Rusya Federasyonu'nda Başkanlık Seçimi ve İdil-Ural Diyasporası
Säğit Xäyri
Rusya Federasyonu'nda Başkanlık Seçimi ve İdil-Ural Diyasporası
Bugün 4 Mart Pazar günü Rusya Federasyonu'nda başkanlık seçimi var. Dünya basınını izlemiş herkesin farkında olabileceği gibi, seçimi kazanacak “aday” şimdiden belli: Eski cumhurbaşkanı ve hâlen başbakan Vladimir Putin. Son yasal düzenlemelerle, altı yıl için seçilmesi bekleniyor, ikinci bir altı yıl için de seçilmesi, yasal açıdan olanaklı görünüyor.
Batı, daha genç olduğu kadar, daha kültürlü ve analitik bir zihne sahip, daha liberal ve daha az “katı” görünen şimdiki başkan Dimitri Medvedev'i tercih ediyordu ve adaylığını koyacağını ümit ediyordu. Ama geçtiğimiz yaz Putin'in lehine aradan çekilerek, yerine getirmeden kaldığı bütün demokratik açılım vaatleri boş laftan ibaret bir konu mankeni olmuş olduğunu kanıtladı. Şimdiden tarihte ilgili dipnotta yerini almış gözüküyor.
Beklenmedik bir olay vukubulmadıkça, Ekim 2012'de altmış yaşını bitirmiş olacak Putin'in, seçilmesine kesin gözüyle bakılıyor. Ama arkasından ne tür gelişmeler olabilir, o başka. 2011'de parlamento seçimlerinde hile yapıldığı iddialarıyla, usulsuzluğu protesto etmeye yönelik gösteriler, başkanlık seçiminden sonra da devam edeceğe benziyor. Protestoları “Arap baharı”na benzetenler oldu, Putin'in kendisi de bunların ABD kaynaklı olduğunu iddia etti. Bir görüşe göre Rusya Federasyonu'nun ekonomisi sadece yüksek petrol ve doğal gaz fiyatına endeksli, yani sadece doğal kaynaklara dayanıyor; bundan dolayı, ekonomisinin çökmesi, ya da Gorbaçov'a yapıldığı gibi çökertilmesi o kadar da olanaksız değil. Arkasından, kısa ya da uzun vadeli değişiklikler yolda olabilir. Gözlemciler, en uzun vadeli, en radikal değişikliğin, tıpkı Sovyetler Birliği gibi, Rusya Federasyonu'nun dağılması olacağı görüşünde.
Seçim, bütün Idil-Urallı milletdeşlerimizi yakından ilgilendiriyor. İlgilendiriyor, çünkü bir kere yönetim açısından Putin onların da başkanı. Zaten özerk cumhuriyetlerin başkanları, hâlen seçilmeyip atandıkları için, fiiliyatta birer eyalet valisi konumundalar. Dolayısıyla, milletdeşlerimizin hayatlarında en yüksek merci yine Putin olacak: Resmi dairelerde kendi özerk cumhuriyet başkanlarının fotoğrafı yanında Putin'in fotoğrafı yer alacak, çok önemli kararlarda Putin'in imzası bulunacak. Bu kararların bazıları milletdeşlerimizin hayatlarını doğrudan etkileyecek. Bundan ötürü, Putin'in yeniden seçilmesi, bizlerin yakından izlememiz gereken bir durum. Kaldı ki, alınacak kararlar biz diyasporadakileri de etkileyecek. İdil-Ural topraklarına artık vizesiz girebilmekten hangi Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı şikayetçi?
Ancak, seçimden sonra ne tür gelişmelerle karşılaşılır, şimdiden kestirmek kolay değil. Rusya Federasyonu'nun önümüzdeki on iki yıl boyunca süt liman olacağını hiçbir gözlemci düşünmüyor. Yönetim, protestolarda dile getirilenlere kulak verip bazı konularda reforma mı girişir; yoksa yapılacak gösterileri, kanlı bir şekilde olma pahasına, bastırmaya mı çalışır? Ne olacağını ancak zaman gösterecektir. Ama kanlı ya da kansız, çok da uzak olmayabilecek bir gelecekte Rusya Federasyonu'nda kimi yapısal değişikliklerin yer alacağını düşünmek, çok büyük fantezi olmayabilir. Çeşitli, tek başına ufak görünen işaretler, böyle bir olasılığı gözönünde bulundurmak ve bunun boyutu ile içeriği üzerinde fikir geliştirmek gerektiğini göstermektedir. Tabii böyle bir gelişme milletdeşlerimizi doğrudan ve kökten etkileyecektir. Bundan dolayı da Putin'in yeniden seçilmesi biz diyasporadakileri yakından ilgilendirmektedir.
Gerek Rusya Federasyonu içinde
olup da İdil-Ural bölgesi dışında yaşayan iç diyasporanın, gerek
Rusya Federasyonu dışında yaşayan dış diyasporanın, yani bizlerin,
milletdeşlerimizi etkileyecek bu seçimi ve sonuçlarını yakından
izlememiz gerekmektedir.
Herkese saygı
ve sevgilerimle,
Gönül Pultar
Dünya Tatarlar Birliği Başkanı
--
Tatar Press
Sagit Hayri