter een dubbelpolige schakelaar niet verplicht.
Vervelend is echter dat de gebruiker niet verplicht is deze schakelaar te
gebruiken. Zodoende kan er 24/7 spanning op het apparaat blijven staan, nml.
bij gebruik en als men vergeet of bewust het apparaat niet van de fase en
nul draad ontkoppelt middels een dubbelpolige trekschakelaar.

Verder gelden er bij beveiliging door een aardlekschakelaar wat minder
stringente voorschriften voor de zgn. natte ruimten.

*Wikipedia*

*Aardlekschakelaar*
Een aardlekschakelaar, ook wel verliesstroomschakelaar of
differentiaalschakelaar genoemd, is een automatisch werkende schakelaar die
een elektrische installatie spanningsloos maakt zodra een lekstroom vanaf
een bepaalde grootte optreedt. In huis- en kantoorinstallaties bevinden zich
in de groepenkast vaak ��n of meerdere aardlekschakelaars.

Aardlekschakelaars komen met name in huisinstallaties voor. Het doel is
bescherming te bieden tegen elektrocutie. Een aardlekschakelaar meet de
stroom die een installatie via de fase (de zogenaamde "hete" ofwel de
spanningvoerende draad) opneemt, en de hoeveelheid stroom die via de nul
(ook wel de "koude" of spanningsloze draad) terug komt. Een eventuele
verschilstroom zou theoretisch door de veiligheidsaarde terug moeten lopen,
maar bij niet-geaarde toestellen, of aan een niet-geaarde wandcontactdoos
aangesloten geaarde toestellen zou een isolatiedefect een levensgevaarlijke
stroomdoorgang door een lichaam van een mens of dier ten gevolge kunnen
hebben. De aardlekbeveiliging reageert hierop door de stroomtoevoer bij een
dergelijk "lek" af te sluiten. Dit gebeurt zo snel (binnen enkele
milliseconden) dat degene die het lek veroorzaakte helemaal niets voelt
(behalve dat het apparaat niet meer werkt).

Als de hoeveelheid stroom die de elektrische installatie in gaat groter is
dan de stroom die terug komt is er sprake van een lekstroom. Lekstroom
treedt op als stroom via de aarding wegvloeit. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren
als de ommanteling (behuizing) van een toestel onverhoopt onder elektrische
spanning komt te staan en iemand deze ommanteling aanraakt. Er zal een
stroom vloeien door de persoon naar de aarde. Zodra de lekstroom een
vastgestelde waarde overschrijdt schakelt de aardlekschakelaar af waardoor
de elektrische installatie spanningsloos wordt.

In woningen geldt een waarde van 30 mA als lekstroom waarbij de
aardlekschakelaar de stroom afschakelt. Aardlekschakelaars van 500 mA (of
300 mA) werden vroeger toegepast bij 'natte' groepen (zoals de
wasmachineaansluiting), maar in woningen mag tegenwoordig alleen nog 30 mA
worden toegepast.

Het lijkt onlogisch en gevaarlijk om natte groepen te beveiligen met een
aardlekschakelaar met een hogere grenswaarde dan 30 mA. De reden is dat er
kleine lekstroompjes in bijvoorbeeld een wasmachine kunnen optreden door het
neerslaan van vocht. Deze lekstroompjes zouden een 30 mA-aardlekschakelaar
onbedoeld en onnodig in werking kunnen zetten. Het gebruik van een 30
mA-aardlekschakelaar is verplicht bij alle eindgroepen beveiligd met een
overstroombeveiliging van ten hoogste 25 A. Dus ook bij wasmachines, drogers
e.d.

Let wel: de aardlekschakelaar biedt geen enkele bescherming voor situaties
waarin een persoon contact maakt met zowel de nul- als de fasedraad; alleen
wanneer de stroom uit de fasedraad naar aarde weglekt, zal de schakelaar de
stroom onderbreken.

*Werking*
In een aardlekschakelaar zit een relais waarop zowel de fase als de nuldraad
een wikkeling hebben. Deze twee wikkelingen zijn in dezelfde richting
gewikkeld. Wanneer de stroom door de fasedraad en de nuldraad gelijk is, en
uiteraard in tegenfase, zal de kern niet worden gemagnetiseerd en het
aanspreek spoeltje niet trippen. Als ergens in de groep een lekstroom naar
aarde loopt, worden de twee stromen ongelijk doordat de nulleider een
lekstroom heeft naar aarde; de resulterende magnetisatie van de spoelkern
trekt een palletje weg zodat de schakelaar door veerkracht afvalt. Na
gebruik moet de schakelaar met de hand weer gesloten worden; dit kan alleen
als de lekstroom op dat moment niet meer aanwezig is. (V��r of achter een
schakelaar wordt bepaald door de energierichtng).
Tevens is er een testknop aanwezig die kunstmatig een kleine lekstroom
introduceert, waarmee periodiek de goede werking gecontroleerd kan worden.

