Article
Biak Enga
THLIRNA TUKVERH
By- Tetea pu
Khawvel thlirna tukverh chi hrang hrang a awm a, lehkha chhiar, redio, TV, internet, cenema leh mi thusawi ngaihthlak atang tein a ni. Heng media lam thlirna tukverh chi hrang hrang hi, kan chhui tum ber pawh a la ni chuang law; Kan sawi duh tak chu, Thlirna tukverh ( View point ) hmun hrang hrang atanga thlir dan thiam leh Lal Isua Durbina thlir thiam a pawimawh zia lam hi tuna kan ngaihtuah ho tur chu a ni zawk.
Thu inhmuh loh avanga inhnialna a lo awm hian, kan thlirna tukverh atang chuan thiam kan inti theuh awm e. Entirnan, dawhkan killi neiah hian, (M) hi a lai takah dah ila, chhim leh hmar chhak leh thlang atangin han thlir tawn ve mah teh u. Chhim lam atanga (M) hmuha i hmuh kha hmar lam atang thlirtu chuan, (W) hmuhin a hmu ve thung ang. Chhaklam atanga thlirtu chuan, (number 3) anga a hmuh kha, Thlanglam atanga thlirtu chuan, (E) hmuhin a hmu ve thung ang. Chutiangin thlirna tukverh chi hrang hrang atanga thlir thiamtu chuan in hriat thiam pui tawnna an nei thin a ni. Thawkkhat laia Zonun Group mail-a, Mizo/Lusei / Chin, leh LWO & HLCA chungchanga inhnialna tawpintai nei thei meuh lohna te pawh kha, mahni thlirna tukverh atang chauhva kan thlir thin vang a nih hmel hle. Thiante thlirna point atangte hian thlir ve thin ila, in hriatthiam pui tawnna tam tak kan neih phah ngei ang le.
He lei Kohhranah pawh hian pawl ( Dinomination ) hrang hrang kan awm a, Kohhran thurin uar bikte kan nei firfer bawk. Thenkhat thlir dan zim deuh phei chuan, “ Kan kohhranah chauh lo chuan hmun dangah chhandamna leh vanram kaina a awm lo,” lo ti tawk lah bo lo. Kristiante zingah Kohhran pawl tam tak lo pian chhuahna chhante hi, Bible chhunga kan uar bikte thurina kan seng luh thin vang a ni mai lo maw? Kohhran pawl hrang hrang inkarah thu inchuh leh inhnialnate a awm zauh zauh thin a, kan uar bik changte kan chawivawnga thhil dang zawng chu ngaih nepte kan ching thin hi zawng kan thlirna tukverh hmun khatah chauh kan thlir thin vang a ni duh chawk. Philipi 2:4- ah, Paula’n, “ Mahni ta mai en lovin, midang ta pawh en thin zawk rawh u,” a ti. Evan, Dr. Rohmingliana pawhin, “ Mahnia Isua chauh hmuh len hlur a, Thiantea Isua kan hmuh duh si loh chuan, Miten kan nunah Isua an hmu bik lovang,” a ti thin.
Heng Thurin uar bik neia thlir dan hi, Lal Isua pawhin a hnawl ngeiin a rin awm a ni. A zirtirte zinga mi Johana chuan, “ Zirtirtu tu emaw I hminga ramhuai hnawh chhuah ka hmu a, kan zuinaah che a tel ve loh avangin kan khap ta a sin le,” a ti a; Isua erawh chuan, “ Khap tawh suh u, tumah ka hminga thil mak ti sia mi sawi chhe nghal thei an awm lo a ni. Tupawh mi dodal lo chuan ka lam atang an ni si a,” a tih san daih. Kohhran pawl hrang hrangte hian Lal Isua dodal zawnga rangbawl hi ka awm kher lo vang a, a lamtang vek kan nih chu. Johana thlir dan ang ni lo, Lal Isua thlir dan ang hian zau taka thlir thiam i tum hram hram ang u. Lal Isua lam tang unau za vek kan nih hi i hre reng ang u.
Martin Niemoller-a chuan, Hitler-a tan in atanga a chhuah meuh chuan, “ Ka hmelmate hi Pathian hmelma an ni vek kher lo tih hre thiam turin hun ka mamawh rei hle mai,” a ti. Hringfate thlir dan chuan, kan hmelma misual tawpthanga kan ngaihte chu, Pathian pawhin em ema tia a chawh thei angber leh rei thei ang ber a hrem turin kan duh thin. Pathian chu Hmangaihna leh khawngaihnaa khat a nih avangin chung misualte chu a hmelma a ni ve chuang lo. A mah tiduhdah em emtu Paula pawh kha a hmangaih tlat, a hmelma a ni ve lo. President Lincoln-a pawh kha a thian ten, “ Enga ti nge I hmelmate thiana siam i tum tlat, i ti tlawm( tuk dawl ) vek zawk dawn lawm ni?” an ti a. Lincoln-a chuan, “ Ka hmelmate thiana ka siam chuan ka hneh vek tihna a ni dawn lom ni?” tiin a chhang daih. Lincoln-a thlir dan hi Lal Isua thlir dan formula a lak avangin, khawvel lal ropui hming thang zinga chhiar tel a nih phah nghe nghe a ni.
Krosa an khai kan misual pahnihte thlir dan pawh kha a in ang lo hle, a vei lama mi chuan Isua thil mak tihte, mitthite hial a kaih thawhte a lo hre thawh a ni mahna! A sualna hre miah lovin, “ In tidam la kei ni pawh min tidam ve ta che?” a ti a, Lal Isuan a ngawih san hmiah. A ding lama mi erawh chuan, Isua Kros engah a nun bawlhhlawh zia a in hmu a, dam tlakah pawh a in ngai lo, a thianpa chu chhang pahin a zilh hau va, “ Pathian meuh pawh i hlau na nge? Thuhmun rengin an hrem che hi. Keni zawng hrem zia reng kan ni; kan thil tih man chauh hmu kan nih hi; he mi hi zawngin eng mah a tisual lo,” a ti vethung a. “ Isu, i ram i thlen hunah min hre reng ang che,” a ti a. Chu thlir dan chu, Lal Isua thlirna tukverh atang chuan a lawm zawng tak loniin, “ Vawiinah ka hnenah Paradis-ah i awm ve ang,” a ti nghal mai a ni. Awle, Krosah chuan mahni lam in en ( thlir let ) miah lova Pathian tihdamna ngawr ngawr chauh beiseitute chu Pathian khawngaihna leh zahngaihna an chang lo chiang hle awm e.
Tirhkoh Paulan a sawi angin, Chhumpui nasa tak ang thlirtuten min hual vel avang hian min tihnawk thei leh sual keimahnia bet tlat chu Lal Isua Krosah dah bo vin, kan nitin nunah mahni ta mai en lovin mi dang ta pawh kan en a, kan thlir thiam pui fo theihna turin, Lalpan mal min sawm theuh rawh se. ##
