Монгол бичгийг төрийн бичиг болгох, кирилл монгол бичгийг халах тухай хэт туйлшрал

[enkh]

Монгол бичгийг хамгийн төгс бичиг, монгол бичиггүй л бол монгол хүн гэж байхгүй мэтээр хэт туйлшрах нь буруу юм. Тэр тусмаа монгол бичгийг төрийн бичиг болгоно, одоо хэрэглэгдэж байгаа кирилл монгол бичгийг шууд халж монгол бичигт шилжинэ гэж хэт хөөрцөглөх нь туйлын буруу юм.

1. Худам монгол бичиг төгс бичиг огт биш. Үсгийн дүрс, ялгах боломжтой байдлын хувьд хэлэв. Харин Юникод стандартад сайтар ялгаж өгсөн байгаа.
2. Кирилл монгол бичиг орчин үеийн монгол (халх аялгуу) хэлний хувьд одоогийн үед хамгийн төгс бичиг болно.


Худам монгол бичгийг хүн бүр суралцахыг аль болох дэмжиж, хөгжүүлэх хэрэгтэй.

[enkh]

Худам монгол бичгийг хүн бүр суралцахыг аль болох дэмжиж, хөгжүүлэх хэрэгтэй, харин шууд хэрэглэнэ, кирилл монгол бичгийг хална гэж ямар ч утгагүйгээр туйлширч болохгүй.

[banzragch turbold]

Halh ayalguud taarsan bj blno gehdee niit mongol undestnii bichig kiril bol bish , gagtshuu hudam mongol bichig niit mongolchuudiin bichig mun

Sent from my iPad

--
--
Танд хасагдах болон бусад тусламж хэрэгтэй бол http://groups.google.com/group/mongol-bichgee-sergeeye/ хаягаар бүлгэмийн хуудас руу орж Хуудас хэсгээс Шинэ гишүүдэд зориулсан бичлэг рүү орж авна уу.
 
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Монгол бичгээ сэргээе" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-se...@googlegroups.com.
For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

Уншиж бичих чадахгүй өчүүхэн хүмүүсийн бодол байна.

2013/12/6 banzragch turbold <btur...@hotmail.com>

[Gunzo]

Lkhagvaa unen hellee. Chadku yumnuud surahaas zalhuurch hudlaa tuilshral ch geh shig. Undesni bichgee avah n yahlaaraa tuilshral boldiin. Kirilliigee togs bichig gene uu. Durak geed durtai kiriiliih n oros heleer helchie.

2013/12/6 Olkhonut D. Lhagvasuren <lhagva...@gmail.com>

[Almas]

Mongol undestniig zuvhun halh gej tusuulj bolohgui baimaar. Arai iluu
nudee neegeed urgun hureend haraad uzvel ug ni Mongol bichig yamar ih
ach holbogdoltoi bolohiig oilgoh bolno. Mongol bichgiig tugs bolohoor
sergeej cyrilliig halj heregleh geed baigaa hereg ogt bish yum. Yer ni
tugs gej aliig ni ch heleh bolomjgui. Byambiin Renchin guain helsen
olon saihan ug baidag daa...

Za yu heleh geed baigaag min yerunhiiduu oilgoson bailgui dee. Mongol
bichgiin ach holbogdliig uur talaas ni sain haraad olon gazar
humuusiin metgeltseeniig unshaad uzeerei. Mongol bichgee sergeej
chadval Mongolchuudiin setgelgeenees ehleed olon zuil uurchlugduh yum
daa ug ni..

2013/12/6 enkh <mon_...@yahoo.com>:

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

Монгол бичгээр бичих байтугай уншихад А -ч үгүй хүмүүс Шумуул гэдэг нь "шумдаг амьтан" Шоргоолж гэдэг нь "шоргодог" амттан гэсэн өрөвдмөөр бодлоос салахгүй юм. Үнэндээ Шимдэг, Шургадаг амьтан юм. Үүнийг хэн ч хэзээ ч тэр үхсэн баасны төгс кириллээсэээ олж харж чадахгүй. Мөн нэмээд хэлэхэд "шагнал, зөгнөл" гэдэг үгийн үндэс ШАГ, ЗӨГ гэж эргүүтээд явж байгаа хүн бол монгол түүх соёлоо нулимсан тэр "төгс кирилтэн"гүүд юм. Тэдгээр хүмүүсийг би ИЛЖИГ МОДОН ХУДАРГАНДАА ДУРТАЙ гэдэг үгийг ойлгож чадна гэдэгт бас эргэлзэж байна, хөөрхий дө. Аяганыхаа хэрээр сэтгэнэ гэж нэг мэргэн үг бий.

2013/12/7 Almas <al...@dusal.net>

[Almas]

Үг гашуун ч үнэн байхдаа сайхан. Сайхан хэллээ.