Wanneer een aardlekschakelaar wordt gecombineerd met een installatieautomaat
spreekt men van een aardlekautomaat, kortweg alamat.

Door de opbouw met een spoel is de aardlekschakelaar zoals hier beschreven
met name geschikt voor woningen; industri�le componenten zoals een
frequentieregelaar of netfilter kunnen de werking van dit type
aardlekschakelaar be�nvloeden, waardoor de aardlekschakelaar te snel de
stroom uitschakelt of zelfs nooit de stroom uitschakelt, ook niet bij een
aardlek.

*Oorsprong*
De aardlekschakelaar werd al in 1903 door Schuckert onder de noemer
Summenstromschaltung zur Erdschlu�erfassung gepatenteerd (DRP-Nr.
160.069).[1] Kuhlmann beschrijft bij AEG een methode om de aardlekstroom in
het Berlijnse netwerk te meten. Uiteindelijk wordt de techniek waarop de
huidige aardlekschakelaar is gebaseerd door Nicholsen gepatenteerd. (1908,
USA-Pat-Nr. 959.787). [2] Bij de huidige ontwerpen worden nog steeds de
resultaten van de experimenten van Josef Mengele gebruikt, die in Auschwitz
testte wanneer een bepaalde elektrische stroomsterkte dodelijk is.

*Reglementering*

De aanwezigheid van aardlekschakelaars in nieuwe en gewijzigde
huisinstallaties is in Nederland volgens de NEN 1010 sinds 1975 verplicht.
Ze worden veelal in de groepenkast opgenomen.

Tegenwoordig mogen de aardlekschakelaars van I?n 500 mA (=0,50 A) niet meer
worden gebruikt en alle aardlekschakelaars van het type AC zijn niet meer
toegestaan.

In installaties na 1996 en sinds 1 september 2005 is het zelfs verplicht, om
in woningen waarvan de bouwvergunning is afgegeven na deze datum, alle
eindgroepen in de groepenkast verdeeld achter twee aardlekschakelaars van
I?n 30 mA te plaatsen (bij meer dan twee eindgroepen).

Ook bij het aanpassen van de groepenkast is men verplicht de nieuw te
plaatsen eindgroep achter een aardlekschakelaar van maximaal I?n 30 mA
(=0,03 A) te plaatsen. Met andere woorden moet de volledige installatie dan
worden aangepast en achter twee aardlekschakelaars van maximaal I?n 30 mA
worden geplaatst en dus ook de wasmachine.

*Echter als de wasmachine en droger vast is aangesloten dmv een*
*dubbelpolige schakelaar behoeft deze niet achter een aardlekschakelaar*
*te worden aangesloten*

In huisinstallaties mogen maximaal 4 groepen worden aangesloten achter ��n
aardlekschakelaar. Per 1 september 2005 is in Nederland overigens ook een
hoofdschakelaar verplicht geworden. Dit geldt voor woningen waarvan de
bouwvergunning na deze datum is afgegeven of ingrijpende aanpassingen worden
gedaan aan de elektrische installatie of groepenkast.

ben doedens

unread,
Jan 11, 2012, 5:23:28 AM1/11/12
to
Pasq wrote:
> On Wed, 11 Jan 2012 09:14:57 +0000, Rob wrote:
>
>>>> De trekschakelaar zit hier overigens ook op een aparte groep
>>>> buiten de aardlekschakelaar om (dit staat er zelfs bij).
>>> Misschien toch veiliger om 'm na een aardlekschakelaar te zetten,
>>> of is er te veel lekstroom waardoor zo'n schakelaar steeds afvalt ?
>>> Wellicht eentje met een hogere lekstroom kiezen.
>> Ik ga niks aan de electrische installatie verbouwen, en zolang er
>> geen deskundig advies komt dat dit beter is zal ik de eigenaar er
>> ook niet op gaan aanspreken.
>> (dat er hier wat mensen ronddwarrelen die "aardlek dat moet wel
>> veiliger zijn" babbelen dat zie ik niet als zwaarwegend deskundig
>> advies)
>
> Inderdaad. Daarnaast zijn aardlekschakelaars ook niet heilig.
> Hoe vaak komt het voor dat een aardlekschakelaar gewoon helemaal niets
> meer doet bij een aardlek? Veel te vaak. Het is handig als het werkt,
> maar vaak is het maar een schijnveiligheid.

Daarom moet je het ding regelmatig testen, alleen is dat vervelend voor alle
apparaten met klokken die achter een aardlekschakelaar zitten. Je moet ze
allemaal opnieuw instellen.

> Daarnaast. Een wasmachine bestaat grotendeels uit metaal.
> Dat metaal hangt aan aarde. Op het moment dat een fase tegen aarde
> komt valt de groep uit. De kans dat je aan de spanning hangt als je de
> wasmachine aanraakt is te verwaarlozen.

