Europese Context

[michael keuppens]

1) Wetgeving



“Another major issue in the field of mental health, to which I will
attach a high priority during my term as Health Commissioner, is human
rights. The mentally ill and mentally disabled are vulnerable – they
are less able than other citizens to defend their rights. Recently the
conditions and practices found in certain institutions for the
mentally ill and mentally disabled attracted severe criticism from the
media and from the European Parliament. “ Maros Kyprianou(Member of
the European Commission responsible for Health and Consumer Protection)
(1) in his speech in Helsinki, 14 January 2005 on "Promoting mental
health in the European Union WHO European Ministerial Conference on
Mental Health“Facing the Challenges, Building Solutions”.



De wet “Rechten v/d Patiënt” uit 2002 maakt geen verschil tussen
somatische of psychische aandoeningen.In beginsel is het een eerste
stap naar de verwezelijking ervan in het veld.De wetgever heeft bewust
of onbewust ervoor gekozen om bepaalde pijnpunten uit de weg te gaan.
Zo heeft hij ervoor geopteert om de “burgerlijke partijstelling door
verenigingen met een rechtspersoonlijkheid” te weren,dit in
tegenstelling tot bv. De Anti-discriminatie -en
Milieuwetgeving .Verder poneert de wetgever een aantal rechten,maar
laat hij na er een strafverbintenis aan te koppelen bij een
overtreding ervan.Zonder deze hefbomen wordt het in praktijk quasi
onmogelijk deze rechten afdwingbaar te maken.Een andere lacune in de
wetgeving is dat deze alleen van toepassing is op de relatie tussen
hulpontvanger en hulpbieder,en niet op bv.een individuele
hulpontvanger versus een instelling. Een verschil tussen somatische en
psychische patiënten is dat deze laatste haast geen kans maken om hun
behandeling,als Medische Fout te laten catalogiseren.Dit is een
overtreding van het gelijkheidsbeginsel. Al deze pijnpunten zouden we
graag aan bod zien komen op de door u voorgestelde initiatief.Verder
vragen wij een erkenning van het beroepsstatuut voor iedereen die
werkzaam is in de sector.



2)De vermaatschappelijking van de zorg



"It has been made very clear during this conference that mental health
is a central dimension of human health and that it supports quality of
life, economic growth, innovation and social cohesion. These
constitute key policy objectives of the European Union."Markos
Kyprianou (1) This makes Mental Health a primary goal in Health Care
policy. Primary health care definition can be found in the World
Health Organization Alma Ata declaration (2)from the year 1978 as the
“essential health care based on practical scientifically sound and
socially accepted methods, (…) it is the first level of contact of
individuals, the family and community with the national health system
bringing health care as close as possible to where people live and
work (…)”.



De vermaatschappelijkng van de zorg krijgt o.a vorm in de
deinstitutionalisering van de zorg. “Deze personen worden minder
frequent en minder langdurig opgenomen in psychiatrische ziekenhuizen
en het streefdoel is hen te ondersteunen in hun sociale rollen als
gezinslid, burger, collega, enz. Dit betekent ook dat men probeert om
in de samenleving ruimte te creëren om kwetsbare mensen een plek te
geven in natuurlijke woon-, arbeids-, educatie- en
vrijetijdsomgevingen. Dit laatste vereist echter grote transformaties
in de zorg en in de samenleving. “(C.Van Audenhove)

Deze transformaties in de zorg zijn in de eerste plaats een
versterking van de eerstlijnshulp,door subsidiëring van de
mantelwerkers,de uitbreiding van het aanbod aan thuiszorg,een
performantere ambulante zorg(2e lijn),onafhankelijk van de instituten
(3e lijn).Het uitbouwen van een uitgebreid netwerk van aanloophuizen
en dagactiviteiten centra,en het financieren van initiatieven van de
patiënten zelf

(0e lijn)Dit vraagt een totale reorganisatie van de financiering van
de zorg.Maar bovenal is er nood aan een ingrijpende
mentaliteitswijziging aangaande psychisch zieke mensen.



3)ervaringsdeskundige



Een voorbeeld van evidence-based good practice,is de integrale aanpak
in de armoedebestrijding,met

een unieke plaats daarin voor de ervaringsdeskundige.Het begrip
ervaringsdeskundige vond brede ingang in de tweede helft van de
twintigste eeuw, toen de democratisering van de zeggenschap tot verzet
leidde tegen de tot dan toe gangbare opvatting van deskundigheid.
(wikipedia)











(1)http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=SPEECH/
05/15&format=HTML&aged=1&language=EN&guiLanguage=en

(2)http://www.righttohealthcare.org/Docs/DocumentsC.htm