[enkh]

Халх аялгуунд таарсан төгс бичиг гэж одоогийн бидний хэрэглэж байгаа кирилл монгол бичгийг хэлсэн юм шүү дээ.
Энэ кирилл-монгол бичгийг илүү төгс болгох хэрэгтэй.
 Худам монгол бичгийн "их инхлэг" буюу "нг" авиаг тэмдэглэдэг үсгийг нэмэх шаардлагатай. Үүнд хамгийн оновчтой хувилбар нь "Ң , ң" дүрс юм (сүүлтэй "н" үсэг).
Ингэснээр орчин үеийн кирилл-монгол бичиг худам бичигт нэгэн алхам ойртох болно.

Худам монгол бичиг компьютерийн орчинд маш их учир дутагдалтай бичиг болно.

[enkh]

шоргоолж - сиргулжи - ᠰᠢᠷᠭᠤᠯᠵᠢ
шумуул - шумагул - ᠱᠤᠮᠠᠭᠤᠯ
гэж бичлээ, тэгээд ямар хөгжил дэвшил байна?

[Tsoomo Tsolmon]

Энд Монгол бичгээ сэргээх зорилготой хүмүүс нэгдээд байгаа юм биш үү? Энкх таныг энд орж ирээд ийн бичиж суугаад гайхаж байна. Тусдаа "Монгол бичгийг хэрэглэхийн эсрэг" бүлгэм үүсгээд тэндээ энийгээ ярьвал яасан юм?

[Almas]

Харин ийм ялгааг л олж хардаг болгох нь бас нэг Монгол бичигт шилжих гээд байгаа шалтгаан нь юм. Би ч Монгол бичиг сайн мэдэхгүй. Бидэнд кириллээр ингээд ялгаагүй хоорондоо холбоогүй харагдаж байгаа олон үг Монгол бичгээр бичвэл ялгарч харагдана.

[Enkhjin B]

Яг vнэн!

enkhjin

______________________________

Sent from a handheld device. Please excuse the abrupt style, brevity and possible typos, and feel free to laugh if you find any funny autocorrects. :-)

[banzragch turbold]

gaihaad bsiin, ug ni sergeeh humuus l anh baiguulsan chin buun margaan bolgood hayahiin, hudam mongol bichgeer bichsen olon ug ertnii tureg, hunnu ugtei shuud adilhan baidag ni Altai helnuudiin sudalgaa hiij bui humuust unelj barashgui ach tustai bdgiin, ene yu heleed bnaa geheer Angli hel ch bichsen shigee unshigdagdaggui bas l Rom, german helnii ugsaag aguulan todorhoildogiig bugd medehees gadna angli hel surch bui gadaad hun bur uuniig surdag, uugeeree bas ertnii bichig negt tootsogddog, mongol bichig ch ene shig shuu dee, uchir ni ertnii l bichig useg. Ad uzeh munhaguud ene bulgees uter turgen garval deer bnaa

[Tsoomo Tsolmon]

Тэгвэл асуултаа зөв тавих ёстойм бус уу? Энэ гарчим марчгий нь хар л даа :-)

"Кирилээр ийм амар байгаа юмыг яагаад заавал МОНГОЛ БИЧИГ гэж?" гэх мэтээр байж болох мэт. Би ч бас энэ бичгийг сайн мэдэхгүй. Муухан л уншдаг. 

On Tuesday, December 10, 2013 9:51:33 PM UTC+8, Bayasgalan Lkhamdorj wrote:

Сайн байцгаана уу?

Өөрийн бодлыг хуваалцах гэсэн юм. 

​​

Миний бодлоор монгол бичиг мэдэхгүй учрыг сайн ойлгоогүй мөн сурах хүсэлтэй хүмүүс их байгаа байх. Тэдгээр хүмүүс мэдлэг дутмаг байгаа учир монгол бичгийн талаар буруу ярьж болох талтай. Иймээс тэдгээр хүмүүсийн бурууг нь залруулж ойлгуулах нь монгол бичгээ сэргээх нэг хэлбэр болох байх.

2013/12/10 banzragch turbold <btur...@hotmail.com>

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsub...@googlegroups.com.

For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

--
--
Танд хасагдах болон бусад тусламж хэрэгтэй бол http://groups.google.com/group/mongol-bichgee-sergeeye/ хаягаар бүлгэмийн хуудас руу орж Хуудас хэсгээс Шинэ гишүүдэд зориулсан бичлэг рүү орж авна уу.
 
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Монгол бичгээ сэргээе" group.

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsub...@googlegroups.com.

For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

--
--
Танд хасагдах болон бусад тусламж хэрэгтэй бол http://groups.google.com/group/mongol-bichgee-sergeeye/ хаягаар бүлгэмийн хуудас руу орж Хуудас хэсгээс Шинэ гишүүдэд зориулсан бичлэг рүү орж авна уу.
 
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Монгол бичгээ сэргээе" group.

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsub...@googlegroups.com.