Behalve als de aarding faalt.

Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 5:29:32 AM1/11/12
to
ben doedens wrote:
> Misschien toch veiliger om 'm na een aardlekschakelaar
> te zetten, of is er te veel lekstroom waardoor zo'n
> schakelaar steeds afvalt ? Wellicht eentje met een
> hogere lekstroom kiezen.

Die mogen in woningen niet meer worden toegepast.

-p

Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 5:38:47 AM1/11/12
to
ben doedens wrote:
> Het was 1973, net gereedgekomen sociale woningbouw.
> 4 groepen, geen aardlek.
> ...
> Ik zou iedere woningeigenaar die nog geen groepenkast
> met aardlekschakelaars heeft aanraden de groepenkast
> te (laten) vernieuwen. Zo duur is het nu ook weer niet.
> De kosten vielen me behoorlijk mee.

Ik zou het ook aanraden, maar "behoorlijk meevallen" is
maar betrekkelijk. Goed, voor zo'n 300-400 euro heb je
een groepenkast met 6 groepen en 2 aardlekschakelaars,
maar kijk eens naar de installatiekosten...
Overigens verwacht ik dat een groepenkast uit 1973 wel
de mogelijkheid heeft om er een aardlekschakelaar in te
monteren.

-p

Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 5:55:25 AM1/11/12
to
Rob wrote:
> Ik ga niks aan de electrische installatie verbouwen

Er is ook niemand die dat van je vraagt.

> en zolang er geen deskundig advies komt dat dit beter
> is zal ik de eigenaar er ook niet op gaan aanspreken.
> (dat er hier wat mensen ronddwarrelen die "aardlek dat
> moet wel veiliger zijn" babbelen dat zie ik niet als
> zwaarwegend deskundig advies)

Waarom denk je dat ze al sinds 1975 verplicht zijn?
Althans in nieuwbouw.
Bij een aardlekschakelaar voor een vaste aansluiting
zoals een wasmachine plaats ik overigens vraagtekens.

-p

Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 6:15:43 AM1/11/12
to
Pasq wrote:
> Hoe vaak komt het voor dat een aardlekschakelaar gewoon
> helemaal niets meer doet bij een aardlek? Veel te vaak.

Kennelijk beschik je over statistieken. Geef eens
een referentie.

> Het is handig als het werkt, maar vaak is het maar een
> schijnveiligheid.

Hoe vaak is "vaak"?

> Daarnaast. Een wasmachine bestaat grotendeels uit metaal.
> Dat metaal hangt aan aarde. Op het moment dat een fase
> tegen aarde komt valt de groep uit.

Als de nulleider tegen het metaal komt valt de groep
niet uit, maar met een aardlekschakelaar wel. Dat is
dan een duidelijke indicatie dat "er iets mis is".

-p

ben doedens

unread,
Jan 11, 2012, 6:35:13 AM1/11/12
to
Dat viel een beetje tegen. Zwarte doos met 4 stuks van de bekende ronde
smeltveiligheden, ofwel stoppen.

Pasq

unread,
Jan 11, 2012, 7:00:32 AM1/11/12
to
On Wed, 11 Jan 2012 12:15:43 +0100, Piet Beertema wrote:

>> Hoe vaak komt het voor dat een aardlekschakelaar gewoon helemaal niets
>> meer doet bij een aardlek? Veel te vaak.
> Kennelijk beschik je over statistieken. Geef eens een referentie.
>> Het is handig als het werkt, maar vaak is het maar een
>> schijnveiligheid.
> Hoe vaak is "vaak"?

Ik beschik niet over statistieken, maar als electromonteur zijnde wel
over praktijkervaring.
Als leerling geloofde ik dat ook niet. Een aardlekschakelaar doet het
toch zeker wel.. Totdat we eens bij een oudere aardlekschakelaar de
testknop indrukten.. Er gebeurde... Niets... Er bleef gewoon spanning op
de installatie staan. Ook nadat we zelf opzettelijk een aardlek
veroorzaakten. We konden gewoon een 60W lamp laten branden tussen fase en
aarde zonder dat de aardlek een krimp geeft.
En weigerende aardleks ben ik gedurende mijn carriere als electromonteur
nog veel te vaak tegen gekomen.
Ik zou mijn leven toch niet willen toevertrouwen aan de
(on)betrouwbaarheid van aardlekschakelaars.

>> Daarnaast. Een wasmachine bestaat grotendeels uit metaal. Dat metaal
>> hangt aan aarde. Op het moment dat een fase tegen aarde komt valt de
>> groep uit.
> Als de nulleider tegen het metaal komt valt de groep niet uit, maar met
> een aardlekschakelaar wel. Dat is dan een duidelijke indicatie dat "er
> iets mis is".

