Autizm Usaqlar Nece Olur [CRACKED]
Venessa Serr
Bu yaşda autizm sindromlu yeniyetmələr adətən sadə ünsiyyət bacarıqlarına yiyələnirlər, lakin yenə də təkliyə üstünlük verirlər. Autizmli şəxslərdə yetkinlik dövrü digər insanlara nisbətən daha mürəkkəb kecir. Təcavüzkar olurlar, depressiyaya düşə bilərlər.
Tədqiqatçılar hələ də uşaqlarda autizmin səbəblərini müəyyən edə bilmirlər. Bu barədə bir çox nəzəriyyə var, lakin onlardan heç biri klinik olaraq təsdiqlənməyib. Əksər tədqiqatçılar uşaq autizminin irsi xəstəlik olduğuna inanırlar. Bu pozuntunun səbəblərindən biri kimi hamiləlik dövründə ananın virus infeksiyası (məxmərək, qızılca, suçiçəyi) olması istisna olunmur. İnfeksiya uşağın beyin strukturundakı üzvi dəyişikliklərə səbəb olur və bu da sonradan uşaq autizminə gətirib çıxara bilər.
Onun fikrincə, Azərbaycan cəmiyyətinin autizm haqqında yetərli məlumatı yoxdur: "İnsanlar əsasən övladlarında bu problem aşkarlanandan sonra məlumatlanırlar. Bəziləri illərlə uşağın probleminin nə olduğunu anlamır, həkimə müraciət etmirlər. Ətraf bu problem haqqında məlumatlı olmadığından uşaq özünü normal aparmayanda ona müəyyən təzyiqlər olur, bu zaman həm valideyn, həm də uşaq evə qapanır. Valideyn uşağın hərəkətlərindən utandığından onu evdən bayıra çıxarmır. Buradan onlara səslənirəm ki, övladlarına görə utanmalı deyillər".
- Qeyd etmək istərdim ki, uşaqların valideynləri ilə də məşğul olmaq lazımdır. Çünki ilk travmanı alan valideynlər olur. Çox təəssüf hissi ilə qeyd etmək istərdim ki, bizdə cəmiyyət autizm sindromlu bir uşaq görəndə onlardan qaçmağa, ehtiyat etməyə, qorxmağa başlayır. Onlar vəhşi deyil, dəli deyil, qatil deyillər. Onlar da bizdən biridirlər. Sadəcə fərqlidirlər. Hər birimiz kimi onların da bu cəmiyyətdə haqqı var. Əyləncə məkanlarından, parklardan, teatr və kinolardan istifadə etməyə haqları ar. Bəzən müşahidə edirəm ki, çoxu autizm deyəndə onu yoluxucu xəstəlik kimi, hər hansı bir öldürücü xəstəlik kimi başa düşür. Autizmli uşaqların ata-anasını görəndə sanki yazığı gəlmiş kimi onlara münasibət yaranır, yaxud da onlardan çəkinib, ehtiyat edirmiş kimi münasibət yaranır.
Bu da bizdə maariflənmənin, autizm sindromu haqqında məlumatın az olmasından irəli gəlir. Ötən Ramazan ayında bizim autizm sindromlu uşaqlarla görüşümüz oldu, iftar süfrəsi təşkil etdik. Ordan valideynlərin gözündə cəmiyyətin onların övladını qəbul etməsinin sevinci oxunurdu. Amma yenə də həmin tədbirin televiziyalarda işıqlandırılması ilə bağlı soruşurdular. Çünki onlar heç kimin övladlarının autizmli olmasını istəmirlər. Bu da cəmiyyətin qınağından irəli gəlir. Ona görə də mən ailələrə, xüsusi ilə analara onu demək istərdim ki, autizmli övladınız varsa, ilk növbədə özünüz psixoloji cəhətdən sağlam, güclü olmalısınız. Ətrafı deyil, özünüzü, övladınızı düşünməlisiniz. Çünki o cür uşaqlar sevgi, qayğı ilə bəslənməlidir. Psixoloqla keçirilən bir neçə saatdan əlavə, valideyn özü də evdə övladının psixoloqu olmalıdır. Onlarla xüsusi məşğul olmalıdır, qayğı, diqqət, nəvaziş göstərməlidir. Beyinlə əlaqəli xəstəlik olsa da, bağırsaq pozğunluqları da olur. Ona görə də onların xüsusi dietaya ehtiyacı var.
ffe2fad269