For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

--
Л. Баясгалан

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

Хөөрхий, дээр шоргоолж шумуул гэж бичихээр оролдсон нь сайшаалтай. Монгол бичиг цахим орчинд юникодын төвшинд хараахан бүрэн дэмжигдэж чадаагүй байгаа нь үнэн гэхдээ үүнийг хэрэглэж асуудлуудыг нь шийдүүлэх ёстой хүмүүс нь ийм хачин өрөвдмөөр бодолтой байгаа юм чинь ийм байхаас яахав дэ.
Харин ч үүнийг сүүлийн хэдэн жил эрчимтэй хөгжүүлэн одоо байгаа бүх үйлдлийн систем болон хөтчүүд, баримт боловсруулах программууд дээр дэмжигддэг болтол нь их ажил хийсэн юм шүү. Хэрэглэдэггүй сонирходоггүй үзэн яддаг хүн мэдэхгүй байх нь аргагүй.

Энх гэдэг хүнд хэлэх үг алга, заавал үг хэл гэвэл "Щаваасдаа" гэж хэлмээр байна.

Шинэ юм сургах вий гэж залхуурч, айж, биеэ оторлосон аминч хувиа хичээсэн алсын хараагүй, дутуу дулимаг мэдлэг нь хүнийг ийм юм ярьж бардаж цээжээ дэлдэхэд хүргэх нь ойлгомжтой.

2013/12/11 Tsoomo Tsolmon <tsoo...@gmail.com>

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-se...@googlegroups.com.

[banzragch turbold]

Щааваастаа гэдэг чинь харин гое уг бна шуу

Sent from my iPad

[enkh]

  Энэ дөрвөн бичлэгийн алийг нь зөв гэх вэ?
  Зөвийг нь яаж ялгах вэ?

2013/12/11 Tsoomo Tsolmon <tsoo...@gmail.com>

2013/12/10 banzragch turbold <btur...@hotmail.com>

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsubscr...@googlegroups.com.

For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

--
--
Танд хасагдах болон бусад тусламж хэрэгтэй бол http://groups.google.com/group/mongol-bichgee-sergeeye/ хаягаар бүлгэмийн хуудас руу орж Хуудас хэсгээс Шинэ гишүүдэд зориулсан бичлэг рүү орж авна уу.
 
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Монгол бичгээ сэргээе" group.

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsubscr...@googlegroups.com.

For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

--
--
Танд хасагдах болон бусад тусламж хэрэгтэй бол http://groups.google.com/group/mongol-bichgee-sergeeye/ хаягаар бүлгэмийн хуудас руу орж Хуудас хэсгээс Шинэ гишүүдэд зориулсан бичлэг рүү орж авна уу.
 
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Монгол бичгээ сэргээе" group.

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsubscr...@googlegroups.com.

For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

--
Л. Баясгалан

[banzragch turbold]

Alus gej l unshigdana shuu dee, teneg l bish bol busdiig duudah shaardlaggui shuu dee

Sent from my iPad

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-se...@googlegroups.com.

[enkh]

Юникод дээр худам монгол бичгээр алус, алос, алүс, алөс гэж дөрвөн өөр янзаар бичсэн байгаа юм. Учир нь үүндээ.

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsub...@googlegroups.com.

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

Тийм учраас буруу бичсэн үг чинь гүүглээс хайгаад олдохгүй гэсэн үг алус гэдэг нь л олдох болно. Мөн ЭНЭ МЭТ эдиторууд дээр монгол бичгээр зөв галиглан бичихэд толь бичгээс автоматаар шалгагдан зөв буруу бичиж байгаагаа давхар шалгаад явдаг учраас буруу бичвэл зөв үр дүн гарахгүй байх болно.
Тэглээч шинээр хийгдээд хөгжиж байгаа юмнд нэг ч нэмэр оруулахгүй байж дандаа ингэж нус нааж явахаараа яадаг юм.

2013/12/16 enkh <mon_...@yahoo.com>

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-se...@googlegroups.com.

[Almas]

Алингаар нь ч бичсэн зөвөөр авдаг ч хийж болно. Програмчлал шүү дээ. Хайдаг ч хийж болно. Гэхдээ гүүгл энэ тэр бол хайхгүй байх. Алөс алос.алус аль нэгээр нь бичсэн байхад автоматаар юникод дээр толиноосоо сонгодог гарын драйвер хийчихэд л болох байх гэж бодож байна. Бас ж з гэх мэт.

[enkh]

алингаар нь ч бичсэн зөв байх???
програмчлалаар шийдэх зэрэг аль аль нь төгс шийдэл биш шүү дээ.


Тэгээд бас нэг юм хэлэхэд одоогийн худам монгол бичгийн юникод стандарт төгс биш юм. Анхны хувилбар гэж үзэж болно.

MVS хэрэггүй, FSV1, FSV2, FSV3 гэж ялгах хэрэггүй ганцхан байхад болоо гэх мэт.