De aarde in huisinstallaties is bedoeld als veiligheidsaarde, en niet om
te constateren of er een fout in je wasmachine zit.
Daarnaast zal een verbinding tussen nulleider en aarde niet altijd leiden
tot het uitvallen van een aardlekschakelaar. Zolang de retourweg naar de
centrale via de nulleider tenminste een lagere weerstand ondervind dan
via aarde.
En dan nog moet de aardlek tussen nulleider en aarde >30mA bedragen,
want anders merk je het ook niet.

--
Groet,

Pasq

Rob

unread,
Jan 11, 2012, 7:17:20 AM1/11/12
to
Ik had het over de wasmachine aansluiting waarop geen aardlek
zit terwijl de rest van de installatie dat wel heeft. Adviseurs
hier zeggen dat ik dat beter op de aardlek kan aansluiten. Ik
ga dat niet doen en zie ook geen verplichting om dat te doen.

Het huis is uit 1984 en voldoet neem ik aan aan de relevante
regelgeving.

Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 8:47:43 AM1/11/12
to
Pasq wrote:
> Piet Beertema wrote:
>>> Hoe vaak komt het voor dat een aardlekschakelaar gewoon
>>> helemaal niets meer doet bij een aardlek? Veel te vaak.
>>
>> Kennelijk beschik je over statistieken.
>
> Ik beschik niet over statistieken

Dat zegt al genoeg.

> maar als electromonteur zijnde wel over praktijkervaring.

Dan zul je ongetwijfeld "wel eens" een weigerende ALS
zijn tegengekomen. Maar dat is nog heel iets anders
dan "vaak".

> Ik zou mijn leven toch niet willen toevertrouwen aan de
> (on)betrouwbaarheid van aardlekschakelaars.

Dat doet ook niemand. Een ALS is een *extra* veiligheid
in geval van ongelukken, maar 100% garantie bieden ze
uiteraard nooit. Ongelukken waarbij de ALS iemand het
leven heeft gered zie je niet in de statistieken terug,
domweg omdat ze nergens worden gemeld. Maar de kunt er
vergif op innemen dat heel wat mensen die vķķr de komst
van de ALS een doodklap hebben gekregen, die na de komst
ervan zouden hebben overleefd. Dat alleen rechtvaardigt
de installatie van een ALS.

>> Als de nulleider tegen het metaal komt valt de groep niet
>> uit, maar met een aardlekschakelaar wel. Dat is dan een
>> duidelijke indicatie dat "er iets mis is".
>
> De aarde in huisinstallaties is bedoeld als veiligheidsaarde,
> en niet om te constateren of er een fout in je wasmachine zit.

Waar beweer ik dat dat de aarde daarvoor is bedoeld?
Ik stel dat *het uitvallen van de ALS* een indicatie is
dat er iets mis is. Dat is een constatering die me zelf
decennia geleden de nodige hoofdbrekens heeft gekost.

> Daarnaast zal een verbinding tussen nulleider en aarde niet
> altijd leiden tot het uitvallen van een aardlekschakelaar.

Nee, niet altijd, maar in 99,9% van de gevallen wel.

-p

Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 8:48:47 AM1/11/12
to
Rob wrote:
> Ik had het over de wasmachine aansluiting waarop geen aardlek
> zit terwijl de rest van de installatie dat wel heeft. Adviseurs
> hier zeggen dat ik dat beter op de aardlek kan aansluiten. Ik
> ga dat niet doen en zie ook geen verplichting om dat te doen.

Mee eens.

-p

Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 8:57:48 AM1/11/12
to
ben doedens wrote:
> Pasq wrote:
>> Op het moment dat een fase tegen aarde komt valt de
>> groep uit. De kans dat je aan de spanning hangt als
>> je de wasmachine aanraakt is te verwaarlozen.
>
> Behalve als de aarding faalt.

De kans dat én de fase tegen het metaal van de wasmachine
aankomt én de aarding faalt én je het metaal aanraakt is
ordes kleiner dan de kans om in het verkeer de pijp uit
te gaan.

-p

ben doedens

unread,
Jan 11, 2012, 9:11:02 AM1/11/12
to
De kans dat een metalen badkuip abusievelijk wegens een miniem klein foutje
bij de bouw op een zekere dag met de fase contact maakt op het moment dat er
iemand zich lekker in het water aan het poedelen is is net zo miniem. Toch
schijnt het gebeurd te zijn. Ergens gelezen toen ons inmiddels verkwanselde
EGD een kwartaalkrantje uitgaf met daarin een rubriek van en over de
installatie-inspecteur.

Pasq

unread,
Jan 11, 2012, 9:15:27 AM1/11/12
to
On Wed, 11 Jan 2012 14:47:43 +0100, Piet Beertema wrote:

>> Daarnaast zal een verbinding tussen nulleider en aarde niet altijd
>> leiden tot het uitvallen van een aardlekschakelaar.
> Nee, niet altijd, maar in 99,9% van de gevallen wel.

Om met je eigen woorden te spreken:
"En jij hebt daar statistieken van?"

