Metamorfoz

[KeKiBeC]

M e t a m o r f o z

Akbank Sanat'taki "Metamorfoz" adlı sergi yaşamın döngüselliği,
eğretilemeleri, geçici olmaları, anları, dönüşümleriyle dolu dolu.
Videolar, üç boyutlular, yerleştirmeler, fotoğraflar en ince
ayrıntılarında bile değişimin sürekliliğinin ne denli yaşamsal
olduklarını sergiliyorlar. Düşünce çarpıklıklarının dışavurumlarını ya
da en huzurlu anların yorumlarını bir başka deyişle beynin kıvrımları
arasındaki olası hesaplaşmaları içeriyorlar. Zaman tünelinin
sürprizlerini, bilinmezliklerini anımsatıp ona karşı oluşu hatta alıp
başını gitmeyi bile öneriyorlar.
Sergi bitirim bir güdülenme sunmakta. Öncelikle R. De Groot kafasını
sarıyor da sarıyor olmasına takılabilirsiniz. Bakın ve görün hızlıca.
Oradaki insan kendisini dönüştürme uğraşısında harap olup gidecek
neredeyse. Vecd durumları mı yaşanmakta? Mankenin önünde duran renkli
kağıtları alıp kafasına üst üste sokuşturması tam bir sınırsızlığa
uzanma. Kafanın sarmalanmasında içinden çıkılamaz metamorfoz
heyecanını paylaşmak size de doğal gelecektir. Kuşkusuz durum
kanıksanıyor ama bir iç daralması var ki, sormayın gitsin.
Ardından M. Snow'un videosundan salona yansıyan duraksama anı.
Etkiliyor ve içinize bir üşenmişlik yayıyor... Yoksa metamorfoz için
sorular mı ürettiriyor bu dondurulmuş an?
M. Snow'un "Solar Nefes" i ise serginin en gözde yapıtı. Yola açılan
pencereden çıkıp tekrar -kabarıp sönen perdenin hareketiyle- içeri
dönüş sanatta zaman kavramına bir gönderme. Yapıtın şiirselliği ses ve
görüntü ilişkisinin estetiğiyle arttırılmış. Metamorfoz bu kez
rüzgarın hızına uyumlu iç mekana doğru şişen perdenin gidip de
sineklerden korunma amaçlı gerilmiş olan tele yapışmasında sürüp
gitmekte. İzlerken siz de perdenin yüzeye her çarpışında duyulan sesi
bekleme durumundasınız ya da dalıp gidebilirsiniz metamorfozun
kucağında. Karşınızdaki pencerede o krem perdenin havayla şişen
kanadından gerisin geri yapışışına değin, yokla var arasında gidip
gelirken sakın uzaklaşmayın kendinizden...
D. Altmejd gayet şematiksel heykel formunu biraz da çocuksu
dışavurumlarla süsleyip izlettiriyor. Aslında yaptığı insan bedeninin
dönüşmesine bir atıf. Çok yormadan "İç izlencesi budur." dedirtiyor.
Metamorfoz eğer insanın ta kendisiyse serginin anlatmak istedikleri
çok açık. Metamorfozun içinde gizli olan çelişkiler dünyasını sunuyor.
Hatta bu olayı derinleştirerek gezdiriyor kendisini. Bir başka işin
yanına yeni bir merakla gidiliyor. Acaba ne diyor? Ne anlatmak
istemiş? Çağdaş sanatın ilgi çekiciliği, şiirsel anlatımlardaki
etkileyicilikle ya da rahatsızlık veren görüntülerle, seslerle,
kokularla bütünleşiyor ve öylece kalıyor.
Görüntüler zaman zaman iğrençleşiyor. Dinlenenler ise anlamsız.
Örneğin, kesik hayvan kafaları, beyinlerden fışkıran teknoloji
bağımlılığı, pis bırakılmış lavabolar kuşkusuz tiksindiriciler,
iticiler. Birde J.Fortin'in yapıtı gibi tüm bu karmaşaya tezat oluş
hali var. Sadece boş nota kağıtlarının düzenlenip sıra
oluşturmalarıyla elde edilen sessiz ama müziksel bir projeyle uğraşmış
Fortin. Sanatçı müziğin dolu yansımalarından boş nota kağıtlarının
sessizliğine uzanırken dilediğince davranıyor. Dingin. Hoş, anlamlı ve
alımlı olmayı seçiyor. Aksi de olabilirdi, bunu biliyoruz. İşte,
çağdaş sanat bu!
Sergi, 20 Aralık 2008'e kadar açık olacak.

Prof. Dr. Ümran Bulut
Cumhuriyet