Худам монгол бичгээр бичих үед хүн болгоны ширээний ном "зөв бичих толь" гээч болох юм. Хятадад ханзны толь гэж байдаг шиг, тийм тольгүйгээр энгийн хар толгойт хүмүн ер барахгүй. Нэг бичгийн хүн хөлсөлж таарах байх.

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

Хэн ч төгс гэж хэлээгүй. MVS, FSV1, FSV2, FSV3 гарч ирсэн шалтгааныг судалж үзээд ийм юм ярих хэрэгтэй. Бүх юм цаанаа учиртай, Харин хэрэглээнд үүнийг яаж хялбарчлаж болох вэ гэдэг нь хөгжүүлэгчдийн асуудал. Хэрвээ ҮНСЭН САМБАРЫГ хэрэглэж үзсэн бол тэр MVS, NNBSP болон FSV-ийг огт бодохгүй гээр шууд бичээд явж болохоор зохиосон байгаа. Та биднийг зовоож халшруулж байгаа зүйл бол монгол бичиг биш Монгол бичгийн ВИНДОВСт суугдсан монгол бичгийн гар буюу Keyboard л юм. Хэрвээ францаар бичиж үзсэн бол эдгээр шиг үл хэвлэгдэх дүрс тодорхойлогчид олон байдаг гэдгийг та мэдэх байсан байх. Өөр бас олон хэлэнд энэ мэт үл хэвлэгдэх дүрс хянагч болон MVS, NNBSP шиг цагаан зай гэж бий.

2013/12/16 enkh <mon_...@yahoo.com>

[Almas]

Хариулт +1

Үнсэн самбар бас л гоё болж байна шүү. Нээлттэй эх үү? Хаалттай юу? код нь?

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

Код нь ямар гэдгийг Нацаг л мэдэх байх да. Би сайн мэдэхгүй юм.

2013/12/16 Almas <al...@dusal.net>

[enkh]

Keyboard асуудал биш, харин системийг аль болох зөв хэн ч хэрэглэж болдог аль болох төгс болгох нь чухал.

MVS, FSV123 - ийн хувьд ойлгомжтой анхны юм шүү дээ. Тэгээд ч гол хүн нь монгол бичиг мэддэггүй, цэвэр компьютерийн хүн байсан нь мэдэгдэж байгаа юм.
NNBSP бол тэртээ тэргүй юникод стандартын олон улсын тэмдэгт шүү дээ.

Тиймээс худам монгол бичгийн цахим орчны систем буюу хуульчлал гэх юм уу даа... -ийг аль болох төгс болгох дээр анхаарах хэрэгтэй.
Ямар ч гэсэн өнөөдөр худам бичиггүйгээр Монгол улс, монгол хүн сөнөж алга болох дээрээ тулаагүй байна.

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

Гол хүн нь Монгол бичиг мэддэггүй байсан гэж худлаа л да. алдас болох вий. Монгол, Өвөрмонгол гээд олон улсын сургуулиудын багш нар энийг хамтарч боловсруулсан байдаг юм шүү.

Юун систем яриад байна? Виндовсийг яриад байна уу? Keyboard систем гэж юм бас байдаг юм уу?

2013/12/16 enkh <mon_...@yahoo.com>

[enkh]

М. Эрпэнэчимэг гэж монгол хүний нэр байдаг ш дээ.
Монгол бичиг мэддэггүй гэж удирдагч гадаад хүнийг нь хэлсэн юм.

Систем гэж юникод болон бусад стандартуудыг хэлж байгаа юм. Хаа очиж одооны стандарт юу ч үлдээлгүй, бүр хамаагүй илүүг багтаасан байгаа шүү.

Дахин хэлэхэд keyboard гол асуудал биш.

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

одооны стандарт гэж юув? Стандарт гаргана гэчхээд гаргаагүй л байгаа биз дэ? Гаргачихсан мөртлөө зарлахгүй байгаа юм уу?

2013/12/16 enkh <mon_...@yahoo.com>

М. Эрпэнэчимэг гэж монгол хүний нэр байдаг ш дээ.

[enkh]

Би ойлгомжгүй биччихэж.
Юникодын худам монгол бичгийн стандарт гэж тодруулъя.

хийх өөрялөлтүүд:
1. MVS -ийг бүрмөсөн хасах
2. ганцхан FSV тэмдэгт байх

бүх авиаг ялгаж харуулдаг стандарт фонт байх гэх мэт.

асуудал байна оо байна. яарах хэрэггүй төгс юм бүтээж хэрэглэх хэрэгтэй.

олон асуудал байна. эдгээрийг

[Olkhonut D. Lhagvasuren]

Хэхэхэ, хасна танана гэдэг аргаа барсан санаа л да.

2013/12/16 enkh <mon_...@yahoo.com>

[Almas]

Бүх авиаг фонтоор ялгах аа?