--
Groet,

Pasq

ben doedens

unread,
Jan 11, 2012, 9:24:20 AM1/11/12
to
Als je geen aardlekschakelaars in je groepenkast hebt dus niet. Sinds 1975
zijn bij nieuwbouw aardlekschakelaars verplicht.

Ano

unread,
Jan 11, 2012, 9:38:25 AM1/11/12
to
De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik pas een aardlek heb aangesloten
toen ik op de wasmachine-groep ook een "16 A" stopcontact in de badkamer heb
gemaakt.


Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 9:42:53 AM1/11/12
to
Pasq wrote:
> Piet Beertema wrote:
>>> Daarnaast zal een verbinding tussen nulleider en aarde niet altijd
>>> leiden tot het uitvallen van een aardlekschakelaar.
>>
>> Nee, niet altijd, maar in 99,9% van de gevallen wel.
>
> Om met je eigen woorden te spreken:
> "En jij hebt daar statistieken van?"

Neem een draadje, dan kun je die statistieken zelf maken.
Zonder enig risico.

-p

Piet Beertema

unread,
Jan 11, 2012, 9:44:46 AM1/11/12
to
Ano wrote:
> Piet Beertema wrote:
>> Rob wrote:
>>> Ik had het over de wasmachine aansluiting waarop geen aardlek
>>> zit terwijl de rest van de installatie dat wel heeft. Adviseurs
>>> hier zeggen dat ik dat beter op de aardlek kan aansluiten. Ik
>>> ga dat niet doen en zie ook geen verplichting om dat te doen.
>>
>> Mee eens.
>
> De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik pas een aardlek
> heb aangesloten toen ik op de wasmachine-groep ook een "16 A"
> stopcontact in de badkamer heb gemaakt.

Dag mag niet. Maar er mag zo veel niet, en in zo'n geval
zou ik zelf toch ook een ALS op die groep zetten.

-p

Rob

unread,
Jan 11, 2012, 12:15:07 PM1/11/12
to
Piet Beertema <www.godfatherof.nl/@opt-in.invalid> wrote:
> Dan zul je ongetwijfeld "wel eens" een weigerende ALS
> zijn tegengekomen. Maar dat is nog heel iets anders
> dan "vaak".

Er is een bepaald merk en serie aardlekschakelaars die niet
goed werken, en als je electromonteur bent dan kom je die dingen
ongetwijfeld tegen (de exemplaren die ze nooit terug hebben kunnen
vinden bij de terugroepactie die hiervoor geweest is).

Rob

unread,
Jan 11, 2012, 12:16:13 PM1/11/12
to
Hee Ben je LEEST toch wel de postings voor je reageert?
Ik krijg sterk de indruk van niet.
Ik heb nu twee keer de situatie beschreven en ik ga het voor jou
geen derde keer doen.

Rob

unread,
Jan 11, 2012, 12:16:56 PM1/11/12
to
Een metalen badkuip moet verplicht geaard zijn.

inox

unread,
Jan 11, 2012, 12:30:05 PM1/11/12
to
Je moet het zover niet zoeken, elektrocutie in de badkuip wordt meestal
veroorzaakt door een haardroger of radio die in het bad valt, de lekstroom
is te klein om de zekeringen (snel) te doen afslaan, alleen een
differentieelschakelaar help in dit geval. Hetzelfde voor een wasmachine
waarvan het verwarmingselement doorslaat naar de aarde, ook hier een te
kleine stroom om de zekeringen (snel) te doen afslaan. Zelf als de aarding
van de wasmachine is aangesloten kan er nog een te hoge stroom door je
lichaam gaan bij aanraken van wasmachine en bv waterleiding of CV als die
laatste niet aan dezelfde aarding hangen.

--
inox

Rob

unread,
Jan 11, 2012, 12:38:47 PM1/11/12
to
inox <on...@usenet.invalid> wrote:
> Je moet het zover niet zoeken, elektrocutie in de badkuip wordt meestal
> veroorzaakt door een haardroger of radio die in het bad valt, de lekstroom
> is te klein om de zekeringen (snel) te doen afslaan, alleen een
> differentieelschakelaar help in dit geval. Hetzelfde voor een wasmachine
> waarvan het verwarmingselement doorslaat naar de aarde, ook hier een te
> kleine stroom om de zekeringen (snel) te doen afslaan.>

Welnee, een stroom door een bak water is iets totaal anders dan een
stroom door een aardleiding van een wasmachine. Die heeft een heel lage
weerstand dus gaat er bij 230v meteen veel meer dan 16A lopen en gaat
de zekering eruit.

> Zelf als de aarding
> van de wasmachine is aangesloten kan er nog een te hoge stroom door je
> lichaam gaan bij aanraken van wasmachine en bv waterleiding of CV als die
> laatste niet aan dezelfde aarding hangen.

Dat is verboden. Alles in de badkamer moet aan dezelfde aarde hangen.

inox

unread,
Jan 11, 2012, 12:49:05 PM1/11/12
to
Rob wrote:

> inox <on...@usenet.invalid> wrote:
>> Je moet het zover niet zoeken, elektrocutie in de badkuip wordt meestal
>> veroorzaakt door een haardroger of radio die in het bad valt, de
>> lekstroom is te klein om de zekeringen (snel) te doen afslaan, alleen
>> een differentieelschakelaar help in dit geval. Hetzelfde voor een
>> wasmachine waarvan het verwarmingselement doorslaat naar de aarde, ook
>> hier een te kleine stroom om de zekeringen (snel) te doen afslaan.>
>
> Welnee, een stroom door een bak water is iets totaal anders dan een
> stroom door een aardleiding van een wasmachine. Die heeft een heel lage
> weerstand dus gaat er bij 230v meteen veel meer dan 16A lopen en gaat de
> zekering eruit.

Bij een massieve kortsluiting naar de aarde wel, helaas wordt een
lekstroom meestal niet door een stevige kortsluiting veroorzaakt en
reageren zekeringen niet of veel te traag.

>> Zelf als de aarding
>> van de wasmachine is aangesloten kan er nog een te hoge stroom door je
>> lichaam gaan bij aanraken van wasmachine en bv waterleiding of CV als
>> die laatste niet aan dezelfde aarding hangen.
>
> Dat is verboden. Alles in de badkamer moet aan dezelfde aarde hangen.

Ja, en in hoeveel gevallen is dat effectief zo? Nu goed in nieuwe of
recente huizen zal het wel zo zijn, in oudere huizen is de aarding van
aanraakbare metalen delen, waterleiding en CV zelden in orde.

--
inox

Rob

unread,
Jan 11, 2012, 12:51:53 PM1/11/12
to
inox <on...@usenet.invalid> wrote:
> Rob wrote:
>
>> inox <on...@usenet.invalid> wrote:
>>> Je moet het zover niet zoeken, elektrocutie in de badkuip wordt meestal
>>> veroorzaakt door een haardroger of radio die in het bad valt, de
>>> lekstroom is te klein om de zekeringen (snel) te doen afslaan, alleen
>>> een differentieelschakelaar help in dit geval. Hetzelfde voor een
>>> wasmachine waarvan het verwarmingselement doorslaat naar de aarde, ook
>>> hier een te kleine stroom om de zekeringen (snel) te doen afslaan.>
>>
>> Welnee, een stroom door een bak water is iets totaal anders dan een
>> stroom door een aardleiding van een wasmachine. Die heeft een heel lage
>> weerstand dus gaat er bij 230v meteen veel meer dan 16A lopen en gaat de
>> zekering eruit.
>
> Bij een massieve kortsluiting naar de aarde wel, helaas wordt een
> lekstroom meestal niet door een stevige kortsluiting veroorzaakt en
> reageren zekeringen niet of veel te traag.

Toch komt er dan geen spanning op de buitenkant te staan.
En daar gaat het hier om.

>>> Zelf als de aarding
>>> van de wasmachine is aangesloten kan er nog een te hoge stroom door je
>>> lichaam gaan bij aanraken van wasmachine en bv waterleiding of CV als
>>> die laatste niet aan dezelfde aarding hangen.
>>
>> Dat is verboden. Alles in de badkamer moet aan dezelfde aarde hangen.
>
> Ja, en in hoeveel gevallen is dat effectief zo? Nu goed in nieuwe of
> recente huizen zal het wel zo zijn, in oudere huizen is de aarding van
> aanraakbare metalen delen, waterleiding en CV zelden in orde.

Zozo en wat weet meneer daar van? of zuigt ie maar een beetje aan
zijn duim?

Er staat heel duidelijk in de regelgeving hoe dat moet zijn aangelegd.

inox

unread,
Jan 11, 2012, 1:09:22 PM1/11/12
to
Rob wrote:

> inox <on...@usenet.invalid> wrote:
>> Rob wrote:
>>
>>> inox <on...@usenet.invalid> wrote:
>>>> Je moet het zover niet zoeken, elektrocutie in de badkuip wordt
>>>> meestal veroorzaakt door een haardroger of radio die in het bad valt,
>>>> de lekstroom is te klein om de zekeringen (snel) te doen afslaan,
>>>> alleen een differentieelschakelaar help in dit geval. Hetzelfde voor
>>>> een wasmachine waarvan het verwarmingselement doorslaat naar de
>>>> aarde, ook hier een te kleine stroom om de zekeringen (snel) te doen
>>>> afslaan.>
>>>
>>> Welnee, een stroom door een bak water is iets totaal anders dan een
>>> stroom door een aardleiding van een wasmachine. Die heeft een heel
>>> lage weerstand dus gaat er bij 230v meteen veel meer dan 16A lopen en
>>> gaat de zekering eruit.
>>
>> Bij een massieve kortsluiting naar de aarde wel, helaas wordt een
>> lekstroom meestal niet door een stevige kortsluiting veroorzaakt en
>> reageren zekeringen niet of veel te traag.
>
> Toch komt er dan geen spanning op de buitenkant te staan. En daar gaat
> het hier om.