Тэр бол утгагүй. Тэгвэл ёстой жинхэнэ гүүглээс халх хүн нэг өөр,
дөрвөд хүн нэг өөр, буриад хүн нэг өөр хайх болчихно. Тиймээс бүгд өөр
өөрөөр бичээд хайлаа гэхэд л нэг үр дүн гаргаж өгдөг байх хэрэгтэй.
Үүний тулд нэг стандарт гарын драйвер байх хэрэгтэй. Гар нь өөрөө
алус, алүс, алөс, алос гээд бичихэд шууд алус болгоод л шивчихдэг
байхад болно гэсэн үг. Энэ тохиолдолд энэ 4 янзаар бичдэг бүх хүн
ижилхэн алус гээд бичээд оруулна. Гүүгл бас энэ нэг л үг гэж бодно.
Хүмүүс өөрсдөө бол яаж уншиж яаж ч бичиж болно. Харин эцсийн дүнд алус
гэсэн ганц үг байна. Бас хүн хайхдаа алингаар нь ч бичээд оруулсан
алус гээд л гарын драйвер оруулах алусыг л угаасаа хайлтын програм
гаргаж өгнө. Бас стандартад илүү зүйл байж болно заавал хасах
шаардлагагүй. Хэрэглэмээргүй бол хэрэглэхгүй явахад л болно. Ер нь
стандарт гэдэг бол тэгэх гэж хийгдэж байгаа. Харин дутуу юм байвал
үнэхээр нэмээд оруулаад байж болно. Харин фонт гарын драйвер дээрээ
яаж тэр стандартыг ашиглаж програмаа хийх вэ, компьютерт яаж дүрслэх
вэ гэдгийг хүмүүс бид өөрсдөө хийх ёстой. Тэрнээс биш програмд
тааруулаад стандарт, эсвэл бичгээ өөрчилнө гэвэл утгагүй байх гэж
бодож байна.

2013/12/16 Olkhonut D. Lhagvasuren <lhagva...@gmail.com>:

[Almas]

Бас кириллээр галиглах нь миний бодлоор буруу утгагүй зүйл. Түүний
оронд галиглаж бичихдээ Латин баримтлах хэрэгтэй.
Ингэвэл у ү адилхан u, ө ү адилхан о болчихно. Дээр нь хөрвүүлэлт
хийхэд тэртээ тэргүй кириллээс өөр толиор хөрвүүлэлт хийнэ. Тиймээс
кириллээр галиглаад байх ямар ч шаардлага огт байхгүй гэж боддог.

2013/12/16 Almas <al...@dusal.net>:

[enkh]

Би жаахан буруу тайлбарлачихаж.
Хасна гэдэг маань хэрэглээнээс хасна гэсэн утгатай юм аа, харин одооны юникодод байгаа MVS, FSV1,2,3 нь байдгаараа байж л байг ... илүүдэхгүй ... дурсгалтай.

Ганцхан FSV гэдэг нь зөвхөн FSV1 юм.  Нэг дарахад нэг хэлбэр, хоёр дарахад 2-дохь хэлбэр, 3 дарахад 3-дахь хэлбэр, N удаа дарахад N-дэх хэлбэр нь гарч байх юм.
MVS бол зүгээр л FSV-ийн нэг хэлбэр юм, тиймээс ид шидтэй богинохон цагаан зай биш.

алус, алос, алүс, алөс нарын тухайд халх, ойрод, өвөрлөгч нарын  аль нь ч ингэж ярьдаггүй зүгээр л "алс" гэж ярьдаг. Гүүглдэх юм бол "алс, алас" гэж хамгийн түрүүнд бичих байх.

Гэх мэтээр маш олон, хэцүү шийдлүүд байгаа. Эдгээрийг ул үндэстэйгээр шийдэх, хамгийн зөв оновчтой хэл зүй, компьютер зүй уялдсан системийг боловсруулах нь чухал юм. Бас нэгдүгээрт тавих шаардлага бол энгийн хэрэглэгчдэд амар хялбар, зөв танигддаг байх зарчим болно.

Тиймээс биш ᠬᠥᠬᠡ   гэж бичээд халхчуул "хөх" гэж уншина, харин ойродууд "көк" гэж уншина энүүгээрээ худам монгол бичиг гайхамшигтай гэх мэтээр хөөрцөглөх нь дэмий зүйл гэж би хэлээд байгаа юм.

Юуны төлөө Юникод стандарт байгаа юм бэ гэвэл аль болох бүгдийг ялгаж тэмдэглэхийн төлөө юм шүү дээ гол утга санаа нь.

2013/12/16 enkh <mon_...@yahoo.com>

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsub...@googlegroups.com.

[Almas]

Харин тэгж ялгаж тэмдэглэх нь буруу гэж бодож байна. Тэр алус дээр жишээ л авсан юм. Хөх көк гээд бичихэд л адилхан хөх болгоод л цаанаа тэмдгэлдэг гар байхад болно. Угаасаа өөр дуудаж л байгаа болохоос утга ижил нэг л үг тул. Харин ч ийм хоёр өөр байхад нэгтгэж өгч байгаа нь гайхалтай.

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-se...@googlegroups.com.

[enkh]

Би компьютерийн дэлгэц дээр ялгаж харагдуулахыг хэлсэн юм.

Ийм нэг шийдэл байж болох юм.

Display font - үгийн эхэн, дунд, адагт орсон ижил дүрсийн ар нуруун дээр усан тэмдэгээр (water diacritic) тус бүрийг нь ялгаж харагдуулах. MSWord-ийн тусгай тэмдэг харагдуулдаг товчийг дарахад бүгд ярайн гарч ирдэг ч юм уу гэх мэт.

Real буюу printing font - ердийн байдлаар, бүх ижил тэмдэгтийг тухайн хүн зөвхөн бөндгөр дотроо л тааварлаж ялгадаг байдлаар байх.

>> email to mongol-bichgee-sergeeye+unsub...@googlegroups.com.

>> For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.
>
>
> --
> --
> Танд хасагдах болон бусад тусламж хэрэгтэй бол
> http://groups.google.com/group/mongol-bichgee-sergeeye/ хаягаар бүлгэмийн
> хуудас руу орж Хуудас хэсгээс Шинэ гишүүдэд зориулсан бичлэг рүү орж авна
> уу.
>
> ---
> You received this message because you are subscribed to the Google Groups
> "Монгол бичгээ сэргээе" group.
> To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an

> email to mongol-bichgee-sergeeye+unsub...@googlegroups.com.

[Almas]

Ялгаж харагдуулах ач холбогдол нь юу юм бэ? Нэг үгийг хоёр өөр дүрслэх гээд байгаа ухааныг нь олохгүй байна?

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-se...@googlegroups.com.

[enkh]

Юун ухааныг олохгүй байгаа юм бэ?

Нүд юмыг ялгаж харах зориулалттай биз дээ. Тэгээд нүдээрээ хараад энд би "о" бичсэн байна, харин энд "у" бичсэн байна гэж ялгахад зориулагдсан.
Хоёрдугаарт компьютерт ялгаж оруулах нь чухал шүү дээ.

>> email to mongol-bichgee-sergeeye+unsubscr...@googlegroups.com.

>> For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.
>
>
> --
> --
> Танд хасагдах болон бусад тусламж хэрэгтэй бол
> http://groups.google.com/group/mongol-bichgee-sergeeye/ хаягаар бүлгэмийн
> хуудас руу орж Хуудас хэсгээс Шинэ гишүүдэд зориулсан бичлэг рүү орж авна
> уу.
>
> ---
> You received this message because you are subscribed to the Google Groups
> "Монгол бичгээ сэргээе" group.
> To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an

> email to mongol-bichgee-sergeeye+unsubscr...@googlegroups.com.

> For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

[Almas]

Тэгэх шаардлагагүй гэж бодох юм. Компьютерт нэг ижил үгийг нэгээр л дүрсэлсэн нь дээр байх гэж бодох юм. 100 юм оруулаад эд бүгд нэг юм шүү гэж заана гэхээр нүсэр, ач холбогдолгүй утгагүй юм болох мэт...

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-se...@googlegroups.com.

[Almas]

Угаасаа л цаасан дээр тийм байгаад хүн ялгаад уншдаг бол компьютерт тэгээд оруулахад болно. Агула гэдгийг агола гээд орууллаа гэхэд алдаа шалгах хөдөлгүүр ажиллаад агула болгоод цаанаа оруулж байхад болох мэт...

[hasherdene]

Буруугаар хариулж бичээд шинэ хэлэлцүүлэг үүсгэж орхиж. Бүрэн устгаж чадсангүй.

Миний санаж байгаагаар FVS -үүд жирийн бичвэрт хэрэглэгдэхгүй. Онцгой тохиолдолд дүрмийн бус хэлбэрүүдийг дэлгэцэнд дүрслэхэд ашигладаг. Үүнийг нэг FVS (Free Variant Selector, FSV биш) ашиглаад зохицуулж болно. Гэхдээ байж болох дүрмийн бус хэлбэр ихдээ л 3 байхад яагаад FVS1,2,3-г ашиглаж болохгүй гэж.

MVS -н хувьд FVS болон NNBSP -ээс өөр зориулалттай. MVS нь үндсэн бичвэрт хэрэглэгддэг үгийн нэг хэсэг маягаар танигдах ёстой тэмдэгт. Дүрмийн бус хувилбар сонгогч биш. NNBSP -г тийн ялгал гэх мэт үгийн дагаваруудыг залгахад хэрэглэдэг. Тиймээс бас л MVS-г орлож чадахгүй. Эдгээрийг тоон боловсруулалтанд хялбар байх бодож хийсэн байх. 