Ach ik zie het nu pas, je blijkt er totaal geen verstand van te hebben,
equipotentiaal verschil zegt je ook niks zeker.

>>>> Zelf als de aarding
>>>> van de wasmachine is aangesloten kan er nog een te hoge stroom door
>>>> je lichaam gaan bij aanraken van wasmachine en bv waterleiding of CV
>>>> als die laatste niet aan dezelfde aarding hangen.
>>>
>>> Dat is verboden. Alles in de badkamer moet aan dezelfde aarde hangen.
>>
>> Ja, en in hoeveel gevallen is dat effectief zo? Nu goed in nieuwe of
>> recente huizen zal het wel zo zijn, in oudere huizen is de aarding van
>> aanraakbare metalen delen, waterleiding en CV zelden in orde.
>
> Zozo en wat weet meneer daar van? of zuigt ie maar een beetje aan zijn
> duim?

Beetje slecht gezind of wat? Meneer heeft vast nog nooit een oude
elektrische installatie gezien.

> Er staat heel duidelijk in de regelgeving hoe dat moet zijn aangelegd.

Jaja, de regelgeving en de praktijk in oude installaties zijn exact in
overeenstemming.

Dag Rob, meer tijd dan dit ga ik niet aan jou besteden.


--
inox

marko

unread,
Jan 11, 2012, 3:15:10 PM1/11/12
to
Op 11-1-2012 11:29, Piet Beertema schreef:
Niet zo'n lange draad verwacht, maar ik ben toch weer een stuk wijzer
geworden. Iedereen hartelijk dank voor de genomen moeite. Op die manier
heb je nog eens iets aan zo'n nieuwsgroep. Marko.

ben doedens

unread,
Jan 11, 2012, 8:49:03 PM1/11/12
to
Rob wrote:
> ben doedens <doe...@hetnet.nl> wrote:
>> Piet Beertema wrote:
>>> ben doedens wrote:
>>>> Pasq wrote:
>>>>> Op het moment dat een fase tegen aarde komt valt de
>>>>> groep uit. De kans dat je aan de spanning hangt als
>>>>> je de wasmachine aanraakt is te verwaarlozen.
>>>>
>>>> Behalve als de aarding faalt.
>>>
>>> De kans dat �n de fase tegen het metaal van de wasmachine
>>> aankomt �n de aarding faalt �n je het metaal aanraakt is
>>> ordes kleiner dan de kans om in het verkeer de pijp uit
>>> te gaan.
>>
>> De kans dat een metalen badkuip abusievelijk wegens een miniem klein
>> foutje bij de bouw op een zekere dag met de fase contact maakt op
>> het moment dat er iemand zich lekker in het water aan het poedelen
>> is is net zo miniem. Toch schijnt het gebeurd te zijn. Ergens
>> gelezen toen ons inmiddels verkwanselde EGD een kwartaalkrantje
>> uitgaf met daarin een rubriek van en over de installatie-inspecteur.
>
> Een metalen badkuip moet verplicht geaard zijn.

Klopt. Maar door samenloop van omstandigheden faalde de aarding op het
moment dat ergens in de leidingen aarde met fase contact maakte en de
inzittende van het bad werd ge�lectrocuteerd.

ben doedens

unread,
Jan 11, 2012, 9:02:30 PM1/11/12
to
Rob wrote:


> Hee Ben je LEEST toch wel de postings voor je reageert?
> Ik krijg sterk de indruk van niet.
> Ik heb nu twee keer de situatie beschreven en ik ga het voor jou
> geen derde keer doen.

Je verliest snel de draad. Je huis is uit 1984 en heeft aardlekschakelaars
muv de wasgroep.
Inmiddels dienen alle groepen middels een aardlekschakelaar beveiligd te
zijn. Ook de wasmachinegroep.

Maar dat voorschrift is van na 1984, zolang je de installatie niet compleet
vervangt of wijzigt mag je de wasgroep zo laten.

Bozweb

unread,
Jan 12, 2012, 1:57:28 PM1/12/12
to

Pasq

unread,
Jan 13, 2012, 9:36:26 AM1/13/12
to
On Thu, 12 Jan 2012 03:02:30 +0100, ben doedens wrote:

> Je verliest snel de draad. Je huis is uit 1984 en heeft
> aardlekschakelaars muv de wasgroep.
> Inmiddels dienen alle groepen middels een aardlekschakelaar beveiligd te
> zijn. Ook de wasmachinegroep.
> Maar dat voorschrift is van na 1984, zolang je de installatie niet
> compleet vervangt of wijzigt mag je de wasgroep zo laten.