Юникод стандартын хувьд зүгээр л энийг ингээд хийе гээд хэдэн хүмүүс нийлж суугаад хийсэн юм биш байх. Би бас хүний хийсэн ажиллаад болоод юмийг ингэж сайжруулж болох байна шүү гэж байнга шүүмжилдэг сул талтай. Тэглээ гээд ч муу юм юу байхав. enkh хэрэв боловсруулагч програм дээр ажиллаж байгаа бол монгол бичиг мэддэггүй, эсвэл боловсруулагч програмын талаар туршлагагүй бололтой.

[Tsoomo Tsolmon]

FSV, MVS юу юу ч гэнэв надад бол эрээн цоохор эд юм. Англи хэлэнд дуудлагаасаа өөрөө бичигддэг үгс байдаг. Үүнд sugar -г хүмүүс жишээ авдаг. Сугар гэж бичээд, шуугэр гэж уншаад сахар гэж ойлгоно гээд л ...

хөхэ гэж бичснийг уншаад хүн "хөх өнгө" гэж бодох нь чухал юмшиг

2013/12/16 enkh <mon_...@yahoo.com>

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-sergeeye+unsubscr...@googlegroups.com.

For more options, visit https://groups.google.com/groups/opt_out.

[enkh]

Үсгийн янз бүрийн хэлбэр зөвхөн 3-аар тогтохгүй. Илүү хэлбэрийг гаргахын тулд янз бүрийн аргыг хэрэглэдэг FVS-дийг хамтарч оруулах ч гэх юм уу.

MVS бол зүгээр л "а, э" - үсгийн үгийн эцэст ордог нэг хэлбэр юмаа.

[hasherdene]

Unicode standart uurchlugduugui l bol usgiin 3-s iluu huvilbar baihgui.

MVS bol a, e useg bish. Ugend hereglehdee MVS iin araas a, e usgee bichdeg. Umnu helsenchlen FVS g ene zorilgoor ashiglaj bolno. Gehdee yadruuhan hackaas yalgarahgui arga.

Yumiig zuvuur, logikiinh ni daguu hiihiin orond eldev busiin hackaar shiideh geh hereggui. Terendee tulbal Danzan fontnuudaa zasaad ashiglaval yaasiin. Ug gej yu ve, useg gej yu ve, dagavar gej yu ve, FVS iin jinhene uurgiig sain oilgoh heregtei.

Dahiad helehed ene buhen daraa ni bolovsruulalt buyu ugiin zadlan yalgald heregtei zuiluud yum.

[enkh]

Юникод стандарт өөрчлөх шаардлагагүй.
Нэг үсгийн 6-дахь өөр хувилбар байна гэж үзвэл тухайн үсгийн дараа FVS1-ийг зургаан удаа дараад лв болно гэсэн үг.

MVS нь "а, э" үсэг биш, харин үгийн эцэст орсон "а, э" үсгийн нэг хэлбэрийг харуулах хэрэггүй илүү тэмдэгт гэсэн үг.
Үгийн эцэст орсон "а, э"-ийн хэлбэрийг өөрчлөхийн тулд FVS1-ийг нэг удаа юм уу, эсвэл арван удаа дараад л болно гэсэн үг.

Боловсруулалт хийх, үгийн задлан ялгал, компьютерийн тооцоололд эдгээр тэмдэгтүүд ямар нэгэн онцгой чухал үүрэгтэй биш. Ганцхан FVS1 байснаар бүүр амархан, хялбар болно.

[hasherdene]

Хэн ч Юникод өөрчлөгдөнө гээгүй. Харин Юникод стандартад 3-с илүү хувилбар байхгүй гэсэн юм. Тийм учраас 6 хувилбараар жишээ авах хэрэггүй. Хэрэв жирийн текст уншаад ойлгохгүй байгаа бол таныг Юникод стандартыг ойлгохгүй байгаад гайхахгүй байна.

MVS хэрэггүй илүү тэмдэгтийн тухайд эргэлзэж байна. FVS нь үгийн утганд хамаагүй тэмдэгт. Хэрэв та MVS-г FVS-ээр сольж орхивол үгийн утга нь өөрчлөгдөөд цацлага биш сүүлээр бичсэн үгтэй ялгаагүй утгатай болж орхино. Хэдий FVS байгаа ч гэсэн. Хэрэв FVS -г үгийн утганд нөлөөлдөг тэмдэгт болгож орхивол бусад үсгүүдийн хувьд бас энийг тооцох хэрэгтэй болно. Гэх мэтчилэнгээр цаашлах болно. 

Гүехэн авч үзсэн тохиолдлууд чинь бүхний хэрэгцээг хангана гэж бодох хэрэггүй. Илүү дутуу юм санаачлахын оронд та Danzan Arial Mon шиг Enkh Hudam Mon гээд фонт үүсгээд ашиглавал танд ч бидэнд ч амар бус уу. 