En zelfs dan hoef je je enkel te houden aan de voorschriften zoals gesteld
in het bouwjaar van je woning.

--
Groet,

Pasq

pim

unread,
Jan 13, 2012, 5:05:50 PM1/13/12
to
On 1/10/2012 7:35 PM, marko wrote:
> In een al wat ouder huurhuis zit in de doucheruimte een trekschakelaar
> voor de wasmachine.Deze schakelaar zit niet achter een
> aardlekschakelaar. Volgens voorschrift moet dit volgens mij wel. Moet de
> verhuurder hiervoor zorgen of kan ik een nieuwe machine zonder meer op
> deze trekschakelaar aansluiten na het afknippen van de stekker? Of zijn
> er andere mogelijkheden? Bedankt alvast. marko.

Bestaande huizen hoeven niet aangepast. Alleen als de installatie
uitgebreid wordt dient de groepenkast aangepast naar de nieuwste normen.

De huiseigenaar zal dan ook geen actie ondernemen.

Wasmachine gewoon rechtstreeks aansluiten op de trekschakelaar.

--
pim.

Nieuwtje

unread,
Jan 14, 2012, 3:25:40 AM1/14/12
to
marko schreef :
> In een al wat ouder huurhuis zit in de doucheruimte een trekschakelaar voor
> de wasmachine.Deze schakelaar zit niet achter een aardlekschakelaar. Volgens
> voorschrift moet dit volgens mij wel. Moet de verhuurder hiervoor zorgen of
> kan ik een nieuwe machine zonder meer op deze trekschakelaar aansluiten na
> het afknippen van de stekker? Of zijn er andere mogelijkheden? Bedankt
> alvast. marko.

Ik meen dat sinds 1997 het verplicht is om de wasmachine achter een
aardlek te plaatsen.
Bij installaties in huizen van een eerder bouwjaar is het daarmee in
principe niet verplciht.
:-)

--
Moi
Paul
What God wants, God gets...

Pasq

unread,
Jan 17, 2012, 5:46:22 AM1/17/12
to
On Fri, 13 Jan 2012 23:05:50 +0100, pim wrote:

> Bestaande huizen hoeven niet aangepast. Alleen als de installatie
> uitgebreid wordt dient de groepenkast aangepast naar de nieuwste normen.

Niet waar. De installatie moet voldoen aan de voorschriften en eisen
zoals gesteld in het bouwjaar van de woning.

--
Groet,

Pasq

ben doedens

unread,
Jan 17, 2012, 6:09:44 AM1/17/12
to
Maar.............. diverse antwoorden op Wikipedia (o.a. van Hager en
div. installatiebedrijven) melden het onderstaande.
----------------------------------------------------------------------------------------
Groepen met een overstroombeveiliging (stop/zekering) van ten
hoogste 25 A waarvan wandcontactdozen deel uitmaken, moeten zijn
beveiligd door een aardlekschakelaar met een nominale
aanspreekstroom van ten hoogste 30 mA indien deze wandcontact-
dozen zijn aangebracht in ruimten waar sprake is van de
volgende gebruiksfuncties of subgebruiksfuncties:

1. woonfunctie;
2. logiesfunctie;
3. celfunctie;
4. onderwijsfunctie voor basisonderwijs;
5. onderwijsfunctie voor speciaal onderwijs;
6. bijeenkomstfunctie.



Kort samengevat:

In woonhuizen moeten bij het vervangen, uitbreiden of aanpassen van de
groepenkast alle groepen verplicht worden beveiligd door een
aardlekschakelaar.

------------------------------------------------------------------------------------------



Nu is het bezit van het normblad NEN 1010, waarin dit wordt voorgeschreven,
vanwege de prijs niet voor iedereen weggelegd. Wil iemand die WEL over een
recente NEN 1010 kan beschikken definitief uitsluitsel geven.

Cees Binkhorst

unread,
Jan 17, 2012, 9:04:14 AM1/17/12
to
Meer waarschijnlijk de datum afgifte bouwvergunning. Er kunnen jaren
zitten tussen die verschillende datums ;)

Groet / Cees

Bertus Vossepoel

unread,
Nov 19, 2023, 12:19:27 PM11/19/23
to
Op dinsdag 10 januari 2012 om 19:35:46 UTC+1 schreef marko:
> In een al wat ouder huurhuis zit in de doucheruimte een trekschakelaar
> voor de wasmachine.Deze schakelaar zit niet achter een
> aardlekschakelaar. Volgens voorschrift moet dit volgens mij wel. Moet de
> verhuurder hiervoor zorgen of kan ik een nieuwe machine zonder meer op
> deze trekschakelaar aansluiten na het afknippen van de stekker? Of zijn
> er andere mogelijkheden? Bedankt alvast. marko.
Hoi,
Hangt af van hoe oud de woning is en welke normen de NEN1010 daarover zeggen.
misschien is het handig om dit te raadplegen.

Bertus
0 new messages