Би Юникод стандартыг бүтээхэд оролцоогүй ч гэсэн засварлагч програм дээр ажиллаж тодорхой хэмжээний туршлагатай болсон. Таны маргаад байгаа зүйлс ямар ч асуудалгүй шийдэгдсэн. Миний хийсэн state machine-д тулгуурласан shaping engine OpenType фонт дэмжигч системүүд гарч ирснээр одоо хэрэггүй болсон. Тэр үед бидний гол асуудал босоо чиглэлтэй, зүүнээс баруун руу мөр шилждэг цонхны систем байсан. 

[enkh]

Ерөнхийдөө MVS-ийг хэрэглэхгүй байх, ганцхан FVS1-ийг л хэрэглэх зэрэг нь айхтар хэцүү биш асуудал юм. Харин ч туйлын амархан, зүгээр л opentype font дээрээ л зохих функцуудыг нэмээд болоо гэсэн үг.

Хамгийн гол нь хэрэглэгчид амархан, олон юманд толгой эргэхгүй шаардлагатай үед ганц тэмдэгт буюу товч дараад л болоо гэсэн үг.

Ерөнхийдөө өөрийнхөө эхэлж хэлсэн санаагаа дахин давтахад:

Монгол бичгийг хамгийн төгс бичиг, монгол бичиггүй л бол монгол хүн гэж байхгүй мэтээр хэт туйлшрах нь буруу юм. Тэр тусмаа монгол бичгийг төрийн бичиг болгоно, одоо хэрэглэгдэж байгаа кирилл монгол бичгийг шууд халж монгол бичигт шилжинэ гэж хэт хөөрцөглөх нь туйлын буруу юм.

1. Худам монгол бичиг төгс бичиг огт биш. Үсгийн дүрс, ялгах боломжтой байдлын хувьд хэлэв. Харин Юникод стандартад сайтар ялгаж өгсөн байгаа.
2. Кирилл монгол бичиг орчин үеийн монгол (халх аялгуу) хэлний хувьд одоогийн үед хамгийн төгс бичиг болно.


Худам монгол бичгийг хүн бүр суралцахыг аль болох дэмжиж, хөгжүүлэх хэрэгтэй.

Ингээд энэ сэдвийг хаалаа.

[Biligsaikhan B.]

Энхжаргал, та MVS, FVS ийн талаар маш буруу ойлголттой байна, эсвэл ойлгосон ч гажуудуулан буруу хэрэглэх сэдэлтэй ч юм уу... Өөр бус суурь буруу ойлголцол энд байна даа...

--

--
Танд хасагдах болон бусад тусламж хэрэгтэй бол http://groups.google.com/group/mongol-bichgee-sergeeye/ хаягаар бүлгэмийн хуудас руу орж Хуудас хэсгээс Шинэ гишүүдэд зориулсан бичлэг рүү орж авна уу.
 
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Монгол бичгээ сэргээе" group.

To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to mongol-bichgee-se...@googlegroups.com.

[hasherdene]

Ene heleltsuuleg olond neelttei uchraas hen negen tashaa oilgolt tugeehiig zugeer haraad suuhiig bi hussenguidee l oroltsoj orhiloo. Hen negniig muhraar buruutgahiig hussengui uchraas iimerhuu baidlaar sedev haagdah ni zuv gej bodohgui baina.

Anhnaasaa FVS1,2,3-g 3 uur tovchluuran deer bairluulna gesen yum baihgui. Neg tovchluuran deer ch bairluulj bolno. Hereglegch FVS temdegtiin talaar medeh ch shaardlaga baihgui. MVS-g bas a,e giin umnu bairluuldgiig sanaarai. Tegeheer uneheer ta FVS, MVS iin talaar buruu oilgolttoi yavaa yum bna. Minii bodloor 20000 huvisagchtai matematik zagvar shig l yum bolj orhiloo.

Gol sedev ruugee butsan orohod (ta uur sedev ruu uuruu hazaisan) bi taniig ene talaar ingej yarih tuvshnii medlegtei hun gej itgehgui baina. Uneheer sudalgaanii ur dun baival sudlaachiin huvid bid nyagtalj uzeed huleen zuvshuurnu. Ternees shuud iim mayagaar olniig tuurugduuleed baival 20000 huvisagch yarisan hunees neg ih deerdehgui. Huurhii ter hun simulation programiin huvisagchdaa l helsen baih l daa uhaj hicheej taaval. Iim mayagaar yavbal arai l bolohgui ee.

[Biligsaikhan B.]

http://r12a.github.io/scripts/mongolian/variants.html гэсэн ѳѳрчлѳлт оруулахаар ярилцагдаж байна. Санаа оноо юу байна. Саналаа нэгтгээд ѳѳр бусад санал байвал оруулья.